VlocaSessie/50

Business werkgroep VlocaTraject/REVOLT

Tijdens de eerste sessie, de “business werkgroep”, duiken we in de use cases. Eerder werden er al een aantal use-cases geformuleerd door het kernteam. Deze werden verwerkt in het VLOCA-model. Het doel van deze sessie is om de use-cases te valideren, eventueel bijkomende use-cases te formuleren en de scope van het project af te bakenen. De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de IT-architectuur verder aan te vullen.

Context

Initiatief

Europa en Vlaanderen zetten nu meer dan ooit in op klimaat- en energiedoelstellingen. Lokale besturen engageren zich via het burgemeesterscovenant om hun steentje bij te dragen. Bedrijven blijken een moeilijke doelgroep te zijn om in dit verhaal te betrekken. Er zijn al verschillende maatregelen ondernomen om bedrijven aan te moedigen om meer te investeren in hernieuwbare energie, maar toch blijft veel potentieel onbenut. Bedrijven hebben onvoldoende zicht op hun huidig verbruiken of op de besparingen die deze investeringen hen kunnen opleveren.

Met REVOLT willen we bedrijven op lokale bedrijventerreinen inzicht geven in hun energieproductie en –verbruik door het opzetten van een energieplatform met real-timedata. Het doel is om energie-efficiëntie te bevorderen en het aandeel hernieuwbare energie te verhogen. Het platform moet het mogelijk maken om als gebruiker berekeningen en simulaties te maken op basis van de gecapteerde data en de actuele energiemarktprijzen. Daarnaast is het slim aansturen van het verbruik een belangrijke toepassing die zal resulteren in een lagere energiefactuur voor de bedrijven. Het doel is om bedrijven te ontzorgen en gemeenten te ondersteunen in het behalen van hun klimaat- en energiedoelstellingen.

VLOCA

VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. Meer informatie over VLOCA en onze werking kan je terugvinden op https://www.vlaanderen.be/lokaal-bestuur/digitale-transformatie/vloca/vloca-trajectbegeleiding-waarom.

OSLO

Het doel van OSLO is om de datastromen semantisch te modelleren en de structuur van de data te standaardiseren in de context van lokale economie. Hierbij zal de focus gelegd worden op het verbeteren van de gegevensuitwisseling tussen lokale handelaars, horeca ondernemers en beleidsmakers.

Met OSLO wordt er concreet ingezet op semantische en technische interoperabiliteit. De vocabularia en applicatieprofielen worden ontwikkeld in co-creatie met o.a. Vlaamse administraties, lokale besturen, federale partners, academici, de Europese Commissie en private partners (ondertussen meer dan 4000 bijdragers).

Extra informatie en een verzameling van de datastandaarden zijn te vinden op volgende links: https://overheid.vlaanderen.be/oslo-wat-is-oslo en https://data.vlaanderen.be/

Brainstormsessie

Het doel en de aanpak van de brainstormsessie worden hieronder beschreven. Tevens wordt de uitkomst van de brainstorm hierin samengevat.

Doel van de brainstormsessie

Het doel van de brainstormsessie is het volgende:

• De missie, visie en doelstellingen van het project, zoals geformuleerd in het VLOCA-model, valideren en feedback capteren
• De use cases, zoals geformuleerd in het VLOCA-model, valideren en feedback capteren

Noot: aangezien er ondertussen gekozen werd een bestaande EMS-oplossing, werd door de initiatiefnemers besloten om het zwaartepunt te verleggen naar de lokale besturen:

• het omschrijven van PI’s/KPI’s die door lokale besturen gebruikt kunnen worden en die meten hoe succesvol de inspanningen op een bedrijventerrein zijn.
• het vorm geven van een dashboard. Dit kan een theoretisch model blijven, aangezien het bouwen van een extra dashboard niet in scope zit.
• het verder ondersteunen van het draaiboek, dat een lokaal bestuur toelaat om dezelfde operaties op andere locaties met succes uit te voeren.

Missie, visie en doelstellingen

Gezien de aangepaste scope, werd aan de deelnemers gevraagd om de reeds geformuleerde missie, visie en doelstellingen te herbekijken en na te denken over de vraag 'hoe ga je zo lokale besturen ondersteunen'?

Missie

Wat willen we bereiken?

"Ontzorgen van bedrijven door advies en real time data te bezorgen om energie-efficiëntie te bevorderen, netinfrastructuur belasting te verminderen, en het aandeel hernieuwbare energie te verhogen in bedrijventerreinen"

Discussie:

• Vergemakkelijken communicatie met bedrijven = platform om gemakkelijker omdat hier de gemeente een actieve rol gaat spelen alsook mee investeert open dat deuren (om het niet top-down op te leggen gekregen)
  • De industrie/bedrijven is een moeilijk te bereiken sector binnen het kader van het behalen van de klimaatdoelstellingen
  • Indien er een platform zou bestaan waarbij de gemeente inzicht krijgt in het verbruik, kan dit als startbasis gebruikt worden om in gesprek te gaan met de bedrijven.
• Voordeel voor lokale besturen?
• Over welk niveau van overheid spreken we? = op provinciaal niveau ook?
• Krijg ik als lokale overheid dezelfde rechten als terreinbeheerder? = toegang tot data
  • Ward: we merken op het terrein dat er iets/iemand nodig is om overzicht te bewaren/managen. De bedrijven staan niet met mekaar in contact. Een overkoepelende rol kan weggelegd zijn voor een lokaal bestuur of bvb WVI. De vraag is wel of bedrijven die data willen delen.
  • Idealiter is alle data van Fluvius vrij beschikbaar voor de overheid om daarmee aan de slag te gaan
  • Sommige bedrijven verkiezen dat een overheidsinstelling bvb WVI vanaf een bepaald moment niet meer aan tafel zit mbt het delen van (financiële) data omwille van wantrouwen tav overheid. Er is wel een rol weggelegd voor een overheid maar tot op een bepaald punt.
  • Voor bedrijven is het volgende essentieel: indien er een business case is, bvb het garanderen van bedrijfscontinuïteit, dan is het interessant voor bedrijven om een actieve rol te gaan spelen in het project. Bedrijfscontinuïteit is onder andere zekerheid over een stabiele energietoevoer en, bijgevolg, hun productieproces. Net congestie kan een gevaar voor blackout, dus niet attractief voor de bedrijven om zich daar te vestigen. Zij worden minder gemotiveerd door het behalen van de klimaatdoelstellingen. Het gaat eerder over het financiële plaatje waarbij bedrijven de afweging maken van het delen van data in ruil voor advies. Hiervoor moet een overeenkomst afgesloten worden. Een win-win is essentieel.
  • Voor lokale besturen is de 'win' enerzijds financieel: bedrijventerreinen zijn nu eenmaal een bron van inkomsten door middel van belastingen maar zorgen ook voor werkgelegenheid. Daarom is het belangrijk om in te zetten op de aantrekkelijkheid van de bedrijventerreinen. Bvb in Nederland is er op sommige momenten geen stroom beschikbaar op bedrijventerreinen, uiteraard verlies je dan bedrijven op die locatie. Anderzijds hebben lokale besturen hun klimaatdoelstellingen die ze moeten behalen, dit is een politiek element.
• Efficiënter inrichten (bvb windturbine, uitbreiding, zonnepanelen,...) nieuwe bedrijventerreinen op het grondgebied van de gemeente
  • Complementair verbruik van bedrijven op elkaar afstemmen
  • WVI als bedrijventerrein beheerder: bij nieuwe projecten rekening houden met data die zou kunnen verzameld worden via dit project en aan de hand hiervan, efficiënter inrichten van nieuwe bedrijventerreinen
• Door de integratie van energie efficiëntie bij de bedrijven komen er opportuniteiten voor de burgers. Goedkoop laden ipv premium price. De besturen krijgen maw hulp van de bedrijven binnen het vraagstuk van de energietransitie bvb zaterdag middag kan de overschot kan goedkoper aan de burger voorgesteld wordt)
  • Goedkoper laden door energie overschot van bedrijven in publieke laad-infrastructuur ter beschikking stellen ipv dat bedrijf overschot op de markt moet brengen (tegen een kost)
  • Alternatief: energie zelfs gratis ter beschikking stellen
• Een lokaal bestuur heeft weinig impact op het energieverbruik bij bedrijven. Door Revolt kan energie efficientie en hernieuwbare energie ondersteund worden door het lokaal bestuur bij bedrijven
• Lokale besturen kunnen hun publieke gebouwen evengoed aansluiten = herbruikbaarheid van het platform voor andere gebouwen enz.
  • EMS systeem zoals momenteel gebruikt wordt door bedrijven, kan ook door lokale besturen gebruikt worden
  • Alle inzichten die verworven worden via dit project, kunnen ook toegepast worden op publieke infrastructuur, net zoals het gebruikte systeem.
• Behalen klimaatdoelstellingen (aanzet om te gaan van highlevel ambities, naar meer KPI en data gedreven inzichten mbt klimaat doelstellingen
• Inzicht in verbruik bedrijventerreinen (trends om te zien of de capaciteit te vergroten binnen 5 jaar) en mogelijke productie hernieuwbare energie
  • Wie het meeste verbruikt/produceert
  • Het verbruik doorheen de tijd monitoren: wie, wanneer, hoeveel
  • Inzichten krijgen om beslissingen te nemen (voor bedrijven, lokale overheden)
  • Mbt toekomstvisie van het bedrijf: adhv data bepalen waarin investeren, Fluvius hierbij betrekken naar capaciteitsnood etc
  • Klimaatactieplan: cijfers CO2 uitstoot zegt niet veel maar als je er acties aan moet koppelen, heb je inzichten nodig in het verbruik/productie
• Meerwaarde bieden aan bedrijven (gebruik platform) voor bijdrage aan klimaatdoelstellingen (klimaatplan, EPC niet residentiële gebouwen) - ze moeten bijdrage leveren aan hernieuwbare energie
  • voor bedrijven: inzicht in (piek) verbruik
• Lokale economie steunen door energie efficiëntie = uitbreiding van de parken, meer werkgelegenheid = betere lokale economie
• Te gebruiken voor gemeentelijk patrimonium? Mogelijk wel in concurrentie met Terra = herbruikbaarheid (slim sturen niet via Terra?)
  • Alle informatie Fluvius kan je in Terra opladen, mogelijkheden Terra zijn weliswaar beperkt
• Door de energievraag en het verbruik van bedrijven te optimaliseren, kan de belasting op de lokale netinfrastructuur verminderd worden (= fluvius)
  • Door energie slim te sturen => minder pieken => minder nood aan verhoging capaciteit van het net
• Duurzame bedrijven en groene bedrijvenparken kunnen de leefbaarheid en aantrekkelijkheid van een regio verhogen. Dit trekt niet alleen nieuwe bedrijven en talenten aan, maar verbetert ook de kwaliteit van leven voor de lokale bevolking.

Visie

Wat is de bestaansreden?

"Europese en Vlaamse klimaat-en energiedoelstellingen moeten gehaald worden, ook voor bedrijven op bedrijventerreinen. Ondertussen blijkt dat er veel onbenut potentieel ligt wegens weinig inzichten in de mogelijkheden en twijfels bij de ROI van zulke projecten. Dit komt grotendeels door gebrek aan (realtime) data. Indien meer data beschikbaar zou zijn, dan zijn bedrijventerreinen een ideale plaats om energie te delen, verdelen en produceren."

De deelnemers van de werkgroep argumenteerden dat deze vraag overlapte met de vraag rond de 'missie'. De visie werd niet besproken.

Doelstellingen

Wat is het doel van het project?

"Een energie platform dat zowel inzichten geeft om beslissingen te nemen die efficiënte en duurzame energieproductie- en gebruik ondersteunt, alsook toestellen direct kan aansturen om automatisch die efficiëntie en duurzaamheid te garanderen"

Discussie:

• %verbruik van eigen geproduceerde hernieuwbare energie op het bedrijventerrein moet stijgen en onmiddellijk op het terrein zelf verbruikt worden (efficiëntie). Voor het aanwenden van een overschot moet dan een business case gebouwd worden.
• Geïnstalleerd vermogen van hernieuwbare energie moet stijgen, ook al zijn die 120% bvb maar kan die overschot naar een bedrijf die tekort heeft => een positieve business case voor extra zonnepanelen
• % van hun volledig gebruik op jaarbasis tov eigen geproduceerde energie => streven naar 100% of meer
• Energie sturing heeft niet tot doel om energieverbruik te doen dalen maar eerder om er efficiënt mee om te gaan
• Doelstelling: via de oplossing niet alleen bedrijven maar ook de overheid ondersteunen adhv het verzamelen en ter beschikking stellen van data

Use cases

Gezien de gewijzigde scope werd besloten om een nieuw VLOCA-model met bijhorende use cases te bouwen.

Deze zullen bij de volgende werkgroep voorgelegd worden voor feedback.

Opname en Miro bord

Miro bord

Het Miro bord kan je consulteren via deze link.

Opname

De opname van deze sessie is te bekijken via deze link.

Volgende stappen

Wat na deze werkgroep?

1. Verwerking van de input van de brainstorm oefening.
2. Verder onderzoek en voorbereiding van de volgende thematische werkgroep.
3. Publicatie op de Kennishub

Feedback kan bezorgd worden aan laurien.renders@vlaanderen.be

Andere werkgroepen

Werkgroep	Type werkgroep	Datum	Tijd	Locatie
Business werkgroep	Business werkgroep	2024-03-21	10u-13u	VAC Brugge
Thematische werkgroep 1	Data en informatie werkgroep	2024-05-21	9u-12u	Teams