Business werkgroep: Regionaal plugable incentiveringsplatform
De business werkgroep is de eerste werkgroep binnen het City of Things Regionaal plugable incentiveringsplatform Traject. Het gaat om een inspiratiesessie waar stakeholders meedenken om alle mogelijke use cases, randvoorwaarden, bezorgdheden, opportuniteiten en meer te identificeren.
Digitaal Vlaanderen (OSLO) en Agentschap Binnenlands bestuur (VLOCA) organiseren en faciliteren deze werkgroep samen.
De werkgroep staat open voor deelname door de gehele quadruple helix. Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders.
De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen.
De Business werkgroep vond plaats op 16 april 2024.
Deelnemers
| Organisatie | Deelnemer |
| Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA) | Laurien Renders |
| Fairville | Roel van Sabben |
| Brigitte Devos | |
| Jan De Wilde | |
| IOK | Koen Van den Eynde |
| Stijn Claes | |
| Stad Geel | Lien Schoofs |
| LETS Vlaanderen | Wesley Dooms |
| Wouter Van Dyck | |
| Give a Day | Bart Wolput |
| Koalect | Bram Coppens |
| CCV Lab | Geert Peters |
| Happonomy | Stef Kuypers |
| Beaver & Eagle | Maarten Decramer |
| Muntuit | Sander Van Parijs |
| Stichting STRO Cyclos software | Koen De Beer |
| Digitaal Vlaanderen | Pieter Roeyen |
| Pieter Desmijter |
Context
Initiatief
Lokale besturen zijn op verschillende vlakken zoekende.
- Men wenst maatschappelijk verantwoord gedrag te stimuleren, maar weet niet hoe exact.
- Er is een groot aanbod aan apps en systemen voor verschillende doeleinden (cadeaubonnen, spaarkaarten...), maar deze zijn niet op elkaar afgestemd.
- Men zoekt manieren om private bedrijven te betrekken bij de financiering van incentivering voor gewenst gedrag (vanuit 'sociaal verantwoord ondernemen')
- Digitale munten zouden moeten in eigen gemeente of regio moeten circuleren en besteed kunnen worden bij lokale handelaars of lokale doelen met een maatschappelijke meerwaarde.
Vertrekkende van uit het succesvol project van Bike2School waarbij kinderen in 14 Kempense gemeenten adhv slimme technologie aangezet worden om zich duurzaam naar school te verplaatsen, hebben stad Geel en IOK een project ingediend voor de opbouw van een regiobreed plugable incentiveringsplatform.
Doel is een platform te creëren bestaande uit een digitale wallet waarin meerdere munten beheerd kunnen worden waarop meerdere incentiveringen, maar ook andere systemen zoals cadeaubonnen, crowdfundingsystemen... zowel aan inkomstenzijde als bestedingszijde ingeplugd kunnen worden.
Uit klankbordgroepen met algemeen directeurs uit de regio kwamen alvast een aantal eisen naar voren waaraan de digitale wallet moet kunnen voldoen, maar werd ook aangedrongen op de incentivering/use case van het 'kleine helpen': een incentivering van niet-systematische hulpverlening tussen particulieren die beloond kan worden adhv een digitale munt.
We verwijzen naar slides 7-12 voor meer informatie.
VLOCA
VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders.
We verwijzen naar slides 20-25 voor meer informatie.
OSLO
Een semantische standaard maakt het delen en uitwisselen van data tussen verschillende stakeholders gemakkelijker. Elke betrokkene kan de gegevens van de andere direct gebruiken en interpreteren. Dit stimuleert de uitwisseling en het hergebruik van gegevens en vermindert de kost van uitwisseling. De semantische standaard zorgt voor machine leesbare data. Het brengt eveneens een efficiëntiewinst met zich mee als de data in verschillende processen gebruikt kunnen worden.
Het openstellen van semantische data bevordert innovatie en zal relevante stakeholders in staat stellen om intelligentere producten en diensten te ontwikkelen. Door het linken van data beschikken we ook over rijkere data. Uit verrijkte data kan ook meer kennis worden gehaald.
Samenwerken rond standaarden en het delen van data doorbreekt ook monopolies en geeft meer ontwikkelingskansen voor bv. ontwikkelaars, leveranciers, … en zorgt ervoor dat een bredere groep van relevante stakeholders betrokken wordt.
Extra informatie en een verzameling van de datastandaarden zijn te vinden op volgende links: https://overheid.vlaanderen.be/oslo-wat-is-oslo en https://data.vlaanderen.be/ We verwijzen naar slides 13 – 19 voor meer informatie.
Inspiratie
Voorbeelden
Als inspiratie voor de verdere oefeningen werden een aantal voorbeelden gegeven.
Het eerste voorbeeld over zwerfvuil benadrukt dat zowel personen, verenigingen als bedrijven kunnen deelnemen aan incentives en zo digitale munten kunnen verdienen voor hun acties.
Het tweede voorbeeld rond duurzame mobiliteit toont aan dat een lokale overheid dit eenvoudig kan inzetten om bepaalde bestuurlijke doelen meer in de verf te zetten.
Het laatste voorbeeld rond sociale cohesie wil benadrukken dat het doel van incentive niet altijd meetbaar moet zijn (bv aantal kg zwerfvuil opruimen) maar dat evengoed het versterken van de sociale cohesie een gewenst resultaat van een incentivering kan zijn.
We verwijzen graag naar slides 26 tem 29 van de presentatie.
Bestaande modellen
Kort werden de basisconcepten van bestaande modellen die een link met dit traject hebben voorgesteld.
OSLO Dienst Transactie en OSLO Subsidies zouden als basis kunnen dienen voor een model rond incentivering.
We verwijzen graag naar slides 30 tem 33 van de presentatie.
Werkgroep oefeningen
Brainstorm: Mentimeter
Tijdens dit deel van de werkgroep werd gepolst bij de stakeholdergroep wat ze zelf vonden wat onder het begrip incentivering valt.
Het resultaat van deze korte oefening wordt in een woordenwolk meegegeven.
Vraag: Vanwaar komt het woord China?
Antwoord: Incentivering en nudging door de overheid wordt door sommigen als negatief ervaren en doet hen aan maatregelen uit landen zoals China denken.
Use case oefening
Aan de hand van een use case oefening werd er nagegaan wat de deelnemers van de werkgroep als use cases zien rond een incentiveringsplatform. Op basis van deze input werd een samenvattende tabel opgesteld. Deze input wordt meegenomen in de voorbereidingen richting de eerste thematische werkgroep.
Het overzicht van de oefening die gedaan werd kan u hieronder terugvinden:
| 1. Als lokaal bestuur wil ik: | Als lokaal bestuur wil ik stimuleren dat mensen elkaar helpen |
| Als lokaal bestuur wil ik door middel van incentivering het lokale verenigingsleven ondersteunen zodat deze op hun beurt bijdragen tot het welzijn en sociale cohesie | |
| Als lokaal bestuur wil ik burgers stimuleren op lokaal/regionaal te kopen | |
| Als lokaal bestuur wil ik stimuleren dat burgers digitale munten spenderen aan goede doelen/projecten | |
| Als lokaal bestuur wil ik mijn beleidsplan uitvoeren: heel veel acties hebben al een nudging aspect | |
| Als lokaal bestuur wil ik een aantal van mijn premies kunnen uitbetalen in een lokale munt om mijn lokale economie te steunen (bv geboortepremie) | |
| Als lokaal bestuur wil ik het mofelijk maken dat burgers digitaal een cadeaubon kunnen kopen | |
| Als lokaal bestuur wil ik dat bedrijven budget kunnen spenderen aan lokale projecten met meerwaarde voor hun werknemers | |
| Als lokaal bestuur wil ik het parkeren sturen op gewenste plaatsen | |
| Als lokaal bestuur wil ik het gebruik van deelmobiliteit promoten | |
| Als lokaal bestuur wil ik vervallen of slapende munten activeren met maatschappelijke meerwaarde | |
| Als lokaal bestuur wil ik tegelwippen promoten | |
| Als lokaal bestuur wil ik ook een niet-monetaire munt kunnen schenken als incentivering zoals het planten van een boom | |
| Als lokaal bestuur wil ik het kansentarief automatisch toekennen (nu via UitPAS) | |
| Als lokaal bestuur wil ik mij gesteund voelen in het uitrollen van een duurzaam mobiliteitsplan | |
| Als lokaal bestuur wil ik mij gemotiveerd voelen om voldoende sociale woningen te voorzien | |
| Als lokaal bestuur wil ik de burger stimuleren om gebruik te maken van het meldpunt van de gemeente | |
| 2. Als lokale handelaar wil ik: | Als lokale handelaar wil ik het gemakelijker vinden om ecologische keuzes te maken in het aanbieden van mijn producten |
| 3. Als werkgever wil ik: | Als werkgever wil ik budget kunnen spenderen aan lokale projecten met meerwaarde voor mijn werknemers |
| Als werkgever wil ik gestimuleerd worden om optimale werkomstandigheden aan te bieden aan mijn werknemers | |
| Als werkgever wil ik mijn werknemers (deels) kunnen belonen met lokale munten zodat ik kan bijdragen aan de directe omgeving van het bedrijf | |
| 5. Als burger wil ik: | Als burger wil ik mij economisch gesteund voelen in mijn gemeenschap |
| Als burger wil ik een beloning kunnen ontvangen wanneer ik spaarzaam omga met mijn afval of waterverbruik | |
| Als burger wil ik al die digitale munten in één digitaal potje hebben zitten | |
| Als burger wil ik met één betaalactie kunnen betalen met de volledige mix van munten in mijn wallet | |
| Als niet digitale burger wil ik mee kunnen doen | |
| 5. Andere: | Waardering vrijwilligers: 2 miljoen vrijwilligers in Vlaanderen waarvan 300.000 bij lokale besturen. Heel vaak worden ze gewaardeerd op verschillende manieren waaronder cadeaubonnen. |
| Sorteren en recycleren van afvalolie door gezinnen | |
| De lokale cadeaubon connecteren | |
| Bike2school | |
| uitwisselbaarheid tussen munten, ipv 10 verschillende munten (interoperabiliteit end to end). Even goed met bonuspunten winkels | |
| Mensen uit doelgroepen worden gestimuleerd om opleidingen te (blijven) volgen | |
| Als bouwondernemer wil ik mij gemotiveerd voelen om genoeg groen te voorzien in mijn bouwprojecten en in te zetten op woonkwaliteit | |
| Als vrijwilliger wil ik kunnen kiezen welk project mijn beloning krijgt ipv bvb een receptie als beloning | |
We verwijzen graag naar slides 37 tem 42 uit de presentatie voor een inleiding bij deze oefening.
Tijdens de discussie kwamen volgende zaken naar voren:
- Tegelwippen is ontharden. Lokale overheid kan mensen incentiveren om te ontharden. Niet enkel voor prive domein maar ook mogelijk op openbaar domein.
- Deelmobiliteit, is iets zoals bike to school maar dan niet voor lagere-school kinderen. Promoten van deze deelmobiliteit is zeker iets wat ook onder de noemer van incentivering kan vallen.
- Vrijwilligers zijn de grootste groep die momenteel via kadobonnen etc beloond wordt, dit zou via dit platform kunnen waardoor je ineens een hele brede basis van gebruikers hebt.
- Bij burenhulp is niet echt het probleem dat er te weinig mensen anderen willen helpen, het is eerder het probleem van hulpvraagverlegenheid. Je hoeft dus mensen niet te incentiveren om te gaan helpen, eerder om een hulpvraag te durven stellen.
- Als gebruiker lijkt het gebruiksvriendelijker om slechts 1 munt te hebben die breed (zowel naar type handelaars als naar geografische spreiding) besteed kan worden. Dat er dus maar 1 endcoin is ipv 10 verschillende. Echter ligt dit gevoelig bij de lokale besturen om indien een munt uitgegeven wordt om lokale handel te stimuleren deze niet in de eigen gemeente besteed zou worden. Hoeveel verschillende munten er zullen zijn is nog te bekijken. Bezorgdheid is vooral vanuit eindgebruikers standpunt.
Concepten
Tijdens dit onderdeel van de werkgroep werd een oefening uitgevoerd rond de mogelijke concepten van het toekomstige model.
We verwijzen graag naar slides 43 tem 45 uit de presentatie voor een inleiding bij deze oefening.
Een samenvatting van de verschillende zaken die vermeld werden werd opgesteld in onderstaande tabel:
| Deelnemer | Beloning | Besteding | Doel | Incentive | Sponsor | Wallet |
| Burger | Beloning | goed doel | Afval | stimuleren | lokale handelaar | Waarde van vervallen munt / waardeverlies van een munt |
| Inwoner | Munt | Project met maatschappelijk meerwaarde | Gestelde gedrag | Gemotiveerd | bedrijf / werkgever | Monetaire tegenwaarde |
| Vrijwilliger | Niet-monetaire munt | cadeaubon | Bereikbaarheid | Gedragen | Burenhulpvragers | |
| Vrijwilligers | Premies | boom | duurzaam verplaatsen | acties | bedrijven | |
| Werknemers gemeente | Digitale munt | betalen | ontharden | activeren | ||
| Buren | Besteedbaarheid | Waterverbruik | Betrokken | |||
| Lokale vereniging | Kadobonnen digitale munten | fietsen | ||||
| spenderen | Lokaal Kopen | |||||
| Doneren | helpen met een bepaalde klus | |||||
| Mobiliteit | ||||||
| Sociale cohesie |
Tijdens de discussie kwamen volgende zaken naar voren:
Niet monetaire munt wil zeggen dat niet elke munt een tegenwaarde heeft in euro’s maar dat het resultaat bv het planten is van een boom.
Andere datamodellen en inspiratie
Hier werd er gepolst bij de stakeholdergroep of er nog andere initiatieven waren die hierbij aanleunen en of er eventueel iemand was die weet had van reeds bestaande datamodellen rond dit topic.
Tijdens de discussie kwamen volgende zaken naar voren:
- Cyclos is al lang bezig met documentatie van de API’s zodat incentiveringsplatformen eenvoudig kunnen gekoppeld worden aan de munt waarmee deze werken.
- Als je incentiveringsplatformen wil aansluiten op een digitale munt dan zou dit via een open API eenvoudig gekoppeld moeten kunnen worden.
- Als dit echter bedoeld wordt als een wallet waar alle incentiverings use cases zich kunnen aan koppelen met verschillende munten dan wordt het technisch ingewikkelder, al is dit ook nog realiseerbaar via een gateway of iets dergelijk. Beter lijkt toch 1 lokale munt met verschillende incentiveringsplatformen.
- Documentatie van de cyclos API is terug te vinden op https://demo.cyclos.org/api
- Digitale klantensystemen hadden dezelfde problematiek dus misschien wel interessant om daar eens te kijken hoe dit aangepakt is.
- Ambipas is pas in Tongeren waar de loyalty kaarten voor 100 tal handelaars op stadsniveau getrokken is. Bij shoppen krijg je punten op je Ambipas. Echter worden de punten die door een handelaar uitgereikt worden steeds betaald door deze handelaar. De korting kan dan bij eender welke handelaar gebruikt worden. Maandelijks krijgt de handelaar dan een afrekening (uitgereikte – ontvangen punten). Daarnaast is er ook wekelijks een loterij waar de prijs in punten op je Ambipas gestort wordt. Als laatste krijg je ook een parkeertegoed bij ieder gebruik van de Ambipas. Bedoeling is om uit te breiden naar gebruik van deze punten in bv een museum, echter zien handelaars deze punten niet graag verdwijnen uit hun netwerk. Nog wat werk nodig om deze te overtuigen.
- In Japan kunnen jongeren ouderenhulp aanbieden en daarvoor punten sparen om later zelf als ze zorgbehoevend zijn zorg mee aan te kopen. De punten kunnen ook aan ouders geschonken worden indien bv verder weg wonen.
- Saber munten, is een systeem waarmee op de middelbare school hulp van medeleerlingen kon gekocht worden. Met het saldo op het eind van het middelbaar kon dan een deel van het inschrijvingsgeld voor het hoger onderwijs betaald worden. Een mooi extra voordeel was dat er ook meer retentie was van de leerstof.
- Chiemgauer, munt uit Beieren. Opgezet als alliantie tussen school en omgevende handelaars. Een aantal principes zoals demurrage, afromen van slapende munten voor gebruik in gemeenschapsdoeleinden worden daar toegepast.
Vraag en antwoord
Vraag: Fairville zit in het project, begeleidt IOK en Geel. Wat is de rol van Fairville in het verhaal? Hoe ver reikt hun opdracht?
Antwoord: Fairville begeleidt IOK en Geel maar alle studies en principes die gedocumenteerd worden zullen openbaar zijn en eventueel gebruikt worden in dit traject. Het is niet zo dat ze zeker zijn van de implementatie van de rest van dit traject. Vooral in onderzoeksfase betrokken bij dit traject en als partner die reeds een impementatie (de Buck-e) voltooid heeft in de regio.
Vanuit OSLO is het belangrijk te vermelden dat de workshops open zijn zodat iedereen zijn input kan leveren voor deze standaard en dat de standaard zo wijd mogelijk gedragen is. Het datamodel van OSLO wordt objectief opgesteld, er zijn geen partijen die naast de workshops nog rechtstreeks hun input kunnen leveren. Alles gebeurt op basis van de workshops.
Vraag: De architectuur van de oplossing is fundamenteel als je de markt ten volle wil laten spelen. Er kunnen keuzes gemaakt worden naar op welk niveau dit platform ontwikkeld wordt, hoe veel platformen zijn er, welke wallet etc. Al deze keuzes hebben impact op de aanbestedingsprocedure.
Antwoord: Bedoeling is inderdaad om de markt zo vrij mogelijk te laten spelen. Aangezien er gewerkt wordt op basis van een OSLO standaard is het zo dat alles inderdaad met elkaar zou moeten kunnen spreken.
Vraag: Is het de bedoeling om 1 centraal platform op te zetten waar alle incentiverinsplatformen met alle munten kunnen verbinden? Of is het op gemeenteniveau met verschillende incentiveringsplatformen maar met maar 1 munt? Op gemeenschaps- of gemeenteniveau?
Antwoord: Doel van het datamodel is dat er 1 platform zou kunnen zijn. Hoe dit dan effectief geïmplementeerd wordt is een andere vraag. Dit zal afhangen van de vraag van degene die een platform zal ontwikkelen. Het datamodel zal beide modellen aankunnen.
Volgende stappen
In dit hoofdstuk worden de volgende stappen besproken van het traject. We verwijzen graag naar slide 50 tem 54 uit de presentatie.
VLOCA
Feedback kan bezorgd worden aan laurien.renders@vlaanderen.be
De eerste thematische werkgroep binnen het VLOCA-traject vindt plaats op 16 mei van 13u-16u via Teams.
Inschrijven kan via deze link.
Werkgroepen
Hieronder het overzicht van alle werkgroepen voor het traject Regionaal plugable incentiveringsplatform.
Geen werkgroepen gevonden
OSLO
Feedback kan per e-mail worden gegeven aan de volgende personen:
- digitaal.vlaanderen@vlaanderen.be
- laurens.vercauteren@vlaanderen.be
- pieter.roeyen@vlaanderen.be
- pieter.desmijter@vlaanderen.be
Thematische werkgroep 1 OSLO vindt plaats op dinsdag 9 mei: 09u00 - 12u00
Schrijf u in via volgende link: 1ste thematische werkgroep