"Parsed text" is een vooraf gedefinieerde eigenschap. Deze eigenschap is van te voren gedefinieerd (ook bekend als een speciale eigenschap) en komt met extra beheersprivileges, maar kan worden gebruikt net als elk andere door de gebruiker gedefinieerde eigenschap.
V
Data en informatie werkgroep: Veelzijdige InfoSchermen voor Updates en Acties van Lokale Ondernemers (VISUALO)
Tijdens de eerste thematische werkgroep worden de data en informatienoden van de reeds geïdentificeerde use cases in kaart gebracht.
De Werkgroep Data en Informatie staat open voor deelname door de gehele quadruple helix . Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders, die samen de data- en informatienoden in kaart brengen.
De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen.
De Data en informatie werkgroep vond plaats op Fout: ongeldige tijd. .
Deelnemers
Organisatie
Deelnemer
Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA)
Fabian de la Meilleure
Laurien Renders
Alain Glickman
Provincie Oost-Vlaanderen
Pieter-Jan Fieremans
Provincie Vlaams-Brabant
Alexander Leysen
VERA
Hans Hubin
Kenny Stevens
Jan Potemans
Erika Van Essche
Stad Dendermonde
Jan De Backer
Stad Halle
Kasper Vanbeginne
Aanleiding en Context Initiatief Met het Visualo-project willen de initiatiefnemers, waaronder stad Halle, een gezond en aantrekkelijk stadscentrum creëren waar lokale verkopers, horeca, organisaties en de mensen die er wonen samen kunnen komen en de stad op een andere manier kunnen beleven. Aan de hand van verschillende technologieën en gerichte communicatie zal het aanbod van lokale handelaren gepromoot worden om zo interactie met de inwoners te verhogen.
Men wil dus specifiek inzetten op lokale handelszaken die een grote impact gevoeld hebben door corona. Daarnaast is hun aanbod weinig bekend bij inwoners en nog minder bij bezoekers. Digitale infoschermen in het straatbeeld zouden een oplossing kunnen zijn maar tonen vooral advertenties voor multinationals en webshops. Daarnaast stelt men vast dat lokale besturen zich vaak beperkingen tot aankondigingen voor evenementen.
Het doel van het project is de creatie van een gebruiksvriendelijke app voor handelaars, een performant platform voor de centrum manager en het weergeven van advertenties op slimme infoborden. Hieronder een opsomming van de vereisten per doelgroep:
Presentatie Slide 9
VLOCA
Vloca-principes
Presentatie Slide 9
Om te beginnen werden de VLOCA-principes toegelicht:
VLOCA staat voor:
- Transparantie: alle ontwikkelingen en verworven kennis wordt transparant op de kennishub geplaatst, voor iedereen bereikbaar met zelfs de mogelijkheid om zaken aan te vullen
- Schaalbaarheid: de use cases vormen steeds het startpunt van de analyse waarbij er steeds rekening gehouden wordt hoe men los van een bepaalde technologie een oplossing kan uitgewerkt worden
- Technologisch agnostisch: VLOCA houdt niet vast aan één bepaalde technologie. De use cases vormen het startpunt en hierbij wordt nagedacht hoe er los van een bepaalde technologie een oplossing kan uitgewerkt worden.
- Gebruikersgericht: oplossingen worden uitgedacht in functie van het standpunt van de eindgebruiker
- Interoperabel: de oplossingen kaderen nooit in slechts één project maar zijn bruikbaar voor huidige en toekomstige trajecten.
- Duurzaamheid: de oplossingen die gegenereerd worden zijn niet enkel bruikbaar op korte termijn, maar ook voor de toekomst
Proces
Binnen VLOCA vertrekt men steeds vanuit de use cases die in de vorige sessies geïdentificeerd en gevalideerd werden. Daarnaast konden ook een aantal datanoden gedistilleerd worden. De opzet van de eerste thematische werkgroep is om de datanoden en informatiestromen verder in kaart te brengen en te capteren wat de metagegevens zijn. Daarnaast worden ook de andere gegevens die gekoppeld zijn aan data en informatiestromen-en bronnen geïdentificeerd. De volgende stap in het proces is de verwerking van deze informatie in de architectuur. Hierbij maken we effectief de brug van de business naar de IT zijde.
Werkgroepen
Tot nu toe hebben we de opstartvergadering en de business werkgroep tezamen met OSLO georganiseerd. Vanaf nu gaan we elk onze eigen weg (maar tegelijk ook weer niet). Hoewel de komende werkgroepen los van elkaar plaatsvinden, is er een constante uitwisseling van informatie tussen OSLO en VLOCA om een complementaire uitkomst te garanderen.
Architectuurschema's
Samenvatting vorige werkgroep
Het verslag van de vorige werkgroep met een overzicht van alle use cases en concepten kan je hier terugvinden.
Oefeningen werkgroep
Toelichting use-cases
Vooraleer we in de oefeningen konden duiken, werden de twee use cases waarop we zouden werken, toegelicht.
De eerste use case was gericht op interacties:
Samenvatting
Beschrijving
UC1: Digitale Scherm
Digitale Scherm die al dan niet interactief' een advertentie van de lokale winkels laat zien
UC2: Media Centrale
Een pseudo media centrale die de advertenties controleert, toekent en 'factureert' ifv regels en GRP (Reach, frequentie, enz.)
UC3: App
Een app die gemakkelijk door de lokale adverteerder toelaat om zijn eigen advertentie te kunnen inplannen en projecteren.
UC4: Inzichten
Rapportage van performantie van campagnes met inzichten van wat heeft gewerkt en wat niet (Tips en Tricks), incl beleidsrapportering.
UC5: Schaalbaarheid
Oplossing is uitbreidbaar (en interoperabel) naar andere steden en gemeenten zonder veel aanpassingen
UC6:CRM
Marketing Communicatie tool om gerichte of informatieve contacten met de klanten of prospecten te kunnen doen
UC7:Helpdesk
Meldingen en klachten alsook vragen en opmerkingen (FAQ, reviews, ...)
Er werd gekozen voor UC1: Digitale scherm. Binnen deze use case kan men de volgende business capabilities onderscheiden:
Beschrijving
UC1
Digitale Scherm die al dan niet 'interactief' een advertentie van de lokale winkels laat zien
BC1.2
Als beheerder wil ik de burger interactieve opzoek mogelijkheden (via touchscreen of via handgebaren...) kunnen aanbieden
BC1.3
Als beheerder wil ik aan de bezoeker een snelle begeleiding, kortingen of reservering bvb via touchscreen of QR codes kunnen aanbieden
BC1.4
Als beleid wil ik de burgers kunnen bevragen om hun mening op bepaalde vragen te stellen
BC1.7
Als wandelaar wil ik het scherm ook kunnen terugvinden op een stadsapp bvb op mijn gsm of zelfs thuis via een website
BC1.8
Als wandelaar wil ik de info/korting/enz kunnen delen met derden (vrienden, familie,...)
BC1.10
Als wandelaar wil ik via een QR code kunnen gebruiken om tot een 'website' te komen waar ik de advertenties kan 'swipen' om de 'net verdwenen' advertentie te kunnen terugvinden, of de handelaar te kunnen contacteren direct via gsm, enz.
BC4.9
Als stad wil ik de digitale schermen ook kunnen gebruiken om mijn beleid en andere info te verspreiden aan de wandelaars in de binnenstad
De tweede use case was gericht op inzichten:
Samenvatting
Beschrijving
UC1: Digitale Scherm
Digitale Scherm die al dan niet interactief' een advertentie van de lokale winkels laat zien
UC2: Media Centrale
Een pseudo media centrale die de advertenties controleert, toekent en 'factureert' ifv regels en GRP (Reach, frequentie, enz.)
UC3: App
Een app die gemakkelijk door de lokale adverteerder toelaat om zijn eigen advertentie te kunnen inplannen en projecteren.
UC4: Inzichten
Rapportage van performantie van campagnes met inzichten van wat heeft gewerkt en wat niet (Tips en Tricks), incl beleidsrapportering.
UC5: Schaalbaarheid
Oplossing is uitbreidbaar (en interoperabel) naar andere steden en gemeenten zonder veel aanpassingen
UC6:CRM
Marketing Communicatie tool om gerichte of informatieve contacten met de klanten of prospecten te kunnen doen
UC7:Helpdesk
Meldingen en klachten alsook vragen en opmerkingen (FAQ, reviews, ...)
Binnen deze tweede use case konden opnieuw een aantal business capabilities geïdentificeerd worden:
ID
Beschrijving
UC4
Rapportage van performantie van campagnes met inzichten van wat heeft gewerkt en wat niet (Tips en Tricks), incl beleidsrapportering.
BC4.1
Als beleid wil ik het aantal passanten kunnen meten en ook rapporteren aan de adverteerders
BC4.2
Als beleid wil ik het aantal 'viewers' kunnen capteren en tellen en ook rapporteren aan de (potentiele) adverteerders
BC4.3
Als beleid wil ik de gezichtsuitdrukkingen van de 'viewers' kunnen meten en ook rapporteren aan de (potentiele) adverteerders
BC4.4
Als adverteerders wil de ROI van een campagne kunnen meten en berekenen door de binnenstappers en besteders te bepalen van de 'viewers'
BC4.5
Als adverteerder (en medewerker) wil ik de mogelijkheid hebben om (experimentele) AB testen te kunnen doen (vergelijken van verschillende advertenties op de commerciële resultaten van de adverteerder)
BC4.6
Als adverteerder wil ik weten welke segmenten ik kan bereiken op welk moment in welke straat segment die evt in mijn doelgroep zitten
BC4.7
Als beleid wil ik de schermtijd (in piek momenten bvb) kunnen rapporteren ifv lokale business, overheid, instellingen, corporates, global brands, enz
BC4.8
Als beleid wil ik dat de winkels in de zijstraten ook visibiliteit kunnen krijgen dankzij de digitale schermen in de hoofdstraten
Aanpak
Het verloop van de oefening is als volgt:
Deelnemers worden doorverwezen naar een miro bord (de link naar dit bord kan je hier terugvinden), selecteren een blauwe post-it en schrijven databronnen op
De facilitator van de werkgroep clustert deze databronnen samen onder één gemeenschappelijke noemer
Per databron worden eerst de metadata samen gecapteerd, vervolgens de kenmerken van de data
Use case 1
Om te beginnen werd er bekeken welke databronnen men kon onderscheiden. Deze databronnen werden vervolgens door de facilitator en in onderling overleg geclusterd. Hierbij een overzicht van de vernoemde databronnen:
Cluster
Databronnen
Cluster 1
Lijst van handelszaken
KBO
Ambulante handelaars (food trucks, markten)
Overzicht van ondernemers
Cluster 2
Bron van wie publiceert: handelaar/overheid
Cluster 3
ANPR gegevens voor bv druktemeting
Handhaving/ Campagnes adhv GAS-boetes inzichten: bv aantal sluikstorten
Politie gegevens
Cluster 4
Kaart van de stad
GIS
Lijst/kaart van musea en andere toeristische bezienswaardigheden
Cluster 5
Camera en AI: type gebruiker gekoppeld aan opzoekingen
Camera data uit scherm
Data voor koppelingen volgens type gebruiker (gebruikersprofiel)
Cluster 6
Indien informatie van bv openbaar vervoer, deze specifiek databron
Info De Lijn (uurtabellen)
Info NMBS (uurtabellen)
Cluster 7
Uit databank
Sportkalender
Agenda met events in de stad
Aanbod, recreatieve plaatsen en publieke voorzieningen op kaart
Cluster 8
In een use case waar we bv de weersvoorspelling voor de komende 3 uur willen weergeven: databron kmi
KMI weersvoorspelling
Cluster 9
info over lokale overheid
Voor beleidsinformatie koppeling met deze databron
Childfocus
Cluster 10
Stadsapp
Cluster 11
RFID
Cluster 12
Databron: digitale weergave van het scherm op bv app
Data bron input informatie van de handelaar (product, prijs, korting etc)
Databron: afspeellijst advertenties, wat moet wanneer getoond worden?
advertentie met nodige info (hyperlinks, telefoon, adres, ...)
Cluster 13
Voor reservering, koppeling met specifieke databank/reservatie tool van aanbieder
Cluster 14
Afvalkalender
Cluster 15
Hoogtepunten nieuws
RSS feeds
Nieuws van hogere overheden
Cluster 16
IOT/ Real time dashboard (luchtkwaliteit, ...)
Cluster 17
Indien bv parkeergelegenheid dient weer gegeven te worden, koppeling met de API van parkeermonitoring
parkeerdrukte
vrije parkeerplaatsen
In de volgende oefening werden een aantal vragen gesteld over de metadata:
Wat is de naam van de databron
Wie is de eigenaar van de data
Welke gegevens zijn in de data verwerkt/beschikbaar
In welke formaten worden de data opgeslagen en opgehaald
Om de hoeveel tijd is er nieuwe data beschikbaar (data frequentie en data recentheid)
Wat is de dekkingsgraad van de data
Hoe wordt de data opgehaald (bv API – push/pull, webhook,..)
De deelnemers konden vervolgens per databron (blauwe post-its) die tijdens de vorige oefening gedefinieerd werden in het Miro bord de vragen te beantwoorden.
Dit leverde de onderstaande tabel op:
Clusters 1 tot 5
Metadata
Cluster 1
Cluster 2
Cluster 3
Cluster 4
Cluster 5
Naam van de databron
KBO/handelaars
overzicht evenementen/sportkalender/..
Weer
Overheidinfo
Parkeerdata en/of mobiliteitsgegevens
UIT databank
Luchtkwaliteit
LBLOD
kompas databank
omgevingsinformatie (weer, luchtkwaliteit,...)
Hoeveelheid opgewekte electriciteit door lokale zonnepanelen
Eigenaar van de data
Kruispuntbank en locatus
Lokaal bestuur en verenigingen
Open source of stad
Lokaal bestuur
Lokaal bestuur
Alternatief via eigen platform of CRM
Parkeerbeheerder
Welke gegevens zijn allemaal in de data verwerkt/ beschikbaar?
Adres
Oplijsting events
Pluviometers, wind, temperatuur, vochtigheid
openingsuren, aanvraag documenten
Parkeertickets per parkeerautomaat
BTW-nummer
PM 2/10, Co2, No2, Etc
Actuele bezetting parkeertoren/parking
Activiteit
Zaakvoerders
In welk formaten worden de data opgeslagen en opgehaald?
excell
CSV-JSON
CSV-JSON
LBLOD
CSV-JSON
pdf
CSV-JSON
Om de hoeveel tijd is er nieuwe data beschikbaar? (data frequentie en data recentheid)
Bij opstart of faillissement handelszaak
vaste evenementen = jaarlijkse niet-vast = maandelijks?
Kan real time maar niet altijd nodig
gemengd = statisch en dynamisch
Wat is de dekkingsgraad van de data?
Heel Vlaanderen voor VKBO
grondgebied stad/gemeente
Meestal beperkt, zeer locatie gevoelig
lokaal en regionaal
Locatie-gebonden (parking, parkeerzone,...)
Hoe wordt de data opgehaald? (bv API - push/pull, webhook, ...)
MAGDA (manuele excel tabel met mutaties)
API, MQTT, SQL-query
API
API
Kenmerken van de data
Cluster 1
Cluster 2
Cluster 3
Cluster 4
Cluster 5
Is GDPR van toepassing (zijn er persoonlijke gegevens aanwezig in de data) en waarom?
Beperkt. Naam zaakvoerders en adresgegevens
nee, overzicht als "doorverwijzing" naar eventpagina ed.
Neen
Neen
Is de data betrouwbaar? (bv. zijn de sensoren betrouwbaar bij regenweer)?
Hoge betrouwbaarheidsgraad (maar niet perfect)
ja
Is overheidsinformatie dus normaal betrouwbaar
Problemen met type activiteit (NACE)
Problemen met niet doorgegeven faillissementen
In welke mate is de data vindbaar? Fair principe 1: Goed beschreven en geïndexeerd en metadata kunnen doorzocht worden
1: goed
1: goed
Ja
2 Naam in KBO is niet per se naam van winkel …
In welke mate is de data toegankelijk? Fair principe 2: Het is duidelijk of en hoe je toegang kunt krijgen tot de (meta)data en op te halen via standaardprotocollen
2: gemiddeld bestuur heeft de toegang
1: goed
Vrije data vanuit bestuur
2 Geen API voor mutaties dacht ik …
In welke mate is de data interoperabel? Fair principe 3: Metadata zijn zo beschreven dat machines ze kunnen interpreteren en het is duidelijk hoe die (meta)data zich tot andere (meta)data verhouden
1: goed
1: goed
1: goed
In welke mate is de data beschikbaar voor (her)gebruik? Het is duidelijk hoe data gebruikt en hergebruikt mogen worden en ze zijn rijkelijk voorzien van kenmerken
Ja
Clusters 6 tot 10
Metadata
Cluster 6
Cluster 7
Cluster 8
Cluster 9
Cluster 10
Naam van de databron
Stadsapp
Handhaving
Camera's in schermen
Kaarten
KMI
Eigenaar van de data
Lokaal bestuur
Stad of politie
Scherm beheerder
Stad
Geopunt - digitaal vlaanderen
Open street map
Welke gegevens zijn allemaal in de data verwerkt/ beschikbaar?
Evenementen, handelaren, dienst uren, afval kalender
#overtredingen #boetes
Zeer divers, tellingen, emoties, AI mogelijkheden
Puntlocaties en polygonen (individueel pand tot weergave sportaccommodatie)
Toeristische trekpleisters
Openbare toiletten
Parken, parkings, haltes openbaar vervoer, fietsstallingen, AEDs/EHBO, apotheken
In welk formaten worden de data opgeslagen en opgehaald?
Excel
CSV-JSON
JSON
Om de hoeveel tijd is er nieuwe data beschikbaar? (data frequentie en data recentheid)
Wat is de dekkingsgraad van de data?
Hoe wordt de data opgehaald? (bv API - push/pull, webhook, ...)
Manueel
API
API
Kenmerken van de data
Cluster 6
Cluster 7
Cluster 8
Cluster 9
Cluster 10
Is GDPR van toepassing (zijn er persoonlijke gegevens aanwezig in de data) en waarom?
Ja maar politie is verantwoordelijk (opsporingsberichten)
Ja, camerabeelden zijn altijd een verwerking van persoonsgegevens
Nee
Is de data betrouwbaar? (bv. zijn de sensoren betrouwbaar bij regenweer)?
Ja
2: hangt af van lokaal bestuur
In welke mate is de data vindbaar? Fair principe 1: Goed beschreven en geïndexeerd en metadata kunnen doorzocht worden
1: goed
In welke mate is de data toegankelijk? Fair principe 2: Het is duidelijk of en hoe je toegang kunt krijgen tot de (meta)data en op te halen via standaardprotocollen
1: goed
In welke mate is de data interoperabel? Fair principe 3: Metadata zijn zo beschreven dat machines ze kunnen interpreteren en het is duidelijk hoe die (meta)data zich tot andere (meta)data verhouden
1: goed
In welke mate is de data beschikbaar voor (her)gebruik? Het is duidelijk hoe data gebruikt en hergebruikt mogen worden en ze zijn rijkelijk voorzien van kenmerken
1: goed
Use case 2
Voor de tweede use case ging men op dezelfde manier te werk als voor de eerste: databronnen werden geïdentificeerd, door de facilitator geclusterd en vervolgens werden de vragen met betrekking tot de metadata en de kenmerken van de data beantwoord. Dit leverde de volgende twee tabellen op:
Cluster
Databronnen
Opmerkingen
Cluster 1
Ingebouwde camera
Cluster 2
Tevredenheidsenquête via scherm
percentage verdeelde schermtijd, handelaar vs stad, bron platform
Cluster 3
QR-codes met doorverwijzingen
Cluster 4
Geluidssensor (straatlawaai, incident)
Cluster 5
Weersinformatie linkken aan drukte voor context aan handelaar
Cluster 6
Betaal terminal data
Omzet in aantallen en waarde handelaars
Cluster 7
Marktcijfers/ trends (GfK, AC Nielsen, Agoria, ... )
Historische cijfers (situatie voor scherm)
Cluster 8
Demografische gegevens
Clearchannel gebruik telecom data om te bepalen wie bereikt wordt met schermen
Cluster 9
Proximus/ google
betaalverkeer
drukte (passanten)
monitoring gsm-gebruik
Inzicht naar handelaar drukte uit wifi data
inzicht naar handelaar drukte uit nobiliteitsdata
Wifi cijfers drukte in de stad databron fluvius/RTF/Proximus
lijst inwoners --> van waar komen passanten?
Cluster 10
Bluetooth meting voor druktemeting
WiFi/Bluetooth-scanner in scherm
Cluster 11
Verkoop bij ondernemers die gelinkt kan worden aan promo via scherm
"Actiecodes" handelaars --> hoeveel uit het scherm?
Cluster 12
Toestand bezette schermtijd algemeen
Touchinput van scherm
Eventuele drukknoppen onder of naast het scherm
Cluster 13
Aantal navigaties -> goede indicatie of het scherm naar een actie geleid heeft (naar de winkel te stappen)
Cluster 14
gemiddelde tijd gebruik scherm
verschil advertentie openbare info
aantal clicks per advertentie
aantal opzoekingen
passantentelling
Aantal gebruikers van het scherm (aantal keren aangeklikt)
Aantal gepost advertenties
Meest bekeken pagina's bron platform
Aantal QR Code scans
Toestand bezette schermtijd per gebruiker
Hoeveel airtime is er over?
Metadata
Cluster 1
Cluster 2
Cluster 3
Cluster 4
Cluster 5
Cluster 6
Naam van de databron
Passantentellingen externe data
Passantentellingen via sensoren aan scherm
Passanten tellingen via sensoren andere locatie
Verkoop data handelaars
Marktcijfers (trends)
Geïnde acties bij handelaars
Eigenaar van de data
Open source, stad of 3de partij of on site
Open source, stad
Open source, stad of 3de partij
handelaars
Lokaal bestuur of derde partij
Rol van de boekhouder
Welke gegevens zijn allemaal in de data verwerkt/ beschikbaar?
Aantallen, modaliteiten
aantal passanten
vraag wat wil de handelaar ter beschikking stellen, aantal kopers , gemiddelde aankoopsom ?
#bezoeker #marktkramers
leeftijdscategorie (camera)
geslacht (camera)
mood (bv. happy) (camera)
aantal vrachtwagens (camera)
aantal fietsers (camera)
returning visitor (WiFi of Bluetooth)
aantal auto's (camera)
In welk formaten worden de data opgeslagen en opgehaald?
CSV, JSON
Via platform?
Om de hoeveel tijd is er nieuwe data beschikbaar? (data frequentie en data recentheid)
Real time of bepaalde intervallen
Real time of bepaalde intervallen
Real time of bepaalde intervallen
kwartaal
Sporadisch wanneer de metingen worden uitgevoerd
Wat is de dekkingsgraad van de data?
Lokaal - stad/gemeente
Beperkt maar wel zeer lokaal (waar het scherm staat)
Meestal groter maar niet altijd relevant
Digitale maturiteit handelaar
Hoe wordt de data opgehaald? (bv API - push/pull, webhook, ...)
API
API, MQTT
API, MQTT
Manuale uploads?
API?
Metadata
Cluster 1
Cluster 2
Cluster 3
Cluster 4
Cluster 5
Cluster 6
Kenmerken van de data
Is GDPR van toepassing (zijn er persoonlijke gegevens aanwezig in de data) en waarom?
Ja maar dit wordt zogoed als altijd geanonimiseerd dus ok
Ja maar dit wordt zogoed als altijd geanonimiseerd dus ok
Ja maar dit wordt zogoed als altijd geanonimiseerd dus ok
Ja, persoonsgegevens bv marktkramers
Ja, indien terugkoppeling op klantnaam
Is de data betrouwbaar? (bv. zijn de sensoren betrouwbaar bij regenweer)?
Dient bewaakt te worden - niet onze data
Gezien het hier over 1 sensor op een specifiek locatie gaat zou dit vrij betrouwbaar moeten zijn
Invraag te stellen naar gelang systeem
Tellingen kunnen afwijken, aantal marktkramers niet
2. kortingscodes kunnen gedeeld worden
In welke mate is de data vindbaar? Fair principe 1: Goed beschreven en geïndexeerd en metadata kunnen doorzocht worden
1
In welke mate is de data toegankelijk? Fair principe 2: Het is duidelijk of en hoe je toegang kunt krijgen tot de (meta)data en op te halen via standaardprotocollen
1
In welke mate is de data interoperabel? Fair principe 3: Metadata zijn zo beschreven dat machines ze kunnen interpreteren en het is duidelijk hoe die (meta)data zich tot andere (meta)data verhouden
1
In welke mate is de data beschikbaar voor (her)gebruik? Het is duidelijk hoe data gebruikt en hergebruikt mogen worden en ze zijn rijkelijk voorzien van kenmerken
Hoge mate aangezien externe data
Vraag & antwoord en volgende stappen
Vragen
De opname van deze sessie is te bekijken via deze link .
Volgende werkgroepen
Indien u graag zou willen deelnemen aan één van de aankomende werkgroepen, kan u via de onderstaande link een overzicht van de workshops terugvinden en u ook zo inschrijven.
De tweede thematische werkgroep zal plaatsvinden op 30 maart om 13u00 via Microsoft Teams.
Inschrijvingslink: VLOCA-Visualo .
Andere werkgroepen
Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2022-11-07 09u00-12u00 Vlaamse Overheid Herman Teirlinckgebouw (Brussel) Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-03-02 13u00-16u00 Digitaal Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-03-30 13u00-16u00 Digitaal Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2023-04-25 13u00-16u00 Digitaal
Functionele werkgroep Deze thematische werkgroep richt zich op het identificeren en in kaart brengen van de functionele noden en interacties . Na de data- en informatiewerkgroep zijn deze respectievelijke noden helder geworden. Deze functionele werkgroep bouwt hierop verder om de data- en informatie- uitwisseling tussen mensen en systemen, mensen onderling en systemen onderling te schetsen.
De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de IT-architectuur verder aan te vullen.
De Functionele werkgroep vond plaats op Fout: ongeldige tijd. .
Deelnemers
Organisatie
Deelnemer
Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA)
Fabian de la Meilleure
Laurien Renders
Alain Glickman
Provincie Oost-Vlaanderen
Joachim Van den Bergh
Pieter-Jan Fieremans
Provincie Vlaams-Brabant
Alexander Leysen
VERA
Kenny Stevens
Jan Potemans
Stad Halle
Kasper Vanbeginne
AE
Steven De Block
Aanleiding en Context Initiatief Met het Visualo-project willen de initiatiefnemers, waaronder stad Halle, een gezond en aantrekkelijk stadscentrum creëren waar lokale verkopers, horeca, organisaties en de mensen die er wonen samen kunnen komen en de stad op een andere manier kunnen beleven. Aan de hand van verschillende technologieën en gerichte communicatie zal het aanbod van lokale handelaren gepromoot worden om zo interactie met de inwoners te verhogen.
Men wil dus specifiek inzetten op lokale handelszaken die een grote impact gevoeld hebben door corona. Daarnaast is hun aanbod weinig bekend bij inwoners en nog minder bij bezoekers. Digitale infoschermen in het straatbeeld zouden een oplossing kunnen zijn maar tonen vooral advertenties voor multinationals en webshops. Daarnaast stelt men vast dat lokale besturen zich vaak beperkingen tot aankondigingen voor evenementen.
Het doel van het project is de creatie van een gebruiksvriendelijke app voor handelaars, een performant platform voor de centrum manager en het weergeven van advertenties op slimme infoborden. Hieronder een opsomming van de vereisten per doelgroep:
Presentatie Slide 9
VLOCA
Vloca-principes
Presentatie Slide 9
Om te beginnen werden de VLOCA-principes toegelicht:
VLOCA staat voor:
- Transparantie: alle ontwikkelingen en verworven kennis wordt transparant op de kennishub geplaatst, voor iedereen bereikbaar met zelfs de mogelijkheid om zaken aan te vullen
- Schaalbaarheid: de use cases vormen steeds het startpunt van de analyse waarbij er steeds rekening gehouden wordt hoe men los van een bepaalde technologie een oplossing kan uitgewerkt worden
- Technologisch agnostisch: VLOCA houdt niet vast aan één bepaalde technologie. De use cases vormen het startpunt en hierbij wordt nagedacht hoe er los van een bepaalde technologie een oplossing kan uitgewerkt worden.
- Gebruikersgericht: oplossingen worden uitgedacht in functie van het standpunt van de eindgebruiker
- Interoperabel: de oplossingen kaderen nooit in slechts één project maar zijn bruikbaar voor huidige en toekomstige trajecten.
- Duurzaamheid: de oplossingen die gegenereerd worden zijn niet enkel bruikbaar op korte termijn, maar ook voor de toekomst
Proces
Binnen VLOCA vertrekt men steeds vanuit de use cases die in de vorige sessies geïdentificeerd en gevalideerd werden. Daarnaast konden ook een aantal datanoden gedistilleerd worden. De opzet van de tweede thematische werkgroep is het identificeren en in kaart brengen van de functionele noden en interacties . Dit gebeurt aan de hand van een functionele oefening van data- en informatie volgens use cases, stakeholders, beslissingspunten en applicatie componenten. Deze fase bevindt zich in het luik van de bedrijfs- en IT architectuur.
Werkgroepen
In het bovenstaande schema kan je zien dat we ons ongeveer in het midden van het traject bevinden. Na deze werkgroep volgt nog een technologie werkgroep waarna een publieke review plaatsvindt om de architectuurstandaard te valideren.
Samenvatting vorige werkgroep
Het verslag van de vorige werkgroep met een overzicht van alle use cases en concepten kan je hier terugvinden.
Archimate
Wat:
Visuele architectuur taal. Om mensen en systemen te laten samenwerken, hebben we een gedeelde architectuur omgeving nodig die beter communiceert.
Doel:
Om die gesprekken te ondersteunen en om te helpen bij het nemen van beslissingen, maken we verschillende modellen voor verschillende belanghebbenden en trajecten, zodat we complexe systemen, processen en oplossingen begrijpen en kunnen communiceren met elkaar.
Hoe:
Gestandaardiseerde aanpak en woordenschat om de verschillende aspecten van de architectuur te beschrijven.
Binnen archimate kunnen we 4 lagen onderscheiden, gemapt op Open City Architectuur:
Motivatie
Beschrijft de uitdaging / probleem waarmee de sponsor, business en ICT afdelingen worden geconfronteerd. Dit is de reden waarom het traject is opgesteld.
Bedrijf
De bedrijfsarchitectuur is bedoeld om de gewenste processen in kaart te brengen. Het is tevens belangrijk om de betrokken actoren te identificeren, die de inhoud & volgorde van de processen valideren.
Applicatie
De applicatie architectuur ondersteunt de bedrijfsarchitectuur en beschrijft de relaties tussen applicatie componenten, functies, services, .. in een multimodaal model.
Technologie
De technologie architectuur ondersteunt de applicatie architectuur. Het beschrijft de relaties tussen platform- en infrastructuur omgevingen voor de technologische services die ze aanbieden aan de applicaties.
Oefeningen werkgroep
Aanpak
Het verloop van de oefening is als volgt:
Deelnemers worden doorverwezen naar een miro bord (de link naar dit bord kan je hier terugvinden)
Om te beginnen worden de use cases overlopen
Vervolgens overlopen we de bijbehorende schema's
Tot slot krijgen de deelnemers de mogelijkheid om feedback te geven op de schema's aan de hand van groene en rode post-its met als doel extra noden te capteren en indien nodig aanpassingen te doen.
Presentatie use cases
Feedback en discussie m.b.t architectuurschema's
Om te beginnen werden alle architectuurschema's toegelicht.
Hierop werden de volgende opmerkingen en feedback gegeven:
Kasper : Bij realtime monitoring heb je meerdere facetten:
bepaalde informatie ingeven via het scherm
informatie registreren op basis van de camera en zo de weergegeven informatie aanpassen aan het doelpubliek - adaptieve interactie
monitoren van data
Jan : Voor alle informatie die niet afkomstig is van klanten: evenementen bijvoorbeeld, nieuws van de stad, crisiscommunicatie etc., zit dit in het schema vervat?
- Paul: jazeker, dit zit hierin opgenomen
Steven : Voor mij is het duidelijk gezien mijn achtergrond (aanbieder van software). De dingen die ik hier zie zijn helemaal niet nieuw. Dit zijn zaken die voor ons heel relevant zijn.
Vervolgens kregen de deelnemers de tijd om per architectuurschema rode en groene post-it's toe te voegen met vragen en opmerkingen.
Schema 1: Performance platform voor centrum manager
Steven : aangezien we over een performance platform spreken, gaat het niet enkel over het beheer maar ook over hoe goed de advertenties het doen. We zullen de handelaars moeten kunnen overtuigen met de succes rate van de advertenties. Adverteren zijn grote budgetten voor hun en zij willen weten wat ze hiervoor in de plaats zullen krijgen. Dit is data die je heel goed zal moeten beheren en die een city marketeer ter beschikking moet hebben.
- Paul: absoluut! Dit zit volgens mij bij de onderzoeksresultaten. Bij databeheer zit ook een link naar intelligentie beheer.
Joachim : valt hieronder het aansturen van verschillende locaties (in geval van meerdere schermen met andere inhoud)? Ik had begrepen dat er een optie zou zijn voor meerdere schermen per gemeente en dat deze dynamisch zouden kunnen aangestuurd worden. Indien een adverteerder een voorkeur heeft voor een bepaalde locatie, hoe en waar wordt dit aangestuurd? De definitie die hier gebruikt wordt, wijst eerder op de content creator terwijl een deel van de activiteit bij de beheerder ligt; het spreiden van content over verschillende assets. De rollen en verantwoordelijkheden horen ergens anders thuis volgens mij.
- Paul: ik denk dat dit de bedoeling is vanuit de data centrale. Dit wordt beschreven in de definities.
- Kasper: de functionaliteit ook. In het kader van de adaptieve advertenties waarbij het kan voorkomen dat het systeem/beheerder moet weten op welke locatie een advertentie te lanceren. Slimme technologie moet tevens in staat zijn om in te schatten waar en wanneer een advertentie best gepubliceerd wordt.
- Joachim: het is gelinkt aan context: tijd, plaats en eventueel ook doelgroep.
- Paul: dit zit zowel bij de app als bij de mediacentrale. Dit gaan we nog herbekijken.
Joachim : bevat data governance gebruikersmanagement?
- Paul: data governance gaat eerder zeggen hoe we zaken gaan accepteren en capteren, rollenbeschrijving,.. Puur user management zit niet in data governance
Joachim: slaagt de consent op de handelaar of op de burger of beide? Ik veronderstel op de handelaar.
- Paul: voor allebei
- Joachim: ik zie dit niet werken voor allebei aangezien het in de publieke ruimte gebeurt.
- Kasper: het systeem zal zo ontworpen moeten worden dat een concent niet nodig is. Moeten we bekijken.
Alexander : van bij de start van dit project werd gezegd dat we wat betreft consent en privacy er nog niet aan uit zijn wat kan en niet.
- Paul: absoluut, hiervoor moet bekeken worden met juristen en DPO wat de mogelijkheden zijn.
Vraag & antwoord en volgende stappen
Opname
De opname van deze sessie is te bekijken via de onderstaande link:
Volgende werkgroepen
Indien u graag zou willen deelnemen aan één van de aankomende werkgroepen, kan u via de onderstaande link een overzicht van de workshops terugvinden en u ook zo inschrijven.
De derde thematische werkgroep zal plaatsvinden op 25 april om 13u00 via Microsoft Teams.
Inschrijvingslink: VLOCA-Visualo .
Andere werkgroepen
Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2022-11-07 09u00-12u00 Vlaamse Overheid Herman Teirlinckgebouw (Brussel) Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-03-02 13u00-16u00 Digitaal Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-03-30 13u00-16u00 Digitaal Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2023-04-25 13u00-16u00 Digitaal
Technologie werkgroep Deze thematische werkgroep richt zich op het identificeren en in kaart brengen van de technologie die nodig is om het traject technisch werkbaar te maken. Onder technologie verstaan we hardware, software en hybride infrastructuur . In deze werkgroep kijken we samen welke bouwstenen nodig zijn om tot de oplossing(en) te komen voor de use cases die tijdens de vorige werkgroepen werden gedefinieerd. De Werkgroep staat open voor deelname door de gehele quadruple helix . Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders, die samen deze noden in kaart brengen.
De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de IT-architectuur verder aan te vullen.Heb jij interesse, specifieke noden, expertise of andere belangen bij dit traject?
Klik hier om je in te schrijven. Andere werkgroepen
Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2022-11-07 09u00-12u00 Vlaamse Overheid Herman Teirlinckgebouw (Brussel) Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-03-02 13u00-16u00 Digitaal Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-03-30 13u00-16u00 Digitaal Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2023-04-25 13u00-16u00 Digitaal +
Data en informatie werkgroep: Het potentieel van urban mining voor de bouwsector
Tijdens de eerste thematische werkgroep worden de data en informatienoden van de reeds geïdentificeerde use cases in kaart gebracht.
De Werkgroep Data en Informatie staat open voor deelname door de gehele quadruple helix . Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders, die samen de data- en informatienoden in kaart brengen.
De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen.
De Data en informatie werkgroep vond plaats op 29 juni 2023.
Deelnemers
Organisatie
Deelnemer
Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA)
Fabian de la Meilleure
Paul De Wilde
Alain Glickman
Stad Mechelen/VLOCA
Mieke Van Cauwenberghe
MyCSN (Data platform/integrator)
Niels Kelchtermans
OVAM - Vlaanderen Circulair
Elmar Willems
VVSG
Elke de Taeye
Buildwise
Linde Maes
Tracimat
Mark Bergmans
Starring Jane
Jan Boudrez
Kevin Braem
Kenny Van Wassenhove
Esri Belux
Tommy De Windt
Frank Desmet
VITO
Steven Claes
VITO/VLOCA
Yoko Dams
Aanleiding en Context Initiatief Met het Urban mining project willen de initiatiefnemers onderzoeken hoe BIM als meerwaarde §kan ingezet worden op de korte keten van de bouwmaterialen in het teken van klimaat neutraal bouwen vandaag maar zeker in de toekomst.
We zien dat de bouw nog steeds een overgroot aandeel heeft in de productie van schadelijke stoffen voor het milieu en er heel veel milieu-Impact is op de recuperatie van oudere materialen moet er drastisch ingegrepen worden. En dit kan door:
Bij de bestaande bebouwing maximaal in te zetten op het recupereren van bouwonderdelen en bouwdelen en bouwgrondstoffen. Dit met hoogste prioriteit op de meest belastende bouwmaterialen zoals aluminium, staal en beton en baksteen...
Bij de nieuw op te richten gebouwen maximaal in te zetten op gebruik van CO2 neutrale of positieve bouwmaterialen die naast het snel plaatsen ook op een gemakkelijke manier hergebruikt kunnen worden en uitgevoerd worden op klimaat neutrale bouwplaatsen
We onderzoeken aan de hand van de inspiratiekaart renovatiebeleid welke bestaande type gebouwen het meest CO2 reductie opleveren na een grondige energetische renovatie. We bekijken ook de hoeveelheid aan gebouwen die via een minimale inbreng een langer en/ of nieuw leven kunnen krijgen.
We willen door de stad kunnen gaan (Digital Twin light versie) waarbij we gebouwen kunnen vastnemen om daarna hun paspoort te kunnen raadplegen. Vb Utrecht https://3d.amsterdam.nl/index.html#122050.63,486038.88,1143.55,56.00,344.51,0.00
We vinden via het (woning)paspoort bouwmaterialen terug die hergebruikt kunnen worden maar ook alle andere bouwonderdelen met een aanduiding waarvoor ze terug ingezet kunnen worden (10R) sloopopvolgingsplan SOP en herbruikbaarheidsplan
Omgekeerd kan de eigenaar zelf ook de bouwmaterialen op het open platform te koop aanbieden nog voor ze uitgebroken of afgebroken worden.
We willen daar boven op alles nog realiseren met het minste hinder op de openbare ruimte en voor de bewoners. We willen tenslotte inzetten op een gezond leefklimaat binnen maar ook buiten in het stedelijk weefsel waar het leefbaar moet zijn.
Presentatie slide 7
Presentatie slide 8
VLOCA
Vloca-principes
Om te beginnen werden de VLOCA-principes toegelicht:
VLOCA staat voor:
- Transparantie: alle ontwikkelingen en verworven kennis wordt transparant op de kennishub geplaatst, voor iedereen bereikbaar met zelfs de mogelijkheid om zaken aan te vullen
- Schaalbaarheid: de use cases vormen steeds het startpunt van de analyse waarbij er steeds rekening gehouden wordt hoe men los van een bepaalde technologie een oplossing kan uitgewerkt worden
- Technologisch agnostisch: VLOCA houdt niet vast aan één bepaalde technologie. De use cases vormen het startpunt en hierbij wordt nagedacht hoe er los van een bepaalde technologie een oplossing kan uitgewerkt worden.
- Gebruikersgericht: oplossingen worden uitgedacht in functie van het standpunt van de eindgebruiker
- Interoperabel: de oplossingen kaderen nooit in slechts één project maar zijn bruikbaar voor huidige en toekomstige trajecten.
- Duurzaamheid: de oplossingen die gegenereerd worden zijn niet enkel bruikbaar op korte termijn, maar ook voor de toekomst
Proces
Binnen VLOCA vertrekt men steeds vanuit de use cases die in de vorige sessies geïdentificeerd en gevalideerd werden. Daarnaast konden ook een aantal datanoden gedistilleerd worden. De opzet van de eerste thematische werkgroep is om de datanoden en informatiestromen verder in kaart te brengen en te capteren wat de metagegevens zijn. Daarnaast worden ook de andere gegevens die gekoppeld zijn aan data en informatiestromen-en bronnen geïdentificeerd. De volgende stap in het proces is de verwerking van deze informatie in de architectuur. Hierbij maken we effectief de brug van de business naar de IT zijde.
Werkgroepen
Tot nu toe hebben we de opstartvergadering en de business werkgroep tezamen met OSLO georganiseerd. Vanaf nu gaan we elk onze eigen weg (maar tegelijk ook weer niet). Hoewel de komende werkgroepen los van elkaar plaatsvinden, is er een constante uitwisseling van informatie tussen OSLO en VLOCA om een complementaire uitkomst te garanderen.
Samenvatting vorige werkgroep
Het verslag van de vorige werkgroep met een overzicht van alle use cases en concepten kan je hier terugvinden.
Oefeningen werkgroep
Toelichting use-cases
Vooraleer we in de oefeningen konden duiken werd een overzicht gegeven van alle geïdentificeerde use cases:
Samenvatting
Beschrijving
UC1: Aanbod deel
Een data register systeem (databank) van alle (al dan niet) geplande af te breken gebouwen met hun gebruikte materiaal ter beschikking stellen. Eigenlijk uiteindelijk is het de bedoeling van alle gebouwen een BIM bestand te hebben.
UC2: Vraag deel
Een mogelijkheid om een 'vraag' in te dienen van een nieuwbouw of renovatie project met de beoogde materiaal dimensies en specificaties. Kan 'open' of via 'login'
UC3: Makelaars deel
De mogelijkheid om de vraag en aanbod te 'match maken' door een 'intelligente' algoritme te berekenen voor wie welke materiaal zou kunnen dienen
UC4: Offerte aanbod
Het kunnen aanbieden van materiaal voor specifieke aanvragers met een concrete offerte
UC5: Bestelling uitvoeren
Het kunnen aanvaarden van een 'offerte' van de aanbieder van herbruikbare bouw materiaal
UC6: Inzichten & Dashboarding
Het verkrijgen van inzichten die het beleid kan beinvloeden en/of bijsturen
UC7: Principes
Schaalbaarheid (voor extra steden en regio's) en interoperabiliteit (voor extra toepassingen) van de toepassing is cruciaal
UC8 : Afbraakwaarde
Berekening kunnen doen om verkoopswaarde vs rennovatie vs afbraak van eender welk leegstand gebouw
UC9 : Woningspaspoort
Berekening van 'kwaliteit' van een gebouw, vooral ifv duurzaam (CO2) en Levensduur (wanneer moet iets evt vervangen worden)+ hergebruiksinventaris= Woningspaspoort
UC10 : CRM, Helpdesk,...
Een CRM en Helpdesk om gebruikers aan te trekken, te stimuleren om te gebruiken en retentie bij een 'mindere' ervaring.
UC11: Aanbod deel
Een data register systeem (databank) van alle (al dan niet) geplande af te breken gebouwen met hun gebruikte materiaal ter beschikking stellen. Eigenlijk uiteindelijk is het de bedoeling van alle gebouwen een BIM bestand te hebben.
Uit deze lijst werden er 3 use cases geselecteerd: UC1, UC2 en UC9.
Binnen UC1 kan men de volgende business capabilities onderscheiden:
Beschrijving
UC1
Via allerlei data over de gebouwen een estimatie kunnen geven van de BIM en die na evaluatie al dan niet op te laden in de BIM databank met vermelding van methode, verwachte kwaliteit van de model ed meer.
BC1.2
Alle eigenaars van gebouwen moeten een standaard BIM model kunnen invoeren en aanpassen
BC1.3
Bestaande andere standaarden moeten kunnen automatisch vertaald worden naar de standaard BIM model (eigenaars die een soortgelijke maar geen identieke BIM formaten gebruiken moeten de mogelijkheden hebben om die alsnog op te laden en te 'vertalen' naar de BIM formaten)
BC1.4
Bestaande ingevulde databases van BIM's (of vertaalbare) modelen moeten met 'druk op een knop' kunnen opgeladen worden in het systeem
BC1.5
Herbruikbaarheidsgraad (kwaliteit van het materiaal) kunnen invoeren met objectieve en subjectieve criteria met ook foto's of andere ongestructureerde data bronnen
BC1.6
Via allerlei data over de gebouwen een estimatie kunnen geven van de BIM en die na evaluatie al dan niet op te laden in de BIM databank met vermelding van methode, verwachte kwaliteit van de model ed meer.
BC1.7
Overzicht van opvulling van de BIM databank incl % tov volledige universum
Vervolgens werd ingezoomd op UC2. Hierbij horen de volgende business capabilities:
Beschrijving
UC2
Een mogelijkheid om een 'vraag' in te dienen van een nieuwbouw of renovatie project met de beoogde materiaal dimensies en specificaties. Kan 'open' of via 'login'
BC2.1
Bij nieuwe project kunnen opladen van de 'beoogde' BIM van het nieuwe gebouw/project met laatste datum van aanvraag
BC2.2
Het kunnen aanvragen van specifieke materiaal met laatste datum waarop nog kan geboden worden
BC2.3
Overzicht van opvulling van de aanvraag databank
BC2.4
Indien niet herbruikbaar, dan wordt de kans gegeven om door recyclage 'klanten' ook een aanvraag kan gemaakt worden.
Tot slot, de laatste use case met bijhorende business capabilities:
Beschrijving
UC9
Berekening van 'kwaliteit' van een gebouw, vooral ifv duurzaam (CO2) en Levensduur (wanneer moet iets evt vervangen worden)+ hergebruiksinventaris= Woningpaspoort
BC9.1
Met een 'subjectieve' gradatie van CO2 producerende materialen kan een gebouw of delen ervan berekend worden om te zien hoe die scoort op duurzaamheid.
BC9.2
Via bepaalde vooropgestelde lijst de levensduur (voor een controle) berekening van een gebouw.
BC2.3
Na controle kan een gebouw een nieuwe levensduur estimatie krijgen (manueel aanpassen, en niet automatisch laten overschrijven via business rules)
Aanpak
Het verloop van de oefening is als volgt:
Deelnemers worden doorverwezen naar een miro bord (de link naar dit bord kan je hier terugvinden), selecteren een blauwe post-it en schrijven databronnen op
De facilitator van de werkgroep clustert deze databronnen samen onder één gemeenschappelijke noemer
Per databron worden eerst de metadata samen gecapteerd, vervolgens de kenmerken van de data
Use case 1
Om te beginnen werd er bekeken welke databronnen men kon onderscheiden. Deze databronnen werden vervolgens door de facilitator en in onderling overleg geclusterd. Hierbij een overzicht van de vernoemde databronnen:
Cluster
Databronnen
Cluster 1
Inventarisatie huishoudelijk afval, per gemeente alle hoeveelheden en soorten: OVAM
MATIS ondersteunt tracering en registratie van afvalcijfers: OVAM Let op: verschil huishoudelijk en bedrijfsmatig afval!
sector gegevens
rol IVOO
Jaarlijkse, publieke gegevensopvraging, xlxs bestanden publiek beschikbaar
Cluster 2
EPC woning --> verplichte renovatie naar niveau
Cluster 3
Jaarlijks geproduceerde wegendata (beschikbaar in de markt) kan ook dienen om toestand gebouwen initieel vast te stellen. Gebouwen zijn opervlakkig 'inspecteerbaar'.
(Regelmatige vsiuele controle door burgers/gevolmachtigde via Smart Phone
google streetview
3d pointcloud
Cluster 3
Metadataportaal datavindplaats bruikbaar? https://metadata.vlaanderen.be/srv/dut/catalog.search#/home
Cluster 4
Diverse (ERP / inventaris / ...) externe systemen (van leveranciers) met reeds aanwezige producten (goederen & diensten) en hun cycli (nieuw / gewijzigd / product-fit / ...) alsook Billing Of Material (BoM). Zodat we nadien kunnen zorgen, na de data captatie, dat de kwaliteit van de producten voldoet aan de verwachtingen van het aanbod
Cluster 5
EPC en gekoppeld Renovatiebudget
Cluster 6
Volledig 3D, Point Cloud model Vlaanderen met CAD BIM GIS integratie (impact gebouw omgeving, AI bouwmaterialen detectie, potentieel indoors beelden en (real-time) asset detetie, afbraakbeheer, (real-time) tracking en tracing bouwmaterialen, afbraakmaterialen, etc.)
Schaalbaar/reproduceerbaar Mobile friendly Portaal/Loket met gestandaardiseerde wizard en combinatie databronnen via api's, webhooks en potentieel logica op verzamelde data voor productie eindgegevens en inzichten
Datavindplaats Vlaanderen
In de volgende oefening werden een aantal vragen gesteld over de metadata:
Wat is de naam van de databron
Wie is de eigenaar van de data
Welke gegevens zijn in de data verwerkt/beschikbaar
In welke formaten worden de data opgeslagen en opgehaald
Om de hoeveel tijd is er nieuwe data beschikbaar (data frequentie en data recentheid)
Wat is de dekkingsgraad van de data
Hoe wordt de data opgehaald (bv API – push/pull, webhook,..)
De deelnemers konden vervolgens per databron (blauwe post-its) die tijdens de vorige oefening gedefinieerd werden in het Miro bord de vragen te beantwoorden.
Dit leverde de onderstaande tabel op:
Metadata
Conditie
Datastandaardisatie
Kadaster
Vergunningen en verplichtingen
Beschikbaarheid materialen
Naam van de databron
Plaatsbeschrijving (incl. foto's)
SFB
Kadaster
Historische waarde/monument Inventaris Onroerend Erfgoed (?)
Prijzen (en stock?) van de herbruikbare materialen zie ook databank van OPALIS
Conditiemeting
Nen standaarden
omgevingsvergunningen
Leveranciers/producenten materialen
hergebruikinventaris
Aansluiten op OSLO en initiatieven AWV voor OTL standaardisatie en aanleveren BIM data? https://wegenenverkeer.be/zakelijk/bim/otl
Databank Tracimat - sloopopvolgingsplannen (ovb)
Eigenaar van de data
gebouweigenaar
Openbare instantie GIS
Openbare instantie GIS
tracimat
Leveranciers
Welke gegevens zijn allemaal in de data verwerkt/ beschikbaar?
(beelden van) materialen/bouwelementen en hun conditie
bouwjaar, bouwvolume, gebouwtype, materialen ikv sloop,...; voor residentieel>1000m en niet-residentieel >5000m
In welk formaten worden de data opgeslagen en opgehaald?
Industry Foundation Classes (IFC), Autodesk Revit (. rvt), ArcGIS BIM file
Om de hoeveel tijd is er nieuwe data beschikbaar? (data frequentie en data recentheid)
bij "sleutelmomenten" zoals verkoop, verhuur,...?
bij verplichting sloopopvolging, vrijwillig; continu
Dagelijks
Wat is de dekkingsgraad van de data?
Moet duidelijk leeftijd, samenstelling, behandeling en toestand opnemen
Beschrijven van 'bestemming' materialen (bv een binnendeur)
Vlaanderen
Hoe wordt de data opgehaald? (bv API - push/pull, webhook, ...)
Kenmerken van de data
Conditie
Datastandaardisatie
Kadaster
Vergunningen en verplichtingen
Beschikbaarheid materialen
Is GDPR van toepassing (zijn er persoonlijke gegevens aanwezig in de data) en waarom?
foto's interieur zijn confidentieel
Nee omdat er geen persoonsgegevens zijn
Ja
Neen
Is de data betrouwbaar? (bv. zijn de sensoren betrouwbaar bij regenweer)?
Hangt af van de 'objectiviteit' van de meting en expertise
ja
Ja, en zal meer betrouwbaar worden met de tijd (ervaring deskundigen, feedback door verplichte tracering sinds juli 2022,...)
1: goed
1: goed
1: goed
NVT
In welke mate is de data interoperabel? Fair principe 3: Metadata zijn zo beschreven dat machines ze kunnen interpreteren en het is duidelijk hoe die (meta)data zich tot andere (meta)data verhouden
1: goed
In welke mate is de data beschikbaar voor (her)gebruik? Het is duidelijk hoe data gebruikt en hergebruikt mogen worden en ze zijn rijkelijk voorzien van kenmerken
1: goed
Use case 2
Voor de tweede use case ging men op dezelfde manier te werk als voor de eerste: databronnen werden geïdentificeerd, door de facilitator geclusterd en vervolgens werden de vragen met betrekking tot de metadata en de kenmerken van de data beantwoord. Dit leverde de volgende twee tabellen op:
Cluster
Databronnen
Opmerkingen
Cluster 1
P & G score (overstroming)
Zonnestudie
Mobiliteitsscore (bv immoweb)
Cluster 2
Informatie van notarissen
Cluster 3
Ik neem aan dat dit document gekend is ;-): chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/ https://globalabc.org/sites/default/files/2021-09/GABC_The-Building-Passport_FINAL.pdf
asbest inventaris
Alles blijft binnen het woningpaspoort en blijft privé pas als de eigenaar wil delen kan de link gemaakt worden naar het open platform?
Cluster 3
Zie afsprakenkader over Woningpas en data Protocol OVAM – VEKA - Fluvius: van (fluvius.be)
Cluster 4
Materiaaldata koppelen aan BIM model en andere bestaande toepassingen zoals de EPB-software en TOTEM. Daarnaast onderzoeken of we de data kunnen integreren in de Woningpas. Het ontwikkelde paspoort genereert naast de asbestinventaris ook een sloopopvolgingsplan met informatie over de materialen (hoeveelheid, samenstelling, historiek ...) die vrijkomen bij ontmanteling en sloop.
TOTEM = (Tool to Optimise the Total Environmental impact of Materials) is een transparante, eenvoudige, digitale interface waarmee de Belgische bouwsector aan de slag kan om de milieu-impact van gebouwen te objectiveren en te verminderen. TOTEM (vlaanderen.be) > M-peil
Cluster 5
PID
Metadata
Inventaris technieken
Inventaris materialen
Infrastructuur
Waardebepaling materialen
Naam van de databron
uitgevoerde herstellingen bv aan ketel, pomp,...?
Asbest
Aansluitingen
Situatieschets en advies onder voorbehoud
onderhoud verslagen ketels/sww
product/materiaal specificaties bouwelementen
Impact en advies duurzaamheid pand
Zonnepanelen, laadpaal, warmtepomp, …
Lijst van vermarktbare bouwonderdelen, bouwmaterialen is vrij toegankelijk voor iedereen?
Levensduur bouwmaterialen, mogelijkheid tot notificaties in woningpaspoort als levensduur overschreden wordt
De bouwcatalogus gaat uit van referentielevensduurdata om te bepalen hoe lang bepaalde materialen gemiddeld kunnen gebruikt worden. Zie rapport: Bouwcatalogus veranderingsgericht bouwen (vlaanderen.be)
Eigenaar van de data
in gemeenschappelijk nut te delen
voor iedereen toegankelijk
indicatie welke materialen aan een marktconforme prijs aangeboden kunnen worden
Welke gegevens zijn allemaal in de data verwerkt/ beschikbaar?
merk, datum, serie nummer, onderdelen, prijs?, manual, datum onderhoud en indien nodig herstelgegevens (datum, vervangonderdeel,...)
hergebruikinventaris Buildwise met selectie businessmodel RotorDC, materiaalbank,…
In welk formaten worden de data opgeslagen en opgehaald?
Om de hoeveel tijd is er nieuwe data beschikbaar? (data frequentie en data recentheid)
plaatsing, herstelling, onderhoud,…
Wat is de dekkingsgraad van de data?
Hoe wordt de data opgehaald? (bv API - push/pull, webhook, ...)
Kenmerken van de data
Inventaris technieken
Inventaris materialen
Infrastructuur
Waardebepaling materialen
Is GDPR van toepassing (zijn er persoonlijke gegevens aanwezig in de data) en waarom?
Ja?
In welke mate is de data vindbaar? Fair principe 1: Goed beschreven en geïndexeerd en metadata kunnen doorzocht worden
niet voor bestaande gebouwen via Madaster wel een estimatie via info architecten, studiebureau meer gedetaileerde info
In welke mate is de data toegankelijk? Fair principe 2: Het is duidelijk of en hoe je toegang kunt krijgen tot de (meta)data en op te halen via standaardprotocollen
uc1: een deel van de digital twin van Oostende, waarvan de data gerepliceerd worden naar Vlaams Overheid. Waarvan sommige informatie met de burger gedeeld kan worden en andere informatie afgeschermd wordt
In welke mate is de data interoperabel? Fair principe 3: Metadata zijn zo beschreven dat machines ze kunnen interpreteren en het is duidelijk hoe die (meta)data zich tot andere (meta)data verhouden
In welke mate is de data beschikbaar voor (her)gebruik? Het is duidelijk hoe data gebruikt en hergebruikt mogen worden en ze zijn rijkelijk voorzien van kenmerken
Vraag & antwoord en volgende stappen
Vragen
Nvt
Volgende werkgroepen
Indien je graag zou willen deelnemen aan een toekomstige werkgroep kan je via de onderstaande link een overzicht van de workshops terugvinden en zich hier inschrijven. Andere werkgroepen
Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-01-12 13u00-16u00 VAC Gent Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-04-04 13u00-16u00 Digitaal Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2023-05-09 13u00-16u00 Digitaal
Functionele werkgroep Deze thematische werkgroep richt zich op het identificeren en in kaart brengen van de functionele noden en interacties, waar data- en informatie-uitwisseling tussen mensen en systemen, mensen onderling en systemen onderling centraal staat.
De Werkgroep staat open voor deelname door de gehele quadruple helix. Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders, die samen deze noden in kaart brengen.
De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de IT-architectuur verder aan te vullen.Heb jij interesse, specifieke noden, expertise of andere belangen bij dit traject?
Klik hier om je in te schrijven. Andere werkgroepen
Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-01-12 13u00-16u00 VAC Gent Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-04-04 13u00-16u00 Digitaal Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2023-05-09 13u00-16u00 Digitaal +
Technologie werkgroep Deze thematische werkgroep richt zich op het identificeren en in kaart brengen van de technologie die nodig is om het traject technisch werkbaar te maken. Onder technologie verstaan we hardware, software en hybride infrastructuur . In deze werkgroep kijken we samen welke bouwstenen nodig zijn om tot de oplossing(en) te komen voor de use cases die tijdens de vorige werkgroepen werden gedefinieerd. De Werkgroep staat open voor deelname door de gehele quadruple helix .
Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders, die samen deze noden in kaart brengen. Specifiek zijn we voor deze werkgroep op zoek naar meer technische profielen zoals IT-architecten, solutions architecten, IT managers, personen die actief zijn binnen de industrie,..
De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de IT-architectuur verder aan te vullen.Heb jij interesse, specifieke noden, expertise of andere belangen bij dit traject?
Klik hier om je in te schrijven. Andere werkgroepen
Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-01-12 13u00-16u00 VAC Gent Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-04-04 13u00-16u00 Digitaal Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2023-05-09 13u00-16u00 Digitaal +
Business werkgroep: Het potentieel van urban mining voor de bouwsector
De business werkgroep is de eerste werkgroep binnen het City of Things Het potentieel van urban mining & BIM voor de bouwsector Traject. Het gaat om een inspiratiesessie waar stakeholders meedenken om alle mogelijke use cases, randvoorwaarden, bezorgdheden, opportuniteiten en meer te identificeren.
Digitaal Vlaanderen (OSLO) en Agentschap Binnenlands bestuur (VLOCA) organiseren en faciliteren deze werkgroep samen.
De werkgroep staat open voor deelname door de gehele quadruple helix . Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders.
De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen.
De Business werkgroep vond plaats op Fout: ongeldige tijd. . Deelnemers
Organisatie
Deelnemer
Digitaal Vlaanderen (OSLO)
Lorenzo Vylders
Arne Scheldeman
Agentschap Binnenlands bestuur (VLOCA)
Fabian de la Meilleure
Laurien Renders
Alain Glickman
Stad Oostende
Olivier De Buck
Mathijs Dewaele
Autonoom Gemeentebedrijf Stadsvernieuwing Oostende
Sam De Beuckelaere
Vives Hogeschool
Oliver de Wolf
Buildwise
Thieme Engelborghs
OVAM
Evi Rossi
Context
Initiatief Dit project kadert binnen de circulaire economie ambitie van Oostende. Hierbinnen willen ze tegen 2050 energie- en CO² neutraal zijn. Het doel van het traject Urban Mining is om te kijken naar wat er in de stad zelf als bouwmateriaal gerecupereerd en herbestemd kan worden. Dit zal gedaan worden aan de hand van BIM-modellen op te stellen. Hiervoor werken ze ook samen met Vives om scans te maken van gebouwen en IFC (industry foundation class) modellen op te stellen. Wat IFC juist inhoudt zal later nog aan bod komen. Hiervan zal ook gebruikt gemaakt worden wanneer zal gekeken worden naar de uitwisseling op een open platform welke toegankelijk is voor iedereen. Op dit portaal kunnen eigenaars, aannemers, bouwondernemingen, enzovoort kijken welke bouwmaterialen aanwezig zijn en herbestemd kan worden.
Hiernaast is nog een luikje juridisch onderzoek om na te gaan welke verplichtingen er kunnen gemaakt worden om architectenbureaus in de toekomst bij een aanvraag het IFC model te delen, om zo te kijken welke data dan uiteindelijk allemaal gedeeld kan worden (bijvoorbeeld welke materialen er gebruikt worden).
We verwijzen naar slides 6 – 10 voor meer informatie.
VLOCA
VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid.
De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties).
Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders.
We verwijzen naar slides 35 – 41 voor meer informatie.
OSLO
Het doel van OSLO is om de datastromen semantisch te modelleren en de structuur van de data te standaardiseren in de context van het slimme stadsdistributie-project. Hierbij zal de focus gelegd worden op het opzetten van een gegevensuitwisseling tussen steden en leveranciers om logistieke stromen beter te beheren en optimaliseren. Het is de bedoeling om zo te zorgen voor meer samenhang en een betere begrijpbaarheid en vindbaarheid van de Data. Op die manier kan iedereen gegevens makkelijker gebruiken.
Met OSLO wordt er concreet ingezet op semantische en technische interoperabiliteit. De vocabularia en applicatieprofielen worden ontwikkeld in co-creatie met o.a. Vlaamse administraties, lokale besturen, federale partners, academici, de Europese Commissie en private partners (ondertussen meer dan 4000 bijdragers).
Extra informatie en een verzameling van de datastandaarden zijn te vinden op volgende links:
- https://overheid.vlaanderen.be/oslo-wat-is-oslo
- https://data.vlaanderen.be/
We verwijzen naar slides 28 – 34 voor meer informatie.
Informeren, inspireren en aanzetten tot actie Tijdens dit onderdeel van de presentatie werden een aantal bestaande datamodellen toegelicht als inspiratie voor de verdere brainstormsessie en om op deze manier ook in het verdere traject mee te nemen. Volgende modellen, concepten en applicaties werden kort toegelicht:
BIM - data
Binnen BIM wordt een representatie gemaakt van een bestaand gebouw. Dit wordt voornamelijk gebruikt in de ontwerpfase bij de opzet van een gebouw. Gezien er wordt ingegaan op circulariteit en hergebruik in dit traject is BIM ook zeker van toepassing bij afbraak van gebouwen en hergebruik van materialen.
OSLO - gebouw
OSLO-Gebouw focust op termen die betrekking hebben op gebouwen en gebouweenheden. Het vertrekpunt hiervan zijn de termen die gedefinieerd zijn voor deze entiteiten in het Gebouwenregister (VBR). Echter gebeurde ook afstemming met INSPIRE-Building en met de federale werkgroep rond gebouwen (GT-BUNI). Het applicatieprofiel focust op wat een gebouw is, wat een perceel is en wat een gebouw eenheid is. Voor dit traject is het te high level gezien er niet wordt ingegaan op elementen maar eerder het gebouw in zijn geheel.
INSPIRE - building
INSPIRE biedt ook een eigen data model voor gebouwen. Hierin zijn 4 levels of detail gespecificeerd. In deze context is detail belangrijk en level 4 is hierin het meest gedetailleerd. Hier worden elementen zoals ramen en deuren benoemd.
Internationaal
Op internationaal niveau werd buildingSMART toegelicht. Enerzijds is er de data en geometrie, deze worden in IFC’s gezet welke een open specificatie zijn voor BIM en ontwikkeld zijn door buildingSMART. Anderzijds heb je dan verschillende BIM applicaties die deze open specificatie kunnen bekijken.
Discussiepunt: in principe zou je een IFC kunnen vertalen naar de Vlaamse context?
Antwoord: Ja, indien het voldoet. De modellering van gebouwen zit goed en het aspect van hergebruik en levens termijnen wordt opgenomen in BIM applicaties. Wel is er nog te grote onduidelijkheid over gebruik van data standaarden om alles samen te brengen. Dit dient verder onderzocht te worden.
(Inter)nationaal
Verder heeft Buildwise een uitvoeringsplan en protocol uitgeschreven om binnen Vlaanderen gebouwen om te zetten naar die classificatie waarbij verschillende elementen kenbaar worden gemaakt. Dit wordt dan opgenomen in BIM applicaties zoals Madaster en Totem. Deze BIM applicaties leggen een link met circulariteit in de elementen van gebouwen. Zo is er bijvoorbeeld informatie beschikbaar over de levenstermijn en CO²-indicatie van verschillende gebouwen.
Wat het project van Oostende betreft zal vooral het onderdeel ‘material passport’ belangrijk zijn. Hierin worden alle materialen en hun kenmerken zoals kwaliteit, levenstermijn en CO² index geïdentificeerd om zo hun circulariteits visie te bewerkstelligen.
Discussiepunt: Wat is BIMportal juist?
Antwoord: BIMportal is een initiatief van het Technisch Comité BIM & ICT van het Buildwise. Het platform streeft ernaar om de Belgische referentieportaalsite te worden omtrent BIM en andere digitale toepassingen die gericht zijn op de noden van de bouwwereld. Het probleem in België is dat er voor tekeningen nog geen standaard is, bijvoorbeeld wanneer beton getekend wordt zal de ene ingenieur zwart gebruiken en de andere ingenieur rood.
Discussiepunt: Is het onderdeel (inter)nationaal volledig?
Antwoord: Nee, dit is een startpunt, dit kan dus nog verder aangevuld worden met extra zaken. Na het identificeren van de use cases kan hier meer gericht in gezocht worden.
Discussiepunt: Er bestaat ook iets zoals een bouwmaterialen CO² piramide, hierbij is bijvoorbeeld te zien dat aluminium zeer vervuilend is qua CO². Levensduur wordt hier ook bij bekeken. Daarnaast bestaat er ook een mathematische tool, Ecolizer, waarmee in projectontwikkeling het gewicht van aluminium bijvoorbeeld kan bepalen wat de CO² impact is van het gebouw.
Vives: Onderzoek naar Urban Mining
Zoals eerder aangehaald is Vives betrokken bij het project om het scan to BIM verhaal te ondersteunen. Op volgende pagina is een afbeelding met de roadmap terug te vinden.
Vives: Upcycle your waste
‘Upcycle your waste’ is een platform van Vives dat opgezet is vanuit het project in Oostende om bedrijfsafval in kaart te brengen en hierrond een matchmaking op te zetten. Voor Vives is het de bedoeling om vanuit dit verhaal een bedrijf zelf aan de slag te laten gaan met het aanbieden van hun afval in plaats van te wachten op geïnteresseerden.
Meer informatie kan gevonden worden op de website.
Discussiepunt: Is dit platform enkel bestemd voor B2B?
Antwoord: Nee, iedereen kan materialen ophalen via het platform.
Discussiepunt: Wanneer iets wordt opgehaald, gaat dit dan automatisch van het platform?
Antwoord: Nee, momenteel nog niet, maar wordt mogelijks verder ontwikkeld.
We verwijzen naar slides 25– 40 voor meer informatie.
Werkgroep oefeningen
De oefeningen in de volgende onderdelen werden uitgevoerd in Mural. Voor meer informatie kan hier de Muralpagina geraadpleegd worden.
Doel
Het doel van de brainstormsessie is het volgende:
- Inzichten verkrijgen in huidige en potentiële use cases m.b.t. urban mining in zijn breder geheel.
- Concepten rond urban mining oplijsten.
- Informatienoden en bestaande datamodellen capteren.
- Scope afbakenen voor urban mining
Brainstormsessie
De brainstormsessie werd ingedeeld in drie oefeningen: Oplijsten van use cases, oplijsten van concepten en het oplijsten van data modellen. De eerste en tweede oefening zijn met elkaar gelinkt, aangezien de concepten in de tweede oefening worden gedefinieerd aan de hand van de use cases uit de eerste oefening. De bedoeling is om rond het topic urban mining zoveel mogelijk verschillende invalshoeken te vergaren omtrent mogelijk gebruik van verschillende actoren. Gezien een gebrek aan tijd en veel discussie rond use cases zijn de oefeningen van de concepten en de data modellen niet meer gedaan. Indien er bijkomende zaken zijn waar aan gedacht wordt kunnen deze zeker nog op de Mural toegevoegd worden.
Use cases
In de eerste oefening trachten we relevante use cases van verschillende stakeholders op te lijsten en bespreken. Een use case is een situatie waarbij de data standaard gebruikt zou kunnen worden, met andere woorden, ‘wat wil je als belanghebbende realiseren?’, ‘welke randvoorwaarden zijn er?’, enzoverder.
Uit deze oefening kwamen verschillende use cases terug waarvan de voornaamste hieronder zijn opgelijst:
1. Zoeken naar specifieke materialen
Oproep stad: ‘heb jij dit liggen?’
Ik wil als particulier zoeken in specifieke materialen om mijn herenhuis terug in ere te kunnen herstellen.
Kan ik een assessment krijgen van welke materialen ik kan gebruiken?
Het BIM-platform geeft weer wanneer bepaalde materialen beschikbaar worden in tijd. Hierop kan ik dan een aanvraag doen tot aankoop.
Als producent van aluminium wil ik weten wat het potentieel is in een bepaalde gemeente voor het minen van materialen.
Zijn er materialen die verkocht mogen worden door industrie?
Als projectontwikkelaar wil ik zicht op toekomstige vrijkomende grondstoffen.
Als projectontwikkelaar wil ik de kost weten om een element uit een gebouw te halen tot het klaar is voor hergebruik.
Als brandweerman wil ik weten of er schadelijke stoffen aanwezig zijn.
Als ontwerper wil ik tijdens de ontwerpfase een inschatting kunnen maken van welke materialen kunnen gerecupereerd worden, alsook op welke manier.
2. Berekening financiële- en milieu impact
Ik wil de CO² scores van alle gebouwen kunnen meten.
Ik wil CO² + zijn.
Als huiseigenaar wil ik weten welk percentage van mijn huis bestaat uit hergebruikte materialen.
Wat kunnen we leren uit hergebruiken van materialen? (bv. minder CO², minder kosten, meer onderhoud, …).
Bij ingreep bouwen/verbouwen direct impact te kunnen scoren op CO².
Als overheid wil ik 100% van de gebouwen in BIM.
Als burger wil ik weten hoe duurzaam mijn gemeente is. Kan een 3D model van de stad gegenereerd worden met overzicht van herbestemde materialen.
Als beleid wil ik kunnen meten welke invloed dit project heeft op stadsniveau.
Als burger wil ik de waarde van mijn slooppand kennen.
Het BIM model geeft een financieel overzicht van wat mijn huis waard is op de materialenmarkt.
Als klimaatwetenschapper wil ik de CO² uitstoot in kaart brengen.
Als burger wil ik veilig BIM data van mijn huis kunnen opslaan.
Simulatie tool om scores te berekenen in functie van gebruikte materialen en structuren.
Als eigenaar wil ik berekenen welke optie voordeliger is (verkopen/ verbouwen/...).
Als installateur wil ik zicht hebben op de onderhoudsperiodes van de elementen.
3. Recyclage
Ik wil mijn materialen zonder moeite weg doen.
De rol van een recyclagepark.
Inzameling voor recyclage.
Re- vs upcycle.
4. Andere
Digital twin.
Kan er 3D geprint worden met waste?
Hoe ziet een leefbare stad eruit?
Via artificiële intelligentie wil ik i.f.v. google maps kadasterdata een BIM standaard van de gebouwen kunnen estimeren.
Als ik door een stad loop krijg ik AR info door over de topics die ik selecteer.
Als ruimtelijk planner wil ik inzicht krijgen op welke manier bepaalde "circulaire Principes" kunnen ingeschreven worden naargelang de mogelijkheden van de desbetreffende zone.
Ik wil een vertaalmodule kunnen gebruiken die andere standaarden kunnen vertalen naar BIM standaarden.
Discussiepunt: Bij gebouwen die behoren tot erfgoed kan niet zomaar gezegd worden dat je het materiaal anders wil gebruiken omdat dit op vlak van erfgoed tegengehouden kan worden. Wat bepaalt nu juist de erfgoedwaarde/locuswaarde van een pand?
Antwoord: Dit heeft niet enkel met het esthetische te maken, maar er zijn ook materialen die bijdragen tot de waarde van het erfgoed. Het kan in twee zaken opgesplitst worden: ofwel is het interieur als erfgoed geclassificeerd ofwel is de gevel als erfgoed geclassificeerd.
→ Conclusie: Misschien moeten we bij het classificeren van materialen ook aangeven of en in welke mate het bijdraagt tot erfgoed.
Discussiepunt: Mag er iets gedaan worden aan een erfgoed gebouw?
Antwoord: Er mag zeer veel gedaan worden aan een aantal gebouwen maar wat straten betreft is het belangrijk dat aspecten hetzelfde blijven (gevels, aantal verdiepingen, …).
Discussiepunt: Wat is het verschil tussen een scan model en een BIM-model?
Antwoord: Een scan model is louter een visuele representatie van iets door middel van een puntenwolk waar je eigenlijk niets mee kan doen. Een BIM-model is een model waar je wel zaken in kan doen zoals verschuiven van bepaalde zaken alsook berekeningen van materialen. Concepten Gezien het tijdsgebrek tijdens de werkgroep alsook de discussie rond de use cases is de oefening rond concepten niet meer aan bod gekomen. Indien u later nog concepten zou willen toevoegen kan dit via post-its in de Muralpagina onder oefening 2. Vervolgstappen
Na deze gezamenlijke werkgroep publiceren VLOCA en OSLO het verslag van deze Business werkgroep. VLOCA deliverables & werkgroepen
De verzamelde inzichten worden door het VLOCA-team verwerkt in de VLOCA-deliverables .
In een eerste fase verfijnen we het VLOCA-Model , de stakeholderanalyse en de marktanalyse . Een eerste aanzet wordt gedaan om het vereistenmodel vorm te geven en de use cases worden na validatie met de initiatiefnemers opgenomen in een finale versie van het traject-charter .
Werkgroepen
Hieronder het overzicht van alle werkgroepen voor het traject Het potentieel van urban mining & BIM voor de bouwsector .
Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-01-12 13u00-16u00 VAC Gent Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-04-04 13u00-16u00 Digitaal Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2023-05-09 13u00-16u00 Digitaal
Feedback of vragen kan steeds per mail naar vloca@vlaanderen.be OSLO deliverables & werkgroepen
Als volgende stap wordt een eerste aanzet gemaakt rond de datastandaard. Er wordt gebruik gemaakt van de geïdentificeerde use cases en concepten om invulling te geven aan de verschillende klassen en attributen. Het sneuvelmodel zal de basis vormen voor de discussies in de volgende thematische werkgroepen.
Indien u graag zou willen deelnemen aan één van de aankomende werkgroepen, kan u via de onderstaande link een overzicht van de workshops terugvinden en u ook zo inschrijven. De eerste thematische werkgroep zal plaatsvinden op donderdag 9 februari om 13u00 via Microsoft Teams.
Feedback kan bezorgd worden aan het kernteam via volgende e-mailadressen:
- digitaal.vlaanderen@vlaanderen.be
- laurens.vercauteren@vlaanderen.be
- yaron.dassonneville@vlaanderen.be
- lorenzo.vylders@vlaanderen.be
Business werkgroep: Regionaal plugable incentiveringsplatform
De business werkgroep is de eerste werkgroep binnen het City of Things Regionaal plugable incentiveringsplatform Traject. Het gaat om een inspiratiesessie waar stakeholders meedenken om alle mogelijke use cases, randvoorwaarden, bezorgdheden, opportuniteiten en meer te identificeren.
Digitaal Vlaanderen (OSLO) en Agentschap Binnenlands bestuur (VLOCA) organiseren en faciliteren deze werkgroep samen.
De werkgroep staat open voor deelname door de gehele quadruple helix . Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders.
De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen.
De Business werkgroep vond plaats op 18 april 2023. Deelnemers
Organisatie
Deelnemer
Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA)
Laurien Renders
Fairville
Roel van Sabben
Brigitte Devos
Jan De Wilde
IOK
Koen Van den Eynde
Stijn Claes
Stad Geel
Lien Schoofs
LETS Vlaanderen
Wesley Dooms
Wouter Van Dyck
Give a Day
Bart Wolput
Koalect
Bram Coppens
CCV Lab
Geert Peters
Happonomy
Stef Kuypers
Beaver & Eagle
Maarten Decramer
Muntuit
Sander Van Parijs
Stichting STRO Cyclos software
Koen De Beer
Digitaal Vlaanderen
Pieter Roeyen
Pieter Desmijter
Context
Initiatief
Lokale besturen zijn op verschillende vlakken zoekende.
Men wenst maatschappelijk verantwoord gedrag te stimuleren, maar weet niet hoe exact.
Er is een groot aanbod aan apps en systemen voor verschillende doeleinden (cadeaubonnen, spaarkaarten...), maar deze zijn niet op elkaar afgestemd.
Men zoekt manieren om private bedrijven te betrekken bij de financiering van incentivering voor gewenst gedrag (vanuit 'sociaal verantwoord ondernemen')
Digitale munten zouden moeten in eigen gemeente of regio moeten circuleren en besteed kunnen worden bij lokale handelaars of lokale doelen met een maatschappelijke meerwaarde.
Slide 9
Vertrekkende van uit het succesvol project van Bike2School waarbij kinderen in 14 Kempense gemeenten adhv slimme technologie aangezet worden om zich duurzaam naar school te verplaatsen, hebben stad Geel en IOK een project ingediend voor de opbouw van een regiobreed plugable incentiveringsplatform.
Doel is een platform te creëren bestaande uit een digitale wallet waarin meerdere munten beheerd kunnen worden waarop meerdere incentiveringen, maar ook andere systemen zoals cadeaubonnen, crowdfundingsystemen... zowel aan inkomstenzijde als bestedingszijde ingeplugd kunnen worden.
Uit klankbordgroepen met algemeen directeurs uit de regio kwamen alvast een aantal eisen naar voren waaraan de digitale wallet moet kunnen voldoen, maar werd ook aangedrongen op de incentivering/use case van het 'kleine helpen': een incentivering van niet-systematische hulpverlening tussen particulieren die beloond kan worden adhv een digitale munt.
Slide 10
We verwijzen naar slides 7-12 voor meer informatie.
VLOCA
VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid.
De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties).
Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders.
We verwijzen naar slides 20-25 voor meer informatie.
OSLO
Een semantische standaard maakt het delen en uitwisselen van data tussen verschillende stakeholders gemakkelijker. Elke betrokkene kan de gegevens van de andere direct gebruiken en interpreteren. Dit stimuleert de uitwisseling en het hergebruik van gegevens en vermindert de kost van uitwisseling. De semantische standaard zorgt voor machine leesbare data. Het brengt eveneens een efficiëntiewinst met zich mee als de data in verschillende processen gebruikt kunnen worden.
Het openstellen van semantische data bevordert innovatie en zal relevante stakeholders in staat stellen om intelligentere producten en diensten te ontwikkelen. Door het linken van data beschikken we ook over rijkere data. Uit verrijkte data kan ook meer kennis worden gehaald.
Samenwerken rond standaarden en het delen van data doorbreekt ook monopolies en geeft meer ontwikkelingskansen voor bv. ontwikkelaars, leveranciers, … en zorgt ervoor dat een bredere groep van relevante stakeholders betrokken wordt.
Extra informatie en een verzameling van de datastandaarden zijn te vinden op volgende links: https://overheid.vlaanderen.be/oslo-wat-is-oslo en https://data.vlaanderen.be/
We verwijzen naar slides 13 – 19 voor meer informatie.
Inspiratie
Voorbeelden
Als inspiratie voor de verdere oefeningen werden een aantal voorbeelden gegeven.
Het eerste voorbeeld over zwerfvuil benadrukt dat zowel personen, verenigingen als bedrijven kunnen deelnemen aan incentives en zo digitale munten kunnen verdienen voor hun acties.
Slide 27
Het tweede voorbeeld rond duurzame mobiliteit toont aan dat een lokale overheid dit eenvoudig kan inzetten om bepaalde bestuurlijke doelen meer in de verf te zetten.
Slide 28
Het laatste voorbeeld rond sociale cohesie wil benadrukken dat het doel van incentive niet altijd meetbaar moet zijn (bv aantal kg zwerfvuil opruimen) maar dat evengoed het versterken van de sociale cohesie een gewenst resultaat van een incentivering kan zijn.
Slide 29
We verwijzen graag naar slides 26 tem 29 van de presentatie.
Bestaande modellen
Kort werden de basisconcepten van bestaande modellen die een link met dit traject hebben voorgesteld.
OSLO Dienst Transactie en OSLO Subsidies zouden als basis kunnen dienen voor een model rond incentivering.
We verwijzen graag naar slides 30 tem 33 van de presentatie.
Werkgroep oefeningen
Brainstorm: Mentimeter
Tijdens dit deel van de werkgroep werd gepolst bij de stakeholdergroep wat ze zelf vonden wat onder het begrip incentivering valt.
Het resultaat van deze korte oefening wordt in een woordenwolk meegegeven.
Vraag: Vanwaar komt het woord China?
Antwoord: Incentivering en nudging door de overheid wordt door sommigen als negatief ervaren en doet hen aan maatregelen uit landen zoals China denken.
Use case oefening
Aan de hand van een use case oefening werd er nagegaan wat de deelnemers van de werkgroep als use cases zien rond een incentiveringsplatform. Op basis van deze input werd een samenvattende tabel opgesteld. Deze input wordt meegenomen in de voorbereidingen richting de eerste thematische werkgroep.
Het overzicht van de oefening die gedaan werd kan u hieronder terugvinden:
1. Als lokaal bestuur wil ik:
Als lokaal bestuur wil ik stimuleren dat mensen elkaar helpen
Als lokaal bestuur wil ik door middel van incentivering het lokale verenigingsleven ondersteunen zodat deze op hun beurt bijdragen tot het welzijn en sociale cohesie
Als lokaal bestuur wil ik burgers stimuleren op lokaal/regionaal te kopen
Als lokaal bestuur wil ik stimuleren dat burgers digitale munten spenderen aan goede doelen/projecten
Als lokaal bestuur wil ik mijn beleidsplan uitvoeren: heel veel acties hebben al een nudging aspect
Als lokaal bestuur wil ik een aantal van mijn premies kunnen uitbetalen in een lokale munt om mijn lokale economie te steunen (bv geboortepremie)
Als lokaal bestuur wil ik het mofelijk maken dat burgers digitaal een cadeaubon kunnen kopen
Als lokaal bestuur wil ik dat bedrijven budget kunnen spenderen aan lokale projecten met meerwaarde voor hun werknemers
Als lokaal bestuur wil ik het parkeren sturen op gewenste plaatsen
Als lokaal bestuur wil ik het gebruik van deelmobiliteit promoten
Als lokaal bestuur wil ik vervallen of slapende munten activeren met maatschappelijke meerwaarde
Als lokaal bestuur wil ik tegelwippen promoten
Als lokaal bestuur wil ik ook een niet-monetaire munt kunnen schenken als incentivering zoals het planten van een boom
Als lokaal bestuur wil ik het kansentarief automatisch toekennen (nu via UitPAS)
Als lokaal bestuur wil ik mij gesteund voelen in het uitrollen van een duurzaam mobiliteitsplan
Als lokaal bestuur wil ik mij gemotiveerd voelen om voldoende sociale woningen te voorzien
Als lokaal bestuur wil ik de burger stimuleren om gebruik te maken van het meldpunt van de gemeente
2. Als lokale handelaar wil ik:
Als lokale handelaar wil ik het gemakelijker vinden om ecologische keuzes te maken in het aanbieden van mijn producten
3. Als werkgever wil ik:
Als werkgever wil ik budget kunnen spenderen aan lokale projecten met meerwaarde voor mijn werknemers
Als werkgever wil ik gestimuleerd worden om optimale werkomstandigheden aan te bieden aan mijn werknemers
Als werkgever wil ik mijn werknemers (deels) kunnen belonen met lokale munten zodat ik kan bijdragen aan de directe omgeving van het bedrijf
5. Als burger wil ik:
Als burger wil ik mij economisch gesteund voelen in mijn gemeenschap
Als burger wil ik een beloning kunnen ontvangen wanneer ik spaarzaam omga met mijn afval of waterverbruik
Als burger wil ik al die digitale munten in één digitaal potje hebben zitten
Als burger wil ik met één betaalactie kunnen betalen met de volledige mix van munten in mijn wallet
Als niet digitale burger wil ik mee kunnen doen
5. Andere:
Waardering vrijwilligers: 2 miljoen vrijwilligers in Vlaanderen waarvan 300.000 bij lokale besturen. Heel vaak worden ze gewaardeerd op verschillende manieren waaronder cadeaubonnen.
Sorteren en recycleren van afvalolie door gezinnen
De lokale cadeaubon connecteren
Bike2school
uitwisselbaarheid tussen munten, ipv 10 verschillende munten (interoperabiliteit end to end). Even goed met bonuspunten winkels
Mensen uit doelgroepen worden gestimuleerd om opleidingen te (blijven) volgen
Als bouwondernemer wil ik mij gemotiveerd voelen om genoeg groen te voorzien in mijn bouwprojecten en in te zetten op woonkwaliteit
Als vrijwilliger wil ik kunnen kiezen welk project mijn beloning krijgt ipv bvb een receptie als beloning
We verwijzen graag naar slides 37 tem 42 uit de presentatie voor een inleiding bij deze oefening.
Tijdens de discussie kwamen volgende zaken naar voren:
Tegelwippen is ontharden. Lokale overheid kan mensen incentiveren om te ontharden. Niet enkel voor prive domein maar ook mogelijk op openbaar domein.
Deelmobiliteit, is iets zoals bike to school maar dan niet voor lagere-school kinderen. Promoten van deze deelmobiliteit is zeker iets wat ook onder de noemer van incentivering kan vallen.
Vrijwilligers zijn de grootste groep die momenteel via kadobonnen etc beloond wordt, dit zou via dit platform kunnen waardoor je ineens een hele brede basis van gebruikers hebt.
Bij burenhulp is niet echt het probleem dat er te weinig mensen anderen willen helpen, het is eerder het probleem van hulpvraagverlegenheid. Je hoeft dus mensen niet te incentiveren om te gaan helpen, eerder om een hulpvraag te durven stellen.
Als gebruiker lijkt het gebruiksvriendelijker om slechts 1 munt te hebben die breed (zowel naar type handelaars als naar geografische spreiding) besteed kan worden. Dat er dus maar 1 endcoin is ipv 10 verschillende. Echter ligt dit gevoelig bij de lokale besturen om indien een munt uitgegeven wordt om lokale handel te stimuleren deze niet in de eigen gemeente besteed zou worden. Hoeveel verschillende munten er zullen zijn is nog te bekijken. Bezorgdheid is vooral vanuit eindgebruikers standpunt.
Concepten
Tijdens dit onderdeel van de werkgroep werd een oefening uitgevoerd rond de mogelijke concepten van het toekomstige model.
We verwijzen graag naar slides 43 tem 45 uit de presentatie voor een inleiding bij deze oefening.
Een samenvatting van de verschillende zaken die vermeld werden werd opgesteld in onderstaande tabel:
Deelnemer
Beloning
Besteding
Doel
Incentive
Sponsor
Wallet
Burger
Beloning
goed doel
Afval
stimuleren
lokale handelaar
Waarde van vervallen munt / waardeverlies van een munt
Inwoner
Munt
Project met maatschappelijk meerwaarde
Gestelde gedrag
Gemotiveerd
bedrijf / werkgever
Monetaire tegenwaarde
Vrijwilliger
Niet-monetaire munt
cadeaubon
Bereikbaarheid
Gedragen
Burenhulpvragers
Vrijwilligers
Premies
boom
duurzaam verplaatsen
acties
bedrijven
Werknemers gemeente
Digitale munt
betalen
ontharden
activeren
Buren
Besteedbaarheid
Waterverbruik
Betrokken
Lokale vereniging
Kadobonnen digitale munten
fietsen
spenderen
Lokaal Kopen
Doneren
helpen met een bepaalde klus
Mobiliteit
Sociale cohesie
Tijdens de discussie kwamen volgende zaken naar voren:
Niet monetaire munt wil zeggen dat niet elke munt een tegenwaarde heeft in euro’s maar dat het resultaat bv het planten is van een boom.
Andere datamodellen en inspiratie
Hier werd er gepolst bij de stakeholdergroep of er nog andere initiatieven waren die hierbij aanleunen en of er eventueel iemand was die weet had van reeds bestaande datamodellen rond dit topic.
Tijdens de discussie kwamen volgende zaken naar voren:
Cyclos is al lang bezig met documentatie van de API’s zodat incentiveringsplatformen eenvoudig kunnen gekoppeld worden aan de munt waarmee deze werken.
Als je incentiveringsplatformen wil aansluiten op een digitale munt dan zou dit via een open API eenvoudig gekoppeld moeten kunnen worden.
Als dit echter bedoeld wordt als een wallet waar alle incentiverings use cases zich kunnen aan koppelen met verschillende munten dan wordt het technisch ingewikkelder, al is dit ook nog realiseerbaar via een gateway of iets dergelijk. Beter lijkt toch 1 lokale munt met verschillende incentiveringsplatformen.
Documentatie van de cyclos API is terug te vinden op https://demo.cyclos.org/api
Digitale klantensystemen hadden dezelfde problematiek dus misschien wel interessant om daar eens te kijken hoe dit aangepakt is.
Ambipas is pas in Tongeren waar de loyalty kaarten voor 100 tal handelaars op stadsniveau getrokken is. Bij shoppen krijg je punten op je Ambipas. Echter worden de punten die door een handelaar uitgereikt worden steeds betaald door deze handelaar. De korting kan dan bij eender welke handelaar gebruikt worden. Maandelijks krijgt de handelaar dan een afrekening (uitgereikte – ontvangen punten). Daarnaast is er ook wekelijks een loterij waar de prijs in punten op je Ambipas gestort wordt. Als laatste krijg je ook een parkeertegoed bij ieder gebruik van de Ambipas. Bedoeling is om uit te breiden naar gebruik van deze punten in bv een museum, echter zien handelaars deze punten niet graag verdwijnen uit hun netwerk. Nog wat werk nodig om deze te overtuigen.
In Japan kunnen jongeren ouderenhulp aanbieden en daarvoor punten sparen om later zelf als ze zorgbehoevend zijn zorg mee aan te kopen. De punten kunnen ook aan ouders geschonken worden indien bv verder weg wonen.
Saber munten, is een systeem waarmee op de middelbare school hulp van medeleerlingen kon gekocht worden. Met het saldo op het eind van het middelbaar kon dan een deel van het inschrijvingsgeld voor het hoger onderwijs betaald worden. Een mooi extra voordeel was dat er ook meer retentie was van de leerstof.
Chiemgauer, munt uit Beieren. Opgezet als alliantie tussen school en omgevende handelaars. Een aantal principes zoals demurrage, afromen van slapende munten voor gebruik in gemeenschapsdoeleinden worden daar toegepast.
Vraag en antwoord
Vraag : Fairville zit in het project, begeleidt IOK en Geel. Wat is de rol van Fairville in het verhaal? Hoe ver reikt hun opdracht?
Antwoord : Fairville begeleidt IOK en Geel maar alle studies en principes die gedocumenteerd worden zullen openbaar zijn en eventueel gebruikt worden in dit traject. Het is niet zo dat ze zeker zijn van de implementatie van de rest van dit traject. Vooral in onderzoeksfase betrokken bij dit traject en als partner die reeds een impementatie (de Buck-e) voltooid heeft in de regio.
Vanuit OSLO is het belangrijk te vermelden dat de workshops open zijn zodat iedereen zijn input kan leveren voor deze standaard en dat de standaard zo wijd mogelijk gedragen is. Het datamodel van OSLO wordt objectief opgesteld, er zijn geen partijen die naast de workshops nog rechtstreeks hun input kunnen leveren. Alles gebeurt op basis van de workshops.
Vraag : De architectuur van de oplossing is fundamenteel als je de markt ten volle wil laten spelen. Er kunnen keuzes gemaakt worden naar op welk niveau dit platform ontwikkeld wordt, hoe veel platformen zijn er, welke wallet etc. Al deze keuzes hebben impact op de aanbestedingsprocedure.
Antwoord : Bedoeling is inderdaad om de markt zo vrij mogelijk te laten spelen. Aangezien er gewerkt wordt op basis van een OSLO standaard is het zo dat alles inderdaad met elkaar zou moeten kunnen spreken.
Vraag : Is het de bedoeling om 1 centraal platform op te zetten waar alle incentiverinsplatformen met alle munten kunnen verbinden? Of is het op gemeenteniveau met verschillende incentiveringsplatformen maar met maar 1 munt? Op gemeenschaps- of gemeenteniveau?
Antwoord : Doel van het datamodel is dat er 1 platform zou kunnen zijn. Hoe dit dan effectief geïmplementeerd wordt is een andere vraag. Dit zal afhangen van de vraag van degene die een platform zal ontwikkelen. Het datamodel zal beide modellen aankunnen.
Volgende stappen
In dit hoofdstuk worden de volgende stappen besproken van het traject. We verwijzen graag naar slide 50 tem 54 uit de presentatie.
VLOCA
Feedback kan bezorgd worden aan laurien.renders@vlaanderen.be
De eerste thematische werkgroep binnen het VLOCA-traject vindt plaats op 16 mei van 13u-16u via Teams.
Inschrijven kan via deze link .
Werkgroepen
Hieronder het overzicht van alle werkgroepen voor het traject Regionaal plugable incentiveringsplatform .
Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-04-18 13u00-16u00 Digitaal
OSLO
Feedback kan per e-mail worden gegeven aan de volgende personen:
digitaal.vlaanderen@vlaanderen.be
laurens.vercauteren@vlaanderen.be
pieter.roeyen@vlaanderen.be
pieter.desmijter@vlaanderen.be
Thematische werkgroep 1 OSLO vindt plaats op dinsdag 9 mei: 09u00 - 12u00
Schrijf u in via volgende link: 1ste thematische werkgroep
Data en informatie werkgroep: VlocaTraject/DAKS 2.0/ Lokale economie,VlocaTraject/SInCR - Lokale economie
Tijdens de eerste thematische werkgroep worden de data en informatienoden van de reeds geïdentificeerde use cases in kaart gebracht.
De Werkgroep Data en Informatie staat open voor deelname door de gehele quadruple helix . Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders, die samen de data- en informatienoden in kaart brengen.
De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen.
De Data en informatie werkgroep vond plaats op Fout: ongeldige tijd. .
Deelnemers
Organisatie
Deelnemer
Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA)
Laurien Renders
Fabian De la Meilleure
Alain Glickman
VLAIO
Nils Walravens
DAKS 2.0
Liederik Cordonni
Stad Mechelen
Sandrine Raskin
The Retail Factory
Luc Van Rompaey
Stad Leuven
Bo Peeters
Proximus
Joshua Moerman
Jasper Botterman
Luc Cogneau
KERNpunt
Justine Vanneste
POM West-Vlaanderen
Frederik Sack
Geo Solutions
Sven Vanderhaegen
CROPLAND
Vincent Thielman
Provincie Oost-Vlaanderen
Fieremans Pieter-Jan
Provincie Antwerpen
Kristof Schroons
Senne Van Hoof
Economisch Huis Oostende
Joke Van Gheluwe
CrowdScan
Ben Bellekens
Locatus
Gerard Zandbergen
Thomas More
Marijke Brants
Eveline Smolders
ViNotion
Egbert Jaspers
Provincie Vlaams-Brabant
Ruben Van de Voorde
Citymesh
Pim Wittesaele
Bart Couvreur
Mobiliteit en openbare werken (VO)
Klaas Van Cauwenberg
Aanleiding en Context Initiatief Er zijn momenteel twee projecten met vergelijkbare opzet: SInCR, gericht op grotere steden, en DAKS 2.0, bedoeld voor kleinere steden. Beide projecten hebben als hoofddoel om data in te zetten ter ondersteuning van zowel handelaars en ondernemers als beleidsmakers, waarbij deze twee doelgroepen verschillende behoeften hebben.
De onderzoeksvragen die deze projecten proberen te beantwoorden, zijn gevarieerd. Ten eerste, hoe kunnen we het effect van beleidsmaatregelen en georganiseerde evenementen op het winkelgebied meten? Dit omvat onderwerpen zoals acquisitiebeleid, de evaluatie van acties en evenementen, en mobiliteits- en parkeerbeleid.
Een andere belangrijke vraag is hoe we data breder en slimmer kunnen inzetten ter ondersteuning van beleid en ondernemers. Hierbij gaat het om het benutten van data op een meer strategische en effectieve manier.
Daarnaast streven deze projecten ernaar om een duurzame samenwerking op te zetten waarbij alle betrokken partijen meerwaarde ervaren.
SInCR en DAKS 2.0 zijn voortzettingen van het project 'Datagestuurde Winkelgebieden', waarbij prototypes zijn ontwikkeld, zoals een handelaarsdashboard en een generiek beleidsdashboard op basis van gegevens over drukte, bestedingen, evenementen en weer. Dit heeft enkele uitdagingen en kansen aan het licht gebracht die in SInCR en DAKS 2.0 zullen worden aangepakt:
Momentum rond retail data behouden na afloop lopende projecten
Kapitaliseren opgebouwde kennis & beperkte datamaturiteit bij handelaars en steden verder opbouwen
Beperkte scope en doorlooptijd subsidieprojecten 🡪 scope verbreden
Afhankelijkheid van de leveranciers beperken 🡪 datadeling & standaardisering (OSLO & VLOCA)
Wildgroei aan platformen 🡪 generiek overkoepelende oplossing: standaardisatie & deelbaarheid maximaal hergebruik en interoperabiliteit
Draagvlak handelaars vergroten 🡪 bevragen, leerlessen valideren en coachen
Opmaak business- & governance model
Binnen DAKS 2.0 zijn er drie belangrijke focusgebieden: acquisitie & passantenmetingen, de impact van parkeer- en mobiliteitsbeleid, en acties en evenementen. Deze drie onderwerpen zullen worden meegenomen in de ontwikkeling van de OSLO Lokale Economie-standaard en de VLOCA architectuurstandaarden. Andere onderwerpen zoals leegstand, e-commerce, duurzaamheid en energie, kunnen afhankelijk van hun belang voor de verschillende doelgroepen eveneens meegenomen worden in dit traject. Hoewel het wellicht niet haalbaar is om op alle thema’s grondig in te gaan in dit traject. VLOCA VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders.
Samenvatting vorige werkgroep
Het verslag van de business werkgroep kan je hier terugvinden.
Doel van huidige werkgroep
Introductie geven over het project
Toelichting geven over VLOCA
Brainstormen over data-en informatiebronnen
Brainstormsessie
Aanpak
Het verloop van de oefening is als volgt:
Er worden een aantal vragen overlopen waarop een antwoord gezocht wordt. Deze zijn respectievelijk gelinkt aan beleid, bezoekers en retail.
Om te beginnen konden de deelnemers hun 3 prioriteiten aanduiden met betrekking tot de bovenstaande vragen.
Vervolgens gingen we over naar het formuleren van assumpties. Deze assumpties dienen telkens een meerwaardecreatie in te houden.
Voorbeeld:
- vraag: Hoe effectief en efficiënt zijn onze aantrekkings- en retentie campagnes met betrekking tot bezoekers?
- assumptie: door het organiseren van een braderie, noteren we een stijging van de omzet van 20% in de binnenstad
Na het formuleren van de assumpties gingen we na wat we nodig hebben om ze te bewijzen. Hoe maken we de assumpties haalbaar en meetbaar?
Voorbeeld:
- omzetcijfers met een vergelijkbare periode te gaan vergelijken
Tot slot identificeerden we de databronnen. Welke data hebben we nodig en waarom?
Voorbeeld:
- omzetcijfers van periode tov andere 'gelijkaardige' periode
- data KMI
- events kalender
-...
Uitkomst
De input van de deelnemers werd gecapteerd in dit Miro bord .
Hypotheses
Data- en informatienoden: hoe maken we de assumpties haalbaar en meetbaar?
Databronnen: welke databronnen hebben we nodig en waarom?
1
straatparkeren excl. voor bewoners maken zorgt voor X % minder bezoekers aan de binnenstad
Data rond straatparkeren
Bezoekersdata
LEZ data
Data rond bezetting parkeergarages
Aantal boetes uitgedeeld hierrond
2
Welke vergelijking gaat op: X% meer bezoekers is hoeveel meer bestedingen?
Omzetcijfers
bezoekersprofiel (herkomst)
Invloed van andere factoren: events?
3
X % meer passanten leidt altijd tot X % meer bestedingen
4
niet-lokale bezoekers genereren X % meer omzet dan lokale bezoekers
5
we zijn er als stad in geslaagd om jongeren en jonge gezinnen meer lokaal te doen winkelen
Nulmeting nodig sociaal-demografische profielen
Bezoekersprofielen, incl leeftijd en gezinssamenstelling
meting profielen voor - tijdens -na campagne
omzetcijfers
Meer als wanneer ... wat is het event dat gemeten wordt? festival? Campagne?
6
Een festival leidt tot x% meer uitgaven in de horeca
Bestedingsdata van Worldline voor horeca vergelijken voor dezelfde dagen van de week, enkele weken voor en na het evenement, om te zien of er meer bezoekers zijn voor die weekdag
Bestedingsdata
Omzetcijfers
inkomstendata van horeca nodig
Uitwisselingsmatrix tussen festivalzone en horeca in centnrum
Passantendata (specifiek bezoeken gegenereerd door festival)
Festival bandje (NFC) scannen bij het binnenkomen in de winkel. Dit koppelen aan de uitgaven
Weerdata
Evenementenkalender
7
Bezoekers in het weekend spenderen x% meer dan buiten het weekend
Data van wordonline vergelijken tussen verschillende maanden
Bestedingsdata volgens type dag
Bestedingen en besteders (volume, aantal unieke) uitzetten tov passanten/bezoekers.
Passantendata volgens type dag
8
lokale markt leidt tot meer bezoekers in de binnenstad en meer omzet voor handelaars
Omzetcijfers handelaars nodig (voor - tijdens - na markt)
Bezoekerstellingen - zeer specifiek gebied + afgebakend in tijd
Passantentellingen - zeer specifiek gebied + afgebakend in tijd
Bestedingsdata - zeer specifiek gebied + afgebakend in tijd --> opletten ook bestedingsdata van de marktkramers (betaalterminals gekoppeld aan postcode handelaar - ipv locatie markt)
passanten data voor - tijdens - na markt
Vergelijkingsbasis met andere meetgebieden of momenten (zonder markt)
Kaderen in groter gebied obv van contextuele cijfers (bestedingen/bezoekers)
9
Een invoeren van een autovrije binnenstad/kernwinkelgebied zorgt voor 10% meer bestedingen op MLT (> 6m)
straatparkeren excl. voor bewoners maken zorgt voor X % minder bezoekers aan de binnenstad
Bestedings & bezoekersdata op straatniveau
passanten data tijdens lunch + structureel profiel + vermoedelijke werkplaats + vernoedelijke herkomst
externe factoren
Relatieve evolutie en vergelijking met straten die niet autovrij gemaakt zijn in dezelfde stad / kern
data andere steden vergelijken
10
X aantal nieuwe wooneenheden leidt tot X euro meer bestedingen in het nabije winkelgebied
11
Wat is de algemene trend mbt passanten en welke verhouding is er met betrekking tot bestedingen?
niet-lokale bezoekers genereren X % meer omzet dan lokale bezoekers
Lange termijn data van bezoekersprofielen
lange termijn drukte data
verhouding van lokale vs niet-lokale herkomsten uit passanten data relateren aan de evolutie van bestedingsdata tijdens dezelfde periode
Omcetcijfers van specifieke sectoren en gebieden
Omgevingsfactoren
12
inzetten op toerisme zorgt voor minstens X % meer omzet voor alle handelaars
X aantal nieuwe wooneenheden leidt tot X euro meer bestedingen in het nabije winkelgebied
Bezoekersprofiel
kijken of lokale toename in data en/of andere bron (kadaster) ook gekoppeld kan worden aan toename in passanten / bestedingen in de buurt
Bestedingsdata
Overzicht toerisme campagnes
13
daalt het aantal lokale shoppers (%) als het aantal nationale/internationale shoppers stijgt
bezoekers aantallen met lokale en niet-lokale bezoekers
omzetcijfers voor lokale bezoekers
bestedingsdata met opsplitsing tussen lokale en niet-lokale besteders
omzetcijfers voor niet-lokale bezoekers
bezoekersaantalen niet-lokale bezoekers (bezoekersprofiel)
liefst veel historiek voor bovenstaande databronnen
evenementenkalender
14
Besteders hebben een voorkeur voor vlotst bereikbare aanbod
15
2 uur gratis centrum parking laat het aantal bezoekers stijgen met 10%
16
Bezoekers van de kust zorgen voor 10% meer omzet in de horeca en x% in de retail
identificatie van bezoeker als profiel
profiel bezoeker tellen
meten van aantallen
bestedingen/transacties per sector
weerdata
bezoekersprofiel of herkomstprofiel
bestedingscijfers of aantal transacties naar sector
Weerdata
cijfers diverse modi (trein, tram, ...)
data per transportmodi
17
Culturele of sportieve events hebben een beperkte impact op de omzet van handelaars
18
Mensen die werken rond de binnenstad zorgen voor % van lunchbezoeken in de binnenstad
Analyse van de herkomst van het aantal bezoekers in functie van lunchtijd.
Type bezoekersprofielen
Bestedingen (sector: reca)
Werkgebieden rond de binnenstad
Kruisbezoeken
19
Een autovrije winkelstraat, leidt tot 15% meer bestedingen
Bestedingsdata van 1j voor het autovrij maken en dan vergelijken met data van 1j na autovrij maken (minstens 1j zodat seizoenseffecten mee onderzocht kunnen worden)
omzetcijfers
aanleg van de straat/type
karakter van straten
aantal m2 zacht verkeer, invloed van groen in de straat
internationale studies
alles op hetzelfde niveau aangelegd (pleingevoel) of verzonken weg tov voetpaden
beeldkwaliteitsplan stad/gemeente (indien beschikbaar)
20
Een sportevenement zorgt voor minder bestedingen in de handel
Bestedingsdata voor - tijdens - na sportevenement in handel en horeca vergelijken
Bezoekersdata
Bestedingsdata handel/horeca
Evenementenkalender
openingsuren handel vs tijdstip sportevenement
socio demografisch profiel sportevenement bezoeker
retail aanbod
parkeerdata (drukte)
traject van sportevenement
21
wat is de impact (%) van een toeristische activiteit (tijdelijk) op de handelaren in de buurt
bestedingen en passantendata voor - tijdens - na toeristische activiteit
bezoekersdata voor, tijdens en na
bestedingsdata rond het evenement
herkomstprofiel van toeristen
activiteitenkalender om externe invloeden in kaart te brengen
socio demogragisch profiel van de activiteitsbezoekers
retailaanbod omgeving
openingsuren toeristische activiteit
openingsuren retail in de buurt
22
Een concentratie van het aanbod trekt meer bezoekers aan en genereert meer bestedingen
Bestedingsdata (type worldline)
Locatus data leegstand en sectoren, o.a. op kaart
Locatus data sectoren en leegstand op kaart
Bestedingsdata
Verschillende zones / steden kunnen vergelijken
Bezoekersdata
Vergelijkingsbasis tussen verschillende zones of steden
23
als stad kunnen we samen met onze ondernemers meer gericht campagnes opzetten
24
Campagnes op grote mediakanalen (nationale media) hebben een grotere impact op het aantal bezoekers.
25
Communicatiecampage op sociale media heeft meer impact dan op klassieke printmedia
Vergelijking bezoekers en bestedingsen voor een na de sociale media campagne
campagne-planning
bezoekersdata + herkomsten
bestedingscijfers
Vergelijking bezoekers en bestedingsen voor een na de geprinte media campagne
evenementenkalender
data rond zichtbaarheid van de campagne (wie heeft het gezien, hoeveel mensen hebben het gezien, ...)
profielen
data uitstrooigebied geprinte media
26
Een festival leidt toch minder uitgaven in handel maar tot een verbetering van het imago / reputatie van de stad
27
Ideale mix van sectoren handel & horeca aanbieden om meer besteders/bezoekers naar de stad te halen
28
Minder leegstand - meer aantrekking van het winkelgebied
29
Koopzondagen leiden tot een verlaagde besteding (>-20%) op voorafgaande zaterdag
Bestedingcijfers (zoals Wordline data) - weekends vergelijken met en zonder koopzondag
bestedingen/transacties per dag
bestedingen per weekend (vergelijking met en zonder koopzondag)
Relatieve analyse tov bezoekers
bezoekers per weekend (vergelijking met en zonder koopzondag)
evenementen
Wat was de verhouding van de drukte in de binnenstad tov afgelopen zaterdag en de trend van de x zaterdagen ervoor.
impact weerdata
ijking met andere steden/gemeenten die koopzondag toepassen
30
Voldoende keuze (winkels met gelijkaardig aanbod) zorgt voor meer bestedingen.
31
Investeringen in vergroening en rustruimte zorgen voor meer bezoekers die langer in de stad blijven.
Kwalitatief onderzoek
kwantificering groen in de stad
Vergelijking omzet voor en na inplanting
kwalitatief onderzoek
duurtijd verblijf bezoekers
bomenplan stad/gemeente
meetstaat/plannen omgevingvergunning heraanleg/herinrichting
overzicht omgevingsvergunning ivm heraanleg openbaar domein
vergroening vs parkeergelegenheid
evenementen kalender
Weerdata
verkeersdata (drukte in de buurt)
32
met onze campagnes verhogen we het gebruik van randparkings met 30%
33
Door parkeren in de kern gratis te maken zorgen we voor een extra omzet van xx% in de binnenstad
34
Door het organiseren van de wekelijkse markt trekken we x% extra bezoekers aan tussen xh en xh en deze zorgen voor een extra omzet van x% in de binnenstad
35
Koopzondagen leiden tot meer beleving in de stad en hogere bestedingen
36
een verlaging van de leegstand zal tot 10% meer passage zorgen en een verhoging van de winkelbeleving bij consumenten
huidige leegstand in gebied
Locatus leegstands data
historische reeks van leegstand in gebied
passantentelling
aantal passanten in gebied
kwalitatief beleving meten (bevraging)
bevraging van passant rond beleving voor en na ingreep leegstand
consument meten
bezoekersprofiel
andere factoren om impact te isoleren
37
Voor kleine steden zijn promocampagnes minder relevant indien ze gevoerd worden op grote afstand van de stad in kwestie.
In kaart brengen potentieel doelpubliek / verplaatsingsbereidheid per gemeente
bereik van een kleine stad ligt lager dan bij grootstad
waar ligt het wingebied van een kleine stad
bezoekersprofielen
herkomst bezoeker
indien niet de woonplaats, ligt de werkplaats dan in de buurt van de stad
38
Er is een directe correlatie tussen nabijheid parking met bestedingen.
Benchmark tussen gelijkaardige lokale besturen met verschillend parkeeraanbod
Bestedingsdata
Parkeermogelijkheden
Perceptie - bevragingen
sector waarvoor aankoop gebeurt
Hoe verhoud de vullingsgraad van de parkeergarages zich tov de drukte.
profiel van de stad/bezoeker
Shopping gewoontes van de bezoekers
Mobiliteit
Imago van de parking
Kwaliteit van de parking
39
Het imago / de reputatie van de stad heeft een impact op het aantal bezoekers en besteders
Kwalitatief onderzoek bij de bezoekers - vergelijken in verschillende steden
Definitie imago / reputatie
Bezoekerstellingen
Hoe 'imago / reputatie' definieren?
Bestedingsdata
Bezoekersprofielen
tijdsgebonden analyse criminaliteit cijfers vs bezoekerscijfers
Kwalitatief onderzoek - perceptie
Kwalitatieve bevraging omtrent buurtgevoel
aantal bezoekers voor en na een negatief bericht in de media
Vergelijking met andere steden/gemeenten
40
De ondernemer die samen met de stad een campagne voert zal x% meer netto omzet genereren dan campagnes alleen te voeren
omzetcijfers
budget impact
type campagne: print, social media
Vraag & antwoord en volgende stappen
Vragen
Wordt er binnen de scope van dit project ook gekeken naar een mogelijke negatieve impact op de rest van de stad? Is er ook een luik in het onderzoek dat kijkt naar preventie? - Dit is een heel relevante vraag en de ondersteuning van retail is een belangrijke focus maar niet ten koste van alles. We werken in een bredere context dan enkel wat wij willen bereiken.
Opname
De opname van deze sessie is te bekijken via deze link .
Volgende werkgroepen
Indien u graag zou willen deelnemen aan één van de aankomende werkgroepen, kan u via de onderstaande link een overzicht van de workshops terugvinden en u ook zo inschrijven.
De tweede thematische werkgroep zal plaatsvinden op 8 november om 9.30 in het Herman Teirlinck gebouw (Brussel).
Inschrijvingslink: VLOCA-Lokale economie .
Andere werkgroepen
Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-09-19 VAC Gent Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-10-10 09:00-12:00 Teams Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-11-08 Teams Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2023-12-07 13u-16u Teams
Data en informatie werkgroep: VlocaTraject/Slim Ruimtelijk Plannen
Tijdens de eerste thematische werkgroep worden de data en informatienoden van de reeds geïdentificeerde use cases in kaart gebracht.
De Werkgroep Data en Informatie staat open voor deelname door de gehele quadruple helix . Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders, die samen de data- en informatienoden in kaart brengen.
De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen.
De Data en informatie werkgroep vond plaats op 14 november 2023.
Deelnemers
Organisatie
Deelnemer
Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA)
Laurien Renders
Alain Glickman
Intercommunale Leiedal
Lucas Verbanck
David Lingier
Inge Wydhooge
Thomas Goemaere
Stad Gent
Jan Godderis
Dieter Nieuwborg
District09
Ann Bernaert
Departement Omgeving VPO
Wouter Brems
Stijn Vanderheiden
Hans van den Berg
Project SHIFT
Filip Hellyn
Provincie West-Vlaanderen
Wim Beerten
Digitaal Vlaanderen
Martine Delannoy
Geo-IT
Wouter De Wilde
Avineon
Rob
GIM
An Heirman
ESRI Belux
Frank Desmet
VITO
Karolien Vermeiren
Context
Initiatief
De uitdaging waar we voor staan, is de aanzienlijke druk op de bebouwde en open ruimte in Vlaanderen. Het vraagt om een slimme benadering van de nog beschikbare ruimte. We streven ernaar om data te integreren in ons beleid en onze dienstverlening, met als uiteindelijk doel het creëren van leefbare buurten en bruisende centra.
De vraag is: hoe bereiken we dit? Het antwoord ligt in het verkrijgen van inzicht in wanneer een buurt behoefte heeft aan zaken zoals bijvoorbeeld extra voorzieningen, groenvoorzieningen en handelsmogelijkheden. Dit inzicht stelt ons in staat om bij bouwprojecten op een slimme manier te beslissen waarop we moeten inzetten.
In dit streven zijn we op zoek naar een aantal essentiële elementen:
1. Een permanente monitoring van de kenmerken van een buurt, zodat we op de hoogte blijven van de veranderende behoeften en trends.
2. Het vermogen om de impact van specifieke bouwprojecten op deze kenmerken te beoordelen. We willen begrijpen hoe nieuwe ontwikkelingen de leefbaarheid van een buurt beïnvloeden.
3. Het ontwikkelen van visuele tools die deze informatie kunnen presenteren op een manier die relevant en begrijpelijk is voor verschillende belanghebbenden, waaronder burgers en medewerkers die vergunningen verlenen.
VLOCA
VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders.
Samenvatting vorige werkgroep
Het verslag van de business werkgroep kan je hier terugvinden.
Doel huidige werkgroep
Introductie geven over het project
Toelichting geven over VLOCA
Brainstormen over data-en informatiebronnen
Brainstormsessie
Aanpak
De focus van de oefeningen van vandaag ligt op de voorzieningen.
Men kan een bepaalde wijk analyseren op 2 manieren:
Een gebied analyse “In deze buurt zijn er 1200 gezinnen met 3 parken, 2 scholen en een ziekenhuis en bebouwingsgraad van 0.3” Meestal in termen van Indexen of Graden, zoals : •Aantallen •Bebouwingsgraad, verhardingsgraad, bewoningsdichtheid… •VT-index…
Een netwerk analyse “Het nieuwe Woonblok A37 is 250 meter van een park" Meestal in termen van Afstand en tijd, zoals : •In m/km in vogelvlucht of via de straten per fiets/te voet/wagen/… •In minuten per fiets/te voet/openbaar vervoer/wagen…
Een van de elementen waar we naar op zoek gaan zijn de "attributen":
In de context van business architectuur verwijzen attributen naar kenmerken of eigenschappen van entiteiten binnen een organisatie die belangrijk zijn voor het begrijpen, ontwerpen en beheren van de bedrijfsprocessen. Een entiteit kan van alles zijn, zoals een product, dienst, bedrijfsproces, actor (bijvoorbeeld een medewerker of klant), of een ander element dat relevant is voor de bedrijfsvoering.
Voorbeelden:
•Resolutie: Hoe fijn de details zijn in de weergave van de geografische gegevens.
•Actualiteit: Hoe recent en up-to-date de geografische informatie is.
Oefeningen
Oefening 1
Waar denk je dat het meeste potentieel zit op vlak van digitalisering bij ruimtelijke planning? Formuleer de uitdagingen waar je momenteel mee geconfronteerd wordt. De focus ligt hierbij op de voorzieningen.
Oefening 2
Formuleer de bijhorende attributen bij de geïdentificeerde problemen.
Oefening 3
Databronnen identificeren: we gaan na welke databronnen kunnen gebruikt worden (ifv elke attribuut) om per entiteit de GPS waarden, afstanden, attributen te kunnen opvullen (ook bvb gebruik makend van pragmatisch berekeningen zoals intra- of extrapollaties). Geef aan welke valkuilen er kunnen zijn bij het gebruik van deze databronnen.
Outcome
Uitdagingen
Attributen
Databronnen
Valkuilen
Voorbeeld: Iedere bewoner heeft een park binnen 150 meter van woning
Wat zijn de coördinaten van het park/woonblok Kenmerken van het park (opp, capaciteit,..) 150m = te voet/fiets/auto?
Gemeentelijke bronnen Info bewoner Databank parken Open street maps
databank parken stopt aan de grens
iedere buurt heeft nood aan Xm² schaduwrijk groen (tegen hittestress)
3 bomen = puntlocaties, 30 = kruin - oppervlakte 300 = afstand
landgebruikskaart VITO
wat is luwteoase? hoe selecteren vanuit andere datasets?
een buurt bevat voldoende groen en schaduw of zicht op groen (3 30 300 regel)
voor goeie analyse van schaduw heb je 3D nodig - kan minimaal de kruinen zijn
groenkaart vlaanderen, OSM = landuse park
veranderende standaarden
een bewoner moet toegang hebben tot een park (recreatief), zichtbaar groen, natuurgebied, bos
Locatie toegang park
studie dOMG - zicht op groen (nog lopende) - output = dataset
Laatste lidar coverage VL verouderd
iedere bewoner heeft een 'luwteoase' binnen X meter van de woning
copernicus EU
luwteoase inclusief minimale licht, geluid, geurhinder
Belmap (3D DT Benelux- GIM)
LiDAR vlaanderen (2013-2015) -> Aan vernieuwing toe (alternatief stereobeelden)
parken in Vlaanderen 2022 (Dugernier et al) Dep Omgeving obv OSM en Sport Vlaanderen
nieuwe LiDAR data of actuele voldoende gedetailleerde stereobelden
inwonersaantallen per adrespunt
zijn er voldoende sportvoorzieningen binnen bereikbare afstand
Doelgroep sport-voorziening
POI-service Vlaanderen
inventaris van de locaties (centroide), geen info over bv capaciteit, toegang,..
Locatie toegang sport-voorziening
capaciteit, toegang, bij 1 voorziening kan middelpunt genomen worden, bij grotere sportinfrastruur meerdere ingangen
Iedere bewoner hoort te wonen die niet overstroomd geraakt - moet in een groter kader gezien worden: systeemdenken, hangt ook af van genoeg ruimte voor water: infiltratie --> minder verharding
risicokaarten VMM
Belmap (3D DT Benelux- GIM) > overstomingsrisico
bewoners moeten toegang hebben tot kwaliteitsvolle (lokale) voedingsproducten (concept van voedingsmoerassen)
frequentie openingsuren, capaciteit winkel, specialiteit (typologie)
naar analogie van POI
updatefrequentie
studie steunpunt gezondheid (of gezond leven vzw) - voedselmoeras/voedselwoestijn/…
hoe lokale bio boer en buurtinitiatieven capteren?
VKBO
iedere bewoner heeft een kwalitatieve fietsstalling nodig binnen x m van de (voordeur) van de woning
Lokale inventaris (in vorm van databank)? - oslo openbaar domein
Afhankelijk van lokale bijhouden = Niet gebiedsdekkend voor Vlaanderen
Open street map
zijn er mogelijkheden om duurzaam energie te gaan uitwisselen? - opleggen van pv's - warmtenetten (pas rendabel vanaf bepaalde dichtheid) - beo-velden - wijkrenovaties
wat is de energievraag(dichtheid)
warmtekaart (veka)
conflict tussen individueel belang & timing versus gemeentelijke visie & acties
wat is het energie-aanbod : reeds geïnstalleerde PV, mogelijke bronnen voor restwarmte, …
HE potentieelkaarten (Geopunt)
toegankelijkheid & beschikbaarheid & up to date zijn van de data
wat is het potentieel (theoretisch) HE aanbod (m² dakopp., mogelijkheden uit de ondergrond)
EPC labels?
Fluvius
Belmap (3D DT Benelux GIM)
iedere bewoner heeft een halte OV nodig binnen X meter afstand - Voor bewoners in den gemeenten rond de grote steden en centrumsteden: een halte voor openbaar vervoer naar die steden op wandelafstand bij voorkeur bij tram
locaties haltes uurregeling capaciteit
Data Delijn, NMBS, TEC/MIVB
Granulariteit
Mobiscore
Grenszones
ieder gezin heeft binnen redelijke afstand van de woning toegang tot deelauto's/deelautolocatie
https://www.vlaanderen.be/basisbereikbaarheid/combimobiliteit/hoppinpunten/locaties-hoppinpunten
autodelen.net
hoppinpunten
iedere bewoner heeft een deelfietslocatie binnen X meter afstand
welk type fietsen, aantal beschikbaar (real time?)
Mobit , Donkey republic, blue bike, …
Deelsteps, Bird?
Hoppinpunten
iedere bewoner heeft op x meter toegang tot een laadpunt - wandelafstand - link privaat/publiek vraagstuk
Mechelen?
private laadpalen - privacyregeling doet moeilijk - oplossing mechelen?
https://mow.vlaanderen.be/laadpalen
toegang tot sociale voorzieningen binnen x meter: bibliotheek, school, sportaccomodatie, kinderopvang, dokter, apotheek, zwembad,..
up-to-date inventaris van verschillende types voorzieningen (met geometry)
Zorgvoorzieningen erkend door het Agentschap Zorg en Gezondheid via POI-service
verschil in administratieve zetels en vestigingsplaatsen
per voorziening definiëren binnen welke afstand voorziening aanwezig moet zijn > 10min wandel/ auto / ??
Here maps - tomtom
Capaciteit van een voorziening
VKBO
bibliotheek.be
Belmap - POI's
Iedere bewoner heeft een eerstelijns gezondheidszorg nodig - Iedere bewoner zou toegang op wandelafstand moeten hebben tot een groepspraktijk/artsenpraktijk die 24/24 7/7 open is, idem apotheek (in het weekend is dat een uitdaging)
Zorgvoorzieningen erkend door het Agentschap Zorg en Gezondheid via POI-service
WFS Interessante Plaatsen
Ratio van het aantal inwoners per erkende huisarts
eerstelijnszones
Cyclomedia / Xenomatix
Iedere bewoner dient op wandelafstand van een afvalcontainer/vuilbak/containerpark te wonen in de toekomst
coördinaten containerpark - hoe omgaan met tijdelijke containerparken?
OSM
Grenszones
Lokale databanken (?) via afval-intercommunales of VKBO?
glasbollen, kledingcontainers?
gemeentelijke data - vuilnisbakken openbaar domein (out of scope)
iedere bewoner heeft een 'luwteoase' binnen X meter van de woning. Inclusief minimale licht, geluid, geurhinder - link met stiltegebieden?
inventaris parken & groen + onderverdeling in typologie / opp / capaciteit /...
Geluidbelastingskaart https://omgeving.vlaanderen.be/geluidsbelastingskaarten
wat is luwteoase? hoe selecteren vanuit andere datasets?
Emissies (luchtkwaliteit etc)
geluidsbelasting + andere > niet gebiedsdekkend
Geur?
Enkel voor belangrijke spoorwegen & grote steden
Licht?
Telramen en citizens science projecten?
hinderdata niet gebiedsdekkend beschikbaar, enkel obv 5 jaarlijks schriftelijk leefomgevingsonderzoek
veilige fietsinfrastructuur binnen (school)buurt, Iedere voetganger/fietser heeft nood aan veilige verkeersinfrastructuur
gegevens over fiets- en voetgangersinfrastructuur: kwaliteitskenmerken, afmetingen, kwantiteit, gebruik
Fluvius (verlichtingspunten)
typologie verlichting is niet altijd gekend (Fluvius)
typologie van fietsinfrastructuur : fietsstraat / vrijliggend fietspad /... + kwaliteit
Verkeersbordendatabank
Up to date? Volledig?
aanwezigheid veilige verlichting
Cyclomedia / Xenomatix
provincie - vlaanderen
Een buurt wordt geen verkeersknelpunt of niet gebruikt als sluipweg tijdens de ochtend- of avondspits, als gevolg van wegenwerken, ...
(Historische of voorspelde) traffic flow per tijdstip - Locatie openbare werken
GIPOD - Telraam - GPS datasets
Betrouwbaarheid traffic flow voorspelling in buurt of gebied met minder data
Typologie buurt
iedere buurt heeft X aantal plekken die aanzetten tot ontmoeten: zitbanken, speelzones
Cultureelcentrum bvb
VKBO
hoe definiëren?
plaats voor een school
ouders moeten een kinderopvangplaats op minder dan x minuten van hun woning/werk hebben
locatie, capaciteit
Department Omgeving : locatie
Geen capaciteit
Departement onderwijs?
parameters om een jeugdvriendelijke gemeente te worden - is hetzelfde vraagstuk als voor ouderen (jongeren/ouderenzorg) - 8-80 cities model - jongeren kunnen in de buurt van een school hun boterhammen opeten op een gezellige plek (jeugdvriendelijke gemeente) - Voor jongeren dienen er (veilige) 'hangplekken' te zijn in de buurt
inventarisatie ontmoetingsplaatsen > parken, sport, buurthuis, speelpleintjes, ...
POI, KBO
iedere buurt ligt op X afstand (of X fietstijd) tot een BFF (bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk) - analogie fietssnelwegen - fix the mix
het BFF en de fietssnelwegen
de geactualiseerde shape-files van het BFF en gerealiseerde en geplande fietssnelwegen
afbakening van buurt. Meetpunt (rand of centrum), cfr. voor andere uitdagingen
Verschillende buurten
afbakening van buurten. aparte oefening of bestaande oefening bijv. typering bouwblokken (oefening plattelandsatlas voor provincie West-Vlaanderen (atelier romain) ook op bouwblok typering
bouwblokken - segmentaties buurten Belmap, NIS kernen provincies - woonlinten-kernen dOMG
Vragen & opname
Vragen
Opname
De opname van deze sessie is te bekijken via deze link .
Volgende stappen
De volgende stappen zijn:
Verwerking van de input van de brainstorm oefening
Rondsturen van een link naar dit verslag en powerpoint
Verder onderzoek en voorbereiding van de tweede thematische werkgroep waarvoor u zich hieronder kan inschrijven Andere werkgroepen
Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-09-27 Stadskantoor Gent Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-11-14 Teams Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-12-19 Teams Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2024-01-23 Teams
Data en informatie werkgroep: VlocaTraject/Vrachtwagenparkeren
Tijdens de eerste thematische werkgroep worden de data en informatienoden van de reeds geïdentificeerde use cases in kaart gebracht.
De Werkgroep Data en Informatie staat open voor deelname door de gehele quadruple helix . Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders, die samen de data- en informatienoden in kaart brengen.
De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen.
De Data en informatie werkgroep vond plaats op Fout: ongeldige tijd. .
Deelnemers
Organisatie
Deelnemer
Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA)
Laurien Renders
Alain Glickman
IGEMO
Felipe Garcia Del Pino
Jordi De Vlam
Pieter Dresselaers
EUTRACO
Joakim Van Gasse
Van Dievel transport
Tom Van der Vliet
Pringels
Sven Schaekels
TLV
Frederic Keymeulen
Quares
Toon Dirckx
Robben Diependaele
MOW
Steven Devloo
VOKA MeKe
Guy Beyens
VVSG
Guido Vaganée
MacQ
Kenneth Villaroman
Context
Initiatief
Het onderwerp van discussie is vrachtwagenparkeren in het Rivierenland. Er heerst een dringende behoefte aan parkeerplaatsen voor vrachtwagens, aangezien dit probleem al enkele jaren bestaat. Er is bovendien een duidelijke stijging in het aantal inschrijvingen van vrachtvoertuigen in het
Rivierenland de laatste jaren. De regio is tevreden met de economische bedrijvigheid achter deze evolutie, maar maakt zich ook zorgen over de externaliteiten verbonden aan de stijging. Er zijn vrachtwagens die rust nemen op verschillende (onveilige) plaatsen, maar er is geen georganiseerde en veilige parkeergelegenheid. Momenteel zijn er ongeveer 180 publieke vrachtwagenparkeerplaatsen beschikbaar in de regio. Dit leidt tot problemen. Bovendien ontbreekt het aan basisvoorzieningen voor chauffeurs, wat resulteert in klachten van burgers en vervuiling langs de wegen. Er wordt gezocht naar oplossingen voor zowel lokale overheden als transportbedrijven, maar dit wordt als een complex en gelaagd probleem beschouwd. Lokale besturen vragen daarom een oplossing voor het kanaliseren van het ‘wildparkeren’ van vrachtwagens.
Er zijn drie initiatieven in ontwikkeling om dit probleem aan te pakken.
Het eerste initiatief is het creëren van een vrachtwagenparking in de omgeving van Mechelen. Dit is bedoeld om de huidige problemen met openbaar parkeren aan te pakken.
Het tweede initiatief richt zich op het ontwikkelen van een applicatie om vrachtwagenparkeren te vergemakkelijken, hoewel nog moet worden beslist of bestaande applicaties zullen worden gebruikt of een nieuwe zal worden gemaakt.
Het derde initiatief gaat over het opzetten van een online overlegplatform om verschillende initiatieven en expertise op elkaar af te stemmen.
De discussie is hier gericht op het creëren van een oplossing omtrent vrachtwagenparkeerplaatsen in samenwerking met gemeenten en bedrijven, waarbij wordt geprobeerd om de expertise van verschillende belanghebbenden samen te brengen. Daarnaast wordt gezocht naar financieringsmogelijkheden en publiek-private samenwerkingen om het project te ondersteunen. Ook wordt gewerkt aan de standaardisatie en toegankelijkheid van gegevens met betrekking tot vrachtwagenparkeren in Vlaanderen, waarbij externe ondersteuning wordt geboden voor de ontwikkeling van een applicatie.
VLOCA
VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders.
Brainstormsessie
Doel
Het doel van dit project is om enerzijds een beeld te krijgen van de overlast die gecreëerd wordt door vrachtwagenparkeren en anderzijds het vraag en aanbod van parkeerplaatsen voor vrachtwagens in kaart te brengen. Voor beide doelen heeft men een impact-en doelanalyse nodig.
Overlast en parkeeropportuniteiten in kaart brengen is een tijds-en arbeidsintensief proces. Dit willen we gaan digitaliseren. De vraag is hoe.
Aanpak
Meten is weten! Om te beginnen gaan we overlast gaan objectiveren: wat is overlast precies? Wat versta je hieronder? Hoe ga je dit meten? Vervolgens gaan we opportuniteiten gaan categoriseren: welke soorten oplossingen bestaan er om de problematiek rond parking voor vrachtwagens? Hoe kan je deze gaan categoriseren?
Inzichten via trendanalyse Hoe ga je zicht krijgen op de verschillende trends? (is er een stijging of daling van de klachten, zijn er meer of minder parkeerplaatsen,..) Hoe ga je zicht krijgen ter plaatse? Hoe maak je de omslag van manueel naar digitalisering van de analyse? (via camera's, drones,..)
Performantie opvolging Hoe ga je bepalen of het goed of slecht gaat? Bepaal je een nulpunt? Wanneer wordt een situatie kritiek?
Output
Oefening 1
Overlast
Hoe meten
Schade aan infrastructuur
Klachtensysteem gemeente
Visuele hinder
Foto's van bewoners en passanten
Luchtkwaliteit (stof & roet)
Sensoren
Klachten
Klachtensysteem gemeente
Inname parkeerplaatsen
Geen ruimte voor personeel
Afval
Foto's van bewoners en passanten
ANPR camera's
Hoeveelheid afval wegen
Samenwerking met afvalbedrijven: Renewi, ovam
Sensoren op vuilbakken
Geur
Sensoren
Klachtensysteem gemeente
Geluid
Sensoren
Veiligheid
Statistieken ongevallen
Verkeersintensiteit vracht
PV's politie
Telraam data
Wildparkeren
In kaart brengen door niet afgebakende zones te monitoren
Hygiëne
Geen faciliteiten - afval
Sluipverkeer
Heatmap
Camera's
Toegangscontrole
Nummerplaat
Oefening 2
Opportuniteiten
Toelichting
Huidige publieke infrastructuur
Bestaande parkings herdenken, optimaliseren
Parkeertarieven voor trailers langs openbare weg en dit geld opnieuw investeren in infrastructuur
Privé parkings
Optimaliseren, bekijken welke kunnen aangewend worden
Reserve grond
bvb grond met onregelmatige vorm, restgrond: omvorming tot parking - kijken naar GIS
Leegstaande gronden en terreinen aanwenden
Tijdelijke inname
P&R parkings
Parking evenementenhal bvb Nekkerhal
Parking bvb Carrefour na openingsuren
Toegankelijkheid vanaf vrachtroutes
Oefening 3
Hoe digitaliseren en inventariseren van overlast?
Meldpunt en databank van hinder centraal.
Belangrijk is dat deze data regionaal en niet enkel lokaal gecapteerd wordt.
Een link naar dit meldpunt kan op de gemeentelijke websites vermeld worden
Identificatie van melder vs anoniem
Verplichting om naam door te geven kan voor drempel zorgen
Anderzijds, identificatie is nodig voor terugkoppeling
Locatie is belangrijk!
Zo specifiek mogelijk - speld prikken maar ook tekstueel
Mogelijkheid om foto's opladen
Koppelen aan GIS - harde randvoorwaarde
Zoals aanvraag inname openbaar domein?
Nummerplaat - link politie
ANPR camera's
Type klachten
Geluid
Geur
Hygiëne
..
Klachten automatisch identificeren
Via slimme camera's/sensoren sluikstorten identificeren
Gebruiken van huidige vaste camera's in samenwerking met politie
! Nagaan wie eigenaar is van de data
Statistische module/patroonherkenning toevoegen aan software van politie
Hoe digitaliseren en inventariseren van opportuniteiten?
Privé maatschappijen die satellietfoto's aanbieden
Gemeenten verplichten om vrachtwagenparkings aan te duiden in GIS systemen
Foto's doorsturen naar platform dat via AI analyse maakt adhv randvoorwaarden naar potentiële parkings
Restpercelen eruit halen met GIS analyse
Oefening 4
Aan de hand van welke indicatoren kunnen we overlast meten ?
Moet er afstemming zijn naar naburige gemeenten? Wat met potentiële verschuivingen tussen gemeenten?
Regionale aanpak nodig
In elk regionaal mobiliteitsplan meenemen
Nulmeting
Nodig om tendens in kaart te brengen
Overlastindex
4-5 indicatoren ipv 1 specifiek
Meer detail nodig
Ja voor verkeersveiligheidindicator maar niet enkel en alleen mbt vrachtwagenparkeren
0 ongevallen & 0 klachten = nulmeting?
Cfr leefkwaliteit index
Oefening 5
Hoe weten we dat de applicatie werkt?
Vragen aan de sector (transport, logistiek en industrie die gebruikmaakt van beide)
Oppassen voor meer klachten door bekendheid meldpunt
Volgende stappen
De volgende stappen zijn:
Verwerking van de input van de brainstorm oefening
Rondsturen van een link naar dit verslag en powerpoint
Verder onderzoek en voorbereiding van de eerste thematische werkgroep waarvoor u zich hieronder kan inschrijven
Werkgroepen
Hieronder het overzicht van alle werkgroepen voor het traject Vrachtwagenparkeren . Inschrijven kan door op de link te klikken van de betreffende werkgroep. Andere werkgroepen
Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-09-26 IGEMO Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-10-24 IGEMO Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-11-21 IGEMO Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2024-01-30 9u00-12u00 IGEMO
Functionele werkgroep Deze thematische werkgroep richt zich op het identificeren en in kaart brengen van de functionele noden en interacties . Na de data- en informatiewerkgroep zijn deze respectievelijke noden helder geworden. Deze functionele werkgroep bouwt hierop verder om de data- en informatie- uitwisseling tussen mensen en systemen, mensen onderling en systemen onderling te schetsen.
De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de IT-architectuur verder aan te vullen.
De Functionele werkgroep vond plaats op 08 november 2023.
Deelnemers
Organisatie
Deelnemer
Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA)
Laurien Renders
Alain Glickman
Stad Mechelen
Sandrine Raskin
Jos Van Loock
The Retail Factory
Luc Van Rompaey
Stad Leuven
Bo Peeters
Proximus
Jasper Botterman
POM West-Vlaanderen
Frederik Sack
Provincie Oost-Vlaanderen
Fieremans Pieter-Jan
Economisch Huis Oostende
Joke Van Gheluwe
Bjorn Pintelon
ViNotion
Azem Kariman
Provincie Vlaams-Brabant
Ruben Van de Voorde
Visit Leuven
Stijn Anthoons
Aanleiding en Context Initiatief Er zijn momenteel twee projecten met vergelijkbare opzet: SInCR, gericht op grotere steden, en DAKS 2.0, bedoeld voor kleinere steden. Beide projecten hebben als hoofddoel om data in te zetten ter ondersteuning van zowel handelaars en ondernemers als beleidsmakers, waarbij deze twee doelgroepen verschillende behoeften hebben.
De onderzoeksvragen die deze projecten proberen te beantwoorden, zijn gevarieerd. Ten eerste, hoe kunnen we het effect van beleidsmaatregelen en georganiseerde evenementen op het winkelgebied meten? Dit omvat onderwerpen zoals acquisitiebeleid, de evaluatie van acties en evenementen, en mobiliteits- en parkeerbeleid.
Een andere belangrijke vraag is hoe we data breder en slimmer kunnen inzetten ter ondersteuning van beleid en ondernemers. Hierbij gaat het om het benutten van data op een meer strategische en effectieve manier.
Daarnaast streven deze projecten ernaar om een duurzame samenwerking op te zetten waarbij alle betrokken partijen meerwaarde ervaren.
SInCR en DAKS 2.0 zijn voortzettingen van het project 'Datagestuurde Winkelgebieden', waarbij prototypes zijn ontwikkeld, zoals een handelaarsdashboard en een generiek beleidsdashboard op basis van gegevens over drukte, bestedingen, evenementen en weer. Dit heeft enkele uitdagingen en kansen aan het licht gebracht die in SInCR en DAKS 2.0 zullen worden aangepakt:
Momentum rond retail data behouden na afloop lopende projecten
Kapitaliseren opgebouwde kennis & beperkte datamaturiteit bij handelaars en steden verder opbouwen
Beperkte scope en doorlooptijd subsidieprojecten 🡪 scope verbreden
Afhankelijkheid van de leveranciers beperken 🡪 datadeling & standaardisering (OSLO & VLOCA)
Wildgroei aan platformen 🡪 generiek overkoepelende oplossing: standaardisatie & deelbaarheid maximaal hergebruik en interoperabiliteit
Draagvlak handelaars vergroten 🡪 bevragen, leerlessen valideren en coachen
Opmaak business- & governance model
Binnen DAKS 2.0 zijn er drie belangrijke focusgebieden: acquisitie & passantenmetingen, de impact van parkeer- en mobiliteitsbeleid, en acties en evenementen. Deze drie onderwerpen zullen worden meegenomen in de ontwikkeling van de OSLO Lokale Economie-standaard en de VLOCA architectuurstandaarden. Andere onderwerpen zoals leegstand, e-commerce, duurzaamheid en energie, kunnen afhankelijk van hun belang voor de verschillende doelgroepen eveneens meegenomen worden in dit traject. Hoewel het wellicht niet haalbaar is om op alle thema’s grondig in te gaan in dit traject. VLOCA VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders.
Samenvatting vorige werkgroep
Het verslag van de business werkgroep kan je hier terugvinden.
Doel van huidige werkgroep
Introductie geven over het project
Toelichting geven over VLOCA
Brainstormen over functionaliteiten
Brainstormsessie
Aanpak
Op basis van de vorige werkgroep hebben we een aantal thema's kunnen identificeren die belangrijk geacht worden voor dit project:
Mobiliteit
Parkeren
Profiel passanten
Verzorgingsgebied
Imago
Autoluw maken van bepaalde zones
Voor deze projecten (SINCR en DAKS 2.0) kunnen we 3 soorten afnemers onderscheiden:
Beleidsmakers (het beleid)
Retail
De initiatiefnemers zelf
Voor deze werkgroep focussen we op de impact op het beleid.
Wat wordt er precies verwacht van de deelnemers aan deze werkgroep?
Functionaliteiten oplijsten
Functieprofielen oplijsten
Valkuilen en successen identificeren
Oefening 1
Wat zijn de voorwaarden om iets goed af te leveren aan ‘het beleid’? Hierbij kunnen we 3 fasen onderscheiden:
Data management (verzamelen, verwerken, ontsluiten)
Integratie (data bij elkaar brengen) en analyse
Inzichten leveren aan beleid
- data kiezen
- data kopen
- data verwerken
- toegang geven tot rapporten
=> dit zijn allemaal acties
Voorbeeld:
- Om aan data te geraken moet ik ze kopen bij een kwaliteitsvolle leverancier of zelf gaan verzamelen
- We moeten het beleid kunnen overtuigen met data om de evenementenkalender te optimaliseren
Oefening 2
Welke functieprofielen/rollen heb ik nodig?
Voorbeeld:
- om te kunnen overtuigen heb je een business analist nodig om te motiveren waarom de kalender moet aangepast worden en welke positieve resultaten dit zal hebben
- om aan de slag te gaan met de data heb je een data analist nodig
Oefening 3
Welke valkuilen kunnen opduiken?
Voorbeeld:
- data analisten vinden is moeilijk
- software is duur en valt niet binnen budget
Oefening 4
Wat zal tot een succes leiden? Welke prioriteiten leggen we?
Voorbeeld:
- overtuigen van beleid om evenementenkalender aan te passen
- overtuigen van beleid om al dan niet autoluwe zone in te voeren
Uitkomst
De input van de deelnemers werd gecapteerd in dit Miro bord .
Functieprofielen/rollen
Data management
Integratie en analyse
Inzichten leveren aan beleid
Valkuilen
Successen
Startpunt vertrekt vanuit de diensten zelf en hun noden - pas daarna worden de data teams betrokken
Verkeerde interpretatie van het beleid op data
Datagedreven evenementen kalender dankzij dit traject
datamanager
Data koppeling met andere systemen
Push mail met analyse/overzichten naar beleid
publiek maken van data zonder een juiste kadering van de definities
het beleid kan leegstand terugdringen door aantoonbare passage van klanten
Platform : om het rapport die we wensen op te vragen
Presentatie via powerpoint
verschillende bronnen spreken elkaar tegen
Kan bijdragen tot RUP (Ruimtelijk UitvoeringsPlan)
E n login voor alle data via n platform
selectie grafieken/visualisaties
Dynamische/Automatische rapportering
Security lek
Afstemming tussen (beleid)departementen doormiddel van data
monitoringshub, (meldingen bij gemiste data instanties via een set van regels), keep alive functie
keuze van welke resultaten we willen tonen
gebruiks- vriendelijke dashboarden
Kostprijs
Publiek beschikbaar maken van data (mits goede omkadering)
Data analist
Data Opkuisen
Voor en Na Analyse
vertalen van inzichten op basis van kernvragen
financi le impact op budget
Niet meer blind varen
databron toegangsauthorisatie
toekomstprojecties (prognoses, forecasting)
ruwe data pushen voor post analyse
Duurzaamheid van databron op de LT
Objectieve evaluaties
Update historiek
gepaste aggregatie niveaus aanmaken
geautomatiseerde rapportage
Verandering in de datadefinitie
activiteiten logging in database
nulmeting/baseline
keuze; gaan we 1 sensor inzetten voor multimodaal verkeersbeeld? voordeel is vergelijkwaardigheid vanuit 1 bron of meerdere sensorieken aansluiten op dashboard
Cijfers naar je hand zetten - datamanipulatie
Lineage Bepalen van de data
YoY, MoM
maatwerk mogelijkheden in de vorm van aanvullende analyses zoals trigger based drempelwaarden rapportage, paniekdetectie, gedrag, etc bezettingsgraad
Datamaturiteit van het beleid, de gebruikers
data anonimisaie (metadatatering en beveiliging) Brute force bijv.
data platform aanbieden met extra fuctionaliteiten (AI, predictie, ...)
Sensoren en leveranciers die aantoonbaar gegevensbescherming op orde hebben (ISO 27001)
Te veel data - bomen door het bos niet meer zien
Databronnen verkennen en zoeken naar de linken
Keuze hoe bevragen we meerdere sensoren in het veld? (representativiteit, analytisch)
Correct begrip van de data en wat ze lezen in het rapport of presentatie
Te brede scope - must have vs nice to have
Data relaties
datamodel opbouwen
beheren van toegangen tot platform
Afhankelijkheid van leveranciers
Data scientist
Data structureren
trends detecteren
automatische rapporten op verschillende detailniveaus
Geen targets defini ren
Data fusie
voorspellingen
data newsflash
bestuurlijke dekking niet verkrijgen of tegenstand burger (om sensoren te plaatsen)
Data transformeren
Nieuwe databonne detecteren, nieuwe verbanden of nulmeting
Eenvoudige dsahboards
verkeerde data uitvraag (verkeerde sql query)
Data verrijken (verschillende bronnen, of extra attributen)
oorzaak - gevolg
Rapport of dashboard
complexiteit
API-vriendelijk/open structuur
meest kwaliteitsvolle bron weerhouden voor de use case
validatie van data (periodiek)
business model
afspraken maken rond definities en data structuur (communiceren)
verantwoordelijkheid (gedeelde verantwoordelijk, wie is eindverantwoordelijk voor platform, enz.)
scalable data storage
afwijken van de standaardisatie
access management
Geen duiding/begeleiding bij gebruik dashboard
BI expert
Data standardisering
Keuze maken tussen maatwerk dashboard of bestaand back end systeem. Verzorgen van Integratie en API standaarden
Te veel verschillendei interpretaties
Data engineer
keuze locatie processing, fysieke geografische data opslag, (afhankelijk van aanwezige infrastructuur, beveiligingsnormen)
Andere prioriteiten
Legal counsel
Verschillende datastromen aan elkaar koppelen binnen n omgeving
Dataverhaal is soms 'on top' en niet ingebed
DWH specialist
Data methodologie (definities, begrippen,...)
Definities en omschrijving van de data
Data architect
Benchmarking
Dienst economie : eerste contactpunt met linken mobiliteit en toerisme en smart city,...)
linken tussen de data op time / day
Privacy Officer / GDPR dossier
Data connecteren
vergunnings ambtenaar (toestemming om sensoren te plaatsen)
uitvoeringsambtenaar (die de sensoren plaatsen of gebruiken bvb)
Vraag & antwoord en volgende stappen
Vragen
Opname
De opname van deze sessie is te bekijken via deze link .
Volgende werkgroepen
Indien u graag zou willen deelnemen aan één van de aankomende werkgroepen, kan u via de onderstaande link een overzicht van de workshops terugvinden. Inschrijven kan door te klikken op een van de werkgroepen.
De derde en laatste thematische werkgroep zal plaatsvinden op 7 december om 13u via Teams.
Inschrijvingslink: VLOCA-Lokale economie .
Heb jij interesse, specifieke noden, expertise of andere belangen bij dit traject?
Klik hier om je in te schrijven. Andere werkgroepen
Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-09-19 VAC Gent Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-10-10 09:00-12:00 Teams Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-11-08 Teams Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2023-12-07 13u-16u Teams
Business werkgroep: Slimme stadsdistributie
De business werkgroep is de eerste werkgroep binnen het City of Things Slimme stadsdistributie Traject. Het gaat om een inspiratiesessie waar stakeholders meedenken om alle mogelijke use cases, randvoorwaarden, bezorgdheden, opportuniteiten en meer te identificeren.
Digitaal Vlaanderen (OSLO) en Agentschap Binnenlands bestuur (VLOCA) organiseren en faciliteren deze werkgroep samen.
De werkgroep staat open voor deelname door de gehele quadruple helix . Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders.
De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen.
De Business werkgroep vond plaats op Fout: ongeldige tijd. .
Deelnemers
Organisatie
Deelnemer
Digitaal Vlaanderen (OSLO)
Yaron Dassonneville
Lorenzo Vylders
Pieter Roeyen
Agentschap Binnenlands bestuur (VLOCA)
Fabian de la Meilleure
Alain Glickman
Stad Hasselt
Kim Bos
Bea Cleeren
Yannick Fabbro
Mary-Ann Smits
Gerrit Verlinden
Stad Leuven
Tim Guily
Marij Lambert
Stad Antwerpen
Tim Vervoort
Daniel Sevenhans
Stad Gent
Loesje Van Damme
Stad Tongeren
Vicky Verscheijden
Stad Mechelen
Roos Lowette
IMEC
Dries Van Bever
Be-Mobile
Evert Gellynck
Bond Beter Leefmilieu Vlaanderen
Bart Dumoulin
Bpost
Eline Camerlinck
Cegeka
Ken Casier
De Lijn
Nico Celen
Departement Mobiliteit en Openbare Werken
Klaas Van Cauwenberg
Geosparc
Berdien De Roo
Hays
Axel Bulambo
FEBETRA
Isabelle De Maegt
Politiezone Limburg Regio Hoofdstad
Carlo Vanholst
Rebel Group Advisory Belgium
Laura Tavernier
VIL
Domien Stubbe
Vlaams Netwerk van Ondernemingen
Philippe Reyners
Vlaamse Milieu Maatschappij
Veronique Smeets
Vrije Universiteit Brussel
Cathérine Cassan
Universiteit Antwerpen
Joris Beckers
On Time Logistics
Filip Goossens
Mobius
Jacob Laureyns
Scoptis
Jan Severijns
The New Drive
Dana Deliever
GLS
Lei Vierendeels
Fishermen
Johan Peeters
E-llis
Renaat Sohl
Cranium
Pieter Stevens
FrontForce
Guido Van de Velde
Ninatrans
Koen Vandevelde
Context
Initiatief
Het City of Things project Slimme stadsdistributie vanuit stad Hasselt gaat over de transitie naar een leefbare en veilige binnenstad. Hierbij moet enerzijds rekening gehouden worden met autovrije/autoluwe delen, maar anderzijds zijn er ook grote behoeften naar steeds meer logistieke stromen in de binnenstad. Dit laatste is een effect van snelle leveringen die men tegenwoordig als maar liever ziet gebeuren alsook de sterke groei in e-commerce welke geboost is door COVID-19.
Het resultaat van deze groei in logistieke stromen zorgt dat de leefbaarheid in de stad onder druk komt te staan. Om gerichte acties te kunnen nemen, moet men zicht krijgen op leveringen die in de binnenstad gebeuren, dit geeft ruimte om te kijken naar een data gedreven innovatie.
Er zijn heel wat globale mobiliteitsdoelstellingen die ook van toepassing zijn voor stadsdistributie. Zo kijkt men enerzijds naar het verminderen van negatieve effecten zoals emissies en overlast. Anderzijds kijkt men dan naar het versterken van positieve effecten, zoals het verhogen van verkeersveiligheid, stimuleren van duurzaam ondernemerschap. Om dit te kunnen bereiken wordt gekeken naar slimme oplossingen.
De keuze voor dit project is tevens gebaseerd op onderzoek en cijfers.
Presentatie Slide 12
De stijging in het goederenvervoer neemt sterker toe dan het personenvervoer. Hieruit kan men concluderen dat dit dus zal leiden tot een sterke stijging van uitstootgassen en conflicten metandere weggebruikers, daarnaast heeft dit dan ook een effect op de wegen en stromen doorheende binnenstad.
Stad Hasselt is een aantal jaar geleden gestart met het plan ‘Bereikbare Binnenstad’, veel mensen bewegen zich in de stad met verschillende doeleinden en met verschillende vervoersmiddelen. Het plan heeft dus als doel een aantrekkelijk stadscentrum te creëren. Hierin kijkt men in dit project naar het toegangsbeleid voor personenwagens, aan de hand van onder andere ANPR controle, testing, enzoverder. Logistiek verkeer kan momenteel de binnenstad nog bereiken zonder identificatie, hierdoor is er dus geen zicht op logistieke stromen. Echter zijn er met het project ‘Bereikbare Binnenstad’ al heel wat infrastructuren aanwezig om de aansluiting met logistiek verkeer te maken.
Naast Hasselt werkt ook stad Leuven mee aan dit project, ze hebben in aanloop van dit project ook al enkele zaken gedaan. Zo zijn er kortparkeerplaatsen voor laden en lossen in de binnenstad, venstertijden voor leveringen en ANPR-camera’s voor slimme knips en venstertijden te controleren. In tegenstelling tot Hasselt zijn er in Leuven geen verzinkbare paaltjes.
Op onderstaande slide is te zien welke projecten in stad Leuven al vooraf zijn gegaan.
Presentatie Slide 15
Voor het project Slimme Stadsdistributie is een duur vastgesteld op 2,5 jaar, dit is officieel gestart op 1 oktober 2022. Naast Hasselt en Leuven werkt ook stad Antwerpen mee aan dit project. Voor stad Leuven en stad Hasselt zijn er verschillende insteken, dit zal later verder worden toegelicht.
Het doel van het project is om leveringen in de stadskern slimmer te organiseren. Hierbij zal gekeken worden naar de ontwikkeling en de testing van een logistieke verkeersmanagement tool. Deze tool bestaat uit een dashboard aan de gebruikerszijde om leveringen te registreren, en aan de anderezijde, de beleidszijde, een cockpit om de leveringen te sturen. Op deze manier wil men een leveringskader uitwerken die kan sturen waar, wanneer en hoe de levering moet gebeuren.
Uiteindelijk kan via de internet of things toepassingen een flankerend beleid neergezet worden vanwaar uit het platform gevoed wordt om leveringen te kunnen sturen en ook de planningen van distributeurs voeden zo dat vraag en aanbod goed gematcht kunnen worden.
Via het dashboard kunnen logistieke verplaatsingen geregistreerd worden, aan de hand hiervan kanmen een zicht bieden over het real time drukte beeld en de beschikbaarheid van laad en losplaatsen. Langs beleidskant is er dan de cockpit die de toegang tot het centrum beheert, controleert en stuurt. Deze wordt gekoppeld aan de internet of things toepassingen op het terrein in de binnenstad, maar ook het gebruiker dashboard. Hieronder een visuele weergave van hetvolledige schema.
Presentatie Slide 20
De insteek van stad Hasselt is wel verschillend van Leuven. Zo is de use case bij Hasselt een verplichte registratie van de levering die gekoppeld is aan een toegangscontrole. Bij de registratie wordt gevraagd naar beladingsgraad/densiteit om optimalisaties te bekijken.
Wat stad Leuven betreft, komt de betrokkenheid vooral voor schaalbaarheid van dit initiatief vanuit Hasselt. Ze hebben daarom gekozen om in Leuven niet dezelfde use case te hanteren als in Hasselt. Zo willen ze kijken wat er gebeurt indien de registratie van leveringen niet verplicht is en enkel de intrinsieke motivatie te testen. Hier ligt de focus vooral op data van leveringen want hier is momenteel in Leuven weinig zicht op.
Na een bepaalde periode zal dan gekeken worden bij verschillende logistieke spelers welke optimalisatie scenario's er geweest zijn om dan in de pilot deze scenario's uit te testen en kijken of andere incentieven nog nodig zijn om de optimalisatiescenario aan te sturen. Er hebben ook reeds overlegmomenten plaatsgevonden met de stuurgroepen klankbordgroep. Deze klankbordgroep is belangrijk voor het capteren van de input van alle belanghebbenden. Aan het platform zijn ook enkele doelstellingen gekoppeld, deze zijn opgesplitst in technische, functionele, economische en strategische doelstellingen.
Voor meer informatie, zie slides 23-26.
Discussiepunt: Heb je een overzicht van welke partijen in de stuurgroep en in de werkgroep zitten?
Antwoord: De samenstelling van deze groepen is niet in steen gegrift. In de werkgroep zullen de projectverantwoordelijken van de steden Hasselt, Leuven en Antwerpen en de externe (IT-)partnerdie momenteel nog gezocht wordt zitten. Wat de stuurgroep betreft zitten momenteel leden van de steden Hasselt, Leuven en Antwerpen, Vlaio, Digitaal Vlaanderen en Slimme Regio Vlaanderen (SRV zal in de klankbordgroep zetelen vanaf het moment dat de externe partner is aangesteld.)
VLOCA
VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid.
De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties).
Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders.
We verwijzen naar slides 35 – 41 voor meer informatie.
OSLO
Het doel van OSLO is om de datastromen semantisch te modelleren en de structuur van de data te standaardiseren in de context van het slimme stadsdistributie-project. Hierbij zal de focus gelegd worden op het opzetten van een gegevensuitwisseling tussen steden en leveranciers om logistieke stromen beter te beheren en optimaliseren. Het is de bedoeling om zo te zorgen voor meer samenhang en een betere begrijpbaarheid en vindbaarheid van de Data. Op die manier kan iedereen gegevens makkelijker gebruiken.
Met OSLO wordt er concreet ingezet op semantische en technische interoperabiliteit. De vocabularia en applicatieprofielen worden ontwikkeld in co-creatie met o.a. Vlaamse administraties, lokale besturen, federale partners, academici, de Europese Commissie en private partners (ondertussen meer dan 4000 bijdragers).
Extra informatie en een verzameling van de datastandaarden zijn te vinden op volgende links:
- https://overheid.vlaanderen.be/oslo-wat-is-oslo
- https://data.vlaanderen.be/
We verwijzen naar slides 28 – 34 voor meer informatie.
Informeren, inspireren en aanzetten tot actie
Tijdens dit onderdeel van de presentatie werden een aantal bestaande datamodellen toegelicht als inspiratie voor de verdere brainstormsessie en om op deze manier ook in het verdere traject mee te nemen. Volgende modellen werden kort toegelicht:
OSLO Mobiliteit: Trips & Aanbod
Dit datamodel is een applicatieprofiel waarbij er een reiziger is die een bepaalde reis aflegt en mobiliteitsdiensten die deze reis mogelijk maken. Binnen de context van slimme stadsdistributie is dit model relevant gezien we zaken kunnen hergebruiken. Zo kan bijvoorbeeld een transportorganisatie gezien worden als reiziger die een bepaalde reis aflegt over een bepaalde route. Voor deze reis is binnen Trips & Aanbod een boeking nodig, binnen slimme stadsdistributie spreekt men hier dan niet over een boeking maar wel een reservatie. De reservatie gaat hier dan over een resource, dit kan bijvoorbeeld een vrachtwagen zijn of een paaltje.
Discussiepunt: Het wordt hier met een reis vergeleken met bijvoorbeeld Hasselt als eindpunt, maar dit is dan niet het eindpunt van die vrachtwagen bijvoorbeeld.
Antwoord: Nee dat klopt en dat hoeft ook niet zo te zijn volgens OSLO Mobiliteit: Trips & Aanbod. In dit model zitten ook tussenstops verwerkt om de reis te vervolledigen.
Datex II
Datex II is opgesteld door de Europese Commissie en is relevant voor alle toepassingen waar dynamische informatie over transportsystemen, waaronder het wegennet, gebruikt worden. Hier zijn een gemeenschappelijke set specificatie gedefinieerd voor data uitwisseling ter ondersteuning van de interoperabele uitwisseling van verkeers en reisinformatie. Een belangrijk gebruiksgebied dat hieronder valt is dan het linken van verkeersmanagement en verkeersinformatie systemen.
INSPIRE: Transport network
INSPIRE heeft als doel het delen van ruimtelijke informatie tussen overheden in Europa. Zo definieert INSPIRE standaarden voor verschillende data thema’s waaronder het ‘Road Transport Network Model’ valt binnen transport networks. Hier wordt gebruik gemaakt van een link en knooppunten structuur om een wegennet weer te geven dat wordt gebruikt voor het transport van voertuigen in de vorm van een lineair netwerk. Dit model is ook als inspiratie gebruikt geweest voor OSLO Mobiliteit: Trips & Aanbod.
OSLO Openbaar domein
Binnen dit model is het vooral relevant om te kijken naar infrastructuurelementen, dit is heel high-level gedefinieerd. Zo kan het bijvoorbeeld gaan over een paaltje of een slagboom.
OSLO Metingen en bemonstering
Binnen OSLO: Metingen en Bemonstering is het relevant om te kijken naar het element: observaties. Deze observaties zijn relevant in de context van een observatie van bijvoorbeeld een ANPR-camera.
Discussiepunt: Wat houden deze modellen concreet in? Zijn dit gebruikstructuren, zijn dit regels?
Antwoord: Deze modellen lichten op een semantisch niveau toe wat de connectie is tussen verschillende zaken, alsook hoe er semantisch over bepaalde zaken wordt gesproken. Binnen slimme stadsdistributie zullen alle nodige aspecten dus in dit data model worden gedefinieerd.
Discussiepunt: Gaat hier een regelgevend kader mee gepaard? Hoe wordt dit juist afgedwongen wanneer volgens het platform iemand bijvoorbeeld geweigerd wordt?
Antwoord: Dit is een combinatie, bijvoorbeeld venstertijden worden afgedwongen met verzinkbare paaltjes, wat fysiek is. Anderzijds worden ze ook aan de hand van een wetgevend kader afgedwongen, hierin zijn er dan additionele voorwaarden waaraan de levering moet voldoen. De software zou dit pakket van maatregelen ook goed moeten communiceren naar gebruikers toe. Echter maakt dit nog deel uit van het onderzoek en de studie die zal uitgevoerd worden.
Werkgroep oefeningen
De brainstorm sessie ging van start met eerst nog eens duidelijk te definiëren wat slimme stadsdistributie juist inhoudt: het gaat over slim organiseren van logistiek in stadskern zoals werd aangehaald in het begin. Leveringen worden geregistreerd en worden al dan niet automatisch geautoriseerd. Het doel is om dit uiteindelijk te bundelen.
De oefeningen in de volgende onderdelen werden uitgevoerd in Mural. Voor meer informatie kan hier de Muralpagina geraadpleegd worden.
Doel
Het doel van de brainstormsessie is het volgende:
- Inzichten verkrijgen in huidige en potentiële use cases m.b.t. slimme stadsdistributie in zijn breder geheel.
- Concepten rond slimme stadsdistributie oplijsten.
- Bestaande datamodellen en initiatieven capteren
Er werd tijdens de eerste oefening aan de participanten gevraagd wat ze verstaan onder de term “Slimme Stadsdistributie” in 3 woorden. Hieronder zijn de antwoorden zichtbaar.
Mentimeter resultaten
Brainstormsessie
De brainstormsessie werd ingedeeld in drie oefeningen: Oplijsten van use cases, oplijsten van concepten en het oplijsten van data modellen. De eerste en tweede oefening zijn met elkaar gelinkt, aangezien de concepten in de tweede oefening worden gedefinieerd aan de hand van de use cases uit de eerste oefening. De bedoeling is om rond het topic slimme stadsdistributie zoveel mogelijk verschillende invalshoeken te vergaren omtrent mogelijk gebruik van verschillende actoren.
Use cases
In de eerste oefening trachten we relevante use cases van verschillende stakeholders op te lijsten en bespreken. Een use case is een situatie waarbij de data standaard gebruikt zou kunnen worden, met andere woorden, ‘wat wil je als belanghebbende realiseren?’, ‘welke randvoorwaarden zijn er?’, enzoverder.
Ter inspiratie werden eerst enkele voorbeeld use cases gepresenteerd, zie slide hieronder.
We verwijzen voor meer informatie naar de Muralpagina .
Uit deze oefening kwamen verschillende use cases terug waarvan de voornaamste hieronder zijn opgelijst:
1. Als vervoerder wil ik:
tijd besparen zodat de kost van last mile beperkt blijft
een voorstel tot optimalisatie van het vervoer ontvangen zodat ik mijn Vervoer efficiënter kan organiseren
een flexibel systeem (last-minute wijziging kan gemakkelijk aangepast worden)
mijn data veilig delen zodat ik aan efficiëntie kan winnen op lange termijn.
een vergunning krijgen voor een bepaalde zone in de stad
dat mijn voertuig via ANPR automatisch toegang krijgt tot de stad
zo min mogelijk manuele aanvragen doen
een uniform systeem voor alle steden
zo snel mogelijk mijn ritten kunnen ingeven zodat ik zo weinig mogelijk administratieve last heb
informatie over toegankelijkheid van straten / gebieden in ons planningssysteem zodat daar rekening mee kan gehouden worden in de planning.
de meest optimale route krijgen
een systeem waarvan het gebruik minimale impact heeft op de activiteiten - mijn leveringen optimaliseren door eenvoudig toegang te krijgen tot leveringsvragen.
2. Als stad/bestuur wil ik:
weten hoe Slimme Stadsdistributie bijdraagt aan vermindering van CO2-uitstoot zodat het dashboard kan aangevuld worden
weten hoeveel logistieke ritten er in mijn stadskern plaatsvinden zodat ik zicht krijg op de logistieke mobiliteit
het beleid naar digitale parameters vertalen zodat leveringen kunnen geëvalueerd worden en gestuurd
inzicht in data over de leveringen om het beleid te kunnen sturen
de impact kunnen berekenen van geoptimaliseerd logistiek vervoer zodat ik mijn beleid kan evalueren
de frequentie en de lading vs capaciteit monitoren (geen lege vrachtwagens)
vervoerders die het beleidskader volgen toegang tot de stad verlenen zodat ik die vervoerders kan belonen
verplichte registratie van levering afdwingen zodat ik het geheel kan orkestreren
weten welke goederen wanneer het centrum in of uit rijden
de motorisatie van binnenkomende voertuigen kennen
de beleidsmodule op een eenvoudige manier kunnen aanpassen
de omgevingen van de scholen ontlasten van vrachtvervoer op de momenten dat de scholen beginnen en/of eindigen
de impact van logistiek transport op gevaarlijke verkeerssituaties vermijden
3. Als inwoner wil ik:
kunnen verhuizen met een verhuiswagen
zo weinig mogelijk overbodige ritten ikv stadslogistiek zodat ik gezonde lucht kan inademen
geconsolideerd beleverd worden voor mijn e-commerce bestellingen in plaats van 3 keer per dag
weten hoe duurzaam ik beleverd wordt/werd
4. Andere:
Als handelaar wil ik inplannen wanneer ik een levering krijg zodat ik aanwezig kan zijn (tijdsefficiënt)
Als onderzoeksinstelling toegang krijgen tot (geanonimiseerde) data over de totale vrachtbewegingen
Als bezoeker/loodgieter/dokter van een bewoner in de binnenstad wil ik gemakkelijk en snel toegang krijgen zonder rompslomp
Externe kosten van last mile correct in beeld brengen (congestie, uitstoot,...)
Dynamisch aanvragen van pick-up van pakjes door bestelwagens die in de directe omgeving goederen afzetten.
Systemen met gelijkaardige doelen moeten gelinkt kunnen worden, zodat er geen verschillende integraties moeten gebeuren met elk apart systeem.
Klik op de zin hieronder om de oefening op het MURAL bord weer te geven:
MURAL bord weergeven
Discussiepunt: Valt verhuizen ook binnen slimme stadsdistributie?
Antwoord: Op termijn kan dit meegenomen worden, echter wordt in eerste instantie puur naar leveringen gekeken.
Discussiepunt: Wat wordt bedoeld met ‘cargo hitching’?
Antwoord: Cargo hitching is het principe waarin pakketjes in openbaar vervoer wordt opgenomen, consolidatie van mensen en goederen.
Concepten
Hieronder is een overzicht zichtbaar van de mogelijke concepten die gehanteerd kunnen worden bij de uitwerking van het model.
1. Stad
Route
Politie
Laad- en losplaats
Real-time verkeersdata
Toegangscontrole
Consolidatiehub
Beleidskader
Locker
Snelladers
Beleidscockpit
Invoerdashboard
zone met toegangsbeperking
2. Voertuig
Motorisatie van het voertuig
Lading/beladingsgraad
Identificatie
Voertuigtype
Voertuigkenmerk (bv CO² uitstoot)
3. Levering
Optimalisatie ladingen
Cargo hitching
Verzender
Verpakkingswijze
Chauffeur
Ecologische voetafdruk
4. privépersonen
Consument
Scholier
Inwoner
Vraag: Wat wordt bedoeld met inzameling?
Antwoord: Consolidatie van verschillende stromen van goederen om deze dan gelijktijdig te verdelen.
Vraag: Wat is de context rond bestelling vs verzending vs pakket?
Antwoord: Wanneer men denkt aan het debat rond duurzame retail zijn de individuele componenten toch belangrijk. Kijken hoe een bestelling vertaald wordt in een verzending en hoeveel pakketten er in een verzending zitten.
Vraag: Wat is de context rond het concept ‘politie’, heeft dit te maken met de controle of de verzinkbare paaltjes?
Antwoord: Hieronder valt alles dat met handhaving te maken heeft. Het moet haalbaar zijn om
goed te handhaven. Wat de controle over verzinkbare paaltjes betreft heeft de politie toegang, andere hulpdiensten zoals een takeldienst niet direct. Hiervoor moet dan een fall-back situatie voor zijn gezien er in crisissituaties zoals deze geen tijd is om een aanvraag in te dienen en dit gehele proces te doorlopen.
Vraag: Wat wordt verstaan onder de post-it ‘geld’?
Antwoord: Dit heeft betrekking tot budgetten die nodig zijn voor de opzet en het onderhoud van het platform.
Vraag: Wat betekent de post it ‘uur stop’?
Antwoord: Dit gaat over het tijdstip van de levering en welke tijdswinsten eraan gekoppeld zijn.
Bestaande initiatieven en datamodellen
Bij de laatste vraag van de brainstormsessie werd er getracht om bestaande initiatieven en datamodellen naar boven te laten komen als bron van inspiratie of als vertrekpunt voor de huidige data standaard.
Logistiek 010 Rotterdam
Een gezonde, aantrekkelijke en schone stad. Dat is waar ze in Rotterdam van dromen en aan werken. Daarom gaan ze voor schone en efficiënte stadslogistiek. Logistiek 010 is de community die zich aan dat doel committeert en zich daarvoor inzet. Een community van bedrijven die goederen vervoeren of laten vervoeren, overheden, kennisinstituten en onderwijsinstellingen. Samen zijn ze op weg naar nul: nul inefficiënte ritten, nul uitstoot, nul opstoppingen.
Data standaarden van grootste ERP en Transport management systemen
Elk ERP systeem heeft eigen standaarden, eigen benamingen en eigen indelingen, hier is dus nog geen sprake van standaardisatie. Echter is het wel belangrijk om deze zaken mee te nemen in de ontwikkeling van deze data standaard gezien we zo snelle koppelingen kunnen realiseren door te kijken naar deze systemen.
Copcap
Copcap is de smart city toepassing van Copenhagen, hierbij is alles gebundeld en is vergelijkbaar met waar we met slimme stadsdistributie naartoe willen werken.
OBU data verwerking
On Board Units is niet voor stadsdistributie maar hier gaan ze wel een aantal vrachtbewegingen tracken. Hier zijn mogelijks ook een aantal datastandaarden aan gekoppeld.
eCMR
De eCMR is een is een elektronische versie van de vrachtbrief en dit gaat dan specifiek over de belading. De eCMR wordt aangemaakt op een platform, je kiest hiervoor een provider, iemand met wie je gaat samenwerken. Hier ga je alles digitaal op opslaan (chauffeur, kenteken, belading). Dit kan via barcode of QR code. Grote voordelen hieraan zijn dat verlies van gegevens door human errors verminderd worden, duurtijd van facturatie naar beneden wordt gehaald. Een voorwaarde is wel dat de organisatie waarbij je laad of lost hier ook mee moet werken. TMS (transport management systems) gaan zich ook koppelen aan eCMR. Aan eCMR zijn ook bepaalde open standaarden gekoppeld.
Vervolgstappen
Na deze gezamenlijke werkgroep publiceren VLOCA en OSLO het verslag van deze Business werkgroep.
Tijdslijn VLOCA-traject, Presentatie Slide 65
VLOCA deliverables & werkgroepen
De verzamelde inzichten worden door het VLOCA-team verwerkt in de VLOCA-deliverables .
In een eerste fase verfijnen we het VLOCA-Model , de stakeholderanalyse en de marktanalyse . Een eerste aanzet wordt gedaan om het vereistenmodel vorm te geven en de use cases worden na validatie met de initiatiefnemers opgenomen in een finale versie van het traject-charter .
Werkgroepen
Hieronder het overzicht van alle werkgroepen voor het traject Slimme stadsdistributie .
Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-01-11 13u30-16u30 Digitaal Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-02-28 09u00-12u00 Digitaal
Feedback of vragen kan steeds per mail naar vloca@vlaanderen.be
Tijdslijn OSLO-traject, Presentatie Slide 64
OSLO deliverables & werkgroepen
Als volgende stap wordt een eerste aanzet gemaakt rond de datastandaard. Er wordt gebruik gemaakt van de geïdentificeerde use cases en concepten om invulling te geven aan de verschillende klassen en attributen. Het sneuvelmodel zal de basis vormen voor de discussies in de volgende thematische werkgroepen.
Indien u graag zou willen deelnemen aan één van de aankomende werkgroepen, kan u via de onderstaande link een overzicht van de workshops terugvinden en u ook zo inschrijven. De eerste thematische werkgroep zal plaatsvinden op woensdag 8 februari om 13u00 via Microsoft Teams.
Inschrijven kan hier .
Vraag: Mijn achtergrond is meer data warehousing, deze wijken vaak af van toepassingsentiteiten. In welke mate is OSLO bindend?
Antwoord: OSLO kan opgenomen worden in een decreet (bijv. LBLOD). Als dit het geval is, dan moet de standaard verplicht toegepast worden. Meeste van onze standaarden zijn echter vrijwillig toe te passen. In het standaardenregister wordt er gespecificeerd welk 'type toepassing' dit is.
Vraag: Wat is de bedoeling van de komende werkgroepen? Technische kennis nodig?
Antwoord: Tijdens de werkgroepen wordt voornamelijk gefocust op de input van de business. Het is niet dat een technische achtergrond nodig is voor thematische werkgroepen bij te wonen. Het OSLO team zorgt ervoor dat alles technisch verwerkt wordt in de modellen.
Feedback kan bezorgd worden aan het kernteam via volgende e-mailadressen:
- digitaal.vlaanderen@vlaanderen.be
- laurens.vercauteren@vlaanderen.be
- yaron.dassonneville@vlaanderen.be
- lorenzo.vylders@vlaanderen.be
Andere werkgroepen
Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-01-11 13u30-16u30 Digitaal Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-02-28 09u00-12u00 Digitaal
Functionele werkgroep Deze thematische werkgroep richt zich op het identificeren en in kaart brengen van de functionele noden en interacties . Na de data- en informatiewerkgroep zijn deze respectievelijke noden helder geworden. Deze functionele werkgroep bouwt hierop verder om de data- en informatie- uitwisseling tussen mensen en systemen, mensen onderling en systemen onderling te schetsen.
De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de IT-architectuur verder aan te vullen.
De Functionele werkgroep vond plaats op 19 december 2023.
Deelnemers
Organisatie
Deelnemer
Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA)
Laurien Renders
Alain Glickman
Intercommunale Leiedal
Lucas Verbanck
Inge Wydhooge
Thomas Goemaere
Stad Gent
Jan Godderis
Kim Paduwat
Dieter Nieuwborg
District09
Ann Bernaert
Provincie West-Vlaanderen
Wim Beerten
GIM
An Heirman
ESRI Belux
Gert Bergers
Departement Omgeving
Stijn Vanderheiden
Kenniscentrum Vlaamse steden
Joris Voets
Context
Initiatief
De uitdaging waar we voor staan, is de aanzienlijke druk op de bebouwde en open ruimte in Vlaanderen. Het vraagt om een slimme benadering van de nog beschikbare ruimte. We streven ernaar om data te integreren in ons beleid en onze dienstverlening, met als uiteindelijk doel het creëren van leefbare buurten en bruisende centra.
De vraag is: hoe bereiken we dit? Het antwoord ligt in het verkrijgen van inzicht in wanneer een buurt behoefte heeft aan zaken zoals bijvoorbeeld extra voorzieningen, groenvoorzieningen en handelsmogelijkheden. Dit inzicht stelt ons in staat om bij bouwprojecten op een slimme manier te beslissen waarop we moeten inzetten.
In dit streven zijn we op zoek naar een aantal essentiële elementen:
1. Een permanente monitoring van de kenmerken van een buurt, zodat we op de hoogte blijven van de veranderende behoeften en trends.
2. Het vermogen om de impact van specifieke bouwprojecten op deze kenmerken te beoordelen. We willen begrijpen hoe nieuwe ontwikkelingen de leefbaarheid van een buurt beïnvloeden.
3. Het ontwikkelen van visuele tools die deze informatie kunnen presenteren op een manier die relevant en begrijpelijk is voor verschillende belanghebbenden, waaronder burgers en medewerkers die vergunningen verlenen.
VLOCA
VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders.
Samenvatting vorige werkgroep
Het verslag van de data en informatie werkgroep kan je hier terugvinden.
Doel huidige werkgroep
Introductie geven over het project
Toelichting geven over VLOCA
Brainstormen over functionaliteiten
Brainstormsessie
Theorie
Bovenstaand schema is een visualisatie van de oplossing met alle bouwstenen en bedrijfsprocessen.
Om te beginnen werd toegelicht wat een bedrijfsproces precies inhoudt:
Wat?
Een bedrijfsproces is een serie stappen, taken of acties die een organisatie doet om een specifiek doel te bereiken. Het is als een georganiseerde to-do lijst voor de hele organisatie. Deze processen helpen bedrijven om dingen op een efficiënte en effectieve manier te doen, waardoor ze hun doelen kunnen bereiken.
Bijvoorbeeld, het proces van het maken van een product, het afhandelen van bestellingen, of het regelen van financiële zaken zijn allemaal voorbeelden van bedrijfsprocessen. Het idee is om dingen op een gestructureerde manier te doen om het werk soepeler te laten verlopen.
Waarom?
Een business proces beschrijven gaat helpen om de juiste software/hardware (bvb sensor) te kiezen om digitalisering en/of automatisering van het werk dat een omgevingsambtenaar doet, mogelijk te maken.
Dan werd het schema toegelicht met een visualisatie van de acties binnen de business processen.
De linkerkant betreft de databronnen die tijdens de vorige werkgroep behandeld werden.
In het midden zien we de verschillende indicatoren en wat we hiermee precies kunnen doen:
Per indicator (bvb voorzieningen, verharding, bebouwing) voor het beoordelen en plannen van ruimtelijke ordening gebeuren er berekeningen, ontsluiten van data, beschermen etc.
•Enkele voorbeelden:
Voorzieningen
Verharding
V/T index
Bebouwing
Groencapaciteit
Bevolkingsaantal
=> op elk van deze indicatoren kan een analyse/bewerking gebeuren bvb
De afstand bepalen van punt x tot voorziening y
Een evolutie vaststellen doorheen de tijd mbt verharding
Een visualisatie maken van de groencapaciteit
Aan de rechterkant van het schema worden de verschillende gebruikers weergegeven met een aantal acties die zij kunnen doen met de data.
Aanpak
Tijdens de brainstorm gaan we:
De werkwoorden/acties oplijsten en beschrijven
Bekijken wat nodig is om de acties te automatiseren en/of digitaliseren
Valkuilen identificeren
Oefeningen
Oefening 1: werkwoorden/acties oplijsten
Identificeer en beschrijf de acties nodig om het business process te beschrijven.
Voorbeeld:
Meten
Evalueren
Vergelijken
Analyseren
=> dit zijn allemaal acties die we zouden kunnen digitaliseren
Voorbeeld:
Om zicht te krijgen op tekorten aan basisscholen/parken/kinderopvang op een bepaalde locatie moeten we de ligging/capaciteit/... van deze voorzieningen verzamelen, de bereikbaarheid en bezettingsgraad berekenen en vergelijken met andere buurten zodat we kunnen analyseren welke last we bij een bouwproject opleggen.
Oefening 2: wat hebben we nodig om de acties te automatiseren en/of digitaliseren
Zijn de voorgestelde acties digitaliseerbaar? Automatiseerbaar? Hoe denk je dat dit realiseerbaar is?
Voorbeeld:
•Ligging/capaciteit/... van scholen/parken/kinderopvang ophalen via API's
•Afstand berekenen tussen een woonwijk en omliggende parken aan de hand van ligging en wegennetwerk
Oefening 3: valkuilen identificeren
Met de input die we ontvangen hebben kunnen we business processen en bijhorende applicatiecomponenten beschrijven.
Welke zijn de valkuilen waar we volgens jou rekening mee moeten houden?
Voorbeeld:
Privacy-gevoelige data inwoners
Capaciteit scholen niet beschikbaar
Scholen waarbij leerjaren gespreid zijn over verschillende vestingen
Outcome
Werkwoorden/acties
Beschrijving acties
Hoe digitaliseren/automatiseren
Valkuilen
Meten
Ik wil het aantal publieke voorzieningen tellen in mijn buurt
Via API's van Digitaal Vlaanderen of bevragen gemeentelijke databronnen.
Informatie soms onvolledig of niet actueel.
Vergelijken
Ik wil de verhardingsgraad van mijn stad vergelijken met die van een andere stad
Op basis van de Jaarlijkse bodemafdekkingskaart (Departement Omgeving) de verhardingsgraad uitrekenen door de oppervlakte van waarschijnlijke verharde grond te delen door de ganse oppervlakte
Foutenmarge: fouten in kaarten bij schaduwen, grote vlakken,... waardoor verschil soms binnen een foutenmarge valt.
Voorspellen
Ik wil weten hoeveel peuters er in deze buurt/woonwijk binnen 10 jaar zullen zijn
Door het combineren van studies en huidige cijfers kan ik een estimatie geven van het huidig aantal peuters en door studies ivm groei van de bevolking kan ik een estimatie laten doen jaar per jaar.
De studies zijn niet 'waterdicht' mbt hun kwaliteit en hun scope valt niet samen met die van Ruimtelijke Planners. Door demografische shiften kan het verleden soms niet meer gebruikt worden voor de toekomst.
Monitoren' van een 'evolutie'
Ik wil de jaarlijkse evolutie van oppervlakte aan parken in een bepaalde wijk visualiseren
Jaarlijkse update, Automatisatie via digitalisatie opportuniteit
update frequentie afhankelijk van brondata
verschil in datafrequentie/beschikbaarheid
stabiliteit van brondata (niet duurzaam, stopt plotseling,...)
andere berekeningswijzen onder verschillende instanties (inter en intra)
nood standaarden
meten/vergelijken
Ik wil weten waar er verharding is bijgekomen in een gemeente en waar er verharding is verdwenen doorheen verschillende jaren
verschilbestand (delta bestand) en cre ren van de dataset jaarlijksebodemafdekkingskaart (matrix maar ook in de tijd en ruimtelijk bekijken)
AI moet getraind worden op lokale data, niet blindelings geloven
ML op satelliet, drone beelden
AI in de linkse deel eerder dan in de rechter deel apriori in dit traject
Geo functies op oppervlaktes (ruimtelijke statistiek).
Aggregeren
Ik wil granulaire informatie aggregeren om te voldoen aan privancy-regels
Drempelwaarde van aantal inwoners per 'gebied' (wordt meegegeven en gebruikt als filter)
verlies van informatie door aggregatie
dataset als dataeigenaar anonimeseren voor privacy redenen
Data clusteren
Detail data zo groeperen dat ermee zinnig gewerkt kan en mag worden
Standaard platformtools gebruiken zodat je kan focussen op modellen en zonder complexe ontwikkeling meerder type bronnen van verschillende oorsprong te kunnen combineren. Automatische datapipeline implementeren.
brondata is echt detail data per huis, maar GDPR beschermd is in Vlaanderen niet vrij toegankelijk,. Relatie met "private data is nodig voor verrijking. Burger/registraitie is niet een correcte weergave van de realiteit (echte verblijf is niet altijd de officiele adressen) => via GSM Simkaarten. Registratie van veel data is op administratieve indeling en niet op ruimtelijke indeling (gepubliceerde data is op postcode en niet op straatsegment bvb).
Proportioneel verdelen van een 'postcode' bvb tot een straatsegment bvb kan grote fouten genereren (denk maar aan inwoners in de havandokken van Antwerpen)
om data proportioneel te verdelen moeten we aannames doen om zo dicht mogelijk bij realiteit te blijven
Evalueren
Ik wil het aantal voorzieningen vergelijken met drempelwaarde/beleidsdoelstelling dat voor het gebied werd opgesteld
drempelwaarden/KPI's defini ren voor verschillende type gebeiden > de berekende waarde vergelijken met drempelwaarde
rekening houden met eigenheid van buurten/gemeenten (drempelwaarde moet goed gekozen worden, die kunnen lokaal verschillen)
Beoordelen
Voorbarige conclusies trekken uit onvolledige data/simplistisch model
ROI berekening/estimatie is subjectief (wat is de waarde van een boom)
Veel beoordelingen en analyses blijven nog altijd subjectief(methodiek is niet gedocumenteerd extern)
converteren
converteren van verschillende datatypes (raster tov vector) zonder verlies van data
Komt meestal voor
converteren van co rdinaat-systemen
verlies van data - verlies nauwkeurigheid
verrijken, geocoding / geomapping (straatnaam tot punt op kaart)
interne data verrijken met open data (datavindplaats met of zonder ruimtelijk component)
implementeren van automatische data-verrijkings- processen
structuur, schaalniveau, ... van de verschillende datasets te verschillend
bvb dienst toerisme, erfgoed
... of met andere (vb commerci le) databronnen (belmap, tomtom, locatus,... - Open Street Map)
updaten
ik wil steeds de meest actuele gegevens ter beschikking hebben
implementeren van automatische data-update processen
API vs Datadump
gewijzigde datastructuur
vergelijken
ik wil objectieve data kunnen vergelijken met subjectieve data (van bevragingen/enqu te)
GSM voor beleidsadvies en beleidsevaluatie
Objectieve vs Declaratieve data
Iedereen heeft toegang volgens onze berekeningen tot een park, maar in een bevraging blijkt dat het niet gepercipieerd wordt
buurtbevraging, en soms sporadische signalen vanuit de buurt van een tekort aan een bepaalde voorziening, terwijl dat we dat niet zouden gemeten hebben => aanzet voor een diepgaande analyse
transformeren
mappen van dataset op OSLO datamodel
implementeren van automatische datatransformatie processen
BIM naar GIS, CAD naar GIS
monitoren
ik wil heel wat ruimtelijke data (verhardingen, ruimtebeslag, oppervlakte tuinen, ... ruimte voor infrastuctuur, ...) doorheen de tijd opvolgen
ik wil, bij elke update van deze data, eenvoudig een nieuwe meting krijgen en dit toevoegen aan de tijdsreeksen (data via DV, dOMG, VITO,
andere 'definitie' (bvb ruimtebeslag) =>europese definities komen eraan, lange tijdsreeksen worden moeilijker (retroactief terug rekenen op historische data, mits goed communiceren van de veranderingen)
Subscription zodat bij een update een berichtje gestuurd wordt.
andere basisdata/bron indien ze niet meer bestaan, bij keuze van nieuwe = nieuwe definities
Visualiseren
ik wil de resultaten kunnen visualiseren op een interactieve kaart in combinatie met andere relevante gegevens
Implementatie van interactieve kaart
Te veel toepassingen zodat ze niet meer de weg vinden tot de juiste
visualiseren van de verschillende componenten: brondata - analyse -simulatie
Storymap (= product)
ze vinden hun weg niet altijd tot de goede toepassing
3D
juiste captatie van de user/functionele requirements
Ze willen soms ook de brondata zelf zien
Geoloket geopunt bvb.
Tool is er, maar ze doen het toch manueel over of via specialisten.
Veel 'leken' op vlak van werken met data => gebruiksvriendelijkheid
automatiseren
van processen die gemakkelijk te onderhouden zijn, en flexiebel aan te passen zijn
segmentatie van architectuur (=modulair...)
vertrouwen
Kan ik de data voldoende vertrouwen om de gebruiken voor mijn analyses - beoordelingen
AI? Chatgtp : bij het opstellen van een conclusie document kan goed werken - Vooral bij data-acquisitie - Hoe meer naar rechts hoe meer wantrouwen (suggestief ? adviserend ?)
bevolkingsprognoses (niet bij de planners), hoge specialisatiegraad nodig, meer door gespecialiseerde bureaus
Verhardingskaarten (consultants, VITO,...) => gewoon als een bron => credibiliteit ??
Geen exacte wetenschappen, vertrouwen zal wel groeien, maar de marges moeten gekend
leer (learning) dataset niet voldoende groot.
Vragen & opname
Vragen
Opname
De opname van deze sessie is te bekijken via deze link .
Volgende stappen
De volgende stappen zijn:
Verwerking van de input van de brainstorm oefening
Rondsturen van een link naar dit verslag en powerpoint
Verder onderzoek en voorbereiding van de eerste thematische werkgroep waarvoor u zich hieronder kan inschrijven
Werkgroepen
Hieronder het overzicht van alle werkgroepen voor het traject Slim Ruimtelijk Plannen . Andere werkgroepen
Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-09-27 Stadskantoor Gent Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-11-14 Teams Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-12-19 Teams Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2024-01-23 Teams
Functionele werkgroep Deze thematische werkgroep richt zich op het identificeren en in kaart brengen van de functionele noden en interacties . Na de data- en informatiewerkgroep zijn deze respectievelijke noden helder geworden. Deze functionele werkgroep bouwt hierop verder om de data- en informatie- uitwisseling tussen mensen en systemen, mensen onderling en systemen onderling te schetsen.
De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de IT-architectuur verder aan te vullen.
De Functionele werkgroep vond plaats op 21 november 2023.
Deelnemers
Organisatie
Deelnemer
Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA)
Laurien Renders
Alain Glickman
IGEMO
Felipe Garcia Del Pino
Pieter Dresselaers
GKS Machines
Gerrit Verbeeck
Geosolutions
Kurt Vanderbiesen
TLV
Frederic Keymeulen
Quares
Robben Diependaele
Gemeente Willebroek
Thierry Serrien
Gemeente Sint-Katelijne-Waver
Veerle Bosmans
MOW
Steven Devloo
Intrabel
Gert Bellekens
VVSG
Guido Vaganée
Febetra
Isabelle De Maegt
Context
Initiatief
Het onderwerp van discussie is vrachtwagenparkeren in het Rivierenland. Er heerst een dringende behoefte aan parkeerplaatsen voor vrachtwagens, aangezien dit probleem al enkele jaren bestaat. Er is bovendien een duidelijke stijging in het aantal inschrijvingen van vrachtvoertuigen in het
Rivierenland de laatste jaren. De regio is tevreden met de economische bedrijvigheid achter deze evolutie, maar maakt zich ook zorgen over de externaliteiten verbonden aan de stijging. Er zijn vrachtwagens die rust nemen op verschillende (onveilige) plaatsen, maar er is geen georganiseerde en veilige parkeergelegenheid. Momenteel zijn er ongeveer 180 publieke vrachtwagenparkeerplaatsen beschikbaar in de regio. Dit leidt tot problemen. Bovendien ontbreekt het aan basisvoorzieningen voor chauffeurs, wat resulteert in klachten van burgers en vervuiling langs de wegen. Er wordt gezocht naar oplossingen voor zowel lokale overheden als transportbedrijven, maar dit wordt als een complex en gelaagd probleem beschouwd. Lokale besturen vragen daarom een oplossing voor het kanaliseren van het ‘wildparkeren’ van vrachtwagens.
Er zijn drie initiatieven in ontwikkeling om dit probleem aan te pakken.
Het eerste initiatief is het creëren van een vrachtwagenparking in de omgeving van Mechelen. Dit is bedoeld om de huidige problemen met openbaar parkeren aan te pakken.
Het tweede initiatief richt zich op het ontwikkelen van een applicatie om vrachtwagenparkeren te vergemakkelijken, hoewel nog moet worden beslist of bestaande applicaties zullen worden gebruikt of een nieuwe zal worden gemaakt.
Het derde initiatief gaat over het opzetten van een online overlegplatform om verschillende initiatieven en expertise op elkaar af te stemmen.
De discussie is hier gericht op het creëren van een oplossing omtrent vrachtwagenparkeerplaatsen in samenwerking met gemeenten en bedrijven, waarbij wordt geprobeerd om de expertise van verschillende belanghebbenden samen te brengen. Daarnaast wordt gezocht naar financieringsmogelijkheden en publiek-private samenwerkingen om het project te ondersteunen. Ook wordt gewerkt aan de standaardisatie en toegankelijkheid van gegevens met betrekking tot vrachtwagenparkeren in Vlaanderen, waarbij externe ondersteuning wordt geboden voor de ontwikkeling van een applicatie.
VLOCA
VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders.
Vorige werkgroep
Het verslag van de vorige werkgroep kan je hier terugvinden.
Brainstormsessie
Doel
Waar we tijdens de vorige werkgroep gefocust hebben op het identificeren, kwalificeren en kwantificeren van overlast en parkeeropportuniteiten, gaan we tijdens deze werkgroep zoeken naar een manier om opportuniteiten te verzilveren. Met andere woorden, om potentiële locaties om te zetten naar effectieve parkeerplaatsen.
De opportuniteiten hebben we reeds geïdentificeerd, nl:
- Herbestemming privé domeinen
- Meervoudig gebruik privé en semi publieke domeinen
- Openbare domeinen
Om over te gaan tot implementatie moeten we de volgende acties ondernemen:
Contacteren (Hoe ? Wie ?)
Overtuigen (Win-Win ?) = ‘Business Modellering’
Ondersteunen (Onboarding, Helpdesk, ‘draaiboek’,…)
Specifiek rond ondersteuning komen mogelijk de volgende vraagstukken aan bod:
Juridische Ondersteuning (contracten, geschillen, …)
Operationele Ondersteuning (Upgraden, Onderhouden,…)
Financiële Ondersteuning (factureren, subsidieren, verzekeren,…)
Output
Acties
Stappen
Meervoudig gebruik
Herbestemming
1. Identificatie
Kadaster
Wat is er mogelijk, welke ruimte is er? (RUP, GRUP,..)
Kijken ifv bereikbaarheid bvb snelweg
Luchtfoto's, google earth
Lokale parkings van bvb warenhuizen
Bedrijventerreinen en vastgoedbedrijven
Gemeenen (admin/schepenen)
Vervoerregio
UNIZO, VOKA, comeos
Onverharde terreinen zoeken
Netwerk event
2. Contacteren
Eigenaars bedrijventerreinen
Gemeentes, POM
Filiaalverantwoordelijke warenhuizen
ODTH Logistics
Netwerk event
Provincies, gewesten
Site manager
Kadaster
Lokale ondernemers
Lokale besturen
UNIZO, VOKA, comeos
Consessiehouder
3. Overtuigen
Concrete inhoud
Wie, wat, wanneer, hoe
Overtuigen door te ontzorgen
Terrein beschikbaar stellen mag geen tijd/moeite/geld kosten
Win-win
Incentives opzetten
Meetbare resultaten kenbaar maken
Huuropbrengsten?
Simulatiespel - bezoek plannen waar het al bestaat
Best practices delen
Steun bij administratie en investeringen
Vermijden van conflicten
Ontzorgen bij administratie
Business case
Positief voor bedrijfsimago
Lokale verankering partnerschap opzetten
Hoe hou je iets in orde, proper?
Camerabewaking?
Voorzieningen?
Juridisch kader aanbieden
Bepaalde investeringen mee ondersteunen (bvb beveiliging of laadinfrastructuur)
Bepaalde voordelen op lokaal niveau toekennen
Business opportuniteiten kwantificeren
Kaderakkoord als template aanbieden waarin de voorwaarden duidelijk worden gestipuleerd
Nadruk leggen op lokaal engagement
Maatwerk is nodig! - goede segmentatie - ontzorging - incentivering - regionale verantwoordelijkheid - imago
4. Onboarden
Intentieverklaring ondertekenen (plechtig)
Opstaren van project stuurgroep
Wegwijzering en aanduiding
Voorzieningen in orde brengen
Vraagstukken rond ondersteuning
1. Juridische ondersteuning
Samenwerkingsovereenkomst publiek domein (rechten, risico's, handhaving voor lokaal bestuur)
Gebruikersovereenkomst - opmaak standaarddocument dat verder nog kan gepersonaliseerd worden
Wetgeving rond openbare verlichting
Hulp bij aanvragen vergunningen
Opmaak convenant
Omgevingsvergunning? Milieuvergunning?
Aansprakelijkheid?
2. Operationele ondersteuning
Helpdesk 24/7
Faciliteiten op maat
Handhaving
Afvalsortering-en ophaling
Toegangscontrole
Onderhoud en herstellingen
Verzekeringen
3. Financiële ondersteuning
Voor installatie van infrastructuur laadpalen
Fiscale voordelen?
Subsidies vanuit Vlaamse Overheid?
Valkuilen
Lange termijn voor vergunningen
Geschil exploitant en eigenaars
Moet ingebed zijn in totaalvisie rond (vrachtwagen)parkeren (rekening houden met bvb aanrijroutes maar ook risico verschuiving probleem naar omliggende gemeentes)
Business case geen vetpot
Wie is de owner van het probleem? Nood aan een duidelijke taakverdeling
Technische beperkingen
Lokale buurtcomités kunnen plannen blokkeren - invloed op politiek
Welke profielen hebben we nodig?
Architect
Studiebureau
Project manager
Financiële analist
Business developer
Account manager
Persoon die zich bezighoudt met sales
Jurist
Volgende stappen
De volgende stappen zijn:
Verwerking van de input van de brainstorm oefening
Rondsturen van een link naar dit verslag en powerpoint
Verder onderzoek en voorbereiding van de eerste thematische werkgroep waarvoor u zich hieronder kan inschrijven
Werkgroepen
Hieronder het overzicht van alle werkgroepen voor het traject Vrachtwagenparkeren . Inschrijven kan door op de link te klikken van de betreffende werkgroep.
Andere werkgroepen
Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-09-26 IGEMO Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-10-24 IGEMO Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-11-21 IGEMO Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2024-01-30 9u00-12u00 IGEMO
Technologie werkgroep Deze thematische werkgroep richt zich op het identificeren en in kaart brengen van de technologie die nodig is om het traject technisch werkbaar te maken. Onder technologie verstaan we hardware, software en hybride infrastructuur . In deze werkgroep kijken we samen welke bouwstenen nodig zijn om tot de oplossing(en) te komen voor de use cases die tijdens de vorige werkgroepen werden gedefinieerd.
De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de IT-architectuur verder aan te vullen.
De Technologie werkgroep vond plaats op 07 december 2023.
Deelnemers
Organisatie
Deelnemer
Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA)
Steven Degelaen
Alain Glickman
Stad Mechelen
Sandrine Raskin
The Retail Factory
Luc Van Rompaey
Stad Leuven
Bo Peeters
Proximus
Jasper Botterman
Joshua Moerman
Gerdy Seynaeve
POM West-Vlaanderen
Frederik Sack
Economisch Huis Oostende
Joke Van Gheluwe
Bjorn Pintelon
ViNotion
Egbert Jaspers
Kernpunt
Liederik Cordonni
Justine Vanneste
Thomas Moore
Marijke Brants
Crowdscan
Ben Bellekens
Aanleiding en Context Initiatief Er zijn momenteel twee projecten met vergelijkbare opzet: SInCR, gericht op grotere steden, en DAKS 2.0, bedoeld voor kleinere steden. Beide projecten hebben als hoofddoel om data in te zetten ter ondersteuning van zowel handelaars en ondernemers als beleidsmakers, waarbij deze twee doelgroepen verschillende behoeften hebben.
De onderzoeksvragen die deze projecten proberen te beantwoorden, zijn gevarieerd. Ten eerste, hoe kunnen we het effect van beleidsmaatregelen en georganiseerde evenementen op het winkelgebied meten? Dit omvat onderwerpen zoals acquisitiebeleid, de evaluatie van acties en evenementen, en mobiliteits- en parkeerbeleid.
Een andere belangrijke vraag is hoe we data breder en slimmer kunnen inzetten ter ondersteuning van beleid en ondernemers. Hierbij gaat het om het benutten van data op een meer strategische en effectieve manier.
Daarnaast streven deze projecten ernaar om een duurzame samenwerking op te zetten waarbij alle betrokken partijen meerwaarde ervaren.
SInCR en DAKS 2.0 zijn voortzettingen van het project 'Datagestuurde Winkelgebieden', waarbij prototypes zijn ontwikkeld, zoals een handelaarsdashboard en een generiek beleidsdashboard op basis van gegevens over drukte, bestedingen, evenementen en weer. Dit heeft enkele uitdagingen en kansen aan het licht gebracht die in SInCR en DAKS 2.0 zullen worden aangepakt:
Momentum rond retail data behouden na afloop lopende projecten
Kapitaliseren opgebouwde kennis & beperkte datamaturiteit bij handelaars en steden verder opbouwen
Beperkte scope en doorlooptijd subsidieprojecten 🡪 scope verbreden
Afhankelijkheid van de leveranciers beperken 🡪 datadeling & standaardisering (OSLO & VLOCA)
Wildgroei aan platformen 🡪 generiek overkoepelende oplossing: standaardisatie & deelbaarheid maximaal hergebruik en interoperabiliteit
Draagvlak handelaars vergroten 🡪 bevragen, leerlessen valideren en coachen
Opmaak business- & governance model
Binnen DAKS 2.0 zijn er drie belangrijke focusgebieden: acquisitie & passantenmetingen, de impact van parkeer- en mobiliteitsbeleid, en acties en evenementen. Deze drie onderwerpen zullen worden meegenomen in de ontwikkeling van de OSLO Lokale Economie-standaard en de VLOCA architectuurstandaarden. Andere onderwerpen zoals leegstand, e-commerce, duurzaamheid en energie, kunnen afhankelijk van hun belang voor de verschillende doelgroepen eveneens meegenomen worden in dit traject. Hoewel het wellicht niet haalbaar is om op alle thema’s grondig in te gaan in dit traject. VLOCA VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders.
Samenvatting vorige werkgroep
Het verslag van de business werkgroep kan je hier terugvinden.
Doel van huidige werkgroep
Introductie geven over het project
Toelichting geven over VLOCA
Brainstormen over principes mbt technologie
Brainstormsessie
Aanpak
Om te beginnen gaan we kijken of we nog aanvullingen kunnen doen bij de valkuilen die we tijdens de vorige werkgroep geïdentificeerd hebben.
Vervolgens gaan we op basis van elke valkuil een principe formuleren en dit telkens met een verschillende bouwsteen in het achterhoofd: leveranciers, databronnen, data opslag, data integratie, data hub en BI omgeving.
Uitkomst
De input van de deelnemers werd gecapteerd in dit Miro bord .
Oefening 1: identificatie valkuilen
Valkuilen
Te brede scope - must have vs nice to have
Financiële impact op budget
Geen targets definiëren
Andere prioriteiten
Dataverhaal is soms 'on top' en niet ingebed
Business model
Verantwoordelijkheid (gedeelde verantwoordelijk, wie is eindverantwoordelijk voor platform, enz.)
Negeren van bestaande Vlaamse Bouwstenen (en data)
Oefening 2: aanvullen van schema
Geïdentificeerde valkuil
Situatieschets valkuil
Potentiële oplossing
Vorm een principe
Leveranciers
Plots faillissement
Datalevering valt stil
Plan B: andere leverancier
Goed beheer van calamiteiten
Solvabiliteitscheck elk jaar
Continuiteitsgaranties van leveranciers => Open data structuur
Security lek
Securitylek bij leverancier
Aanlevering van security rapporten door leveranciers
Security labels voor leveranciers
Afhankelijkheid van leveranciers
inhoud en beschikbaarheid van databron hangt teveel af van leverancier
standaardisatie van de databron en nauwere samenwerking met leveranciers omtrent gebruik
data standaarden en samenwerkingsmodel
Continuiteit van de data afhankelijk van de leverancier
Leveranciers kunnen niet 1 op 1 dezelfde data voorzien - dus bij wijziging van leverancier gaat de continuiteit van je data verloren. Vb. Proximus telecomdata vs Telenetdata Vb. passantentellingdata - net niet dezelfde technologie of meetgebied
Samenwerking leveranciers?
Breng micro en macro data samen
Geen proactieve communicatie over fouten of uitvallen van sensoren
Kleine lokale besturen vinden dit te complex
Kleine lokale besturen vinden dit te complex
Leveranciers kunnen bruikbare informatie aanbieden (niet enkel ruwe data)
Kant en klare dashboards
Leveranciers bieden opleidingen
Weinig informatie over verwerking, marktaandeel en extarpolatie
Data moeilijk te interpreteren en naar waarde te schatten
Standaard voorwaarden over transparantie
te weinig datadocumentatie aangeleverd
Databronnen
Kostprijs
Te grote kost tov budget
zoveel mogelijk standardisatie (bij de steden dezelfde vraag formuleren om de kosten van ontwikkeling te drukken)
Betaalbaar houden ook voor kleinere spelers door standaardoplossing 1x te ontwikkelen en te dupliceren
Kleine lokale besturen kunnen zich bepaalde data niet veroorloven
Bepaalde data zijn op LT niet haalbaar / betaalbaar / relevant voor kleine steden en gemeenten.
schaalvoordelen zoeken om prijs te drukken
keuzes bij lokale besturen op basis van neutrale en correcte info/advies
Niet genoeg gedacht over toekomstige noden en technologiën
Platform & content evolueren te traag
Innovatie & ProofOfConcepts track definieren
Continue evolutie van de mogelijkheden aan de hand van een continue (test) stroom van nieuwe toepassingen
verschillende bronnen spreken elkaar tegen
neutrale analyse en duiding van databronnen
neutraal of onafhankelijk ?
neutraliteit moet gedefinieerd worden
Model met duidelijke standaarden en richtlijnen
Te veel data - bomen door het bos niet meer zien
Ontbreken van standaardisering op vlak van data
samenwerking en uitwisseling tussen lokale besturen + opteren voor dezelfde databronnen door gelijkaardige besturen om benchmark mogelijk te maken
belang van co-creation en standaardisatie
bestuurlijke dekking niet verkrijgen of tegenstand burger (om sensoren te plaatsen)
Data kan niet verkregen worden
Duidelijke communicatie (ook van de resultaten)
Verhogen van de betrokkenheid bij burger door betere communcatie & betrekken van burger
Cijfers naar je hand zetten
Bias wordt geïntroduceerd in databron op basis van noden
gezamenlijk validatie-traject bij opstart van nieuwe databron -> met generieke standaard als resultaat
belang van co-creation en standaardisatie
Verandering in de datadefinitie
plotse verandering in cijfers
duidelijke definities + adhankelijkheden & mogelijke impact
continuiteit van data verbeteren door proactief externe afhankelijkheden te kennen
Duurzaamheid van databron op de LT
Data is niet langer beschikbaar, toegankelijk of betaalbaar
alternatieve bronnen indien mogelijk
LT overeenkomsten met garanties
Te weinig gebruik maken van beschikbare open bronnen en eigen bronnen reeds beschikbaar
Lokale besturen gebruiken reeds andere Cloudsolutions
Cloudsystemen leven naast elkaar en brengen hierdoor geen toegevoegde waarde.
Directe koppeling tussen de verschillende cloud systemen
Centraal platform waarop verschillende clouddiensten kunnen aansluiten en communiceren
Bij anomaliën geen plan B (data issues, offline,...)
wanneer een databron afwijkende cijfes produceert dan is er niets om op terug te vallen
anomalien detectie : tijdseries
een databron zou indien mogelijk reële cijfers en geschatte cijfers kunnen bevatten om op terug te vallen (interpolatie / predicite)
extra robustheid inbouwen door statistische modelering
afwijken van de standaardisatie
Dataopslag
Kostprijs
geen kostendeling tss deelnemers
1 gedeelde infrastructuur met verschillende toegangen
kost beheersbaar houden door kosten voor infastructuur te delen
Data opslag en integratie gebeurt vaak manueel
Data integratie
Andere notievormen tussen leveranciers (bv. date)
Meer tijd nodig voor preprocessing
Standaardnotitie voor vaak voorkomende variabelen
Interoperabiliteit
Datacultuur
veel lokale besturen hebben weinig tot geen ervaring / geloof in data
Delen van laagdrempelige goede praktijken en voordelen
durven / kunnen / mogen pionieren
domeinoverschrijdende meerwaarde aantonen
Kleine lokale besturen vinden dit te complex
Data delen tussen publieke en private actoren
open data stimuleren en ontsluiten
Integratie van realtime databronnen (bv van sensoren)
Architectuur moet ook device management, realtime stromen ondersteunen
Aandacht voor realtime flows vs statische of 'slow moving' databronnen
Integratie van lange termijn inzichten met korte/realtime inzichten
Data hub
Andere projecten geraken niet gemakkelijk op ons platform
Data wordt niet voldoende gebruikt (monetisatie)
Publiceren op een data catalogus met documentatie van hoe, wat en wanneer
Schaalbaar door goede documentatie
Complexiteit
Onduidelijkheid van content van databronnen
Uniform datamodel met bijhorende uitleg / training / documentatie
Documentatie van praktische use cases bij andere 'klanten'
Betere inzichten over wat bestaat en hoe het in de praktijk gebruikt kan worden
onvoldoende kennis van ontwikkelde architecturen en gestandaardiseerde ontologieën (SSN/SOSA, OSLO)
meerwaarde en het gebruik is onduidelijk voor afnemers - wie gebruikt het nu? waarom zou ik de eerste zijn ?
Opleidingen van data architecturen meer in de kijker zetten zowel vanuit commercieel als technisch standpunt
Gencentraliseerde onboarding door Digitaal vlaanderen veel meer benutten binnen de verschillende trajecten OSLO.
BI omgeving
Lokale besturen gebruiken reeds andere BI hardware
Geen voldoende input van thematische experten
foute analyses, verkeerde interpretatie van anomalien,…
alle stakeholders betrekken vanaf de beginfase (voor de selectie van bronnen,...)
overkoepelend projectmanagement om vooraf alle stakeholders in kaart te brengen en op de nodige tijdstippen doorheen het proces te betrekken
user testing in iedere fase om te zien of de datakwaliteit voldoet aan de vraag/nood
Geen duiding/begeleiding bij gebruik dashboard
verkeerde interpreatatie
training & documentatie
vermijden van foute interpretaties door opleiding & documentatie te voorzien door specialiste van de databron
verkeerde data uitvraag (verkeerde sql query)
Verkeerde interpretatie van het beleid op data
De gevisualiseerde data komt niet correct binnen bij de eindgebruiker
Simpele en eenduidige visualisaties. Visualisaties afgestemd op doelpubliek. toegang tot de achterliggende definities . Een duidelijke handleiding
Datamaturiteit van het beleid, de gebruikers
Geen of zeer beperkte ervaring met data
Inhuren van expertise
Kant en klare dashboards die duidelijk zijn met lage instap
decentralisatie van experten in bvb de steden (center of excellence in bepaalde databronnen) expertise centrum opstellen per databron (kan ook in de verschillende steden zijn bvb)
Kant en klare rapporten
voorbeeldrapporten, alsook de 'correcte' noden en behoefte en verwachtingen
Dashboard niet voldoende afgestemd met lokale besturen
Data is niet afgestemd op de 'use case'
Initieel ontwikkelngstraject als co-creatie
Betere inzicht aan de hand van databronnen door co-creatie van dashboards / inzichten. Leverancier + klant
publiek maken van data zonder een juiste kadering van de definities
foute interpretaties van inhoud, misleidende informatie, fake data (=context en verhaal klopt niet meer door meervoudig gebruik door verschillende instanties)
steeds een informatie pagina/sheet voorzien bij het publiek maken van data
duidelijke verantwoordelijkheden voor een juiste data interpretatie
Te veel verschillendei interpretaties
clausule opstellen die de verantwoordelijkheid van het kaderen van de data legt bij de instatie die ze publiceert
open data charter met duidelijke richtlijnen (met engagementen)
Lokale besturen gebruiken reeds andere BI software
Verschillende dashboards moeten worden geraadpleegd
Data openstellen via bv. API Integratie mogelijk maken in bestaande dashboard
Vraag & antwoord en volgende stappen
Vragen
Opname
De opname van deze sessie is te bekijken via deze link .
Volgende werkgroepen
Alle thematische werkgroepen zijn afgerond. VLOCA gaat nu aan de slag met de verzamelde informatie om een generieke bedrijfsarchitectuur op te bouwen. Andere werkgroepen
Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-09-19 VAC Gent Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-10-10 09:00-12:00 Teams Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-11-08 Teams Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2023-12-07 13u-16u Teams
Technologie werkgroep Deze thematische werkgroep richt zich op het identificeren en in kaart brengen van de technologie die nodig is om het traject technisch werkbaar te maken. Onder technologie verstaan we hardware, software en hybride infrastructuur . In deze werkgroep kijken we samen welke bouwstenen nodig zijn om tot de oplossing(en) te komen voor de use cases die tijdens de vorige werkgroepen werden gedefinieerd. De Werkgroep staat open voor deelname door de gehele quadruple helix .
De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de IT-architectuur verder aan te vullen.
De Technologie werkgroep vond plaats op Fout: ongeldige tijd. .
Deelnemers
Organisatie
Deelnemer
Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA)
Laurien Renders
Alain Glickman
Intercommunale Leiedal
Lucas Verbanck
Inge Wydhooge
David Lingier
Thomas Goemaere
Stad Gent
Jan Godderis
Dieter Nieuwborg
District09
Ann Bernaert
Provincie West-Vlaanderen
Wim Beerten
GIM
An Heirman
Departement Omgeving
Stijn Vanderheiden
Context
Initiatief
De uitdaging waar we voor staan, is de aanzienlijke druk op de bebouwde en open ruimte in Vlaanderen. Het vraagt om een slimme benadering van de nog beschikbare ruimte. We streven ernaar om data te integreren in ons beleid en onze dienstverlening, met als uiteindelijk doel het creëren van leefbare buurten en bruisende centra.
De vraag is: hoe bereiken we dit? Het antwoord ligt in het verkrijgen van inzicht in wanneer een buurt behoefte heeft aan zaken zoals bijvoorbeeld extra voorzieningen, groenvoorzieningen en handelsmogelijkheden. Dit inzicht stelt ons in staat om bij bouwprojecten op een slimme manier te beslissen waarop we moeten inzetten.
In dit streven zijn we op zoek naar een aantal essentiële elementen:
1. Een permanente monitoring van de kenmerken van een buurt, zodat we op de hoogte blijven van de veranderende behoeften en trends.
2. Het vermogen om de impact van specifieke bouwprojecten op deze kenmerken te beoordelen. We willen begrijpen hoe nieuwe ontwikkelingen de leefbaarheid van een buurt beïnvloeden.
3. Het ontwikkelen van visuele tools die deze informatie kunnen presenteren op een manier die relevant en begrijpelijk is voor verschillende belanghebbenden, waaronder burgers en medewerkers die vergunningen verlenen.
VLOCA
VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders.
Samenvatting vorige werkgroep
Het verslag van de functionaliteiten werkgroep kan je hier terugvinden.
Doel huidige werkgroep
Introductie geven over het project
Toelichting geven over VLOCA
Brainstormen over technologie
Brainstormsessie
Theorie
Om de bedrijfsarchitectuur te analyseren (en het geheel van taken/acties in kaart te brengen) moeten we door een cascade. Werkgroep per werkgroep wordt een nieuwe laag gevormd op basis van de output.
Als we naar de hoofdtaken kijken, kunnen we een aantal acties identificeren met betrekking tot de databronnen (locatiegegevens en ruimtelijke relaties) om waardecreatie te genereren. Concreet kunnen we bewerkingen doen op de databronnen zoals afstandsmetingen, het berekenen van aantallen en het meten van oppervlaktes. De uitkomst van deze bewerkingen heeft als uiteindelijk doel het beleid te informeren bij het plannen van voorzieningen op strategische locaties. De waardecreatie bestaat uit het voorzien van voldoende parken, scholen, openbaar vervoer etc.
Door enkel de hoofdtaken te identificeren is onze analyse nog niet compleet. De input-en outputtaken bevatten nog een (niet exhaustieve) lijst van andere acties die nodig zijn om van databronnen naar waardecreatie te gaan. Vooraleer bewerkingen mogelijk zijn met de databronnen moeten eerst de inputtaken uitgevoerd worden. Na het bewerken van de databronnen zijn er nog een aantal outputtaken te onderscheiden.
Tijdens de oefening van vandaag gaan we om te beginnen op zoek naar de applicatiecomponenten bij elk van de taken. De applicatiecomponenten zijn de modulaire bouwstenen van software die specifieke functies uitvoeren zoals gebruikersinterfaces, databases en services.
Vervolgens maken we de cascade compleet door na te denken over de randvoorwaarden. Dit zijn de overkoepelende applicatiecomponenten.
Tot slot wensen we elke mogelijke oplossing te toetsen aan een aantal principes. Deze principes kunnen geformuleerd worden op basis van de valkuilen die we identificeren tijdens de werkgroepen.
Bijvoorbeeld:
Een oplossing wordt gebouwd door een leverancier met een bepaalde technologie. Dit werkt aanvankelijk perfect maar na een paar jaar blijkt deze technologie achterhaald en het platform waarop het gebouwd is, niet meer ondersteund wordt.
=> om te vermijden dat de oplossing na x jaar in de vuilbak gaat omdat de technologie niet meer voldoet, willen we een veiligheid inbouwen door een voorwaarde/principe op te stellen bij aanvang van de ontwikkeling
=> principe: de oplossing moet technologie-agnostisch zijn
We kunnen hiervoor inspiratie halen uit de VLOCA-principes.
Oefeningen
Link naar het Miro bord
De link naar het Miro bord kan je hier terugvinden.
Oefening 1: applicatiecomponenten identificeren
Voor elk van de input-, hoofd-en outputtaken gaan we op zoek naar de applicatiecomponenten. Deze hebben we nodig om over te gaan naar realisatie van de oplossing.
Reminder: applicatiecomponenten zijn modulaire bouwstenen van software die specifieke functies uitvoeren, zoals gebruikersinterfaces, databases en services. Dit zijn gedetailleerde, specifieke bouwstenen of modules binnen een applicatie.
Voorbeeld:
- Om aan data transformatie te doen heb je een ETL applicatie component nodig
- Om resultaten zelf te visualiseren heb je een self service rapporterings applicatie component nodig
- Om een oppervlakte te meten/berekenen heb je een location intelligence 'surface calculator' (?) nodig
Oefening 2: overkoepelende applicatiecomponenten identificeren
Naast de ‘gewone’ applicatiecomponenten moeten we ook op zoek naar de overkoepelende applicatiecomponenten.
Overkoepelende applicatiecomponenten zijn de grote, samenhangende delen van een softwaretoepassing die verschillende functionaliteiten en taken coördineren om het beoogde doel van de applicatie te bereiken. Deze componenten werken vaak samen en vormen de ruggengraat van de applicatie. Het zijn bredere, meer strategische componenten die de algemene structuur en functionaliteit van een applicatie bepalen.
Voorbeeld:
- GDPR
- Algemene gebruiksvoorwaarden
- Kwaliteitscheck van de bronnen
- Voorzien van een helpdesk
- Organiseren van opleidingen
Oefening 3: Identificatie valkuilen en principes
Welke zijn de valkuilen waarmee we rekening moeten houden bij de keuze van een oplossing?
Formuleer enkele basisprincipes waaraan de oplossing moet voldoen (VLOCA principes kunnen inspiratie bieden)
Voorbeeld:
-Self-service zonder goede training kan 'gevaarlijk' zijn.
-PowerBI rapport in een gemeente die geen PowerBI licentie heeft maar enkel MS Office
Oefening 4: bijkomende vragen van de initiatiefnemers
Hoe zetten we het beheer van dataverwerking op voor verschillende lokale besturen? Rekening houden dat zowel stad Gent als (verschillende besturen binnen het werkgebied) Intercommunale Leiedal zullen gebruikers zijn.
Outcome
Oefening 1
Input taken
Hoofdtaken
Output taken
Valkuilen
Principes
Belmap API voor geocoderen
Realtime sensordata: verkeersmetingen (bv telraam) , zonlicht, geluid, luchtkwaliteit,
(3D) Simulatieplatform met geïntegreerde algoritmes/modellen cross-use case (vb Zanadoo/Tygron) oa voor impactanalyse, predictive modelling
Garantie van datakwaliteit (bewaken na verloop van tijd)
interface op maat van gebruikers/profielen
geocoderen via GIS-software - API Vlaanderen - ...
Netwerkanalyse in ArcMap/FME voor berekenen bereikbaarheids-zones
simuleren > voorspellen: nood aan rekenmodel - model afhankelijk van thema
kennis / ervaring gebruik Python best practices (niet iedereen is op zelfde niveau)
eenvoudig starten, geleidelijk aan uitbreiden
FME Data Integratie Platform voor aggregren, clusteren, verrijken, automatisch updaten, transformeren, ...
Analyse straat- en luchtbeelden
'Statische' info visualiseren op geoloket
tool voor het brede publiek: moet helder en gemakkelijk zijn in gebruik - moet de eerste lijns-ambtenaar ontzorgen… maar mag de werkelijkheid niet simplifiëren - juistheid van de gedeelde data
doelpubliek in rekening brengen bij output
API om data Netwerk en voorzieningen binnen te halen
Feature extraction, image classification, Object detection
Statistische info op Stad/Provincie in Cijfers
Hergebruik waar mogelijk
ETL om ruwe data te verwerken tot afgeleide data (klaar voor berekening)
geografische analyses
publiceren op (open) dataportaal ifv doorgedreven GIS-analyses
gedurende de (continue) ontwikkeling steeds terugkeren naar de gebruiker voor snelle bijsturing waar nodig
GIS-software (ArcGIS, QGIS), FME, SQL, Python, R
Geo-webtoepassing voor eenvoudige visualisatie van resultaten
voorbeeldstudies bij wijze van introductie van de tool ifv communicatie ? laagdrempelig
Geolocation
Python
Samenwerkingsplatform (communicatie met externe partijen ontwikkelaars, burgers, wijk,...) voor scenariotesting en bijsturing
standaard werkmethode
API Vlaanderen
GIS libraries
Python Pandas (Dataframe) naar DB
Gevaarlijk om dynamische (continue updates) grafieken te delen !
clusteren - verrijken - ..
FME Data Integratie Platform (server component)
Bijhouden, visualiseren, informeren, planologisch (ruimtelijk) beleid (RUP, GWP)
Ijkpunten vastleggen, op data van welke moment analyse is gebeurd.
Netwerkanalyse - bereikbaarheidzones --> ESRI, FME, openrouteservice
GOAT tool
Python
meten oppervlaktes: ESRI, FME, QGIS, GDAL?,
Training : Videos/Youtube kanaal, opname doen, camera's
DB/API Integraties
afstand tot groen
Scheduler om analytische rapporten regelmatig te draaien ifv triggers/events
DSI : Digitale Stedenbouwkundige informatie
analyse van data - creëren van berekende data /... via GIS/FME/SQL/Python/R
visualiseren in GIS programma (ook in powerpoint)
Realtime updating: Message broker
ESRI :story map, dynamic powerpoint (pdf)
ArcGIS for Power BI
Clevermaps, Qlick
updaten > analyses herhalen - scheduler (FME, server - scripts, ..)
visualiseren: VertiGIS
geomapping
monitoring / vergelijken
GIS-software
link bestaande data verzameling bijv. provincies in cijfers e.a.
BI-rapportage
AI training / Machine learning aan de hand van historische datasets
update: versioning
monitoring / vergelijken
Verrijking: linked data (dataspace ?)
Oefening 2+3
Input taken
Hoofdtaken
Output taken
Valkuilen
Principes
marktplaats > (open) dataplatform > welke data zet je voor wie open: intern, overheid, burgers, bedrijven
Documentatie metadata
Hosting omgeving (vb AWS)
Vertrouwen in data door beleids-medewerkers: hoe aanpakken?
Traceerbaarheid van de data
marktplaats: github (afgewerkte toepassing vrij laten gebruiken) of kostendelend model
data catalog
FAQ
Security: Pseudo- of anonimiseren van data of aggregeren
HPC : HighPerformance Computing (Vlaamse Super Computer)
wie laat je toe om met de data aan de slag te gaan: overheden, studiebureau's, burgers.....expertise over de data is vaak essentieel.
Security: Multi-Factor-Authentication
Opvolging wetgeving/beleidsdoelstelling: GDPR, AI, en veranderende wetgeving/beleid
Rollen en verantwoordelijkheden
Vlaanderen: ACM / IDM componenten
duidelijke doucumentatie + opleiding voor verschillende profielen
Competenties (bevraging)/rol
SLA & Data Governance : Afspraken rond updates en aanleveren van nieuwe data met aandacht voor de kwaliteit van de data
dataintegratie van verschillende bronnen: intern, open, privaat
verantwoordelijkheid: databeheer, databronnen, onderhoud
samenwerkingsovereenkomst / afsprakenkader
toegankelijkheid: steeds meer applicaties ? centraal vertrekpunt? ? herkenbaarheid vanuit Vlaamse overheid
overzicht van gebruik/gebruikers (monitoren)
Anonimiseren en pseudonimiseren
Oefening 4
"Hoe zetten we het beheer van dataverwerking op voor verschillende lokale besturen? Rekening houden dat zowel stad Gent als (verschillende besturen binnen het werkgebied) Intercommunale Leiedal zullen gebruikers zijn"
Leiedal: "we wensen iets te ontwikkelen voor Stad Gent en andere lokale besturen die hiervan gebruik willen maken. We zijn op zoek naar good practices, tips en tricks etc."
Het blijft altijd een pijnpunt wanneer de correctheid van de data niet gegarandeerd kan worden. Het is daarom belangrijk om goede afspraken te maken over de manier waarop data verzameld wordt. Bepaalde kwalitatieve data kan enkel lokaal verzameld worden maar het beheer moet op grotere schaal (idealiter op Vlaams niveau) gebeuren. Hoe wordt dit het beste georganiseerd? VLAIO neemt de lead maar heeft onvoldoende terreinkennis mbt de verzameling van de data waardoor een mismatch ontstaat tussen de aanpak van VLAIO en de nood op het terrein. Er is een goed overlegmodel nodig om de manier te kunnen finetunen waarop data verzameld wordt.
De vraag gaat een stuk over data. De bouwblokken zijn een goed voorbeeld waarvoor we op Vlaams niveau een oplossing zoeken. Het gaat echter ook over de ETL verwerkingsprocessen naar informatie. Deze processen worden opgezet en uitgerold in verschillende besturen. Draait dit bij iedereen best apart of toch beter gezamenlijk opzetten?
De toeristische infrastructuur wordt beheerd door verschillende provincies bvb de knooppunten (bordjes) voor de wandel-en fietsroutes. Elke provincie beheert deze infrastructuur, weliswaar met ambassadeurs op het terrein. Zij verzamelen en actualiseren de data in hun eigen systemen. Toerisme Vlaanderen, als overkoepelende entiteit, gaat dan ervoor zorgen dat de data samen komt, er kwaliteitscontroles gebeuren en dat er op de grenzen van de provincies de netwerken mooi op elkaar aansluiten etc. De overkoepelende netwerkinformatie kan zo gebruikt worden in verschillende applicaties om je wandel-of fietsroute te plannen. Dit is een proces dat gestuurd wordt via de cloud, waarbij er rapporteringen kunnen gebeuren en waarbij de provincies instaan voor de kwaliteit van hun data. Zij bieden deze aan en er wordt automatisch een controle gedaan op een aantal kwaliteitspunten die afgesproken worden (bvb wat verstaan wij onder kwaliteit voor dataset x of y, aan welke vormvereisten moeten deze voldoen). Indien er iets niet in orde zou zijn, wordt dit in een rapport gegoten en koppelt men hierover terug zodat dit kan verbeterd worden en de data opnieuw kan aangeboden worden. Dit is een voorbeeld van decentraal beheer dat centraal aangeboden wordt.
Voor Slim Ruimtelijk Plannen is het moeilijk om te zeggen aangezien er verschillende beleidsdomeinen bij elkaar komen. Je bent hier niet zeker van de dekking van de gebieden die door de lokale besturen aangeboden worden.
Leiedal: enerzijds proberen we zoveel mogelijk open data te gebruiken. Soms heeft een lokaal bestuur een betere dataset rond bvb groen die we graag willen integreren in de tool. Als je open data gebruikt, ga je er vanuit dat het een volledig gebied dekt. Hier tegenover staat de interne data die bij de grenzen stopt. Ruimtelijke plannen gaat net over deze grenzen heen en hierbij wil je ook effecten van een buurgemeente kunnen mee in kaart nemen wanneer je SLIM ruimtelijk wil plannen. Alle informatie van de gemeentegrenzen willen we meenemen.
Het komt erop neer dat je moet bepalen welke datasets je wil opbouwen en ter beschikking stellen en hierrond duidelijke afspraken te maken met de kwaliteitseisen in het achterhoofd
Indien lokale data niet helemaal accuraat is, moet bekeken worden hoe ze aan te passen of aangevuld worden aan de hand van een extrapolatie
Het belangrijkste is dat bij het gebruik van datasets die door verschillende partijen gebruikt worden, duidelijke afspraken gemaakt worden. Hiervoor zit je eerder in het OSLO-traject: zowel rond semantiek als structuur van aanvoer van gegevens.
Rond de verwerking van de data: wie beheert de centrale ruimtelijke planning? Of blijft dit lokaal? Heeft het zin om deze te centraliseren
Dit heeft enkel zin wanneer ze herbruikbaar zijn door verschillende partijen.
Er moet voldoende kennis zijn
De data moet kunnen gelezen/gebruikt worden met verschillende software
Het is belangrijk om dit goed in de interface te verwerken om wanorde te vermijden => standaardisatie is nodig om scripten op te laden
Discussiepunten
Het is gevaarlijk om dynamische (realtime) grafieken te delen - er kan een grote impact zijn op het beleid. Men moet deskundig omgaan met data
Dit is ook de vraag altijd: willen we met actuele data werken? Je zit altijd met een stedenbouwkundig of een verordening tempo. Je wil wel dat de data een actueel beeld geeft van de toestand. Een goed ritme vinden daarin is belangrijk.
Daarom is het belangrijk om hierover op voorhand te communiceren naar beleid; een ijkpunt is nodig voor analyse. Het probleem komt vaak terug bvb bij verkeerstellingen kan er een snelle evolutie plaatsvinden. Bij discussies bij de Raad van State kan geargumenteerd worden dat data niet meer actueel is. Dit kan verregaande gevolgen hebben.
Specialisten zullen gemakkelijk hun weg vinden naar courant gebruikte applicaties van de Vlaamse Overheid maar indien het de bedoeling is om een breed publiek aan te spreken (bvb in het kader van participatie), zal het belangrijk dat we niet vanuit verschillende applicaties apart werken maar dat er een soort herkenbaarheid is. Dit schept mogelijks meer vertrouwen bij burgers. Dit kan belangrijk zijn om mee te nemen zodat iedereen nog de bomen door het bos ziet.
Het is belangrijk om een concreet voorbeeld te kunnen geven ipv veel theorie bij een nieuwe applicatie voor bvb ambtenaren. Het kan interessant zijn om een case te onderbouwen met deze tool dan.
dit kan het bewustzijn verhogen rond de kracht van data en wat ermee mogelijk is
dit kan ook dienen als een spiegel om te bekijken hoe bruikbaar een tool is en of bepaalde zaken nog aangepast moeten worden
Vragen en opname
Vragen
Vraag voor Ann: zit bvb de impact van een bouwproject voor +1000 inwoners en daaraan gelinkte druk op parken ook in het platform? De front-end van het platform is volledig gebouwd op API's. Hier zitten verschillende simulaties in maar het is open en uitbreiding is mogelijk waardoor je nieuwe use cases of simulaties en modellen aan kan toevoegen bvb biodiversiteit, leefbaarheid etc. Eens je een licentie hebt voor het gebruik van het platform kan je aan de modellen aan maar het is niet gratis.
Vraag voor Ann: is het eenvoudig om analyses over te zetten naar een presentatie voor het beleid? - het is allemaal voorzien om mooie kaarten te produceren die je kan opnemen in een rapportering.
Opname
De opname van deze sessie is te bekijken via deze link .
Volgende stappen
De volgende stappen zijn:
Verwerking van de input van de brainstorm oefening
Rondsturen van een link naar dit verslag en presentatie
Resultaten verzamelen en verwerken in een referentiedocument Andere werkgroepen Hieronder het overzicht van alle VLOCA-werkgroepen die hebben plaatsgevonden binnen het kader van het traject Slim Ruimtelijk Plannen .
Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-09-27 Stadskantoor Gent Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-11-14 Teams Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-12-19 Teams Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2024-01-23 Teams
Business werkgroep: Vrachtwagenparkeren
De business werkgroep is de eerste werkgroep binnen het City of Things Vrachtwagenparkeren Traject. Het gaat om een inspiratiesessie waar stakeholders meedenken om alle mogelijke use cases, randvoorwaarden, bezorgdheden, opportuniteiten en meer te identificeren.
Digitaal Vlaanderen (OSLO) en Agentschap Binnenlands bestuur (VLOCA) organiseren en faciliteren deze werkgroep samen. De werkgroep staat open voor deelname door de gehele quadruple helix. Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders.
De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen.
De Business werkgroep vond plaats op 26 september 2023.
Deelnemers
Organisatie
Deelnemer
Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA)
Laurien Renders
Mieke Van Cauwenberghe
Alain Glickman
Digitaal Vlaanderen
Lorenzo Vylders
Jef Liekens
Febetra
Isabelle De Maegt
Greenyard
Marc Bax
IGEMO
Felipe Garcia Del Pino
Pieter Dresselaers
Stad Gent
Dries Meers
Stad Mechelen
Benjamin Vermeulen
Tractebel
Gwynne van Kaauwen
Transport en Logistiek Vlaanderen
Frederic Keymeulen
DBT
Chris Delcroix
Transport & mobility Leuven
Sven Maerivoet
Context
Initiatief
Het onderwerp van discussie is vrachtwagenparkeren in het Rivierenland. Er heerst een dringende behoefte aan parkeerplaatsen voor vrachtwagens, aangezien dit probleem al enkele jaren bestaat. Er is bovendien een duidelijke stijging in het aantal inschrijvingen van vrachtvoertuigen in het
Rivierenland de laatste jaren. De regio is tevreden met de economische bedrijvigheid achter deze evolutie, maar maakt zich ook zorgen over de externaliteiten verbonden aan de stijging. Er zijn vrachtwagens die rust nemen op verschillende (onveilige) plaatsen, maar er is geen georganiseerde
en veilige parkeergelegenheid. Momenteel zijn er ongeveer 180 vrachtwagenparkeerplaatsen beschikbaar in de regio. Dit leidt tot problemen, waaronder langdurige procedures voor bestemmingsplannen. Bovendien ontbreekt het aan basisvoorzieningen voor chauffeurs, wat resulteert in klachten van
burgers en vervuiling langs de wegen. Er wordt gezocht naar oplossingen voor zowel lokale overheden als transportbedrijven, maar dit wordt als een complex en gelaagd probleem beschouwd. Lokale besturen vragen daarom een oplossing voor het kanaliseren van het ‘wildparkeren’ van
vrachtwagens. Er zijn drie initiatieven in ontwikkeling om dit probleem aan te pakken. Het eerste initiatief is het creëren van een vrachtwagenparking in de omgeving van Mechelen. Dit is bedoeld om de huidige problemen met openbaar parkeren aan te pakken. Het tweede initiatief richt zich op het ontwikkelen van een applicatie om vrachtwagenparkeren te vergemakkelijken, hoewel nog moet worden beslist of bestaande applicaties zullen worden gebruikt of een nieuwe zal worden
gemaakt. Het derde initiatief gaat over het opzetten van een online overlegplatform om verschillende initiatieven en expertise op elkaar af te stemmen.
De discussie is hier gericht op het creëren van een oplossing omtrent vrachtwagenparkeerplaatsen in samenwerking met gemeenten en bedrijven, waarbij wordt geprobeerd om de expertise van verschillende belanghebbenden samen te brengen. Daarnaast wordt gezocht naar financieringsmogelijkheden en publiek-private samenwerkingen om het project te ondersteunen. Ook wordt gewerkt aan de standaardisatie en toegankelijkheid van gegevens met betrekking tot vrachtwagenparkeren in Vlaanderen, waarbij externe ondersteuning wordt geboden voor de ontwikkeling van een applicatie.
VLOCA
VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders.
OSLO
Een semantische standaard maakt het delen en uitwisselen van data tussen verschillende stakeholders gemakkelijker. Elke betrokkene kan de gegevens van de andere direct gebruiken en interpreteren. Dit stimuleert de uitwisseling en het hergebruik van gegevens en vermindert de kost van uitwisseling. De semantische standaard zorgt voor machine leesbare data. Het brengt eveneens een efficiëntiewinst met zich mee als de data in verschillende processen gebruikt kunnen worden.
Het openstellen van semantische data bevordert innovatie en zal relevante stakeholders in staat stellen om intelligentere producten en diensten te ontwikkelen. Door het linken van data beschikken we ook over rijkere data. Uit verrijkte data kan ook meer kennis worden gehaald.
Samenwerken rond standaarden en het delen van data doorbreekt ook monopolies en geeft meer ontwikkelingskansen voor bv. ontwikkelaars, leveranciers, … en zorgt ervoor dat een bredere groep van relevante stakeholders betrokken wordt.
Extra informatie en een verzameling van de datastandaarden zijn te vinden op volgende links: https://overheid.vlaanderen.be/oslo-wat-is-oslo en https://data.vlaanderen.be/ .
Inspiratie datamodellen
Tijdens dit onderdeel van de presentatie werden een aantal bestaande datamodellen toegelicht als inspiratie voor de verdere brainstormsessie en om op deze manier ook in het verdere traject mee te nemen.
Volgende modellen werden kort toegelicht:
OSLO Mobiliteit: Trips & Aanbod
In het applicatieprofiel van deze standaard zien we enkele relevante concepten terugkomen voor het traject van vrachtwagenparkeren, zo is er een reiziger die een bepaalde reis aflegt en mobiliteitsdiensten die deze reis mogelijk maken. Binnen de context van het vrachtwagenparkeren is
dit model relevant gezien we zaken kunnen hergebruiken naar het beschrijven van routes toe. Daarnaast kunnen bijvoorbeeld een transportorganisatie en een chauffeur gezien worden als reiziger die een bepaalde reis aflegt over een bepaalde route. Voor deze reis is binnen Trips & Aanbod een boeking nodig, binnen het vrachtwagenparkeren spreekt men hier dan niet over een boeking maar wel een reservatie. De reservatie gaat hier dan over een resource, dit kan bijvoorbeeld een parkeerplaats zijn.
Vervoersknooppunten
Deze standaard is ook gebaseerd op OSLO Mobiliteit: Trips & Aanbod en bevat al allerlei bruikbare elementen die reeds gedefinieerd zijn zoals bijvoorbeeld een parkeerplaats. Er is dusdanig al genoeg informatie omtrent infrastructuur elementen, transportnetwerken, mobiliteitsdiensten en aanvullende diensten. Het kan zijn dat er enkele dingen moeten worden aangepast, maar het doel is steeds om een standaard op te stellen die de interoperabiliteit vergroot.
MobiVoc: Open Mobility Vocabulary
Deze internationale, Europese standaard definieert faciliteiten die te maken hebben met parkeren maar daarnaast ook parkeerplaatsen zelf. MobiVoc is zo bijvoorbeeld ook hergebruikt binnen de standaard Vervoersknooppunten.
Bedrijventerrein
Deze standaard bevat twee grote entiteiten: terrein en perceel. Dit is belangrijk om mee te nemen omwille van eigenaarsschap, ruimtelijke eenheden ... Percelen zijn gebruikspercelen met informatie inzake bebouwing, functie, gebruik en beschikbaarheid aangevuld met verschillende soorten beperkingen naar ontwikkelings- en activeringspotentieel. Terreinen zijn op hun beurt de contouren van een geheel van bedrijventerreinen doorheen de fases van planning – ontwikkeling – realisatie en
beheer. Elk bedrijventerrein(perceel) is anders en daarom is het belangrijk om ook hiervan de correcte definities te gebruiken om opnieuw de interoperabiliteit te vergroten.
OSLO Perceel
Dit model is gebaseerd op de Belgische Wet. Op deze manier kunnen er ook bepaalde zaken opgenomen worden die in lijn zijn met het Belgisch of Vlaams recht. Er wordt op deze manier dus steeds uitgegaan van een openbare definitie zodat er geen twijfel kan ontstaan bij het gebruik.
Brainstormsessie
Het doel en de aanpak van de fysieke brainstormsessie worden hieronder beschreven. Tevens wordt de uitkomst van de brainstorm hierin samengevat.
De brainstorm sessie ging van start met eerst nog eens duidelijk te definiëren wat het vrachtwagenparkeren juist inhoudt: het gaat om het zoeken van een oplossing voor het ‘wildparkeren’ van vrachtwagens zoals werd aangehaald in het begin. Eén van de drie mogelijke oplossingen zit in de ontwikkeling van een applicatie/toepassing. Deze brainstorm dient als inspiratiebron om een zo goed mogelijke applicatie te ontwikkelen en de use cases die de werkgroep
voor ogen had hierin.
Doel
Het doel van de brainstormsessie is het volgende:
- Inzichten verkrijgen in huidige en potentiële use cases m.b.t. vrachtwagenparkeren in zijn breder geheel.
- Concepten rond vrachtwagenparkeren oplijsten.
- Informatienoden en bestaande datamodellen capteren
Aanpak
Alvorens de brainstormsessie van start ging, zijn de verwachtingen geschetst voor de deelnemers, dewelke hierboven reeds werden vermeld. De participanten werden uitgenodigd om post-its te gebruiken en hierop hun ideeën te schrijven.
De brainstormsessie werd ingedeeld in drie oefeningen: Oplijsten van use cases, oplijsten van concepten en het oplijsten van andere inspiratie. De eerste en tweede oefening zijn met elkaar gelinkt, aangezien de concepten in de tweede oefening worden gedefinieerd aan de hand van de use cases uit de eerste oefening. De bedoeling is om rond het onderwerp vrachtwagenparkeren zoveel mogelijk verschillende invalshoeken te vergaren omtrent mogelijk gebruik van verschillende actoren.
Output
Use-cases
In de eerste oefening trachten we relevante use cases van verschillende stakeholders op te lijsten en bespreken. Een use case is een situatie waarbij de data standaard gebruikt zou kunnen worden, met andere woorden, ‘wat wil je als belanghebbende realiseren?’, ‘welke randvoorwaarden zijn er?’, enzoverder.
1. Als vrachtwagenchauffeur wil ik:
Een reservatie kunnen maken, zowel door mezelf als door een planner op afstand
Mijn reservering eenvoudig kunnen aanpassen
Eenvoudig voor het parkeren kunnen betalen
Kunnen zien welke faciliteiten (wc’s, douches, eten, ...) tegen welke prijs beschikbaar zijn.
Kunnen achterhalen of de parking bewaakt is.
De afmetingen van een parkeerplek weten.
Een noodnummer van de parking weten bij problemen.
De bezetting kennen van een parkeerplaats op mijn route bij moment van aankomst.
een applicatie die in veel verschillende talen beschikbaar is.
Feedback (score, beschrijving van de ervaring) kunnen geven aan de uitbater van de parking.
2. Als stad/bestuur wil ik:
Een “voor- en na” analyse kunnen maken om te begrijpen of er meer of minder problemen zijn ontstaan sinds de komst van de applicatie.
De parkeerbezetting doorheen de week en over de dag kunnen volgen.
Weten waar, wanneer, en hoe lang vrachtwagens parkeren.
Begrijpen wat het gebruik is van de parking en zijn impact op het verkeer in de omgeving.
3. Als transportbedrijf wil ik:
Kunnen boeken voor onze chauffeur.
Details van De kostprijs moeten zichtbaar zijn.
Weten of een parking publiek of privaat is.
Makkelijk vinden hoe lang een vrachtwagen op een parking mag staan.
Zeker zijn dat lokale besturen er zelf ook mee bezig zijn en ons niet aan ons lot overlaten.
4. Als terreinaanbieder wil ik:
Mijn prijszetting kunnen aanpassen op basis van de bezettingsgraad.
Kunnen werken met een flexibele prijs in functie van De dag/tijd.
Begrijpen of mijn inspanningen voor het vrachtwagenparkeren en service ten goede komen aan de eigen bedrijven (die betalen).
Regelmatig cijfers omtrent aantal ‘views’ en ‘clicks’ kunnen raadplegen om te begrijpen hoe populair mijn parking is.
Concepten
1. Vrachtwagen
Type lading
Grootte
Gewicht
Draaicirkel
2. Parking
Kwaliteit
Veiligheid
Beoordeling
Onderscheid publiek/privaat
Geschiktheid, toelating parking
Bezettingsgraad
Toegestane type vracht
3. Boeking
Registratie
Prijs
Abonnement of niet
Toegangssysteem
4. Faciliteiten parking
Legaliteit
Controle aanbieder
Laadmogelijkheden op parking
Veiligheid
Stockeerplaats voor aanhangwagens
Overnachtingsmogelijkheden
Sanitaire voorzieningen
Bestaande initiatieven en datamodellen
Bij de laatste vraag van de brainstormsessie werd er getracht om bestaande initiatieven en datamodellen naar boven te laten komen als bron van inspiratie of als vertrekpunt voor de huidige data standaard.
Algemene Verordening 885/2013: Annex 1
Dit is een Europese wetgeving met betrekking tot de goedkeuring van en het markttoezicht op motorvoertuigen en aanhangwagens. Annex 1 bevat technische specificaties voor goedkeuringsvereisten voor motorvoertuigen. Deze specificaties hebben tot doel dat de voertuigen op de Europese markt voldoen aan bepaalde minimum veiligheids- en milieuvoorschriften.
DATEX II (Data exchange for Traffic management and Efficiency)
Dit is een Europees standaardprotocol voor het uitwisselen van verkeersinformatie zoals verkeer en vervoer tussen verkeersmanagementsystemen, verkeersinformatiediensten, wegbeheerders en andere belanghebbenden. DATEX II maakt deel uit van inspanningen vanuit de EU om
interoperabiliteit en harmonisatie van verkeersinformatiesystemen in Europa te faciliteren. DATEX II is gebaseerd op gestandaardiseerde XML, is openbaar beschikbaar, geeft realtime-updates en bevat een breed gala aan verkeersinformatie zoals weer, files, verkeersstromen, verkeersborden ...
Truckmeister
Dit is een applicatie die specifiek voor vrachtwagens routebegeleiding voorziet gebaseerd op realtime informatie en specifieke wegcode.
TLNplanner.nl
TLNplanner is een Nederlandse routeplanner voor de logistieke sector. De afstanden en berekeningen hieruit worden gebruikt als standaard wanneer er transportkosten worden berekend. De tool wordt voornamelijk gebruikt om misverstanden en onenigheden van een specifiek type truck over de transportkosten met betrekking tot afgelegde afstand tegen te gaan. Ook tolkosten worden hierin meegenomen.
Park4night
Deze applicatie toont mogelijke plekken waar overnacht kan worden. Deze plekken zijn echter niet geschikt voor vrachtwagens, maar voor motorhomes, campers en omgebouwde vans.
Transpark
Dit is een online applicatie die meer dan 4000 parkings in meer dan 40 landen weergeeft. Via de applicatie kunnen chauffeurs dan zoeken naar de geschikte parking op hun route. De faciliteiten van elke parking zijn hier ook zichtbaar, alsook beoordelingen van eerdere chauffeurs. Gebruikers kunnen ook zelf parkings toevoegen aan de database.
TPE Truck Parking Europe
Dit platform biedt dezelfde diensten aan als Transpark over heel Europa.
SNAP
Deze website is hetzelfde systeem als Transpark en TPE, maar neemt ook de gegevens van het Verenigd Koninkrijk mee.
Your Travis
Deze website geeft naast parkingplekken ook een overzicht van alle repair en cleaningplekken voor zowel de truck zelf alsook de container. Er kan ook een route gepland worden op deze website langs bepaalde nuttige plaatsen.
Volgende stappen
De volgende stappen omvatten het volgende:
Verwerking van de input van de brainstorm oefening
Rondsturen van een link naar dit verslag en ppt
Verder onderzoek en voorbereiding van de eerste thematische werkgroep waarvoor u zich hieronder kan inschrijven!
Werkgroepen
Hieronder het overzicht van alle werkgroepen voor het traject Vrachtwagenparkeren .
Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-09-26 IGEMO Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-10-24 IGEMO Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-11-21 IGEMO Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2024-01-30 9u00-12u00 IGEMO
Business werkgroep: Slim ruimtelijk plannen
De business werkgroep is de eerste werkgroep binnen het City of Things Slim ruimtelijk plannen Traject. Het gaat om een inspiratiesessie waar stakeholders meedenken om alle mogelijke use cases, randvoorwaarden, bezorgdheden, opportuniteiten en meer te identificeren.
Digitaal Vlaanderen (OSLO) en Agentschap Binnenlands bestuur (VLOCA) organiseren en faciliteren deze werkgroep samen. De werkgroep staat open voor deelname door de gehele quadruple helix. Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders.
De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen.
De Business werkgroep vond plaats op 27 september 2023.
Organisatie
Deelnemer
Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA)
Laurien Renders
Alain Glickman
Digitaal Vlaanderen
Vincent Fieremans
Louise Ysewijn
AP Hogeschool
Greet Mendonck
Stad Mechelen
Stephanie De Deken
Stad Gent
Jan Godderis
Kim Paduwat
Dieter Nieuwborg
Intercommunale Leiedal
Lucas Verbanck
Bram Tack
Inge Wydhooge
Thomas Goemaere
Stad Antwerpen
Virge Smets
Gert Van Oost
Heidi Vandenbroecke
District09
Ann Bernaert
Departement Omgeving
Wouter Brems
Context
Initiatief
De uitdaging waar we voor staan, is de aanzienlijke druk op de bebouwde en open ruimte in Vlaanderen. Het vraagt om een slimme benadering van de nog beschikbare ruimte. We streven ernaar om data te integreren in ons beleid en onze dienstverlening, met als uiteindelijk doel het creëren van leefbare buurten en bruisende centra.
De vraag is: hoe bereiken we dit? Het antwoord ligt in het verkrijgen van inzicht in wanneer een buurt behoefte heeft aan zaken zoals bijvoorbeeld extra voorzieningen, groenvoorzieningen en handelsmogelijkheden. Dit inzicht stelt ons in staat om bij bouwprojecten op een slimme manier te beslissen waarop we moeten inzetten.
In dit streven zijn we op zoek naar een aantal essentiële elementen:
1. Een permanente monitoring van de kenmerken van een buurt, zodat we op de hoogte blijven van de veranderende behoeften en trends.
2. Het vermogen om de impact van specifieke bouwprojecten op deze kenmerken te beoordelen. We willen begrijpen hoe nieuwe ontwikkelingen de leefbaarheid van een buurt beïnvloeden.
3. Het ontwikkelen van visuele tools die deze informatie kunnen presenteren op een manier die relevant en begrijpelijk is voor verschillende belanghebbenden, waaronder burgers en medewerkers die vergunningen verlenen.
VLOCA
VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders.
OSLO
Een semantische standaard maakt het delen en uitwisselen van data tussen verschillende stakeholders gemakkelijker. Elke betrokkene kan de gegevens van de andere direct gebruiken en interpreteren. Dit stimuleert de uitwisseling en het hergebruik van gegevens en vermindert de kost van uitwisseling. De semantische standaard zorgt voor machine leesbare data. Het brengt eveneens een efficiëntiewinst met zich mee als de data in verschillende processen gebruikt kunnen worden.
Het openstellen van semantische data bevordert innovatie en zal relevante stakeholders in staat stellen om intelligentere producten en diensten te ontwikkelen. Door het linken van data beschikken we ook over rijkere data. Uit verrijkte data kan ook meer kennis worden gehaald.
Samenwerken rond standaarden en het delen van data doorbreekt ook monopolies en geeft meer ontwikkelingskansen voor bv. ontwikkelaars, leveranciers, … en zorgt ervoor dat een bredere groep van relevante stakeholders betrokken wordt.
Extra informatie en een verzameling van de datastandaarden zijn te vinden op volgende links: https://overheid.vlaanderen.be/oslo-wat-is-oslo en https://data.vlaanderen.be/ .
Brainstormsessie
Doel
De brainstormsessie omvatte vier oefeningen met als doel:
- Afbakenen van de relevante schaalniveaus.
- Inzichten verkrijgen in huidige en potentiële use cases m.b.t. slim ruimtelijk plannen in zijn breder geheel.
- Concepten rond slim ruimtelijk plannen oplijsten aan de hand van de use cases.
- Informatienoden en bestaande datamodellen capteren.
De bedoeling was om rond het onderwerp van slim ruimtelijk plannen zoveel mogelijk verschillende informatienoden en invalshoeken van de verschillende actoren te verzamelen. Dit is van groot belang voor het verdere verloop van dit traject.
Aanpak
In de eerste oefening trachten we informatie te verzamelen rond schaalniveaus. De deelnemers werden aangespoord om na te denken over de verschillende schaalniveaus die vereist zijn om de nodige ruimtelijke indicatoren te berekenen. Het verder afbakenen van ieder schaalniveau zal verder gebeuren in de volgende werkgroepen.
Outcome
Schaalniveaus
Schaalniveaus
Details
Administratieve schaalniveaus
Wijk
(Deel)gemeente
Arrondissement
(Referentie)regio
Provincie
Gewest
Andere schaalniveaus (meer gedetailleerd)
Bouwblok: “Groep van aangrenzende percelen afgebakend door openbaar domein
Opdeling binnen een bouwblok: straatwand, binnenkern
Trage wegen splitsen een bouwblok
Wegsegment
Kern
Lint
Statistische sector
Perceel
Grid/Raster (afmeting?)
Invloedssfeer van voorzieningen:
Afstand tot voorziening
Capaciteit (draagkracht) van een voorziening
Temporele schaalniveaus:
Realtime (relevant in de context van mobiliteit)
Afhankelijk van het onderwerp: maandelijks, jaarlijks
Uitdagingen:
Bouwblokken veranderen doorheen de tijd (bv. percelen kunnen opgesplitst worden, gemeenten kunnen fuseren)
Impact van voorzieningen die net buiten de grens vallen
In een ideale wereld zouden er schaalniveaus afgesproken kunnen worden waar je van het kleinste detailniveau (bv. perceel) kan aggregeren naar telkens hogere niveaus van detail (vb. perceel -> gebouw -> bouwblok -> …).
Use cases
Impactanalyse
Als omgevingsambtenaar die een bouwproject begeleidt, wil ik met de selectie van het perceel waar het bouwproject komt, een lijst/rapport kunnen krijgen met een overzicht van de tekorten/overschotten van de verschillende voorzieningen, zodat ik dit in het betreffende project kan meegeven.
Als omgevingsambtenaar die bouwprojecten begeleidt wil ik de cumulatieve impact van alle geplande bouwprojecten kunnen simuleren op lokale voorzieningen, zodat er bijgestuurd kan worden op tekorten/overschotten.
Als beleidsmedewerker die moet rapporteren aan het college wil ik per wijk een overzicht kunnen geven van alle geplande woonprojecten in die wijk en de impact daarvan op de voorzieningen, zodat het college op de hoogte is van waarop ingezet moet worden in die wijk.
Als vergunningverlener wil ik de impact van een bouwproject kunnen evalueren.
Als burger wil ik de impact van een project op mijn buurt kennen.
Als lokaal bestuur willen we de impact van nieuwe inwoners op bestaande voorzieningen monitoren.
Inzicht in de kenmerken van een buurt
Als ruimtelijk planner wil ik ruimtelijke indicatoren (vb. privaat groen) op het kleinste schaalniveau kunnen bekijken, samenvoegen tot grotere schaalniveaus, vergelijken, Daarbij is het belangrijk dat deze indicatoren eenduidig zijn.
Als schepen ruimtelijke ordening wil ik weten wat mijn gemeente/wijk nodig heeft op ruimtelijk vlak en waar de prioriteiten liggen.
Als departement omgeving willen we de impact van wijzigingen in de leefomgeving monitoren op basis van ruimtelijke en bij uitbreiding omgevingsindicatoren (zoals gezondheid, bebouwing, ).
Evaluatie van beleid
Als lokaal bestuur zijn we ge nteresseerd in de profieltaart van een wijk, op basis van enkele indicatoren en hun respectievelijke gewicht, om de impact van een gevoerd beleid te evalueren.
Als lokaal bestuur baseren we ons op subjectieve en objectieve indicatoren om de impact van een gevoerd beleid te evalueren.
Als lokaal bestuur zouden we graag een benchmark oefening doen met andere steden om de impact van ons gevoerde beleid te evalueren.
Andere
Een semantische standaard rond ruimtelijk plannen zou het mogelijk maken om Provincies in Cijfers en Geopunt Vlaanderen verder uit te bouwen met gemeenschappelijke indicatoren en datalagen, en daarmee de vraag naar nieuwe toepassingen die dit mogelijk zouden maken in te perken.
Concepten
Perceel
KI
bouwjaar
renovatiejaar
soort bebouwing
verkoopprijs
aantal kamers
tuin of niet
functie
EPC-label
oppervlakte
Bebouwing
MOBI score
groen score
voorzieningen score
bebouwingsdichtheid
vloer-terreinindex
Voorzieningen
bereik
capaciteit
kinderopvang
park
school
netwerk
Bevolking
bevolkingsdichtheid
groen per inwoner
bevolkingssamenstelling
Mobiliteit (wegsegment niveau)
parkeerplaats
laadpunt
zitbank
bomen
Milieu & klimaat
geluid
hitte/koelte
lucht
water (waterlopen)
verhardingsgraad
Economische activiteit
horeca
industrie
Andere
satelliet data
hoogte data
ruimtebeslag
kruindekking
Schaalniveaus
stad
wijk
buurt
bouwblok
straat
straatsegment
wegsegment
perceel
Actoren
burger
belangengroep/middenveldorganisatie
bouwheer/architect
omgevingsambtenaar
ruimtelijk planner
bestuurder/beleidsmedewerker
Bestaande initiatieven en datamodellen
Geopunt vlaanderen
Het Geografisch portaal (Geopunt) is de centrale toegangspoort tot geografische overheidsinformatie. Het verzamelt alle informatie van de Vlaamse overheid op één kaart en vormt het uithangbord van het samenwerkingsverband voor geografische informatie in Vlaanderen (GDI-Vlaanderen). U vindt er info over onder andere percelen, gebouwen, wegen, rivieren en allerlei interessante plaatsen zoals sportaccommodaties, scholen en zorginstellingen.
Provincies in cijfers
De website provincies.incijfers.be is een samenwerking tussen de diensten Data & Analyse van de vijf Vlaamse provincies. In elke provincie biedt Data & Analyse lokale besturen en organisaties ondersteuning bij beleidsplanning via cijfers en rapporten over tal van thema's en beleidsdomeinen,
vooral via het dashboard en de databank van provincies.incijfers.be. Lokale besturen en organisaties kunnen bij de diensten Data & Analyse terecht voor vragen naar cijfers, voor (omgevings)analyses en voor duiding bij cijfers.
RuimteModel Vlaanderen
VITO is de drijvende kracht achter RuimteModel Vlaanderen. Dat simuleert op een ruimtelijke resolutie van 1 ha alle veranderingen in landgebruik in Vlaanderen, ondergebracht in een dertigtal categorieën. Het model simuleert veranderingen tot 2050. Die informatie wordt gebruikt door
verschillende entiteiten van de Vlaamse overheid, en door steden en provincies.
BELMAP
Belmap integreert meer dan 50 databronnen die het meest complete, nauwkeurige en consistente beeld bieden van de gebouwde omgeving van België, Nederland en Luxemburg. Kunstmatige intelligentie en geavanceerde datawetenschap openen een schat aan nieuwe inzichten over gebouw- en adreskenmerken, zoals de ouderdom van gebouwen, landgebruik, landbedekking en de aanwezigheid van zonnepanelen.
Locatus
Locatus veldwerkers en deskresearchteam verzamelen dag in dag uit informatie over winkels, winkelgebieden, woningbouwplannen en kantoren, met als resultaat unieke landsdekkende databases.
Leefbaarometer
Met behulp van de Leefbaarometer kan de leefbaarheid in alle bewoonde wijken, buurten en straten in Nederland gemonitord worden. De Leefbaarometer laat zien hoe de situatie van de leefbaarheid er is en hoe die zich in de afgelopen jaren heeft ontwikkeld. Hiermee biedt de
Leefbaarometer informatie voor beleidsvoorbereiding, -bijsturing en -evaluatie voor verschillende partijen die betrokken zijn bij de leefbaarheid van wijken en buurten.
Databank ondergrond Vlaanderen
DOV zorgt ervoor dat alle gegevens van de Vlaamse ondergrond vlot beschikbaar zijn via één loket, het DOV-Portaal. Beschikt u over data van de ondergrond in Vlaanderen? Neem dan zeker contact op met DOV om jouw gegevens toe te voegen. Wil u weten welke gegevens er over uw omgeving ter
beschikking zijn? Verken de Vlaamse ondergrond met de DOV-Verkenner.
Vastgoed informatie platform
Dit generiek gegevensdelingsplatform maakt een eenvoudige uitwisseling van vastgoedinformatie mogelijk. De verschillende aanvragers kunnen de informatie verkrijgen via één eenvoudige weg in het kader van een verkoop of langdurige verhuur. Het platform verzamelt data uit de aangesloten,
centrale bronnen waarna de bevoegde gemeente het dossier verrijkt via het platform en na een kwaliteitscontrole het dossier aflevert aan de aanvrager.
Kabel- en Leidinginformatieportaal (KLIP)
Om graafschade te voorkomen moet u weten welke kabels en leidingen u in de grond kan tegenkomen wanneer u grondwerken wilt uitvoeren, Daarom bent u verplicht om een KLIP-aanvraag te doen. KLIP stuurt uw aanvraag door naar alle mogelijk betrokken kabel- en leidingbeheerders
(KLB's) en stelt met hun antwoorden één overzichtelijk digitaal plan op. Het plan met alle aanwezige ondergrondse infrastructuur kan u online bekijken of via de KLIP-app voor Android, iOS en Windows.
Digitale stedenbouwkundige informatie (DSI)
Met het uitwisselplatform voor digitale stedenbouwkundige informatie (DSI) zijn we op weg naar een volledig, betrouwbaar, continu bijgewerkt, geografisch digitaal overzicht van al de vigerende ruimtelijke verordenende plannen (i.e. gewestplan, APA, BPA, RUP,…) en verordeningen op het
grondgebied van het Vlaamse Gewest, en het onderling verband tussen hun respectievelijke stedenbouwkundige voorschriften.
Het Nederlandse kadaster: BAG
De BAG (Basisregistratie Adressen en Gebouwen) bevat de officiële gegevens van alle adressen en gebouwen in Nederland, zoals bouwjaar, oppervlakte, gebruiksdoel en locatie op de kaart. Gemeenten zijn bronhouders van de BAG. Zij zijn verantwoordelijk voor het opnemen van de
gegevens in de BAG en voor de kwaliteit ervan. De gegevens over adressen en gebouwen stellen zij centraal beschikbaar via de Landelijke Voorziening BAG (LV BAG).
Andere
1. Rapport over de bouwshift van HO Gent -> vervolgstudie door departement omgeving
2. Segmentatiestudie Vlaanderen
3. Openstreetmap kaart van de wereld
4. Statbel
5. Voorbeeld wijk- en buurt monitor Nederland
6. Nederlandse variant Geopunt: PDOK
7. Copernicus: een Europese klimaat database
8. Het Ruimterapport Vlaanderen
9. Stad in Cijfers
10. Datavindplaats die toegang biedt tot alle informatie van Vlaamse instanties op één platform
11. adresregister, perceelregister, vergunningenregister
12. Omgevingsloket
13. Het MAGDA-platform biedt een groot aantal webdiensten aan waarmee gegevens uit
verschillende (authentieke) brondatabanken kunnen opgehaald worden.
14. INSPIRE infrastructure for spatial information Europe
Volgende stappen
De volgende stappen zijn:
Verwerking van de input van de brainstorm oefening
Rondsturen van een link naar dit verslag en powerpoint
Verder onderzoek en voorbereiding van de eerste thematische werkgroep waarvoor u zich hieronder kan inschrijven
Werkgroepen
Hieronder het overzicht van alle werkgroepen voor het traject Slim Ruimtelijk Plannen . Inschrijven kan door op de link te klikken van de betreffende werkgroep.
Hieronder het overzicht van alle werkgroepen voor het traject .
Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-09-27 Stadskantoor Gent Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-11-14 Teams Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-12-19 Teams Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2024-01-23 Teams
Business werkgroep: Lokale Economie
De business werkgroep is de eerste werkgroep binnen het City of Things Lokale Economie Traject. Het gaat om een inspiratiesessie waar stakeholders meedenken om alle mogelijke use cases, randvoorwaarden, bezorgdheden, opportuniteiten en meer te identificeren.
Digitaal Vlaanderen (OSLO) en Agentschap Binnenlands bestuur (VLOCA) organiseren en faciliteren deze werkgroep samen. De werkgroep staat open voor deelname door de gehele quadruple helix. Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders.
De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen.
De Business werkgroep vindt plaats op 19 september 2023.
Deelnemers
Organisatie
Deelnemer
Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA)
Laurien Renders
Alain Glickman
Digitaal Vlaanderen
Justine Ottevaere
Digitaal Vlaanderen (OSLO)
Yaron Dassonneville
Louise Ysewijn
VLAIO
Nils Walravens
Provincie Antwerpen
Kristof Schroons
Provincie Oost-Vlaanderen
Pieter-Jan Fieremans
Joachim Van den Bergh
DAKS 2.0
Liederik Cordonni
Provincie Vlaams-Brabant
Ruben Van de Voorde
KERNpunt
Justine Vanneste
Stad Menen
Roeland Houttekiet
Toerisme Vlaanderen
Jos Pyck
Stad Mechelen
Dimitri Van Baelen
Jos Van Loock
Sandrine Raskin
Thomas More
Ferre Vandervreken
Cronos
Rudi Maelbrancke
The Retail Factory
Luc Van Rompaey
Stad Leuven
Tim Guily
Bo Peeters
Proximus
Joshua Moerman
Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij West-Vlaanderen
Frederick Sack
Annelies Demeyere
Citymesh
Pim Wittesaele
Bart Couvreur
Stad Gent
Christophe Geernaert
Jan Godderis
Stad Diksmuide
Laurens Hooghe
Oostende
Joke Van Gheluwe
Context
Initiatief
Er zijn momenteel twee projecten met vergelijkbare opzet: SInCR, gericht op grotere steden, en DAKS 2.0, bedoeld voor kleinere steden. Beide projecten hebben als hoofddoel om data in te zetten ter ondersteuning van zowel handelaars en ondernemers als beleidsmakers, waarbij deze twee doelgroepen verschillende behoeften hebben.
De onderzoeksvragen die deze projecten proberen te beantwoorden, zijn gevarieerd. Ten eerste, hoe kunnen we het effect van beleidsmaatregelen en georganiseerde evenementen op het winkelgebied meten? Dit omvat onderwerpen zoals acquisitiebeleid, de evaluatie van acties en evenementen, en mobiliteits- en parkeerbeleid.
Een andere belangrijke vraag is hoe we data breder en slimmer kunnen inzetten ter ondersteuning van beleid en ondernemers. Hierbij gaat het om het benutten van data op een meer strategische en effectieve manier.
Daarnaast streven deze projecten ernaar om een duurzame samenwerking op te zetten waarbij alle betrokken partijen meerwaarde ervaren.
SInCR en DAKS 2.0 zijn voortzettingen van het project 'Datagestuurde Winkelgebieden', waarbij prototypes zijn ontwikkeld, zoals een handelaarsdashboard en een generiek beleidsdashboard op basis van gegevens over drukte, bestedingen, evenementen en weer. Dit heeft enkele uitdagingen en kansen aan het licht gebracht die in SInCR en DAKS 2.0 zullen worden aangepakt:
● Momentum rond retail data behouden na afloop lopende projecten
● Kapitaliseren opgebouwde kennis & beperkte datamaturiteit bij handelaars en steden verder opbouwen
● Beperkte scope en doorlooptijd subsidieprojecten 🡪 scope verbreden
● Afhankelijkheid van de leveranciers beperken 🡪 datadeling & standaardisering (OSLO & VLOCA)
● Wildgroei aan platformen 🡪 generiek overkoepelende oplossing: standaardisatie & deelbaarheid maximaal hergebruik en interoperabiliteit
● Draagvlak handelaars vergroten 🡪 bevragen, leerlessen valideren en coachen
● Opmaak business- & governance model
Binnen DAKS 2.0 zijn er drie belangrijke focusgebieden: acquisitie & passantenmetingen, de impact van parkeer- en mobiliteitsbeleid, en acties en evenementen. Deze drie onderwerpen zullen worden meegenomen in de ontwikkeling van de OSLO Lokale Economie-standaard en de VLOCA architectuurstandaarden. Andere onderwerpen zoals leegstand, e-commerce, duurzaamheid en energie, kunnen afhankelijk van hun belang voor de verschillende doelgroepen eveneens meegenomen worden in dit traject. Hoewel het wellicht niet haalbaar is om op alle thema’s grondig in te gaan in dit traject.
De doelstellingen van DAKS 2.0 en SInCR kunnen nagelezen worden in de presentatie op slide 13 en 14. VLOCA
VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid.
De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties).
Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders.
OSLO
Het doel van OSLO is om de datastromen semantisch te modelleren en de structuur van de data te standaardiseren in de context van lokale economie. Hierbij zal de focus gelegd worden op het verbeteren van de gegevensuitwisseling tussen lokale handelaars, horeca ondernemers en beleidsmakers.
Met OSLO wordt er concreet ingezet op semantische en technische interoperabiliteit. De vocabularia en applicatieprofielen worden ontwikkeld in co-creatie met o.a. Vlaamse administraties, lokale besturen, federale partners, academici, de Europese Commissie en private partners (ondertussen meer dan 4000 bijdragers).
Extra informatie en een verzameling van de datastandaarden zijn te vinden op volgende links: https://overheid.vlaanderen.be/oslo-wat-is-oslo en https://data.vlaanderen.be/
Inspiratie
Tijdens dit onderdeel van de presentatie werden een aantal bestaande datamodellen toegelicht als inspiratie voor de verdere brainstormsessie en om op deze manier ook in het verdere traject mee te nemen. Volgende modellen werden kort toegelicht:
OSLO Verkeersmetingen
Dit applicatieprofiel heeft tot doel data met betrekking tot verkeersmetingen te standaardiseren om zo deze data vlotter uit te wisselen en de herbruikbaarheid ervan te vergroten. Het datamodel bouwt verder op het applicatieprofiel Observaties en Metingen (gebaseerd op ISO 19156) en Sensoren en Bemonstering (gebaseerd op SSN/SOSA). Klassen als observatie, sensor en locatie zouden kunnen overgenomen worden in de standaard lokale economie, in het kader van druktemetingen en passantentellingen.
Hier vind je meer informatie over OSLO Verkeersmetingen.
Hier vind je meer informatie over OSLO Sensoren en Bemonstering.
OSLO Observaties en Metingen
Het applicatieprofiel Observaties en Metingen legt uit hoe de terminologie in dit domein moet gebruikt worden om gegevens uit te wisselen over Observaties in het algemeen en Metingen (en andere gespecialiseerde Observaties) in het bijzonder. Dit applicatieprofiel is gebaseerd op ISO 19156:2011. Observaties worden beschouwd als de activiteit waarbij de waarde van een Kenmerk van een Object wordt vastgesteld. De klassen observatie en meting zijn, zoals hierboven reeds vermeld, nodig om druktemetingen en passantentellingen te modelleren.
Hier vind je meer informatie over OSLO Observaties en Metingen.
OSLO Publicatie Advertentie
Het applicatieprofiel OSLO Publicatie-Advertentie laat toe te beschrijven hoe gegevens over campagnes, publicaties en advertenties uitgewisseld moeten worden tussen personen, geregistreerde- en publieke organisaties.
Deze standaard is ontstaan vanuit het Visualo-project, City of Things. Met het Visualo-project willen de initiatiefnemers, waaronder stad Halle, een gezond en aantrekkelijk stadscentrum creëren waar lokale verkopers, horeca, organisaties en de mensen die er wonen samen kunnen komen en de stad op een andere manier kunnen beleven.
Het model bestaat uit twee verschillende delen: campagne-publicatie en persona’s. Dit laatste omvat ook informatie over de organisaties die instaan voor de creatie van de campagne en publicatie. Agent, Persoon, Organisatie en Campagne zouden klassen kunnen zijn die overgenomen kunnen worden in het model voor lokale economie, gezien de belangstelling voor acquisitiebeleid.
Hier vind je meer informatie over OSLO Publicatie Advertentie.
OSLO Vervoersknooppunten
Omwille van het diverse aanbod en de overstapmogelijkheden spelen Vervoersknooppunten waar reizigers kunnen overstappen een belangrijke rol bij het realiseren van basisbereikbaarheid. Het OSLO Vervoersknooppunten-model bestaat uit twee delen. Het eerste deel geeft een algemene definitie van een Vervoersknooppunt en beschrijft de elementen waaruit het bestaat, met specifieke aandacht voor passagiersvervoer. De Reiziger maakt gebruik van Vervoersknooppunten voor zijn Reis of Route en dit wordt beschreven in deel twee. Klassen als Stopplaats, Fietsparking en Bushok kunnen interessant zijn vanuit de invalshoek van parkeer- en mobiliteitsbeleid.
Hier vind je meer informatie over OSLO Vervoersknooppunten.
Buiten OSLO standaarden zijn er nog enkele data modellen uit de private sector die elementen bevatten die als inspiratie kunnen dienen voor de standaard Lokale Economie.
Salesforce consumer goods cloud data model
Dit model beschrijft onder andere de relaties tussen onder andere een winkel, op een locatie, met een specifiek assortiment, dat bestaat uit bepaalde producten, die bezoeken genereert, en bezoekers aantrekt. Gezien er binnen OSLO nog niet veel klassen gedefinieerd zijn met betrekking tot retail, kan er uit dit model inspiratie opgedaan worden om dergelijke relaties te beschrijven.
Hier vind je meer informatie over het Salesforce consumer goods cloud data model.
Shopping center data model
De link tussen shoppingcentra en kernwinkelgebieden is niet ver te zoeken; beide fungeren als commerciële centra die mensen toegang bieden tot een breed spectrum van producten en diensten. Daarnaast hebben sommige steden een shoppingcentrum, waardoor het interessant kan zijn om shoppingcentra met gerelateerde attributen eveneens op te nemen in de OSLO standaard lokale economie.
Hier vind je meer informatie over het shopping center data model.
Retail marketing program data model
Tot slot werd er een datamodel met betrekking tot retail marketing programma’s aangehaald, met een speciale focus op gedragsdata die een belangrijke schakel vormt tussen de (potentiële) kopers en de aangeboden diensten en producten. Vanuit SInCR en DAKS 2.0 is er veel belangstelling voor onder andere aankoopgedrag, passantentellingen, en verplaatsingsgedrag, de welke alle voorbeelden zijn van gedragsdata.
Hier vind je meer informatie over het retail marketing program data model.
We verwijzen naar slides 35-45 voor meer informatie.
Brainstormsessie
Het doel en de aanpak van de brainstormsessie worden hieronder beschreven. Tevens wordt de uitkomst van de brainstorm hierin samengevat.
Doel van de Brainstormsessie
Het doel van de brainstormsessie is het volgende:
- Inzichten verkrijgen in huidige en potentiële use cases m.b.t. lokale economie in zijn breder geheel.
- Concepten rond lokale economie oplijsten.
- Informatienoden en bestaande datamodellen capteren
Aanpak
De brainstormsessie werd ingedeeld in drie oefeningen: Oplijsten van use cases, oplijsten van concepten en het oplijsten van data modellen. De eerste en tweede oefening zijn met elkaar gelinkt, aangezien de concepten in de tweede oefening worden gedefinieerd aan de hand van de use cases uit de eerste oefening. De bedoeling is om rond het topic slimme stadsdistributie zoveel mogelijk verschillende invalshoeken te vergaren omtrent mogelijk gebruik van verschillende actoren.
Use Cases
In de eerste oefening trachten we relevante use cases van verschillende stakeholders op te lijsten en bespreken. Een use case is een situatie waarbij de data standaard gebruikt zou kunnen worden, met andere woorden, ‘wat wil je als belanghebbende realiseren?’, ‘welke randvoorwaarden zijn er?’, enzoverder.
Uit deze oefening kwamen verschillende use cases terug waarvan een groot deel hieronder per thema zijn opgelijst.
Profiel
● Welk soort publiek bezoekt mijn gemeente? (herkomst, socio-demografische kenmerken, intentie, bestedingsgedrag, …)
● Als stad willen we zicht krijgen op het profiel van bezoekers om events, campagnes en marketing daarop af te stemmen
● Wat is de relatie tussen het type bezoeker, het tijdstip, hun activiteiten en bestedingen?
Mobiliteit
● Hoe komen bezoekers naar de stad? Is er een verschil tussen shoppers en toeristen?
● Passantendata inzetten ter ondersteuning van het mobiliteits- en parkeerbeleid
● Wat is de invloed van een nieuw mobiliteitsplan op het aantal bezoekers in een kernwinkelgebied?
● Wat is de impact van mobiliteitswijzigingen op bezoekers en stromen in de kern / een bepaalde handelszaak?
○ Autovrij winkelgebied
○ LEZ
○ Wegenwerken
○ Fietsstraat
○ Éénrichtingsverkeer
○ Parking
● Ik wil als mobiliteitsambtenaar de drukte voor een koopzondag kunnen voorspellen om
○ advies te kunnen geven aan bezoekers om al dan niet met de fiets te komen
○ advies te kunnen geven aan bezoekers over waar ze kunnen parkeren
○ te zorgen dat er voldoende bussen ingezet kunnen worden
● Als pendelaar wil ik zicht krijgen op de makkelijkste manier om van stad A naar B te gaan op basis van verschillende vervoersmodi en deelmobiliteit.
● Optimaliseren van dienstverlening door shuttle diensten aan te bieden o.b.v. het aantal bezoekers in de stad.
Drukte
● Hoe bewegen mensen zich door de stad? (looplijnen)
● Drukte meten
● Historiek van druktemetingen opvolgen
● Ik ben niet alleen geïnteresseerd in drukte metingen op gebied niveau (kernwinkelgebied, toeristisch gebied, …), maar ook in druktemetingen op fijnmazigere geografische niveaus (straten, …).
● Ik zou graag mijn verlichting afstellen op passages.
Events
● Wat is de impact van evenementen, campagnes en activiteiten op toestroom en bestedingen?
○ Culturele events
● Als organisator van het lichtfestival wil ik de stromen van mensen realtime monitoren om chaos, gevaar etc. te voorkomen en alle bezoekers veilig te houden.
Benchmarking
● Zien we dezelfde evoluties in leegstand in andere steden?
● Benchmarking met andere kernen op vlak van passanten en bestedingen
● Als lokale bestuurder wil ik de gezondheid van mijn lokale economie kunnen inschatten door te vergelijken in de tijd en met andere gebieden.
E-commerce
● Wat is de verhouding van fysieke t.o.v. online t.o.v. gecombineerde omzet voor handelaars in het kernwinkelgebied?
Handelaars
● Identificatie van succesvolle en risicovolle locaties voor handelaars
● Ik ben een handelaar die wil weten wanneer de drukste periodes zijn, zodat ik dan meer personeel kan inzetten.
● Hoe organiseer ik mijn handelszaak best qua openingsuren, personeelsplanning en stockbeheer in functie van de verwachte drukte in de stad?
● Hoe kan ik als stad het portfolio van handelaars optimaliseren om meer bezoekers aan te trekken in de binnenstad?
● Als handelaar wil ik weten of mijn winkel beter presteert dan gelijkaardige winkels in het kernwinkelgebied.
Vragen en Antwoorden
Vraag : Hoe definiëren we een bezoeker? Als een gsm die langer dan 180-240 sec in een winkel is? Hoe onderscheiden we dat dan van een winkelbediende? En wat is het verschil tussen een bezoeker en een passant?
Antwoord : Dit zal in de thematische werkgroep besproken worden. Uit de werkgroep komt dat we beter spreken over profielen in plaats van bezoekers als overkoepelende term. De verschillende profielen zoals bezoekers van de stad, passanten etc. zijn terug te vinden in het definitiehandboek en worden later verder besproken.
Opmerking : Op welke manier zal er rekening gehouden worden met GDPR? Want om data van verschillende steden met elkaar te delen, is er toestemming nodig.
Antwoord : Dit vraagstuk zal niet opgelost worden binnen OSLO; wel (deels) binnen VLOCA; omdat dit meer te maken heeft met implementatie.
Antwoord : Het is de bedoeling dat de data die aangekocht wordt in het kader van dit project vrij gedeeld en geanalyseerd kan worden, maar dat zal afhangen van de restricties die door de leverancier opgelegd worden. Dit is wel een belangrijk punt in het kader van DAKS 2.0.
Opmerking : Tijdens een groot evenement is er nood aan real-time rapportering, ifv veiligheid en parkeerbeleid etc.
Antwoord : In het kader van OSLO heeft dit (real-time gegevens) met implementatie te maken. Dit heeft met andere woorden geen impact op het datamodel.
Vraag : Spreken we enkel over B2C of ook over B2B?
Antwoord : Misschien kan er ergens bij de besteding een btw-nummer toegevoegd worden om dit onderscheid te kunnen maken. Dit is verder te bespreken in de komende thematische werkgroepen.
Vraag : Kernwinkelgebied: hoe wordt dat afgebakend in een stad? En hoe kunnen kleine steden zich vergelijken met grotere steden?
Antwoord : DAKS is bezig met kernafbakening in steden te implementeren. Gemeentes kunnen hier ook nood aan hebben, maar dat is niet altijd zo. Je kan een centrum afbakenen in een gemeente, maar dan is dit geen handelscentrum, maar een dorps belevingscentrum. Deze gemeenten zouden data over hun centrum ook nooit gaan vergelijken met steden die wel binnen de scope van DAKS vallen.
Antwoord : Wellicht is het in dit traject interessanter om de discussie op een lager niveau te voeren, i.e., op niveau van hoofdwinkelstraat versus dienstverlenersstraat.
Opmerkingen
● We zien vanuit OSLO inderdaad vaker dat het moeilijk is om datastandaarden op te leggen. Zeker als er geen ecosysteem bestaat waarin data makkelijk onderling gedeeld kan worden.
● Om aan te tonen dat evenementen breder gaan dan enkel muziekoptredens werden enkele andere voorbeelden gegeven: winkelactie, muziekoptreden, markt, kermis, koopzondag, event dat niet gepland is: Nederlanders in Antwerpen tijdens corona …
● Het weer valt meer onder context en valt niet onder evenementen
● Motivatie van een bezoeker is moeilijk te capteren (op een gestructureerde manier).
● Het zou interessant zijn om de link te leggen tussen vervoersmiddelen (modi) en bestedingsgedrag in horeca en winkels (bv. Fietsers besteden meer in horeca, terwijl personen die met de auto naar de stad komen meer uitgeven in winkels).
● Vanuit het oogpunt van lokale economie is drukte interessant in de context van besteding; niet voor drukte an sich. Het gaat over conversie : van bezoekers naar passanten naar binnenstappers naar besteders.
● Handelaars zijn heel divers. Drukte is voor een horeca onderneming makkelijker te capteren dan voor een kapper. Het is dus handelaar-afhankelijk waar er data te rapen valt.
○ Logie verstrekkers hebben bijvoorbeeld veel data die ze met toerisme Vlaanderen moeten en mogen delen. Zij rapporteren over aankomsten en overnachtingen (herkomst zit hierin) aan de FOD Economie. Ze kunnen ook bezetting rapporteren aan Toerisme Vlaanderen, maar dat is niet verplicht.
● Je kan data batches aankopen bij MasterCard.
○ De vraag is of dit gedeeld kan worden tegen een betaalbare prijs.
○ De kosten-baten van dit soort data zitten ook niet zo goed omdat het macro-data is.
○ Proximus en Orange bieden wel micro data aan, over bijvoorbeeld de bewegingen van bezoekers in een stad. Die verzamelen ze adhv wifi-signalen.
● Er zijn misschien ook wel handelaars die zelf bepaalde data capteren. Het doel van SInCR is ook om onderzoek te doen naar de omstandigheden waaronder deze handelaars bereid zouden zijn deze data te delen; zodat de afhankelijkheid van tussenpersonen als Telecomproviders en MasterCard verkleind kan worden.
○ Als handelaars data delen, zullen ze ook data over anderen ontvangen, dit kan een mogelijke motivatie zijn.
○ Via Joyn kaarten kan je ook bepaalde klanteninformatie capteren.
○ Er bestaat wel degelijk bereidheid onder handelaars(organisaties) om aan datadeling te doen op die manier.
● Gekoppeld aan handelaars: openingsuren. Heel veel winkels in kleine steden zijn bijvoorbeeld gesloten over de middag, waardoor ze mogelijk klanten mislopen. Het zou daarom ook interessant zijn om inzicht te hebben in welke mensen wanneer (bereid zijn om) het kerngebied te bezoeken.
● Online bestedingen komen nog niet vaak aan bod, maar dit is een blinde vlek qua data voor handelaars en lokale besturen terwijl ze wel een enorm effect hebben op fysieke handelaars. Definities moeilijk vast te stellen. In Europa zijn hier veel data rond beschikbaar, maar wisselende definities voor bv. omnichannel, e-commerce, …
● Je kan voor heel veel dingen ingaan op bestaande kennis: bv de impact van de nabijheid van een tramhalte (komeos etc.). Je hoeft de patronen niet opnieuw te gaan bewijzen. Het kan voldoende zijn om een aantal parameters in te vullen in bestaande modellen (extrapolaties). Als je toch niet zo heel veel data kan binnenhalen, kan je toch geen accuratere voorspellingen etc. maken dan bestaande modellen.
● Trends en conversie vergelijken op straatniveau kan interessant zijn. Hoewel wanneer er een supermarkt tussen zit, dit geen goed voorbeeld zal zijn, omdat je daar met vaste bestedingspatronen zit.
● Naar de toekomst toe zou het ook interessant zijn als het beleid zou mee moeten kunnen sturen hoe de portfolio van handelaars eruit ziet: wat zijn de blue spots, hoe kan er traffic gegenereerd worden, door er bijvoorbeeld voor te zorgen dat er geen 10 kappers zijn, en geen poetshulpbureau in de winkelstraat.
Concepten
Hieronder is een overzicht zichtbaar van de mogelijke concepten die gehanteerd kunnen worden bij de uitwerking van het model.
Profiel
● Pendelaar
● Kotstudent
● Shopper (koper)
● Bezoeker
● Passant
● Student
● Gebruiker
● Inwoner
● Werknemer
● B2C
● Motief
● Koopintentie
● Herkomst (afkomst)
Mobiliteit
● Transportmodus
● Transportmiddel
● Weggebruiker
● Fiets (deelfiets, bakfiets)
● Step
● Openbaar vervoer (bus, tram, trein)
● Parking
Event
● Evenement
Handelaar
● Sector
● Winkel
○ We zouden kunnen stellen dat een Zaak de onderneming (organisatie) voorstelt, en Winkel verwijst naar het pand, een vestigingslocatie.
○ In de thematische werkgroep moet er ook besproken worden wat we zullen doen met marktkramers, gezien zij niet gelinkt zijn aan een vaste locatie. Er moet geëvalueerd worden of een marktkramer een handelaar is, zoals gedefinieerd in het definitiehandboek.
● Handelszaak
● Dienstverlener
○ Dienstverlener is volgens sommige stakeholders net geen handelaar. Er wordt gesuggereerd om deze gescheiden te houden. (vb interimkantoor, boekhouders, banken, immo, …)
○ Dit zou opgelost kunnen worden door alles onder te brengen als organisatie met subtypes handelaar en dienstverlener.
○ Onderscheid op basis van NACE codes en KBO zal moeilijk zijn; want ondernemingen kunnen bijvoorbeeld meerdere codes hebben.
○ Dan zal het belangrijk zijn om na te denken over de types organisaties die er zijn en om dit goed te definiëren in de volgende werkgroep.
○ Locatus wordt door alle steden en gemeenten gebruikt sinds 2008. Het is een terminologie die al goed ingeburgerd is, dus laten we hier beroep op doen.
● Handelsvereniging
○ Belangrijke speler in sommige handelskernen (stakeholder); speler die data verzamelt/consumeert
● Verkoopkanaal
Drukte
● Passage
● Looplijn
● Voorspelling
● Meting
Gebied
● Leegstand
○ Hier bestaan verschillende definities van (woningleegstand, commerciële leegstand, …). Hier bestaat nog geen consensus rond.
● Locatie
● Kernwinkelgebied
● Winkelstraat
● Meetgebied
● Verzorgingsgebied
○ Attractiviteit kan hier een parameter van zijn, maar is alleszins geen concept dat als op zich staande klasse meegenomen kan worden in het model. Attractiviteit kan daarnaast vanuit verschillende perspectieven gedefinieerd worden:
■ Voor investeerders: veel bezoekers en hoge conversie tot kopers
■ Voor bezoekers: divers aanbod aan winkels en horeca ondernemingen
● Bedieningsgebied
○ Gaat over tot waar de invloed van het winkelgebied reikt.
Besteding
● Betaling
● Omzet
● Winkelmand (aantal * prijs)
● Verblijfstijd
○ Een grote retailer zal hierover vermoedelijk geen data willen delen met lokale handelaars, wat zeker niet wegneemt dat we dit moeten meenemen in de OSLO standaard.
○ Sterk gerelateerd aan het type handelaar (bakker, kapper, horeca, …)
Extra opmerkingen:
● Real time data is belangrijk voor steden tijdens kerstperiode, corona periode, evenementen. Voor de rest is dit niet relevant. Dit is een belangrijke factor voor de kostprijs van de dataoplossingen die geïmplementeerd zullen worden.
Bestaande initiatieven en datamodellen
City Mesh
City Mesh is een aanbieder van Smart City oplossingen. Onder andere op vlak van
● Big data: oplossingen om patronen te herkennen, en beslissingen te ondersteunen
● Internet of Things: sensoren die meldingen uitsturen wanneer publieke vuilbakken vol zijn, wanneer de luchtkwaliteit een bepaalde limiet bereikt of wanneer er te weinig parking plaatsen beschikbaar zijn
● Digital twin: een virtueel model van de stad waaruit actiepunten rond mobiliteit, veiligheid of economie makkelijk herkend kunnen worden, en beleidsmaatregelen gesimuleerd kunnen worden.
Biz Locator
Ondernemers op zoek naar ruimte begeleiden is niet zo evident voor lokale besturen. Daarom bieden we met bizLocator een platform aan die deze begeleiding vereenvoudigt. bizLocator centraliseert namelijk niet enkel het actuele aanbod aan winkels, horeca, kantoren, industriegronden … in elke gemeente of regio maar biedt de lokale besturen daarnaast ook een handig meetinstrument. Zo kan je nagaan hoe het ondernemersklimaat evolueert en het eigen ruimtelijk-economisch beleid hier beter op afstemmen.
The retail factory
Aan de hand van bezoekersdata je stad optimaliseren? Dat kan! Door middel van de nieuwste technologie en een handig dataportaal kom je te weten hoe de bezoekersstromen bewegen doorheen jouw stad. Aan de hand van metingen in realtime, geven we accurate bezoekersgegevens weer. Op basis van deze dataverzamelingen, krijg je nieuwe inzichten over je bezoekersgedragingen. Nadien kan je aan de slag met de resultaten om je stad te optimaliseren.
Welke bezoekersdata bieden we jouw stad?
● Een overzicht in de verspreiding en gedragingen van je bezoekers (interactie en uitwisseling tussen verschillende meetpunten in de stad)
● Het aantal bezoekers, nieuwe alsook unieke bezoekers
● De terugkeerfrequentie van bezoekers
● Waar bevindt zich de grootste mensenmassa op een specifiek moment
● Weergegevens
Op basis van bezoekersdata kan je
● grootschalige evenementen optimaliseren en evalueren op meetbare wijze
● je stad efficiënter en toegankelijker maken (door het plaatsen van aangename verlichting, winkelstraten in de kijker zetten,….)
● marketing inspanningen evalueren door data te analyseren en zo successen te meten
Eaglebe.com
Eaglebe ondersteunt lokale besturen bij het vergunnen van het openbaar domein voor verhuizen, wegenwerken, evenementen, … Ook het plaatsen van parkeerverbodsborden, controle & handhaving gaat vlot met Eaglebe.
Geopunt vlaanderen
Het Geografisch portaal (Geopunt) is de centrale toegangspoort tot geografische overheidsinformatie. Het verzamelt alle informatie van de Vlaamse overheid op één kaart en vormt het uithangbord van het samenwerkingsverband voor geografische informatie in Vlaanderen (GDI-Vlaanderen). U vindt er info over onder andere percelen, gebouwen, wegen, rivieren en allerlei interessante plaatsen zoals sportaccommodaties, scholen en zorginstellingen. Daarnaast bevat de website ook luchtfoto’s, historische gegevens, milieugegevens, het gewestplan, overstromingskaarten en wegbeschrijvingen.
Provincies in cijfers
De website provincies.incijfers.be is een samenwerking tussen de diensten Data & Analyse van de vijf Vlaamse provincies. In elke provincie biedt Data & Analyse lokale besturen en organisaties ondersteuning bij beleidsplanning via cijfers en rapporten over tal van thema's en beleidsdomeinen, vooral via het dashboard en de databank van provincies.incijfers.be.
Lokale besturen en organisaties kunnen bij de diensten Data & Analyse terecht voor vragen naar cijfers, voor (omgevings)analyses en voor duiding bij cijfers.
Cityflows
CityFlows heeft als doel een volledig beeld van de mobiliteitsstromen in een gebied te bepalen. Dit wil zeggen voor alle tijdstippen, straten en modaliteiten, door gebruik te maken van een procedure die kan worden hergebruikt in andere gebieden. Door alle informatie in een stad op een slimme manier samen te brengen verkrijgen we een gedetailleerd beeld van de drukte in een stad (auto’s, voetgangers, fietsers,...). Waar wandelen, fietsen, pendelen, rijden, … mensen in de stad, in een zone van een stad of in een straat? Het systeem wordt gevoed door diverse datastromen in de achtergrond (slimme verkeerslichten, telecom, Wi-Fi scanning, Floating Car Data, statistieken, open data …). Vaak data waar de publieke sector reeds toegang toe heeft.
Smart retail dashboard
Met het Smart Retail Dashboard willen partners imec en VLAIO een datadashboard uitwerken dat alle relevante data met betrekking tot lokale economie centraal verzamelt, analyseert en visualiseert. Het dashboard zal door lokale besturen gebruikt kunnen worden om bijvoorbeeld meer retailers aan te trekken, een detailhandelsplan op te maken én op te volgen, events te gaan monitoren en evalueren of aan stadsmarketing te doen. De bedoeling is dat het dataplatform gevoed wordt met zowel overheidsdata als data van derde partijen.
Semantische sensor network (SSN)
De ontologie van het Semantisch Sensor Netwerk (SSN) is een ontologie voor het beschrijven van sensoren en hun waarnemingen, de betrokken procedures, de bestudeerde interessante kenmerken, de gebruikte monsters en de geobserveerde eigenschappen, alsmede de actuatoren.
Andere
1. Sectoren worldline
2. Handelsfederaties
3. NIS code + ISO 3166
4. Vlaams verkeerscentrum
Volgende stappen
Wat na deze werkgroep?
Verwerking van de input van de brainstorm oefening.
Verder onderzoek en voorbereiding van de eerste thematische werkgroep.
Publicatie op de Kennishub
Feedback kan bezorgd worden aan laurien.renders@vlaanderen.be
Volgende stappen
Werkgroepen
Klik hieronder in overzicht van alle werkgroepen om je in te schrijven voor de volgende werkgroep binnen het traject VlocaTraject/DAKS 2.0/ Lokale economie,VlocaTraject/SInCR - Lokale economie .
Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-09-19 VAC Gent Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-10-10 09:00-12:00 Teams Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-11-08 Teams Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2023-12-07 13u-16u Teams