Inleiding
Een VLOCA traject biedt de initiatiefnemer een gestandaardiseerde aanpak in het tot stand brengen van de architecturale elementen van een open city project.
De gestandaardiseerde aanpak en deliverables van VLOCA zorgen ervoor dat elk open city project op dezelfde wijze gevormd wordt, kan genieten van elkaars verwezenlijkingen en uiteindelijk resulteert in een optimaal interoperabele oplossing doorheen Vlaanderen.
Meer informatie over welke VLOCA trajecten concreet bestaan vind je hier. De gecombineerde OSLO-VLOCA aanpak in het kader van City of Things vind je eveneens vanop die pagina.
De vier hoofdonderdelen van de VLOCA aanpak
VLOCA vertrekt vanuit de maatschappelijke context en de ambitie van het lokaal bestuur, over een doordachte aaneenschakeling van architecturale elementen, tot aan de uiteindelijke technologische elementen waaraan de oplossing dient te voldoen.
We volgen hier vier stappen, waarvan de eerste twee de basis vormen van de uit te werken architectuur:
- Context
- Motivatie
- Bedrijfsarchitectuur
- IT architectuur
De strategie, de bedrijfsarchitectuur en de IT-architectuur vormen samen de Open City Architectuur.
Context
Onder context verstaan we alle instromen die samenkomen en een idee of concept tot resultaat hebben.
| Open City Ambitie | Thematische lokale en bovenlokale open city ambitie
Raakvlakken met andere ambities |
| Beleid lokaal bestuur | Open City ambitie als antwoord op beleid lokaal bestuur
Digitale maturiteit lokaal bestuur |
| Noden en behoeften stakeholders | Specifieke noden en behoeften van stakeholders
Quadruple helix: overheden, bedrijven, kenniscentra, burgers |
| Omgevingsfactoren | Maatschappelijke eisen en beperkingen
Beleidsthema’s: milieu, verkeer, economie, … |
Motivatie
De motivatie stelt aan de hand van een aantal vragen de open city ambitie scherp. Deze concretisering zal het trajectambitie kort maar gericht samenvatten.
| Visie | Wat is de bestaansreden van dit project? |
| Missie | Wat willen we met dit project bereiken? |
| Doel | Wat is het doel van dit project? |
| Successfactor | Hoe meten we het succes van dit project? |
Bedrijfsarchitectuur
VLOCA architecten werken volgens een standaard methodiek samen met initiatiefnemende lokale besturen in het tot stand komen van een uitgewerkte bedrijfsarchitectuur. In het VLOCA model worden exploratief alle mogelijk relevante elementen opgesomd. De stad voor wie de use case specifiek uitgewerkt wordt maakt de keuze tussen welke elementen in scope van het project zijn en welke niet. De niet meegenomen elementen worden hier gedocumenteerd als startpunt voor vervolgprojecten al of niet in dezelfde stad of gemeente. Tussen de overgebleven elementen worden prioriteiten gesteld, waaruit uiteindelijk een roadmap kan worden gefilterd, dat de aanzet is van het plan van aanpak van het te realiseren project door de stad. Data en informatie wordt hier eveneens bekeken: de informatienoden worden in kaart gebracht. Een OSLO project kan hieruit volgen, met de totstandkoming van een semantische standaard als doel.
| Business capabilities | Wat moet de oplossing specifiek kunnen waarmaken?
Bestaat uit data vereisten, functionaliteiten en techniciteiten |
| Data vereisten | Welke data hebben we nodig?
Aan welke parameters moet de data voldoen? |
| Functionaliteiten | Wat moet een toepassing met informatie kunnen?
Wat is de interactie tussen toepassingen? |
| Techniciteiten | Wat zijn de technologische vereisten?
Welke technologieën moeten onderling verbonden worden? |
IT architectuur
Een specifieke IT architectuur wordt opgesteld voor de stad die het VLOCA traject initieert. Team VLOCA werkt daarbij nauw samen met het lokaal bestuur en haar gekozen IT partner. Tegelijkertijd zorgt team VLOCA ervoor dat een generieke architectuur wordt uitgewerkt, waarop andere steden en gemeenten hun project in een latere fase kunnen baseren. De specifieke context van het eerste project in onze regio zorgt op deze wijze voor een snelle start voor de volgende projecten, waarbij herbruikbaarheid en interoperabiliteit centraal staan.
| Informatie architectuur | Gewenste informatie op dashboards, portaalsite, apps, …
Uitgewerkt in een mindmap |
| Data architectuur | Voorbereiding voor OSLO traject/ semantische standaard
Data governance |
| Applicatie architectuur | Rol van relevante toepassingen en hun interactie met informatie
Uitgewerkt met een use case diagram |
| Technologische architectuur | Hard, soft en hybride infrastructuur voor applicatie architectuur
Uitgewerkt met technische tekeningen |
VLOCA trajectwerking
Doel
Het doel van VLOCA in een open city project is tweeledig:
- enerzijds het lokale project zo goed en snel mogelijk te ondersteunen in de bouw van de architectuur specifiek voor de stad of gemeente;
- anderzijds wordt de focus gelegd op de herbruikbaarheid van de architectuur. Zo laten we toe om andere lokale besturen die op een later moment een gelijkaardig project aanvangen, een snelle en kwalitatieve start te kunnen bezorgen.
Inhoud
Een VLOCA traject bestaat uit een aantal workshops en vergaderingen, met elk een specifieke focus afhankelijk van de fase waarin het traject zich bevindt.
- Voortraject: in het voortraject beperken we de deelnemers tot de kernpartners van het project: het lokale bestuur en hun gekozen projectpartners (intercommunales, provinciebestuur, hun IT partner, kennisinstelling)
- Traject: wanneer het traject ten volle actief is, zijn alle stakeholders welkom om hun bijdrage te leveren aan het traject. We beperken ons hierbij niet aan overheidsinstellingen: inzichten uit de bedrijfswereld, kenniscentra of burgerorganisaties zijn welkom. Het doel is immers niet enkel om de architectuur uit te werken voor één stad, maar een generiek bruikbare architectuur.
Types werk
Een VLOCA traject omhelst drie types werk, die nauw met elkaar verbonden zijn:
- Bedrijfsarchitectuur: inhoudelijk werk dat focust op de business elementen, belangrijk om nadien een IT architectuur op te definiëren;
- IT architectuur: inhoudelijk werk dat focust op IT architectuur rekening houdend met de bedrijfsdoelstellingen;
- Projectbeheer, communicatie en community: vormelijk werk dat focust op het maken van afspraken, disseminatie van de resultaten en het samenwerken van de voor de use case relevante stakeholders uit de quadruple helix;
Hieronder beschrijven we in meer detail waarop de focus ligt op elk van deze onderdelen, met in elke fase verbonden deliverables.
Detailbeschrijving van proces en deliverables
Projectbeheer, communicatie en community
Team VLOCA begeleidt de stad in haar ambitie, door professionele ontzorging door middel van projectleiderschap gedurende de architectuurfase van het project. Daarenboven zorgt team VLOCA voor co-creatie en disseminatie via de bovenlokale kanalen. Belanghebbende derden worden betrokken tijdens het project. Het uiteindelijke resultaat wordt bekrachtigd in een architectuurstandaard. In de loop van 2023 plannen we het mechanisme en het proces van de bekrachtiging van de standaard te ontwikkelen.
Deliverables
De deliverables worden beschreven op één algemene pagina, van waaruit kan worden doorgeklikt naar de sjablonen per deliverable.
Standaard schema van een VLOCA traject
Het onderstaande plaatje geeft de werkstromen en de deliverables van een VLOCA traject schematisch weer.
Positionering van een VLOCA traject
Een VLOCA-traject volgt geen Smart City project van A tot Z. VLOCA zal in de beginfase van een project een een aantal stappen zetten en deliverables opleveren die tijdens de levensloop van het project van toegevoegde waarde zal zijn.
Dit geven we tevens schematisch weer:
