Opgelet, er zijn andere versies van deze deliverable beschikbaar.
Inleiding
Deze pagina bevat de eerste versie van het VLOCA model. Het is een niet finale versie die we V0.2 noemen. Dit kwam tot stand na de inhoudelijke intro met de initiatiefnemer van dit VLOCA traject en een studie van de aangeleverde informatie bij de start van het project.
Situering van deze deliverable in het traject
Deze eerste versie van het VLOCA model is een werkdocument dat in een latere fase van het traject verder verfijnd en uitgewerkt wordt. Het is in de V0.2-vorm nog geen finaal en afgewerkt document; we baseren ons voor de opmaak ervan op informatie en inzicht die in deze fase van het traject bekend is. Dit document vormt een basis voor het verdere verloop van het traject. In dit overzicht kan je de fasering en andere deliverables binnen een VLOCA traject bekijken.
Doel en doelgroep
Initiatiefnemers (lokale en bovenlokale besturen): De initiatiefnemers en hun project partners werken aan de hand van deze pagina de inhoud verder uit, waarna validatie en prioritering volgt.
Lokale besturen: Lokale besturen worden uitgenodigd om inhoudelijk mee te werken aan aan de co-creatie over dit thema.
Laat ons weten dat je wenst deel te nemen, en geef je inhoudelijke opmerkingen door op vloca@vlaanderen.be.
Dit kan je in de nabije toekomst doen door op de discussie pagina van deze wiki pagina. (op dit moment nog in ontwikkeling)
Bedrijven en kennisinstellingen: Heb je als bedrijf een visie op de generieke business vereisten van dit thema, dan nodigen we je uit om samen deze oefening verder mee vorm te geven.
Ben je leverancier aan overheden, vragen we je specifieke oplossingen niet te vermelden maar de generieke business en IT architectuur in co-creatie mee uit te werken.
Burgers en burgergroeperingen:
Voel je je als burger aangesproken door dit onderwerp en je hebt een visie op de ontwikkeling van oplossingen van dit thema, laat het ons zeker weten.
Aanpak (korte beschrijving)
In dit VLOCA model V0.2 vertrekken we van de visie, missie en doelen zoals ze geformuleerd worden door de initiatiefnemer. Deze gegevens worden verder verfijnd en uitgesplitst in objectieven, en hun de daaraan gelinkte business capabilities, data vereisten, functionele capabilities en technische vereisten. Een volledige omschrijving van het VLOCA-model kan je hier lezen. In deze fase exploreert team VLOCA tevens de extra mogelijkheden rond deze use case. Deze worden in het project gevalideerd en al of niet in scope van het project genomen. Wanneer ze niet in scope worden genomen, kan deze bijdragen aan het uitwerken van een ander of een vervolgproject.
Overzicht andere versies van deze deliverable
| Deliverable | Versie | |
|---|---|---|
| VLOCA-model V0.1 Lokale Open Data Economie (LODE) – Brugge | VLOCA-Model | V0.1 |
| VLOCA-model V0.2 Lokale Open Data Economie (LODE) – Brugge | VLOCA-Model | V0.2 |
Inhoud
Hieronder kan je de elementen van versie V0.2 van dit VLOCA model bekijken.
| CoT LODE: Brugge en Gent | |||
| 2022 | VLOCA-model versie 0.2 | ||
| VLOCA analyse - Vlaamse Open City Architectuur | vloca@vlaanderen.be | |||
| Beschrijving en aanpak: | https://vloca-kennishub.vlaanderen.be/Deliverable:_VLOCA-model | ||
Strategie volgens use case | |||
| Status | Toelichting | Beschrijving | |
| Visie | Voorstel | Wat is de bestaansreden ? | Lokale besturen willen nagaan hoe ze hun (open) data maximaal kunnen inzetten en financieel/maatschappelijk kunnen laten renderen. We zoeken hoe we er maximaal rendement uithalen als we maximaal weten welke samenwerkingsvormen en inzichten we uit de samenwerking willen halen. We vermoeden dat het potentieel kan gemaximaliseed worden wanneer we: -platformen hebben en samenwerking tussen verschillende steden kunnen verwezenlijken. We dienen de interoperabiliteit tussen datasets mogelijk te maken (eerder interoperabele systemen dan gedeelde steden). Steden creëren veel data. We dienen de inzet van open Data en het creëren ervan gerichter te maken.We willen niet enkel de focus op open data die beschikbaar is voor iederen maar tevens op data die we ter beschikking mogen stellen voor derden bv, data die we ter beschikking stellen aan een studiebureau of data die we willen delen met een andere overheidsinstelling bv labo data Brugge delen met VMM. Open data <-> vermarkten |
| Missie | Voorstel | Wat willen we bereiken ? | Inzichten van hoe de vraag en aanbod van (open) data af te stemmen op elkaar met aanbevelingen, scenario's en business cases voor een pilootcase van een (open) data marktplaats die MIM3 van OASC conform zal zijn en de meest relevante databronnen ter beschikking stelt. |
| Doel | Voorstel | Wat is het doel van dit project ? | 1.Via marktstudie overzicht van de vragende partijen voor open data binnen de quadruple helix, alsook de bestaande en potentiele bronnen van open data van de quadruple helix in kaart te brengen. 2.Een business plan die de 'rendabiliteit' illustreert van het ter beschikking stellen van de open data. 3.Een piloot data marktplaats die de vraag en aanbod huist met alle vereiste functionaliteiten. |
| Succesfactor | Voorstel | Hoe meten we succes ? (SMART) | Segmentatie van vragende partijen die typologien van open data al dan niet voor een prijs willen aanschaffen. Een data marktplaats piloot volgens de normen van MIM3 van OASC. |
Objectieven van de use case | |||
| ID | Status | Samenvatting | Beschrijving |
| UC1 | Voorstel | UC1: De Vraag naar open data | Overzicht via een 'segmentatie' van entiteiten (instituten, bedrijven, organisaties, individuen,...) die de vraag in kaart brengt. De vraag moet gevaloriseerd worden in 'intensiteit' zoals bvb 'bereidheid te betalen' of 'een engagement aangaan' of 'hoeveel dit ons kan doen besparen'. |
| UC2 | Voorstel | UC2: Het aanbod van open data | Overzicht via een typologie van data elementen die reeds of mogelijks in de toekomst kan aangeboden worden door de 'overheid' of andere partijen binnen de quadruple helix. |
| UC3 | Voorstel | UC3: Vraag en Aanbod Matching | Overzicht van de 'affiniteit' tussen de 'behoefte' segmentatie met de 'typologien' van open data (bronnen). =Matrix met Segmenten tov open data typologien. Uiteraard moeten we een derde dimensie toevoegen die ook de 'attributen' van de 'affiniteiten' beschrijven (is het cruciaal, strategisch, tactisch, enz.) |
| UC4 | Voorstel | UC4: Business Case | Overzicht van de kosten en baten van het vrijgeven van open data door de data 'producent' die moet leiden naar een verzameling van business cases per data typologie of per groep van data typologien (de waarde van gecombineerde data bronnen kan ook niet-lineair vermeerderen). Ook rekening houden met de 'dekking' van aanbod in gans Vlaanderen, en het meso niveau van het aanbod zullen een rol spelen in die business case. |
| UC5 | Voorstel | UC5: Draaiboeken | Bibliotheek van draaiboeken per typologie van data (= productgedreven) en per behoefte segment (= klantgedreven) of op typologie- en segmentoverschrijdend niveau (dit laatste is de scope voor het LODE project) |
| UC6 | Voorstel | UC6: Marktplaats | Een piloot open data marktplaats bouwen en beheren waar de vraag en aanbod elkaar tegenkomen. Die marktplaats moet interoperabel en conform de MIM3 van OASC standaarden zijn. De organisatie van de marktplaats zal op hoger niveau liggen dan de lokale besturen. De nadruk blijft op 'samenwerking', 'communicatie' en waarde creeren met 'open'/'niet open' data |
| UC7 | Voorstel | UC7: Futureproof | Een overlegplatform en proces die zorgt dat de marktplaats futureproof is door regelmatig overleg te organiseren tussen de verschillende betrokken (nieuwe) partijen om de vraag en aanbod telkens op elkaar af te stemmen. Dit betekent ook het bouwen en beheren van 'communities', relaties opbouwen met bestaande 'communities', ontdekken van nieuwe 'experimentele' gebruikers van data ook binnen de burgers, ed meer. |
| UC8 | Voorstel | UC8: juridisch | Bouwen van een wettelijk kader die op hoger niveau gevalideerd en dus bruikbaar door lokale besturen voor soortgelijke projecten. Wat kan, wat kan niet, waar liggen de risico's en welke zijn de 'juridische collaboratie documenten' die gebruikt kunnen worden bij elke nieuwe samenwerkingsakkoorden tussen leverancier, klant en marktplaats organisator. |
Metadata van de objectieven | |||
| Metaveld | Beschrijving | ||
| Meta1 | Beschrijving meta 1 | ||
| Meta2 | Beschrijving meta 2 | ||
Per objectief: business capabilities (BC) >> data vereiste (DV) >> functionele capabilities (FC) >> technische vereiste (TV) | |||
| ID | Type | Samenvatting | Beschrijving |
| UC1 | Objectief | UC1: De Vraag naar open data | Overzicht via een 'segmentatie' van entiteiten (instituten, bedrijven, organisaties, individuen,...) die de vraag in kaart brengt. De vraag moet gevaloriseerd worden in 'intensiteit' zoals bvb 'bereidheid te betalen' of 'een engagement aangaan' of 'hoeveel dit ons kan doen besparen'. |
| BC1.1 | Business capability | Grootte van vraag | Hoe groot is de vraag naar open data in aantal 'Entiteiten', intensiteit van de behoefte, bereidheid te betalen, welke type van data, frequentie, minimum kwaliteit, ed meer. |
| BC1.2 | Business capability | Behoefte Segmentatie | Welke behoefte gebaseerde segmenten (Needs Based Segmentation) bestaan er in de quadruple helix die homogeen dezelfde behoeften hebben binnen de segmenten en heterogeen anders zijn tussen de segmenten. |
| ID | Type | Samenvatting | Beschrijving |
| UC2 | Objectief | UC2: Het aanbod van open data | Overzicht via een typologie van data elementen die reeds of mogelijks in de toekomst kan aangeboden worden door de 'overheid' of andere partijen binnen de quadruple helix. |
| BC2.1 | Business capability | databronnen met potent. Gebruik | Welke zijn de verschillende databronnen die reeds bestaan en wat is hun 'specificiteit' in 'potentieel' gebruik die een behoefte al dan niet kunnen beantwoorden. |
| BC2.2 | Business capability | potentiele databronnen | Welke zijn de verschillende potentiele databronnen die nog 'ontgonnen' kunnen worden met hun specificiteit |
| BC2.3 | Business capability | typologien van databronnen | Welke zijn de 'typologien' die de verschillende databronnen groeperen/clusteren die homogeen binnen en heterogeen tussen de groepen zijn. |
| BC2.4 | Business capability | master/slave update | Bepalen wie de 'master' en wie de 'slave' is mbt het updaten, opkuisen en verwijderen van data. |
| BC2.5 | Business capability | toegankelijkheid | Welke bronnen zijn snel en gemakkelijk ontgonnen en welke minder |
| BC2.6 | Business capability | maturiteit | Welke maturiteitsniveau per databron per 'stad' of 'gemeente' |
| ID | Type | Samenvatting | Beschrijving |
| UC3 | Objectief | UC3: Vraag en Aanbod Matching | Overzicht van de 'affiniteit' tussen de 'behoefte' segmentatie met de 'typologien' van open data (bronnen). =Matrix met Segmenten tov open data typologien. Uiteraard moeten we een derde dimensie toevoegen die ook de 'attributen' van de 'affiniteiten' beschrijven (is het cruciaal, strategisch, tactisch, enz.) |
| BC3.1 | Business capability | link typologie-segmenten | Lijst van alle data (typologien) die een behoefte van een segment beantwoord. |
| BC3.2 | Business capability | affiniteits matrix | Matrix die de affiniteit van de segmenten naar de data typologien visualiseert om daarmee een 'marketing', 'strategische' en 'operationeel' plan te kunnen uittekenen. |
| ID | Type | Samenvatting | Beschrijving |
| UC4 | Objectief | UC4: Business Case | Overzicht van de kosten en baten van het vrijgeven van open data door de data 'producent' die moet leiden naar een verzameling van business cases per data typologie of per groep van data typologien (de waarde van gecombineerde data bronnen kan ook niet-lineair vermeerderen). Ook rekening houden met de 'dekking' van aanbod in gans Vlaanderen, en het meso niveau van het aanbod zullen een rol spelen in die business case. |
| BC4.1 | Business capability | Business Planning | Een business plan kunnen opstellen om een 'product' op de markt te plaatsen. Dit 'product' bestaat uit een databron die beantwoord aan een behoefte van een 'segment'. |
| BC4.2 | Business capability | Advies Piloot Start | Het kunnen adviseren over welke de meest relevante bronnen voor welke participerende vragende partij moeten ontsloten worden in de piloot marktplaats |
| ID | Type | Samenvatting | Beschrijving |
| UC5 | Objectief | UC5: Draaiboeken | Bibliotheek van draaiboeken per typologie van data (= productgedreven) en per behoefte segment (= klantgedreven) of op typologie- en segmentoverschrijdend niveau (dit laatste is de scope voor het LODE project) |
| BC5.1 | Business capability | draaiboek per bron | Per databron een 'draaiboek' terugvinden die uitlegt hoe die data te capteren, verwerken, opslaan en ontsluiten voor een bepaalde segment behoefte |
| BC5.2 | Business capability | draaiboek per segment | Per Segment behoefte, een 'draaiboek' terugvinden die uitlegt welke databronnen er moet 'ontgonnen' worden om zo de behoefte te kunnen invullen. |
| BC5.3 | Business capability | draaiboek dataspace | Draaiboek van hoe een lokale 'marktplaats' te bouwen, maar die geconnecteerd is met de andere marktplaatsen via een dataspace principe. |
| ID | Type | Samenvatting | Beschrijving |
| UC6 | Objectief | UC6: Marktplaats | Een piloot open data marktplaats bouwen en beheren waar de vraag en aanbod elkaar tegenkomen. Die marktplaats moet interoperabel en conform de MIM3 van OASC standaarden zijn. De organisatie van de marktplaats zal op hoger niveau liggen dan de lokale besturen. De nadruk blijft op 'samenwerking', 'communicatie' en waarde creeren met 'open'/'niet open' data |
| BC6.1 | Business capability | gemak ontsluiten | Het gemakkelijk/transparant kunnen ontsluiten van data (of andere assets zoals componenten, schema's, vocabularium, ed) in de marktplaats |
| BC6.2 | Business capability | metadata (DCAT) | Publiceren van metadata in lijn met internationale standaarden zoals DCAT |
| BC6.3 | Business capability | Lineage/Callibraties/… | Transparant publiceren van de 'afkomst'/'Lineage'/'Callibraties'/Intrapollaties en Extrapollaties/enz. |
| BC6.4 | Business capability | Schema & Semantiek | Publicatie van of verwijzen naar schema en semantiek |
| BC6.5 | Business capability | Transport Formaat | Publiceren van de transport schema waarmee de data beschikbaar is (http, mqtt, ftp,...) |
| BC6.6 | Business capability | Facturatie | Het kunnen factureren van de data downloads a priori of a posteriori |
| BC6.7 | Business capability | content metadata | Wat is de 'inhoudelijke' metadata van de verschillende beschikbare databronnen (via DCAT ?) |
| BC6.8 | Business capability | toegang verlening | Het kunnen toegang verlenen via toegansbeheer platform afhankelijk van de gebruikersrechten |
| BC6.9 | Business capability | Reviews & Feedback | Reviews en feedback kunnen geven op die data (vanuit de gebruiker) |
| BC6.10 | Business capability | Update Notificatie | Notificaties wanneer data geupdate werden |
| BC6.11 | Business capability | Transactionele Historiek | Het registreren van transacties (= clearinghouse + voor inzichten op statistieken) |
| BC6.12 | Business capability | Access Controle | Access controle |
| BC6.13 | Business capability | Identificatie Gebruiker | Moet gebruik kunnen maken van derde identiteits providers (it's me,...) |
| BC6.14 | Business capability | CRM Activiteiten | CRM communicatie and marketing en verkoopsplanning |
| BC6.15 | Business capability | Betalingsmogelijkheden | Betalingsmogelijkheden |
| BC6.16 | Business capability | Prijs Catalogus | Prijs structuur opstellen en publiceren |
| BC6.17 | Business capability | Gebruiksrechten & Charters | Publiceren van gebruiksrechten van data (alsook een open data charter waar de aanbieders en gebruikers zich moeten houden) |
| BC6.18 | Business capability | Zoekmethodes | Een 'google' manier (search engine) om data terug te vinden. |
| BC6.19 | Business capability | Groepering Visueel | Een visuele manier om data te categoriseren of behoeften te segmenteren. |
| BC6.20 | Business capability | federerende catalogi | Moet passen in een gefedereerde netwerk van catalogi (ref. dataspaces) |
| ID | Type | Samenvatting | Beschrijving |
| UC7 | Objectief | UC7: Futureproof | Een overlegplatform en proces die zorgt dat de marktplaats futureproof is door regelmatig overleg te organiseren tussen de verschillende betrokken (nieuwe) partijen om de vraag en aanbod telkens op elkaar af te stemmen. Dit betekent ook het bouwen en beheren van 'communities', relaties opbouwen met bestaande 'communities', ontdekken van nieuwe 'experimentele' gebruikers van data ook binnen de burgers, ed meer. |
| BC7.1 | Business capability | Stakeholder Analysis | Wie zijn de relevante betrokken partijen uit de quadruple helix |
| BC7.2 | Business capability | Werkmethode | Opstellen van een werkmethode/beheermethode |
| BC7.3 | Business capability | overlegmomenten | Organiseren van live of digitale communicatie tussen de partijen (overlegmomenten, newsletters, conferenties, webinars, enz.) |
| ID | Type | Samenvatting | Beschrijving |
| UC8 | Objectief | UC8: juridisch | Bouwen van een wettelijk kader die op hoger niveau gevalideerd en dus bruikbaar door lokale besturen voor soortgelijke projecten. Wat kan, wat kan niet, waar liggen de risico's en welke zijn de 'juridische collaboratie documenten' die gebruikt kunnen worden bij elke nieuwe samenwerkingsakkoorden tussen leverancier, klant en marktplaats organisator. |
| BC8.1 | Business capability | snelle legale beslissing | Snel kunnen beslissen of iets al dan (nog) niet mag gepubliceerd worden via een 'beslissing boom' |
| BC8.2 | Business capability | contract templates | templates' van contracten tussen leveranciers, marktplaats beheer en data klanten |
| BC8.3 | Business capability | Overzicht verplichtingen | Overzicht hebben van welke verplichtingen en wetten moeten voldoen zijn bij welke type van data |
| BC8.4 | Business capability | SLA enabling | Kunnen een SLA opstellen en afdwingen via contractuele verbintenissen |
| BC8.5 | Business capability | dataregister | Opstellen van dataregister om conform te zijn met de wet |
| BC8.6 | Business capability | Classificatie | Classificatie via labels (bvb van 1 tot 5) van databronnen ifv legale en contractuele beperkingen of verplichtingen |