VLOCA Internationaal

Standaardisatie van technologie in stedelijke gebieden is een wereldwijde noodzaak

Het World Economic Forum heeft recent uitspraken gedaan over Smart Cities. InfraTech (infrastructuur geactiveerd door technologie) is een van de belangrijkste uitdagingen voor het succes van slimme steden, waar de overheid een klimaat moet creeeren om dit mogelijk te maken, o.a. door wetgeving en regelgeving die meedenkt in de toekomst. Daarbij zegt het WEF dat de lokale, regionale en nationale overheden moeten samenwerken om vooral de integratie van technologieen over sectoren heen mogelijk te maken, waarbij digitale connectiviteit een grote prioriteit is. Reguleringen en standaarden kunnen hierbij een heel belangrijke rol spelen, maar moeten flexibel en bruikbaar zijn, om de steeds sneller veranderende wereld en zijn uitdagingen te kunnen volgen. Overheden moeten vooral focussen op het delen van data en interoperabiliteit. Smart data is daarbij een belangrijke doelstelling, met focus op data kwaliteit en nauwkeurigheid. Data privacy en protection zijn de hoekstenen van het vertrouwen van de burger, en dus kritisch voor de adoptie van InfraTech in de stad.

VLOCA is het resultaat van de Vlaamse overheid die deze visie van het WEF in de praktijk wil omzetten, in co-creatie om een zo breed mogelijk draagvlak te krijgen. VLOCA focust zich op interoperabiliteit en die minimum vereisten om cross-domain koppelingen mogelijk te maken. Het databroker traject bijvoorbeeld verkent de mogelijkheden van de architectuur om een gefedereerd smart data platform voor een Vlaamse region mogelijk te maken, waar smart data management aan de basis ligt. Bovendien worden de specfieke noden binnen thematische speerpunt trajecten (water en mobiliteit) verkend om voeling te hebben met verschillende thema's.

Verschillende internationale grote naties nemen het voortouw

Japan heeft via een Ministrieel Innovatie programma gewerkt aan een horizontale benadering van Smart Cities, om zo te komen tot een eerste Smart City Referentie Architectuur. Daarbij baseren ze zich op 4 sleutel concepten : een user-centric benadering, een belangrijke rol voor het lokale bestuur, de nadruk op federatie van data en diensten, en het belang van interoperabiliteit. Japan probeert hier niet het wiel her uit te vinden, en verwijst naar internationale initiatieven zoals Synchronicity, IES-City (NIST), het Europees Interoperability Framework, Fiware, X-Road, ... Bovendien stellen ze ook duidelijk dat dit een programma in evolutie is, en dus continu moet geactualiseerd worden.
India heeft een open source software platform - het India Urban Data Exchange platform - opgezet dat steden in staat moet stellen het potentieel van big data beter te benutten. Daarbij zijn belangrijke componenten als een data catalogus en data broker belangrijke bouwstenen. De principes die hieraan ten gronde liggen, zijn technologie-agnostisch, schaalbaar, privacy-by-design, consent-driven en interoperabel dmv open api's.
Canada heeft met zijn OpenNorth programma de basis gelegd voor de definitie van een Open Smart City en een Open Smart Cities gids uitgebracht.

Maar ook internationale organisaties gaan er voor

ITU, ISO en IEC hebben recent (najaar 2020) een Joint Task Force opgericht om de internationale standaardisatie voor smart cities te coordineren. Dit is mede een antwoord op de vragen die gerezen zijn bij de COVID-19 pandemie, waar duidelijk data uitdagingen naar voor zijn gekomen. Het is ook een antwoord op SDG11 (Sustainable Developmen Goal) : "Make Cities inclusive, safe, resilient and sustainable".
Ook Open And Agile Smart Cities verenigt meer dan 150 steden over heel de wereld om de vraagzijde goed te capteren en via minimale interoperabiliteits mechanismen een eerste aanzet te geven tot oplossingen. Zo zijn er reeds 3 MIMS gedefinieerd omtrent het beheren van context, data modellen en marktplaats enablers. 2 extra MIMS zijn in definitie : Personal Data Management en FAIR Artificial Intelligence. Het gericht identificeren van de belangrijkste interop noden vanuit de vraagzijde, is een heel belangrijke input voor het definieren van een open city architectuur.
Fiware is een organisatie die met open source bouwblokken een belangrijke bijdrage levert aan smart city technologie. De missie van Fiware is niet enkel geeent op slimme steden, maar hun bouwblokken dragen wel bij tot een versnelde implementatie. Een van de bouwblokken, de context broker is een CEF bouwblok geworden, en de API NGSI-LD is een ETSI-CIM standaard geworden. Deze API en dit bouwblok vormen dan ook de basis voor een invulling van de MIM1 van OASC (context management). Verder werkt Fiware ook aan smart city models (zoals bijvoorbeeld bruikbaar in OASC MIM2).

Verschillende Europese initiatieven ondersteunen dit ecosysteem

Europa is een groot huis, en het is onmogelijk om alle initiatieven exhaustief op te lijsten. Een bloemlezing is wel mogelijk, aangezien er toch wel belangrijke initiativen zijn die heel recent zijn en krachtig kunnen bijdragen aan open smart cities.
Een van de meest recente initiatieven is Gaia-X. Gaia-X vindt zijn oorspring in Frankrijk en Duitsland met een belangrijk doel om data soevereiniteit te realiseren. Het is nu gegroeid tot een breder gedragen initiatief met als doel om het gebruik van de CLOUD in Europa binnen de verschillende industriele en diensten sectoren te doen groeien. Op dit moment hinkt Europa achterop in de wereld. en moet het gebruik van de cloud (als vereiste om integratie te verhogen) snel omhoog. Het doel is dan ook om boven 50% gebruik te gaan in de volgende 4 jaar. Om ook de Europese cloud spelers aan bod te laten komen ten opzichte van de hyperscalers (Google, Microsoft, Amazon,...) is interoperabiliteit en portability een grote uitdaging, zeker bij het delen van data. Het mogelijk maken om binnen en tussen verschillende data spaces (gezondheid, mobiliteit, energie, financien, ...) data uit te wisselen is een belangrijke doelstelling. Binnen Gaia-X is er ook een subgroep rond Smart Cities, voorgezeten door Slovenie waar we in VLOCA zeker mee aligneren.

Andere initiatieven (worden nog gedetailleerd/gelinkt) :

• CEN
  
• AIOTI
  
• Horizon Europe, vb. OpenDei
  
• ETSI-CIM
  
• living-in.eu
• De Europese Commissie heeft het European Innovation Partnership on Smart Cities and Communities (EIP-SCC) opgericht in 2014, en dit heeft geleid tot bijvoorbeeld SAREF (Smart Applicances REFerence ontology) dat een standaard is geworden van ETSI and OneM2M in 2015.

En verschillende Europese lidstaten schakelen een versnelling hoger

• Denemarken
  
• Zweden
  
• Nederland
  
• Finland
  
• Duitsland
  
• Slovenie
  
• Belgie
  

En last but not least : Vlaanderen in de kop van het peloton

(worden nog verder gedetailleerd/gelinkt)

• OSLO
  
• CEN
  
• V-ICT-OR
  
• steden
  
• Gaia-X
  
• VLOCA