(Deze richtlijnen worden momenteel opgemaakt in een co-creatie proces. Aanbeveling dus onder voorbehoud. Deze worden momenteel geregeld geüpdatet. Naar het einde van 2021 toe worden deze richtlijnen gefinaliseerd)
Voor het kiezen van een geschikte sensor zien we 2 subvragen:
Hoe kies ik een geschikte sensor voor meten van parameter X?
- Kan de sensor deze parameter meten?
- Meetprincipe
- Sommige parameters kunnen op verschillende wijze (meettechniek) gemeten worden.
- Meetprincipes vergelijken: voor-/nadelen, meer/minder geschikt voor bepaalde condities/omstandigheden.
- Vb. meting van het waterpeil: hydrostatische meting (druk), ultrasone meting (echo sounding), laser, radar, optisch,…
- Meetbereik (range): van… tot…
- Resolutie (resolution): kleinste stap/eenheid van die gedetecteerd kan worden
- Soms varieert de resolutie over het meetbereik.
- Aantal decimalen is niet noodzakelijk gelijk aan resolutie, vb. meting in m met 3 decimalen, maar resolutie is 2mm.
- Nauwkeurigheid (accuracy): meetfout, afwijking t.o.v. werkelijke waarde
- Nauwkeurigheid kan absoluut of relatief (% tov de meetwaarde) uitgedrukt worden.
- vb. nauwkeurigheid 1cm of nauwkeurigheid +/- 0.1% van de meetwaarde
- Geïntegreerde correcties
- Vb. temperatuur correct voor parameters die temperatuurgevoelig zijn.
- Vb. luchtdrukcompensatie bij hydrostatische waterpeilmeting.
- Combinatie van een aantal parameters op eenzelfde sensor
Hoe kies ik een geschikte sensor voor de beoogde toepassing?
- Parameter(s)
- Meetprincipe
- Meetbereik, resolutie, nauwkeurigheid
- Geïntegreerde correcties
- Meetfrequentie en (remote) aanpasbaarheid van meetfrequentie
- Kabellengte : indien van toepassing bv. voor ophanging, datacommunicatie, luchtdrukcompensatie, …
- Toegelaten waterdruk : hoe diep mag de sensor onder water hangen
- Bestendigheid tegen droogval : indien van toepassing voor beoogde meetlocaties
- Bestendigheid tegen vorst : indien van toepassing voor beoogde meetlocaties
- Bestendigheid tegen vandalisme : indien van toepassing voor beoogde meetlocaties
- Algemene robuustheid:beperkt onderhoud en kalibratie
- Energieverbruik en autonomie : hoe lang kan de sensor meten met een bepaalde frequentie met de voorziene energiebron: is een batterij voldoende of extra zonnepaneel te voorzien?
- Dimensies en gewicht (i.f.v. installatie en ophanging)
- On-site uitlezing van de metingen (indien gewenst/nodig)
- Waterdichtheid bij hogere waterdruk (diepte in waterkolom)
- Modulair systeem: is er uitbreiding mogelijk, bv. extra parameters.
Hierbij is een afweging van criteria/vereisten ten opzichte van budget (aankoop + installatie + onderhoud) belangrijk.
Onderhoud en levensduur van sensoren
Onderhoud en kosten/inspanningen voor onderhoud
- Het onderhoud van sensoren heeft een kostprijs die veelal uit het oog wordt verloren.
- Sensoren, die geen of slechte metingen geven omdat ze niet onderhouden worden, zijn een verloren investering.
- Onderhoudsintensiteit en gevoeligheid van sensor voor vervuiling wordt vooral bepaald door het type parameter (en bijhorend meetprincipe) en de matrix waarin je meet. Bijvoorbeeld, metingen in zoutwater of afvalwater vereisen vaak meer onderhoud. Het type water waarin je meet (afvalwater vs. drinkwater) is daarom bepalend voor de keuze sensor.
- Kosten/inspanningen van onderhoud zijn situatiespecifiek waardoor het moeilijk is om een algemene raming te maken.
- Belangrijke factoren in onderhoudskost zijn o.a.:
- verplaatsing (tijd en afstand) om sensoren te gaan onderhouden
- toegankelijkheid van de locatie
- vereiste onderhoudsfrequentie (sensor/parameter/locatie afhankelijk)
- intensiteit/omvang van onderhoudshandelingen (sensor/parameter/locatie afhankelijk)
Levensduur van de sensor en beschikbaarheid van reserve onderdelen
Er kan een onderscheid gemaakt worden tussen:
- type ‘wegwerp sensoren’ met een, door de frabrikant, opgegeven gebruikstermijn, bv. 6 maanden en dan vervangen
- type ‘compacte, relatief goedkope sensoren’ waarbij herstellen van een defect vaak niet de moeite is t.o.v. vervanging door een nieuwe sensor. Zonder defect kunnen dergelijke sensoren meerdere jaren worden gebruikt.
- type ‘multi-parameter sensoren’ waarbij sommige onderdelen een beperkte levensduur hebben en waarvoor vervangstukken beschikbaar zijn bij de fabrikant
- vervangen van sommige onderdelen is te beschouwen als een onderhoudskost, bv. vervangen van membranen of sensortippen
- de sensor zelf (met name de elektronica) kan vele jaren gebruikt worden
Hoe kies ik een geschikte sensor ?
Samengevat kan gesteld worden dat om een geschikte sensor te kiezen aandacht gegeven moet worden aan volgende:
- goed informeren over technische specificaties en het meetprincipe van de sensor
- informeren naar ervaringen, testen, reviews of feedback
- expliciet voordelen en nadelen vragen aan fabrikant/verkoper
- hoe beter je de condities van de toepassing kent en kan specifiëren, hoe beter de keuze afgestemd is op de toepassing
- indien je een breed inzetbare sensor wenst, zullen criteria/afwegingen anders zijn