Doelstelling
Bij de aanvang van VLOCA werd een hoog-niveau blauwdruk van een open city architectuur geschetst (zie blauwdruk), vanuit de standpunten interop van techniek, business, gebruiker, uitbater, ... Een referentie architectuur heeft als doel om a.d.h.v. een gemeenschappelijke structuur en taal, systeem architecturen te beschrijven en draagt dus bij tot een gemeenschappelijk begrip van de concepten en componenten. Deze laat dus toe om de fundamenten die nodig zijn voor het bereiken van interoperabiliteit tussen de verschillende architecturale componenten, tussen architecturen onderling en de portabiliteit van gebruikers van platformen die hiermee compatibel zijn, betere te omschrijven. De referentie architectuur biedt dus ook een kader om afspraken te maken rond standaardisatie van verschillende technische elementen doorheen de levenscyclus van systemen. Dat is ook de bedoeling van deze referentie architectuur : een meer gerichte dialoog mogelijk maken tussen en met de verschillende stakeholders. De architectuur tekeningen zijn daarbij niet het enige element : de achterliggende principes, de termen en concepten, de beschrijvingen van de componenten, de geindentificeerde standaarden,... maken evenzeer deel uit van de referentie architectuur. Deze sectie van de kennishub focust vooral op de architectuur diagramma als visuals ter ondersteuning van de conceptuele verbanden.
Samengevat bevat een referentie architectuur voor VLOCA dus :
- een lingua franca met definitie van termen en concepten
- een lijst met principes en afspraken die bepalend zijn voor het vertalen van de referentie architectuur
- verwijzingen naar standaarden die bijdragen aan een grotere interoperabiliteit
- een lijst met componenten die typisch gebruikt worden binnen zo een referentie kader
- de verschillende abstractie niveaus die gebruikt worden om componenten te groeperen
- de systeem eigenschappen en bouwlaag overschrijdende kenmerken waarbij moet opgelet worden om de architectuur te instantieren
- en last but not least, een visuele voorstelling van de groepering van deze bouwlagen en componenten als doel referentie systeem architectuur
Deze pagina focust op het laatste deel van de bovenstaande lijst.
Inspiratie en alignering
Voor de weergave van de VLOCA systeem architectuur, hebben we ons geinspireerd op een aantal belangrijke en recente Europese en lokale programma's en bestaande realisaties van platformen die een gelijkaardig doel (met de principes zoals hierboven aangehaald) nastreven (bijvoorbeeld interoperabiliteit). Dit zijn niet de enige inspiratiebronnen, maar zijn wel belangrijke bakens in het landschap wat betreft referentie architecturen. (er zijn nog andere zoals Synchronicity,...) Deze waren in volgorde van verkenning :
- onze initiele blauwdruk
- de Europese Interoperability Referentie Architectuur
- de 3D referentie architectuur vanuit de large-scale IoT piloten in Europa
- de 6C referentie architectuur vanuit het consolidatie Horizon Europe OpenDei programma. Dit programma consolideert heel wat referentie architecturen.
- de federatie referentie architectuur van een nieuw programma voor een betere cloud-interoperabiliteit, namelijk Gaia-X
- de IDSA architectuur en open source bouwblokken die een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de realisatie van de referentie architectuur
De systeem architectuur (single-instance) van een (data) platform : de VLOCA Donut
Hierbij introduceren we een architectuur opgebouwd uit segmenten, met in het hart data opslag of uitwisseling. Door deze vorm, gebruiken we hier de benaming "Donut" als werknaam. De segmenten worden verder besproken onder de tab Bouwlagen, en de componenten onder de desbetreffende tab.
Een gedetailleerde uitleg kan je hier op het VLOCA portaal vinden[1].
Federatie van Donuts en de realisatie van smart data spaces[2]
Het doel van de Open City Architectuur in Vlaanderen is niet alleen 1 instantie te gaan beschrijven, maar vooral de interactie tussen de verschillende donuts (data platformen) zoals bijvoorbeeld tussen steden, of tussen steden en overheids instanties, tussen stedelijke platformen en commerciele platformen, ... beter te gaan kaderen met afspraken en technologische mogelijkheden. De data-gedreven maatschappij en IT evolueert heel snel in een cloud-gedreven heterogeen landschap van micro en macro platformen die met mekaar moeten interageren. Sensoren in de stad communiceren niet altijd meer via een draadloze technologie met een bestaand platform, maar worden door de leverancier ontsloten in zijn cloud platform dat dan via APIs met andere platformen kan communiceren. Veelal wordt daar ook data opslag voorzien, en zijn spatiale en temporale queries voorzien. Hetzelfde geldt voor andere data platformen zoals bijvoorbeeld data modellen die simulaties binnen urban digital twins mogelijk maken. Een integratie van al deze platformen in 1 super platform is niet meer mogelijk, en meer en meer is federatie van bestaande data platformen een noodzaak. Daarvoor zijn belangrijke strategieen als data governance en data management een noodzaak voor steden, net zoals dat reeds jaren binnen grote ondernemingen het geval is met alle systemen die binnen een onderneming draaien voor finance, operations, maintenance, sales, ...