"Parsed text" is een vooraf gedefinieerde eigenschap. Deze eigenschap is van te voren gedefinieerd (ook bekend als een speciale eigenschap) en komt met extra beheersprivileges, maar kan worden gebruikt net als elk andere door de gebruiker gedefinieerde eigenschap.
V
Standaardisatie van technologie in stedelijke gebieden is een wereldwijde noodzaak
Het World Economic Forum heeft recent uitspraken gedaan over Smart Cities. InfraTech (infrastructuur geactiveerd door technologie) is een van de belangrijkste uitdagingen voor het succes van slimme steden, waar de overheid een klimaat moet creeeren om dit mogelijk te maken, o.a. door wetgeving en regelgeving die meedenkt in de toekomst. Daarbij zegt het WEF dat de lokale, regionale en nationale overheden moeten samenwerken om vooral de integratie van technologieen over sectoren heen mogelijk te maken, waarbij digitale connectiviteit een grote prioriteit is. Reguleringen en standaarden kunnen hierbij een heel belangrijke rol spelen, maar moeten flexibel en bruikbaar zijn, om de steeds sneller veranderende wereld en zijn uitdagingen te kunnen volgen. Overheden moeten vooral focussen op het delen van data en interoperabiliteit. Smart data is daarbij een belangrijke doelstelling, met focus op data kwaliteit en nauwkeurigheid. Data privacy en protection zijn de hoekstenen van het vertrouwen van de burger, en dus kritisch voor de adoptie van InfraTech in de stad.
VLOCA is het resultaat van de Vlaamse overheid die deze visie van het WEF in de praktijk wil omzetten, in co-creatie om een zo breed mogelijk draagvlak te krijgen. VLOCA focust zich op interoperabiliteit en die minimum vereisten om cross-domain koppelingen mogelijk te maken. Het databroker traject bijvoorbeeld verkent de mogelijkheden van de architectuur om een gefedereerd smart data platform voor een Vlaamse region mogelijk te maken, waar smart data management aan de basis ligt. Bovendien worden de specfieke noden binnen thematische speerpunt trajecten (water en mobiliteit) verkend om voeling te hebben met verschillende thema's.
Verschillende internationale grote naties nemen het voortouw
Japan heeft via een Ministrieel Innovatie programma gewerkt aan een horizontale benadering van Smart Cities, om zo te komen tot een eerste Smart City Referentie Architectuur. Daarbij baseren ze zich op 4 sleutel concepten : een user-centric benadering, een belangrijke rol voor het lokale bestuur, de nadruk op federatie van data en diensten , en het belang van interoperabiliteit . Japan probeert hier niet het wiel her uit te vinden, en verwijst naar internationale initiatieven zoals Synchronicity, IES-City (NIST), het Europees Interoperability Framework, Fiware, X-Road, ... Bovendien stellen ze ook duidelijk dat dit een programma in evolutie is, en dus continu moet geactualiseerd worden.
India heeft een open source software platform - het India Urban Data Exchange platform - opgezet dat steden in staat moet stellen het potentieel van big data beter te benutten. Daarbij zijn belangrijke componenten als een data catalogus en data broker belangrijke bouwstenen. De principes die hieraan ten gronde liggen, zijn technologie-agnostisch, schaalbaar, privacy-by-design, consent-driven en interoperabel dmv open api's.
Canada heeft met zijn OpenNorth programma de basis gelegd voor de definitie van een Open Smart City en een Open Smart Cities gids uitgebracht.
Maar ook internationale organisaties gaan er voor
ITU, ISO en IEC hebben recent (najaar 2020) een Joint Task Force opgericht om de internationale standaardisatie voor smart cities te coordineren. Dit is mede een antwoord op de vragen die gerezen zijn bij de COVID-19 pandemie, waar duidelijk data uitdagingen naar voor zijn gekomen. Het is ook een antwoord op SDG11 (Sustainable Developmen Goal) : "Make Cities inclusive, safe, resilient and sustainable".
Ook Open And Agile Smart Cities verenigt meer dan 150 steden over heel de wereld om de vraagzijde goed te capteren en via minimale interoperabiliteits mechanismen een eerste aanzet te geven tot oplossingen. Zo zijn er reeds 3 MIMS gedefinieerd omtrent het beheren van context, data modellen en marktplaats enablers. 2 extra MIMS zijn in definitie : Personal Data Management en FAIR Artificial Intelligence. Het gericht identificeren van de belangrijkste interop noden vanuit de vraagzijde, is een heel belangrijke input voor het definieren van een open city architectuur.
Fiware is een organisatie die met open source bouwblokken een belangrijke bijdrage levert aan smart city technologie. De missie van Fiware is niet enkel geeent op slimme steden, maar hun bouwblokken dragen wel bij tot een versnelde implementatie. Een van de bouwblokken, de context broker is een CEF bouwblok geworden, en de API NGSI-LD is een ETSI-CIM standaard geworden. Deze API en dit bouwblok vormen dan ook de basis voor een invulling van de MIM1 van OASC (context management). Verder werkt Fiware ook aan smart city models (zoals bijvoorbeeld bruikbaar in OASC MIM2).
Verschillende Europese initiatieven ondersteunen dit ecosysteem
Europa is een groot huis, en het is onmogelijk om alle initiatieven exhaustief op te lijsten. Een bloemlezing is wel mogelijk, aangezien er toch wel belangrijke initiativen zijn die heel recent zijn en krachtig kunnen bijdragen aan open smart cities.
Een van de meest recente initiatieven is Gaia-X. Gaia-X vindt zijn oorspring in Frankrijk en Duitsland met een belangrijk doel om data soevereiniteit te realiseren. Het is nu gegroeid tot een breder gedragen initiatief met als doel om het gebruik van de CLOUD in Europa binnen de verschillende industriele en diensten sectoren te doen groeien. Op dit moment hinkt Europa achterop in de wereld. en moet het gebruik van de cloud (als vereiste om integratie te verhogen) snel omhoog. Het doel is dan ook om boven 50% gebruik te gaan in de volgende 4 jaar. Om ook de Europese cloud spelers aan bod te laten komen ten opzichte van de hyperscalers (Google, Microsoft, Amazon,...) is interoperabiliteit en portability een grote uitdaging, zeker bij het delen van data. Het mogelijk maken om binnen en tussen verschillende data spaces (gezondheid, mobiliteit, energie, financien, ...) data uit te wisselen is een belangrijke doelstelling. Binnen Gaia-X is er ook een subgroep rond Smart Cities, voorgezeten door Slovenie waar we in VLOCA zeker mee aligneren.
Andere initiatieven (worden nog gedetailleerd/gelinkt) :
CEN
AIOTI
Horizon Europe, vb. OpenDei
ETSI-CIM
living-in.eu
De Europese Commissie heeft het European Innovation Partnership on Smart Cities and Communities (EIP-SCC) opgericht in 2014, en dit heeft geleid tot bijvoorbeeld SAREF (Smart Applicances REFerence ontology) dat een standaard is geworden van ETSI and OneM2M in 2015.
En verschillende Europese lidstaten schakelen een versnelling hoger
Denemarken
Zweden
Nederland
Finland
Duitsland
Slovenie
Belgie
En last but not least : Vlaanderen in de kop van het peloton
(worden nog verder gedetailleerd/gelinkt)
OSLO
CEN
V-ICT-OR
steden
Gaia-X
VLOCA
+++ Deze pagina niet finaal. De tekst in is in opbouw & review. +++
VLOCA Principes
In de dagelijkse werking van de Vlaamse Open City Architectuur zijn er een aantal principes van belang. Deze principes scheppen een breder kader dat mee sturing geeft aan hoe VLOCA functioneert en wat er belangrijk is in de interactie met externe partners. Bij het uitwerken van de verschillende VLOCA deliverables zullen deze principes een leidraad vormen. Zoals de naam aangeeft functioneert VLOCA op een open manier: de deliverables die VLOCA, samen met overheden, private partners en andere stakeholders bereikt, worden op een vrije manier ter beschikking gesteld via de verschillende VLOCA kanalen. Open heeft echter ook grenzen in de context van VLOCA: er zal op een zorgvuldige manier omgegaan worden met privacy gerelateerde data of andere gevoelige informatie en data. Naast het belang van openheid, benadrukt VLOCA het belang van een aantal principes. Deze worden hieronder besproken en we willen je dan ook graag motiveren deze door te nemen. De volgende principes scheppen een kader voor VLOCA en zijn allen even belangrijk:
Transparant
De werking en resultaten van VLOCA zijn transparant en worden op een actieve manier gecommuniceerd. Door op transparante manier te werken kunnen gebruikers van de VLOCA deliverables makkelijk begrijpen hoe deliverables tot stand kwamen, hoe deze kunnen gebruikt worden en waar aanpassingen nodig zijn. Centraal daarbij staat het vrijgeven van zoveel mogelijk informatie, zonder daarbij anderen in moeilijkheden te brengen en de privacy van actoren te bewaren.
Stellingen
Informatie is eenvoudig terug te vinden en toegankelijk
Het is duidelijk hoe de (deel)oplossingen tot stand zijn gekomen
Het is duidelijk welke stakeholders hebben bijgedragen aan de (deel)oplossingen
Contactgegevens voor vragen en feedback zijn tijdens en na het traject terug te vinden
Schaalbaar
Bij het uitwerken van de VLOCA deliverables, samen met overheden, private partners en andere stakeholders uitwerkt, staat het concept schaalbaarheid centraal. Het is cruciaal dat oplossingen die uitgewerkt worden op een eenvoudige manier kunnen blijven ingezet worden wanneer er een groter volume aan activiteiten dient te gebeuren via de ontwikkelde toepassing.
Stellingen
De (deel)oplossingen zijn ontwikkeld om grotere volumes aan te kunnen
De architectuur achter de (deel)oplossingen biedt een oplossing voor lokale besturen met een verschillende digitale maturiteit
De architectuur achter de (deel)oplossingen biedt een oplossing voor lokale besturen met een verschillende grootte
Technologie agnostisch
Deliverables uitgewerkt in de concept van VLOCA zijn technologie agnostisch. Het uitwerken van oplossingen focust op de bedrijfsarchitectuur, technische architectuur, data-architectuur en informatiearchitectuur en daarbij zal er geen keuze gemaakt worden voor de ene of de andere technologie. Een keuze voor een specifieke technologie zal niet gebeuren binnen de context van VLOCA.
Stellingen
De (deel)oplossingen zijn compatibel met andere software
De (deel)oplossingen zijn compatibel met andere hardware
De (deel)oplossingen zijn compatibel met andere cloud oplossingen
De (deel)oplossingen kunnen andere databronnen consumeren
De (deel)oplossingen kunnen ontwikkeld en onderhouden worden door verschillende partners
De (deel)oplossingen zijn te koppelen met verschillende externe oplossingen
Gebruikersgericht
VLOCA stelt de gebruiker centraal. Bij de ontwikkeling van de VLOCA deliverables staat de gebruiker van de diensten centraal: hoe kan de gebruiker van de deliverables het meeste baat hebben bij de deliverables? Daarnaast verwijst dit principe eveneens naar de gebruiker van de dienst die extra ontwikkelingssteun krijgt via VLOCA: de dienst die een overheid zal aanbieden naar gebruikers toe, moet zo opgebouwd zijn dat er een optimale balans kan gevonden worden tussen de noden van de gebruiker en mogelijkheden die de overheid heeft. Tot slot dient aangegeven te worden dat VLOCA een participatieve benadering heeft, waarbij co-creatie met de verschillende quadruple helix actoren (overheid, burgers, bedrijven en maatschappelijke actoren) centraal staat.
Stellingen
De stakeholders werden voldoende betrokken bij het tot stand komen van de (deel)oplossingen
Er werd tijdens het traject voldoende teruggekoppeld met de initiatiefnemers
De architectuur van de (deel)oplossingen is bruikbaar voor de lokale besturen
De architectuur van de (deel)oplossingen is bruikbaar door de industrie
Interoperabel
Een vijfde VLOCA principe is interoperabiliteit. Voor VLOCA verwijst dit zowel naar een principe dat dient gevolgd te worden in de oplossingen die uitgewerkt worden door VLOCA – met aandacht voor technische systemen, maar evenzeer voor juridische en organisationele relaties – , als naar een principe te volgen in de werking van VLOCA. Een omschrijving van het concept interoperabiliteit kan je vinden bij het concept interoperabiliteit .
Stellingen
De Vlaamse Bouwstenen worden contextueel gebruikt in de (deel)oplossingen
De architectuur van de (deel)oplossing houdt rekening met de referentiearchitectuur van VLOCA
De architectuur is voldoende generiek om samen te werken met andere (deel)oplossingen
De architectuur is voldoende generiek om samen te werken met andere lokale besturen
De (deel)oplossing laat data-delen toe
Architectuurstandaarden zijn geraadpleegd en/of verwerkt in de architectuur
Duurzaam
Tot slot hanteert VLOCA het principe duurzaam. Het is belangrijk dat de resultaten van VLOCA zowel kunnen hergebruikt worden binnen verschillende contexten, en dus binnen éénzelfde tijdskader (denk bijvoorbeeld aan verschillende steden & gemeenten die gebruik maken van de VLOCA resultaten), alsook dat deze resultaten bruikbaar blijven op een middellange – lange termijn. De resultaten van vandaag moeten ook binnen afzienbare tijd nog steeds van toepassing zijn. Daarom werkt VLOCA resultaten uit die enerzijds specifiek zijn, maar anderzijds ook voldoende generiek en dus een herbruikbaarheid toelaten binnen projecten, thema’s, steden & gemeenten etc.
Stellingen
De architectuur houdt rekening met de expertise van thematische experten
De architectuur is voldoende generiek om toekomstige noden en technologieën op te nemen
De architectuur houdt rekening met het minimum aantal componenten voor werkbare en kostenefficiënte (deel)oplossingen
De (deel)oplossingen dragen bij aan verschillende maatschappelijke uitdagingen
De (deel)oplossingen houden rekening met anomalieën
Slimme Data Attributen
Naast de VLOCA principes die zorgen voor een principiële sturing van het VLOCA werk, zijn er de Slimme Data Attributen. Willen overheden meer gebruik gaan maken van data in hun beleidsuitdagingen, dan zal het belangrijk zijn om over data te beschikken die klaar is voor besluitvorming. Dit vraagt data die voldoet aan een aantal attributen. Deze attributen zijn, vanuit een VLOCA perspectief, cruciaal voor het werk rond de VLOCA IT Architectuur Deliverables en bieden een inhoudelijk kader voor het mee vormgeven van deze deliverables. Er werd gekozen voor Slimme Data attributen en niet voor de FAIR principes : hoewel hoogst relevant, zijn de FAIR principes vooral geschikt voor Big Data en niet voor Slimme Data. VLOCA heeft echter de intentie om toe te werken naar Slimme Data in de IT Architectuur Deliverables om zo te komen tot de applicaties nodig voor de (lokale) overheden. Enkel Big Data zal niet volstaan om overheden beleidsuitdagingen te laten aanpakken met data. Wil je graag meer informatie over de relatie tussen FAIR Data & Slimme Data Attributen? Hier kan je daarover meer informatie vinden [link toevoegen bij publicatie].
Vanuit VLOCA hanteren we de volgende Slimme Data Attributen, waarbij deze allen even belangrijk zijn:
Betrouwbaar
Om beslissingen te kunnen nemen op basis van uit data verkregen inzichten is vertrouwen in de kwaliteit, consistentie, nauwkeurigheid, oorsprong, bescherming en beveiliging enz. van die data cruciaal. Een vooraf bepaald niveau van vertrouwen is nodig om verantwoording te kunnen afleggen voor de acties die op de data worden ondernomen.
Contextueel
De data context is een belangrijk onderdeel van de metagegevens van een gegevensverzameling. Het geeft context over de verzameling van de data (bv. locatie, tijd, meetomstandigheden, enz.), het gebruik van de data (gebruiksbeleid, belangrijkste interpretatierichtlijnen, beperkingen, restricties, enz.), de beheerde betekenis van de data en nog veel meer. De context van de data dient volledig te zijn voor het gebruik en dient ook gekoppeld te zijn aan de “commons” van de nodigde informatie uit de uitdagingen [zin te reviewen]. Hoe meer domeinen de data kunnen aanspreken, hoe meer context nodig zal zijn. Merk op dat contexten van data naar elkaar kunnen verwijzen, bijvoorbeeld met behulp van semantic web linked data-technieken. Tot slot is ook data provenance (i.e. gegevens over het spoor van de data) van toepassing op de context en is dit essentieel om vertrouwen in de data mogelijk te maken.
Relevant
Zelfs wanneer data betrouwbaar en contextueel zijn, zijn ze niet noodzakelijkerwijs onmiddellijk bruikbaar of relevant voor (beleids)use cases. Het is belangrijk de data uit verschillende bronnen zo te organiseren dat applicaties ze makkelijk kunnen vinden, en dat ze zo worden gepubliceerd en gepresenteerd dat ze onmiddellijk relevant zijn.
Duidelijk
In veel gevallen moeten ruwe data worden verwerkt om ze begrijpelijker te maken, vooral wanneer ze ongestructureerd zijn, zoals streaming media, afbeeldingen, enz. Cognitieve gegevensverwerking verwijst naar technologie zoals machine learning, machine reasoning, natural language processing, spraakherkenning en mens-computerinteractie om data om te zetten in meer bruikbare vormen voor economische of besluitvormingsdoeleinden.
Voorspelbaar
Bij het omzetten van ruwe data in inzichtelijke data om bepaalde beslissingen aan te sturen, is het belangrijk om te focussen op trends en voorspellingen. Bij digital twins is het bijvoorbeeld belangrijk om voorspellingen te kunnen doen over de evolutie van bepaalde datasets, zoals overstromingsrisico's of de impact van bepaalde acties, en om heen en weer te gaan in de tijd. Slimme data moeten zodanig worden afgestemd en gepresenteerd dat voorspellingen worden vereenvoudigd, bijvoorbeeld door voldoende context toe te voegen van bepaalde oorzaken van trendveranderingen in de data en 'tijdreizen' mogelijk te maken.
Bruikbaar
Data moeten zo worden gepresenteerd dat zij gemakkelijk door mensen en machines kunnen worden gebruikt. Het is dus erg belangrijk om de toegangs-, presentatie- en servicelagen (bv. API) zo te ontwerpen dat zij zijn afgestemd op het gebruik ervan. Om data bruikbaar te maken, moeten de behoeften van de besluitvormers en hun instrumenten (bv. digital twins ) goed worden begrepen en gefocust zijn.
Methodologie: Hoe kwam VLOCA tot deze VLOCA principes & Slimme Data attributen?
De totstandkoming van de VLOCA principes & Slimme Data attributen gebeurde via een aantal stappen. Deze stappen worden hieronder toegelicht.
In een eerste stap werden een aantal bestaande documenten, met relevantie voor VLOCA en met een sterke focus op principes & waarden, geanalyseerd om hieruit de principes te distilleren. De volgende documenten werden daarvoor geselecteerd en geanalyseerd: FAIR Data Principes , European Interoperability Framework , European Interoperability Framework for Smart Cities and Communities , London Data Charter , OECD Digital Government , UK Data Principles , European Digital Rights and Principles , Principles for Digital Development , Principles for Digital-ready Legislation , Principes voor de digitale samenleving , Open DEI , VLOCA Effectiviteitsprincipes . Vanuit al de geïdentificeerde principes & waarden werd gekomen tot één eenvormige lijst van principes. Deze principes werden geïdentificeerd vanuit het idee dat deze relevant dienen te zijn voor het gedachtengoed van VLOCA en dienen te beschrijven hoe VLOCA functioneert. De volgende principes werden hierbij geïdentificeerd: Findable, Accessible, Interoperable, Reusable, Transparent, Open, Scalable, Technology agnostic, User centric.
In een tweede stap werd besloten tot drie zaken. Na de voorgaande stap en verdere reflectie werd duidelijk dat de VLOCA principes een dubbel doel dienen: (1) het bepalen van principes waaraan de VLOCA werking dient te voldoen en (2) het bepalen van attributen die richting geven aan de IT Architectuur ontwikkeld door VLOCA via IT Architectuur Deliverables , en die cruciaal zijn voor de rol die data daarin speelt: de Slimme Data Attributen. Dit leidde, ten eerste, tot de selectie van de hierboven beschreven VLOCA Principes (transparant, schaalbaar, technologie agnostisch, gebruikersgericht, interoperabel, duurzaam). Daarnaast werden ook de Slimme Data attributen verder gespecifieerd en gedefinieerd (betrouwbaar, contextueel, relevant, duidelijk, voorspelbaar en bruikbaar), waarbij voor deze laatste principes werd teruggegrepen naar recent gepubliceerd onderzoek [link toevoegen bij publicatie].
Tot slot werden deze principes en attributen actief besproken en afgetoetst met een aantal experten.
Overzicht VLOCA-werkgroepen
Werkgroepen VLOCA Traject Type werkgroep Circulaire Economie: Repair cafés - Workshop 1 Circulaire economie: Repair cafés Business werkgroep Circulaire Economie: Repair cafés - Workshop 2 Circulaire economie: Repair cafés Data en informatie werkgroep Data Broker Workshop 1 Data Broker Business werkgroep Data Broker Workshop 2 Data Broker Functionele werkgroep Hoppinpunten Workshop 1: Behoeftes & doelstellingen Combimobiliteit: Hoppin punten Data en informatie werkgroep Hoppinpunten Workshop 2: Data Combimobiliteit: Hoppin punten Data en informatie werkgroep Hoppinpunten Workshop 3: Details Combimobiliteit: Hoppin punten Data en informatie werkgroep Local Digital Twin Workshop 1: Gedeeld referentiekader Local Digital Twin Business werkgroep Local Digital Twin Workshop 2: Structuur en beheer van data Local Digital Twin Data en informatie werkgroep Local Digital Twin Workshop 3: Simulaties op basis van modelering Local Digital Twin Functionele werkgroep Business werkgroep Veelzijdige InfoSchermen voor Updates en Acties van Lokale Ondernemers (VISUALO) Business werkgroep Thematische werkgroep 3 Mobiliteitsbudget voor burgers Technologie werkgroep Thematische werkgroep 1 Veelzijdige InfoSchermen voor Updates en Acties van Lokale Ondernemers (VISUALO) Data en informatie werkgroep Thematische werkgroep 2 Veelzijdige InfoSchermen voor Updates en Acties van Lokale Ondernemers (VISUALO) Functionele werkgroep Thematische werkgroep 3 Veelzijdige InfoSchermen voor Updates en Acties van Lokale Ondernemers (VISUALO) Technologie werkgroep Thematische werkgroep 1 Het potentieel van urban mining & BIM voor de bouwsector Data en informatie werkgroep Thematische werkgroep 2 Het potentieel van urban mining & BIM voor de bouwsector Functionele werkgroep Thematische werkgroep 3 Het potentieel van urban mining & BIM voor de bouwsector Technologie werkgroep Business werkgroep Het potentieel van urban mining & BIM voor de bouwsector Business werkgroep Business werkgroep Regionaal plugable incentiveringsplatform Business werkgroep Thematische werkgroep 1 VlocaTraject/DAKS 2.0/ Lokale economie,VlocaTraject/SInCR - Lokale economie Data en informatie werkgroep Thematische werkgroep 1 Slim Ruimtelijk Plannen Data en informatie werkgroep Thematische werkgroep 1 Vrachtwagenparkeren Data en informatie werkgroep Thematische werkgroep 2 VlocaTraject/DAKS 2.0/ Lokale economie,VlocaTraject/SInCR - Lokale economie Functionele werkgroep Business werkgroep Slimme stadsdistributie Business werkgroep Thematische werkgroep 2 Slim Ruimtelijk Plannen Functionele werkgroep Thematische werkgroep 2 Vrachtwagenparkeren Functionele werkgroep Thematische werkgroep 3 VlocaTraject/DAKS 2.0/ Lokale economie,VlocaTraject/SInCR - Lokale economie Technologie werkgroep Thematische werkgroep 3 Slim Ruimtelijk Plannen Technologie werkgroep Business werkgroep Vrachtwagenparkeren Business werkgroep Business werkgroep Slim Ruimtelijk Plannen Business werkgroep Business werkgroep VlocaTraject/DAKS 2.0/ Lokale economie,VlocaTraject/SInCR - Lokale economie Business werkgroep Thematische werkgroep 3 Vrachtwagenparkeren Technologie werkgroep Thematische werkgroep 1 Welkomapp voor nieuwkomers Data en informatie werkgroep Business werkgroep Citerra Business werkgroep Thematische werkgroep 1 Citerra Data en informatie werkgroep Thematische werkgroep 2 Citerra Functionele werkgroep Thematische werkgroep 3 Citerra Technologie werkgroep Thematische werkgroep 1 Machine Learning as a Service (MLaaS) Data en informatie werkgroep Thematische werkgroep 2 Machine Learning as a Service (MLaaS) Technologie werkgroep Thematische werkgroep 3 Machine Learning as a Service (MLaaS) Technologie werkgroep Thematische werkgroep 1 Slimme stadsdistributie Data en informatie werkgroep Business werkgroep REVOLT Business werkgroep Business werkgroep ThermAi Business werkgroep Business werkgroep Slimme Markten Business werkgroep Business werkgroep SHOK Business werkgroep Thematische werkgroep 1 SHOK Data en informatie werkgroep Thematische werkgroep 1 Slimme Markten Data en informatie werkgroep Thematische werkgroep 1 ThermAi Data en informatie werkgroep Thematische werkgroep 1 REVOLT Data en informatie werkgroep Thematische werkgroep 2 REVOLT Functionele werkgroep Thematische werkgroep 2 SHOK Functionele werkgroep Thematische werkgroep 2 Slimme stadsdistributie Functionele werkgroep Thematische werkgroep 2 Slimme Markten Functionele werkgroep Thematische werkgroep 2 ThermAi Functionele werkgroep Thematische werkgroep 3 SHOK Technologie werkgroep Thematische werkgroep 3 Slimme Markten Technologie werkgroep Thematische werkgroep 3 ThermAi Technologie werkgroep Thematische werkgroep 3 REVOLT Technologie werkgroep Business werkgroep Modderstroom Monitoring Business werkgroep Thematische werkgroep 1 Modderstroom Monitoring Data en informatie werkgroep Thematische werkgroep 2 Modderstroom Monitoring Functionele werkgroep Thematische werkgroep 3 Modderstroom Monitoring Technologie werkgroep Thematische werkgroep 3 Slimme stadsdistributie Technologie werkgroep Thematische werkgroep 1 Mobiliteitsbudget voor burgers Data en informatie werkgroep Thematische werkgroep 2 Mobiliteitsbudget voor burgers Functionele werkgroep Kick-off Digitale meldingen Business werkgroep Thematische werkgroep 3 Mobiliteitsbudget voor burgers Technologie werkgroep Business werkgroep Digitale meldingen Business werkgroep Functionele werkgroep Digitale meldingen Functionele werkgroep Applicatie componenten werkgroep Functionele werkgroep Aanpak en risico's werkgroep Digitale meldingen Data en informatie werkgroep Thematische werkgroep 1 Mobiliteitsbudget voor burgers Data en informatie werkgroep Functionaliteiten werkgroep Digitale meldingen Functionele werkgroep Applicatie componenten werkgroep Digitale meldingen Functionele werkgroep Aanpak en risico's werkgroep Digitale meldingen Functionele werkgroep Thematische werkgroep 2 Mobiliteitsbudget voor burgers Functionele werkgroep Water in de stad Workshop 1 Leefomgeving: Water in de Stad Business werkgroep Water in de stad Workshop 2 Leefomgeving: Water in de Stad Data en informatie werkgroep Water in de stad Workshop 3 Leefomgeving: Water in de Stad Technologie werkgroep
Werkgroepen VlocaSessie API-led Antwerp Living Labs: levendige en leefbare (universiteits)buurt B-WaterSmart Burgerloket Circulaire economie: Repair cafés Combimobiliteit: Hoppin punten DINA: Dienstverlening via integratie naadloos aanbieden Data Broker Datagestuurde handelskern DenCITY Digitalisering volledige customer journey parkeren en GAS4 en GAS5 Flood4Cast Het potentieel van urban mining & BIM voor de bouwsector Hydrologisch meetnet provincie Antwerpen Internet of Water Iot-gestuurde mobipunten Koppeling IoT-peilsensordata naar andere IoT- stacks Leefomgeving: Water in de Stad Local Digital Twin Lokaal digitaal ondernemingsloket Lokale Open Data Economie (LODE) Maatgerichte implementatie van een document management systeem Machine Learning as a Service (MLaaS) Mobiele Sensor Units Mobiliteitsbudget voor burgers Monitoring van de Laak Nachtlawaai verminderen d.m.v. technologie en nudging Online Reserveren en Betalen: type locatie in de stad PROBE Preventieve gezondheid Preventieve gezondheidszorg: persoonlijke gezondheidsdata en lokale overheden Proactive Flooding Detection Rainbrain Regionaal plugable incentiveringsplatform Sensorhotels Slimme Markten Slimme stadsdistributie Smart Innovation Factory Smart Waterland Sociaal Dossier Platform Stiemerlab Tijd- en plaatsonafhankelijke klantencontacten Tipping Points Transparante efficiënte en klantvriendelijke dienstverlening voor onze burgers verenigingen en ondernemingen Urban digital twin Veelzijdige InfoSchermen voor Updates en Acties van Lokale Ondernemers (VISUALO) Velopark Vertellende vlotten Citerra DAKS 2.0/ Lokale economie Data gedreven beleidsondersteuning Digitale meldingen EMS DOE - Energie Management Systeem Modderstroom Monitoring REVOLT SHOK SInCR - Lokale economie Slim Ruimtelijk Plannen ThermAi Vrachtwagenparkeren Welkomapp voor nieuwkomers WerfWater
+++ Deze pagina is in opmaak/ontwikkeling +++
Doelgroep en doel
Inleiding
Een opname van een videogesprek in Microsoft Teams of Zoom waar we een expert aan het woord laten over een bepaald thema.
Voorstel voor een Kennishub pagina van deze deliverable
Introductie (wat is de connectie naar VLOCA, wie is de spreker?)
Opname van de VLOCA talk
Lessons learned (wat zijn de belangrijkste aspecten om mee te nemen, zonder dat je naar de opname dient te kijken?)
Aanpak bij het ontwikkelingen van deze deliverable
Stap 1: Opmaken van voorstel voor VLOCA talk (welke sprekers zijn potentieel relevant?)
Stap 2: Contacteren VLOCA talk spreker
Stap 3: Opmaken van topiclijst voor VLOCA talk
Voorstel van te bespreken onderwerp concretiseren
Voorstel bespreken met de VLOCA talk spreker
Bijwerken van het voorstel
Stap 4: Opnemen VLOCA talk: Opnemen van de VLOCA talk en verwerken van het materiaal.
Stap 5: Goedkeuring VLOCA talk: Aftoetsen van het resultaat met de spreker (en eventueel vragen van goedkeuring tot publicatie).
Stap 6: Publicatie van de resultaten op de Kennishub aan de hand van hierboven beschreven voorstel & verspreiden van informatie over de talk via andere VLOCA gerelateerde kanalen. +
Presentatie & slides gebruikt tijdens de tweede sessie van het VLOCA Traject omtrent de Data Broker +
Inhoud
1 Inleiding
2 Proces en deliverables
3 Overzicht VLOCA trajecten en voortrajecten
4 Overzicht VLOCA assessments en ondersteuning
Inleiding
In de onderstaande tabel vind je een overzicht van de VLOCA trajecten en de link naar de startpagina van elk traject.
Een tweede tabel beschrijft de initiële aanvragen tot co-creatie m.b.t. thema's, met de link naar een VLOCA traject na integratie van dat onderwerp in een traject.
Proces en deliverables
De VLOCA trajecten volgen een gestandaardiseerd proces dat we op de volgende pagina's beschrijven:
Type
Beschrijving
VLOCA traject
Het gestandaardiseerd proces van een VLOCA traject, met beschrijving van werkstromen en deliverables
VLOCA/OSLO traject voor VLAIO CoT 2021 projecten
Het proces van een gecombineerd VLOCA en OSLO traject, zoals bepaald beschreven voor de VLAIO City of Things oproepen gegund in 2021 (projecten in uitvoer vanaf 2022).
VLOCA deliverables
De beschrijving van wat VLOCA als deliverable oplevert in trajecten en in aparte ondersteuningsvragen aan steden en gemeenten, worden beschreven op deze pagina. De beschrijvingen worden tevens aangevuld door sjablonen van deze deliverables.
Vraag voor VLOCA ondersteuning
Voor supportvragen ivm open city architectuur, of nieuwe aanvragen voor een co-creatie traject, kan u best contact opnemen team VLOCA via vloca@vlaanderen.be . We maken graag tijd vrij om uw vraag te behandelen, op basis van onze kennis en ervaring in andere Open City trajecten.
Overzicht VLOCA trajecten en voortrajecten
Type Jaar Status Initiatiefnemer Domeinen Indicatoren Linkende Initiatieven Burgerloket Traject 2022 Geregistreerd Stad Mechelen Smart Government Circulaire economie: Repair cafés Traject 2021,2022 In co-creatie Stad Leuven,VITO Smart Environment Combimobiliteit: Hoppin punten Traject 2020,2021 In co-creatie ABB,IMEC Smart Government,Smart Mobility DINA: Dienstverlening via integratie naadloos aanbieden Traject 2022 Geregistreerd Stad Leuven Smart Government Data Broker Traject 2021 In co-creatie IMEC,Stad Antwerpen,Stad Gent,Stad Roeselare Smart Government Digitalisering volledige customer journey parkeren en GAS4 en GAS5 Traject 2022 In opstart Stad Genk Smart Government Het potentieel van urban mining & BIM voor de bouwsector Traject 2022 Lopend Stad Oostende Smart Environment Leefomgeving: Water in de Stad Traject 2020,2021 In co-creatie ABB,VITO Smart Environment Local Digital Twin Traject 2022 In co-creatie ABB,IMEC Smart Government Lokaal digitaal ondernemingsloket Traject 2022 In opstart Stad Mechelen Smart Government Lokale Open Data Economie (LODE) Traject 2022 Lopend Stad Brugge Smart Economy Maatgerichte implementatie van een document management systeem Traject 2022 Geregistreerd Stad Gent Smart Government Machine Learning as a Service (MLaaS) Traject 2022 Lopend Stad Roeselare Smart Government,Smart Environment Mobiele Sensor Units Traject 2022 Lopend Stad Roeselare Smart Government Mobiliteitsbudget voor burgers Traject 2022,2023 Lopend Stad Hasselt,Stad Leuven Smart Mobility Nachtlawaai verminderen d.m.v. technologie en nudging Voortraject 2021 In co-creatie Stad Leuven Smart People Preventieve gezondheidszorg: persoonlijke gezondheidsdata en lokale overheden Voortraject 2022,2023 Lopend Smart People Regionaal plugable incentiveringsplatform Traject 2022 Lopend Stad Geel,IOK Smart Living Slimme Markten Traject 2022 Lopend Stad Hasselt Smart Economy Slimme stadsdistributie Traject 2022 Lopend Stad Hasselt,Stad Leuven Smart Mobility Smart Innovation Factory Traject 2022 Lopend Stad Mechelen Smart Economy Sociaal Dossier Platform Traject 2022 Geregistreerd Stad Antwerpen Smart Government Tijd- en plaatsonafhankelijke klantencontacten Traject 2022 Geregistreerd Stad Mortsel Smart Government Transparante efficiënte en klantvriendelijke dienstverlening voor onze burgers verenigingen en ondernemingen Traject 2022 Gemeente Boechout Smart Government Veelzijdige InfoSchermen voor Updates en Acties van Lokale Ondernemers (VISUALO) Traject 2022 Lopend Provincie Oost-Vlaanderen,Stad Dendermonde,Stad Halle,VERA Smart Economy
Overzicht VLOCA assessments en ondersteuning
Type Jaar Status Initiatiefnemer Domeinen Indicatoren Linkende Initiatieven API-led Ondersteuning Antwerp Living Labs: levendige en leefbare (universiteits)buurt Ondersteuning Stad Antwerpen Smart Environment,Smart People,Smart Living B-WaterSmart Ondersteuning 2020,2021,2022,2023,2024 Stad Mechelen Smart Environment Datagestuurde handelskern Ondersteuning 2022 Lopend Stad Hasselt DenCITY Ondersteuning 2020 Stad Antwerpen,VMM Smart Mobility,Smart Environment Flood4Cast Ondersteuning Smart Government,Smart Environment Hydrologisch meetnet provincie Antwerpen Ondersteuning Provincie Antwerpen Smart Environment Internet of Water Ondersteuning Smart Government,Smart Environment Iot-gestuurde mobipunten Ondersteuning Smart Mobility Koppeling IoT-peilsensordata naar andere IoT- stacks Ondersteuning IMEC,VITO,VMM Smart Environment Monitoring van de Laak Ondersteuning Smart Environment Online Reserveren en Betalen: type locatie in de stad Ondersteuning Stad Gent Smart Government,Smart Economy PROBE Ondersteuning Stad Gent Smart Government Proactive Flooding Detection Ondersteuning 2019 Stad Antwerpen Smart Government,Smart Environment Rainbrain Ondersteuning 2019,2020,2021,2022,2023 Stad Roeselare Smart Government,Smart Environment Sensorhotels Ondersteuning Smart Waterland Ondersteuning 2020,2021,2022 Stad Roeselare Smart Environment Stiemerlab Ondersteuning Stad Genk Smart Environment Tipping Points Ondersteuning Smart Environment Urban digital twin Ondersteuning 2021 Stad Brugge Smart Government Velopark Ondersteuning In co-creatie Smart Mobility Vertellende vlotten Ondersteuning Smart Environment WerfWater Ondersteuning Smart Environment
donut +
donut +
VLOCA proces en deliverables +
VLOCA stappen +
federation of donuts +
VLOCA draft tech architectuur- the Donut +
Inleiding
Een VLOCA traject biedt de initiatiefnemer een gestandaardiseerde aanpak in het tot stand brengen van de architecturale elementen van een open city project.
De gestandaardiseerde aanpak en deliverables van VLOCA zorgen ervoor dat elk open city project op dezelfde wijze gevormd wordt, kan genieten van elkaars verwezenlijkingen en uiteindelijk resulteert in een optimaal interoperabele oplossing doorheen Vlaanderen.
Meer informatie over welke VLOCA trajecten concreet bestaan vind je hier . De gecombineerde OSLO-VLOCA aanpak in het kader van City of Things vind je eveneens vanop die pagina.
De vier hoofdonderdelen van de VLOCA aanpak
VLOCA vertrekt vanuit de maatschappelijke context en de ambitie van het lokaal bestuur, over een doordachte aaneenschakeling van architecturale elementen, tot aan de uiteindelijke technologische elementen waaraan de oplossing dient te voldoen.
We volgen hier vier stappen, waarvan de eerste twee de basis vormen van de uit te werken architectuur:
Context
Motivatie
Bedrijfsarchitectuur
IT architectuur
De strategie, de bedrijfsarchitectuur en de IT-architectuur vormen samen de Open City Architectuur.
Context
Onder context verstaan we alle instromen die samenkomen en een idee of concept tot resultaat hebben.
Open City Ambitie
Thematische lokale en bovenlokale open city ambitie
Raakvlakken met andere ambities
Beleid lokaal bestuur
Open City ambitie als antwoord op beleid lokaal bestuur
Digitale maturiteit lokaal bestuur
Noden en behoeften stakeholders
Specifieke noden en behoeften van stakeholders
Quadruple helix: overheden, bedrijven, kenniscentra, burgers
Omgevingsfactoren
Maatschappelijke eisen en beperkingen
Beleidsthema’s: milieu, verkeer, economie, …
Motivatie
De motivatie stelt aan de hand van een aantal vragen de open city ambitie scherp. Deze concretisering zal het trajectambitie kort maar gericht samenvatten.
Visie
Wat is de bestaansreden van dit project?
Missie
Wat willen we met dit project bereiken?
Doel
Wat is het doel van dit project?
Successfactor
Hoe meten we het succes van dit project?
Bedrijfsarchitectuur
VLOCA architecten werken volgens een standaard methodiek samen met initiatiefnemende lokale besturen in het tot stand komen van een uitgewerkte bedrijfsarchitectuur. In het VLOCA model worden exploratief alle mogelijk relevante elementen opgesomd. De stad voor wie de use case specifiek uitgewerkt wordt maakt de keuze tussen welke elementen in scope van het project zijn en welke niet. De niet meegenomen elementen worden hier gedocumenteerd als startpunt voor vervolgprojecten al of niet in dezelfde stad of gemeente. Tussen de overgebleven elementen worden prioriteiten gesteld, waaruit uiteindelijk een roadmap kan worden gefilterd, dat de aanzet is van het plan van aanpak van het te realiseren project door de stad. Data en informatie wordt hier eveneens bekeken: de informatienoden worden in kaart gebracht. Een OSLO project kan hieruit volgen, met de totstandkoming van een semantische standaard als doel.
Business capabilities
Wat moet de oplossing specifiek kunnen waarmaken?
Bestaat uit data vereisten, functionaliteiten en techniciteiten
Data vereisten
Welke data hebben we nodig?
Aan welke parameters moet de data voldoen?
Functionaliteiten
Wat moet een toepassing met informatie kunnen?
Wat is de interactie tussen toepassingen?
Techniciteiten
Wat zijn de technologische vereisten?
Welke technologieën moeten onderling verbonden worden?
IT architectuur
Een specifieke IT architectuur wordt opgesteld voor de stad die het VLOCA traject initieert. Team VLOCA werkt daarbij nauw samen met het lokaal bestuur en haar gekozen IT partner. Tegelijkertijd zorgt team VLOCA ervoor dat een generieke architectuur wordt uitgewerkt, waarop andere steden en gemeenten hun project in een latere fase kunnen baseren. De specifieke context van het eerste project in onze regio zorgt op deze wijze voor een snelle start voor de volgende projecten, waarbij herbruikbaarheid en interoperabiliteit centraal staan.
Informatie architectuur
Gewenste informatie op dashboards, portaalsite, apps, …
Uitgewerkt in een mindmap
Data architectuur
Voorbereiding voor OSLO traject/ semantische standaard
Data governance
Applicatie architectuur
Rol van relevante toepassingen en hun interactie met informatie
Uitgewerkt met een use case diagram
Technologische architectuur
Hard, soft en hybride infrastructuur voor applicatie architectuur
Uitgewerkt met technische tekeningen
VLOCA trajectwerking
Doel
Het doel van VLOCA in een open city project is tweeledig:
enerzijds het lokale project zo goed en snel mogelijk te ondersteunen in de bouw van de architectuur specifiek voor de stad of gemeente;
anderzijds wordt de focus gelegd op de herbruikbaarheid van de architectuur. Zo laten we toe om andere lokale besturen die op een later moment een gelijkaardig project aanvangen, een snelle en kwalitatieve start te kunnen bezorgen.
Inhoud
Een VLOCA traject bestaat uit een aantal workshops en vergaderingen, met elk een specifieke focus afhankelijk van de fase waarin het traject zich bevindt.
Voortraject: in het voortraject beperken we de deelnemers tot de kernpartners van het project: het lokale bestuur en hun gekozen projectpartners (intercommunales, provinciebestuur, hun IT partner, kennisinstelling)
Traject: wanneer het traject ten volle actief is, zijn alle stakeholders welkom om hun bijdrage te leveren aan het traject. We beperken ons hierbij niet aan overheidsinstellingen: inzichten uit de bedrijfswereld, kenniscentra of burgerorganisaties zijn welkom. Het doel is immers niet enkel om de architectuur uit te werken voor één stad, maar een generiek bruikbare architectuur.
VLOCA traject: het proces
Types werk
Een VLOCA traject omhelst drie types werk, die nauw met elkaar verbonden zijn:
Bedrijfsarchitectuur: inhoudelijk werk dat focust op de business elementen, belangrijk om nadien een IT architectuur op te definiëren;
IT architectuur: inhoudelijk werk dat focust op IT architectuur rekening houdend met de bedrijfsdoelstellingen;
Projectbeheer, communicatie en community: vormelijk werk dat focust op het maken van afspraken, disseminatie van de resultaten en het samenwerken van de voor de use case relevante stakeholders uit de quadruple helix;
Hieronder beschrijven we in meer detail waarop de focus ligt op elk van deze onderdelen, met in elke fase verbonden deliverables.
Detailbeschrijving van proces en deliverables
Projectbeheer, communicatie en community
Team VLOCA begeleidt de stad in haar ambitie, door professionele ontzorging door middel van projectleiderschap gedurende de architectuurfase van het project. Daarenboven zorgt team VLOCA voor co-creatie en disseminatie via de bovenlokale kanalen. Belanghebbende derden worden betrokken tijdens het project. Het uiteindelijke resultaat wordt bekrachtigd in een architectuurstandaard. In de loop van 2023 plannen we het mechanisme en het proces van de bekrachtiging van de standaard te ontwikkelen.
Deliverables
De deliverables worden beschreven op één algemene pagina , van waaruit kan worden doorgeklikt naar de sjablonen per deliverable.
Standaard schema van een VLOCA traject
Het onderstaande plaatje geeft de werkstromen en de deliverables van een VLOCA traject schematisch weer.
Positionering van een VLOCA traject
Een VLOCA-traject volgt geen Smart City project van A tot Z. VLOCA zal in de beginfase van een project een een aantal stappen zetten en deliverables opleveren die tijdens de levensloop van het project van toegevoegde waarde zal zijn.
Dit geven we tevens schematisch weer:
VLOCA traject: het proces +