Showing 20 pages using this property.
V
Data en informatie werkgroep: Veelzijdige InfoSchermen voor Updates en Acties van Lokale Ondernemers (VISUALO) Tijdens de eerste thematische werkgroep worden de data en informatienoden van de reeds geïdentificeerde use cases in kaart gebracht. De Werkgroep Data en Informatie staat open voor deelname door de gehele quadruple helix . Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders, die samen de data- en informatienoden in kaart brengen. De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen. De Data en informatie werkgroep vond plaats op Fout: ongeldige tijd. . Deelnemers Organisatie Deelnemer Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA) Fabian de la Meilleure Laurien Renders Alain Glickman Provincie Oost-Vlaanderen Pieter-Jan Fieremans Provincie Vlaams-Brabant Alexander Leysen VERA Hans Hubin Kenny Stevens Jan Potemans Erika Van Essche Stad Dendermonde Jan De Backer Stad Halle Kasper Vanbeginne Aanleiding en Context Initiatief Met het Visualo-project willen de initiatiefnemers, waaronder stad Halle, een gezond en aantrekkelijk stadscentrum creëren waar lokale verkopers, horeca, organisaties en de mensen die er wonen samen kunnen komen en de stad op een andere manier kunnen beleven. Aan de hand van verschillende technologieën en gerichte communicatie zal het aanbod van lokale handelaren gepromoot worden om zo interactie met de inwoners te verhogen. Men wil dus specifiek inzetten op lokale handelszaken die een grote impact gevoeld hebben door corona. Daarnaast is hun aanbod weinig bekend bij inwoners en nog minder bij bezoekers. Digitale infoschermen in het straatbeeld zouden een oplossing kunnen zijn maar tonen vooral advertenties voor multinationals en webshops. Daarnaast stelt men vast dat lokale besturen zich vaak beperkingen tot aankondigingen voor evenementen. Het doel van het project is de creatie van een gebruiksvriendelijke app voor handelaars, een performant platform voor de centrum manager en het weergeven van advertenties op slimme infoborden. Hieronder een opsomming van de vereisten per doelgroep: Presentatie Slide 9 VLOCA Vloca-principes Presentatie Slide 9 Om te beginnen werden de VLOCA-principes toegelicht: VLOCA staat voor: - Transparantie: alle ontwikkelingen en verworven kennis wordt transparant op de kennishub geplaatst, voor iedereen bereikbaar met zelfs de mogelijkheid om zaken aan te vullen - Schaalbaarheid: de use cases vormen steeds het startpunt van de analyse waarbij er steeds rekening gehouden wordt hoe men los van een bepaalde technologie een oplossing kan uitgewerkt worden - Technologisch agnostisch: VLOCA houdt niet vast aan één bepaalde technologie. De use cases vormen het startpunt en hierbij wordt nagedacht hoe er los van een bepaalde technologie een oplossing kan uitgewerkt worden. - Gebruikersgericht: oplossingen worden uitgedacht in functie van het standpunt van de eindgebruiker - Interoperabel: de oplossingen kaderen nooit in slechts één project maar zijn bruikbaar voor huidige en toekomstige trajecten. - Duurzaamheid: de oplossingen die gegenereerd worden zijn niet enkel bruikbaar op korte termijn, maar ook voor de toekomst Proces Binnen VLOCA vertrekt men steeds vanuit de use cases die in de vorige sessies geïdentificeerd en gevalideerd werden. Daarnaast konden ook een aantal datanoden gedistilleerd worden. De opzet van de eerste thematische werkgroep is om de datanoden en informatiestromen verder in kaart te brengen en te capteren wat de metagegevens zijn. Daarnaast worden ook de andere gegevens die gekoppeld zijn aan data en informatiestromen-en bronnen geïdentificeerd. De volgende stap in het proces is de verwerking van deze informatie in de architectuur. Hierbij maken we effectief de brug van de business naar de IT zijde. Werkgroepen Tot nu toe hebben we de opstartvergadering en de business werkgroep tezamen met OSLO georganiseerd. Vanaf nu gaan we elk onze eigen weg (maar tegelijk ook weer niet). Hoewel de komende werkgroepen los van elkaar plaatsvinden, is er een constante uitwisseling van informatie tussen OSLO en VLOCA om een complementaire uitkomst te garanderen. Architectuurschema's Samenvatting vorige werkgroep Het verslag van de vorige werkgroep met een overzicht van alle use cases en concepten kan je hier terugvinden. Oefeningen werkgroep Toelichting use-cases Vooraleer we in de oefeningen konden duiken, werden de twee use cases waarop we zouden werken, toegelicht. De eerste use case was gericht op interacties: Samenvatting Beschrijving UC1: Digitale Scherm Digitale Scherm die al dan niet interactief' een advertentie van de lokale winkels laat zien UC2: Media Centrale Een pseudo media centrale die de advertenties controleert, toekent en 'factureert' ifv regels en GRP (Reach, frequentie, enz.) UC3: App Een app die gemakkelijk door de lokale adverteerder toelaat om zijn eigen advertentie te kunnen inplannen en projecteren. UC4: Inzichten Rapportage van performantie van campagnes met inzichten van wat heeft gewerkt en wat niet (Tips en Tricks), incl beleidsrapportering. UC5: Schaalbaarheid Oplossing is uitbreidbaar (en interoperabel) naar andere steden en gemeenten zonder veel aanpassingen UC6:CRM Marketing Communicatie tool om gerichte of informatieve contacten met de klanten of prospecten te kunnen doen UC7:Helpdesk Meldingen en klachten alsook vragen en opmerkingen (FAQ, reviews, ...) Er werd gekozen voor UC1: Digitale scherm. Binnen deze use case kan men de volgende business capabilities onderscheiden: Beschrijving UC1 Digitale Scherm die al dan niet 'interactief' een advertentie van de lokale winkels laat zien BC1.2 Als beheerder wil ik de burger interactieve opzoek mogelijkheden (via touchscreen of via handgebaren...) kunnen aanbieden BC1.3 Als beheerder wil ik aan de bezoeker een snelle begeleiding, kortingen of reservering bvb via touchscreen of QR codes kunnen aanbieden BC1.4 Als beleid wil ik de burgers kunnen bevragen om hun mening op bepaalde vragen te stellen BC1.7 Als wandelaar wil ik het scherm ook kunnen terugvinden op een stadsapp bvb op mijn gsm of zelfs thuis via een website BC1.8 Als wandelaar wil ik de info/korting/enz kunnen delen met derden (vrienden, familie,...) BC1.10 Als wandelaar wil ik via een QR code kunnen gebruiken om tot een 'website' te komen waar ik de advertenties kan 'swipen' om de 'net verdwenen' advertentie te kunnen terugvinden, of de handelaar te kunnen contacteren direct via gsm, enz. BC4.9 Als stad wil ik de digitale schermen ook kunnen gebruiken om mijn beleid en andere info te verspreiden aan de wandelaars in de binnenstad De tweede use case was gericht op inzichten: Samenvatting Beschrijving UC1: Digitale Scherm Digitale Scherm die al dan niet interactief' een advertentie van de lokale winkels laat zien UC2: Media Centrale Een pseudo media centrale die de advertenties controleert, toekent en 'factureert' ifv regels en GRP (Reach, frequentie, enz.) UC3: App Een app die gemakkelijk door de lokale adverteerder toelaat om zijn eigen advertentie te kunnen inplannen en projecteren. UC4: Inzichten Rapportage van performantie van campagnes met inzichten van wat heeft gewerkt en wat niet (Tips en Tricks), incl beleidsrapportering. UC5: Schaalbaarheid Oplossing is uitbreidbaar (en interoperabel) naar andere steden en gemeenten zonder veel aanpassingen UC6:CRM Marketing Communicatie tool om gerichte of informatieve contacten met de klanten of prospecten te kunnen doen UC7:Helpdesk Meldingen en klachten alsook vragen en opmerkingen (FAQ, reviews, ...) Binnen deze tweede use case konden opnieuw een aantal business capabilities geïdentificeerd worden: ID Beschrijving UC4 Rapportage van performantie van campagnes met inzichten van wat heeft gewerkt en wat niet (Tips en Tricks), incl beleidsrapportering. BC4.1 Als beleid wil ik het aantal passanten kunnen meten en ook rapporteren aan de adverteerders BC4.2 Als beleid wil ik het aantal 'viewers' kunnen capteren en tellen en ook rapporteren aan de (potentiele) adverteerders BC4.3 Als beleid wil ik de gezichtsuitdrukkingen van de 'viewers' kunnen meten en ook rapporteren aan de (potentiele) adverteerders BC4.4 Als adverteerders wil de ROI van een campagne kunnen meten en berekenen door de binnenstappers en besteders te bepalen van de 'viewers' BC4.5 Als adverteerder (en medewerker) wil ik de mogelijkheid hebben om (experimentele) AB testen te kunnen doen (vergelijken van verschillende advertenties op de commerciële resultaten van de adverteerder) BC4.6 Als adverteerder wil ik weten welke segmenten ik kan bereiken op welk moment in welke straat segment die evt in mijn doelgroep zitten BC4.7 Als beleid wil ik de schermtijd (in piek momenten bvb) kunnen rapporteren ifv lokale business, overheid, instellingen, corporates, global brands, enz BC4.8 Als beleid wil ik dat de winkels in de zijstraten ook visibiliteit kunnen krijgen dankzij de digitale schermen in de hoofdstraten Aanpak Het verloop van de oefening is als volgt: Deelnemers worden doorverwezen naar een miro bord (de link naar dit bord kan je hier terugvinden), selecteren een blauwe post-it en schrijven databronnen op De facilitator van de werkgroep clustert deze databronnen samen onder één gemeenschappelijke noemer Per databron worden eerst de metadata samen gecapteerd, vervolgens de kenmerken van de data Use case 1 Om te beginnen werd er bekeken welke databronnen men kon onderscheiden. Deze databronnen werden vervolgens door de facilitator en in onderling overleg geclusterd. Hierbij een overzicht van de vernoemde databronnen: Cluster Databronnen Cluster 1 Lijst van handelszaken KBO Ambulante handelaars (food trucks, markten) Overzicht van ondernemers Cluster 2 Bron van wie publiceert: handelaar/overheid Cluster 3 ANPR gegevens voor bv druktemeting Handhaving/ Campagnes adhv GAS-boetes inzichten: bv aantal sluikstorten Politie gegevens Cluster 4 Kaart van de stad GIS Lijst/kaart van musea en andere toeristische bezienswaardigheden Cluster 5 Camera en AI: type gebruiker gekoppeld aan opzoekingen Camera data uit scherm Data voor koppelingen volgens type gebruiker (gebruikersprofiel) Cluster 6 Indien informatie van bv openbaar vervoer, deze specifiek databron Info De Lijn (uurtabellen) Info NMBS (uurtabellen) Cluster 7 Uit databank Sportkalender Agenda met events in de stad Aanbod, recreatieve plaatsen en publieke voorzieningen op kaart Cluster 8 In een use case waar we bv de weersvoorspelling voor de komende 3 uur willen weergeven: databron kmi KMI weersvoorspelling Cluster 9 info over lokale overheid Voor beleidsinformatie koppeling met deze databron Childfocus Cluster 10 Stadsapp Cluster 11 RFID Cluster 12 Databron: digitale weergave van het scherm op bv app Data bron input informatie van de handelaar (product, prijs, korting etc) Databron: afspeellijst advertenties, wat moet wanneer getoond worden? advertentie met nodige info (hyperlinks, telefoon, adres, ...) Cluster 13 Voor reservering, koppeling met specifieke databank/reservatie tool van aanbieder Cluster 14 Afvalkalender Cluster 15 Hoogtepunten nieuws RSS feeds Nieuws van hogere overheden Cluster 16 IOT/ Real time dashboard (luchtkwaliteit, ...) Cluster 17 Indien bv parkeergelegenheid dient weer gegeven te worden, koppeling met de API van parkeermonitoring parkeerdrukte vrije parkeerplaatsen In de volgende oefening werden een aantal vragen gesteld over de metadata: Wat is de naam van de databron Wie is de eigenaar van de data Welke gegevens zijn in de data verwerkt/beschikbaar In welke formaten worden de data opgeslagen en opgehaald Om de hoeveel tijd is er nieuwe data beschikbaar (data frequentie en data recentheid) Wat is de dekkingsgraad van de data Hoe wordt de data opgehaald (bv API – push/pull, webhook,..) De deelnemers konden vervolgens per databron (blauwe post-its) die tijdens de vorige oefening gedefinieerd werden in het Miro bord de vragen te beantwoorden. Dit leverde de onderstaande tabel op: Clusters 1 tot 5 Metadata Cluster 1 Cluster 2 Cluster 3 Cluster 4 Cluster 5 Naam van de databron KBO/handelaars overzicht evenementen/sportkalender/.. Weer Overheidinfo Parkeerdata en/of mobiliteitsgegevens UIT databank Luchtkwaliteit LBLOD kompas databank omgevingsinformatie (weer, luchtkwaliteit,...) Hoeveelheid opgewekte electriciteit door lokale zonnepanelen Eigenaar van de data Kruispuntbank en locatus Lokaal bestuur en verenigingen Open source of stad Lokaal bestuur Lokaal bestuur Alternatief via eigen platform of CRM Parkeerbeheerder Welke gegevens zijn allemaal in de data verwerkt/ beschikbaar? Adres Oplijsting events Pluviometers, wind, temperatuur, vochtigheid openingsuren, aanvraag documenten Parkeertickets per parkeerautomaat BTW-nummer PM 2/10, Co2, No2, Etc Actuele bezetting parkeertoren/parking Activiteit Zaakvoerders In welk formaten worden de data opgeslagen en opgehaald? excell CSV-JSON CSV-JSON LBLOD CSV-JSON pdf CSV-JSON Om de hoeveel tijd is er nieuwe data beschikbaar? (data frequentie en data recentheid) Bij opstart of faillissement handelszaak vaste evenementen = jaarlijkse  niet-vast = maandelijks? Kan real time maar niet altijd nodig gemengd = statisch en dynamisch Wat is de dekkingsgraad van de data? Heel Vlaanderen voor VKBO grondgebied stad/gemeente Meestal beperkt, zeer locatie gevoelig lokaal en regionaal Locatie-gebonden (parking, parkeerzone,...) Hoe wordt de data opgehaald? (bv API - push/pull, webhook, ...) MAGDA (manuele excel tabel met mutaties) API, MQTT, SQL-query API API Kenmerken van de data Cluster 1 Cluster 2 Cluster 3 Cluster 4 Cluster 5 Is GDPR van toepassing (zijn er persoonlijke gegevens aanwezig in de data) en waarom? Beperkt. Naam zaakvoerders en adresgegevens nee, overzicht als "doorverwijzing" naar eventpagina ed. Neen Neen Is de data betrouwbaar? (bv. zijn de sensoren betrouwbaar bij regenweer)? Hoge betrouwbaarheidsgraad (maar niet perfect) ja Is overheidsinformatie dus normaal betrouwbaar Problemen met type activiteit (NACE) Problemen met niet doorgegeven faillissementen In welke mate is de data vindbaar? Fair principe 1: Goed beschreven en geïndexeerd en metadata kunnen doorzocht worden 1: goed 1: goed Ja 2 Naam in KBO is niet per se naam van winkel … In welke mate is de data toegankelijk? Fair principe 2: Het is duidelijk of en hoe je toegang kunt krijgen tot de (meta)data en op te halen via standaardprotocollen 2: gemiddeld bestuur heeft de toegang 1: goed Vrije data vanuit bestuur 2 Geen API voor mutaties dacht ik … In welke mate is de data interoperabel? Fair principe 3: Metadata zijn zo beschreven dat machines ze kunnen interpreteren en het is duidelijk hoe die (meta)data zich tot andere (meta)data verhouden 1: goed 1: goed 1: goed In welke mate is de data beschikbaar voor (her)gebruik? Het is duidelijk hoe data gebruikt en hergebruikt mogen worden en ze zijn rijkelijk voorzien van kenmerken Ja Clusters 6 tot 10 Metadata Cluster 6 Cluster 7 Cluster 8 Cluster 9 Cluster 10 Naam van de databron Stadsapp Handhaving Camera's in schermen Kaarten KMI Eigenaar van de data Lokaal bestuur Stad of politie Scherm beheerder Stad Geopunt - digitaal vlaanderen Open street map Welke gegevens zijn allemaal in de data verwerkt/ beschikbaar? Evenementen, handelaren, dienst uren, afval kalender #overtredingen #boetes Zeer divers, tellingen, emoties, AI mogelijkheden Puntlocaties en polygonen (individueel pand tot weergave sportaccommodatie) Toeristische trekpleisters Openbare toiletten Parken, parkings, haltes openbaar vervoer, fietsstallingen, AEDs/EHBO, apotheken In welk formaten worden de data opgeslagen en opgehaald? Excel CSV-JSON JSON Om de hoeveel tijd is er nieuwe data beschikbaar? (data frequentie en data recentheid) Wat is de dekkingsgraad van de data? Hoe wordt de data opgehaald? (bv API - push/pull, webhook, ...) Manueel API API Kenmerken van de data Cluster 6 Cluster 7 Cluster 8 Cluster 9 Cluster 10 Is GDPR van toepassing (zijn er persoonlijke gegevens aanwezig in de data) en waarom? Ja maar politie is verantwoordelijk (opsporingsberichten) Ja, camerabeelden zijn altijd een verwerking van persoonsgegevens Nee Is de data betrouwbaar? (bv. zijn de sensoren betrouwbaar bij regenweer)? Ja 2: hangt af van lokaal bestuur In welke mate is de data vindbaar? Fair principe 1: Goed beschreven en geïndexeerd en metadata kunnen doorzocht worden 1: goed In welke mate is de data toegankelijk? Fair principe 2: Het is duidelijk of en hoe je toegang kunt krijgen tot de (meta)data en op te halen via standaardprotocollen 1: goed In welke mate is de data interoperabel? Fair principe 3: Metadata zijn zo beschreven dat machines ze kunnen interpreteren en het is duidelijk hoe die (meta)data zich tot andere (meta)data verhouden 1: goed In welke mate is de data beschikbaar voor (her)gebruik? Het is duidelijk hoe data gebruikt en hergebruikt mogen worden en ze zijn rijkelijk voorzien van kenmerken 1: goed Use case 2 Voor de tweede use case ging men op dezelfde manier te werk als voor de eerste: databronnen werden geïdentificeerd, door de facilitator geclusterd en vervolgens werden de vragen met betrekking tot de metadata en de kenmerken van de data beantwoord. Dit leverde de volgende twee tabellen op: Cluster Databronnen Opmerkingen Cluster 1 Ingebouwde camera Cluster 2 Tevredenheidsenquête via scherm percentage verdeelde schermtijd, handelaar vs stad, bron platform Cluster 3 QR-codes met doorverwijzingen Cluster 4 Geluidssensor (straatlawaai, incident) Cluster 5 Weersinformatie linkken aan drukte voor context aan handelaar Cluster 6 Betaal terminal data Omzet in aantallen en waarde handelaars Cluster 7 Marktcijfers/ trends (GfK, AC Nielsen, Agoria, ... ) Historische cijfers (situatie voor scherm) Cluster 8 Demografische gegevens Clearchannel gebruik telecom data om te bepalen wie bereikt wordt met schermen Cluster 9 Proximus/ google betaalverkeer drukte (passanten) monitoring gsm-gebruik Inzicht naar handelaar drukte uit wifi data inzicht naar handelaar drukte uit nobiliteitsdata Wifi cijfers drukte in de stad databron fluvius/RTF/Proximus lijst inwoners --> van waar komen passanten? Cluster 10 Bluetooth meting voor druktemeting WiFi/Bluetooth-scanner in scherm Cluster 11 Verkoop bij ondernemers die gelinkt kan worden aan promo via scherm "Actiecodes" handelaars --> hoeveel uit het scherm? Cluster 12 Toestand bezette schermtijd algemeen Touchinput van scherm Eventuele drukknoppen onder of naast het scherm Cluster 13 Aantal navigaties -> goede indicatie of het scherm naar een actie geleid heeft (naar de winkel te stappen) Cluster 14 gemiddelde tijd gebruik scherm verschil advertentie openbare info aantal clicks per advertentie aantal opzoekingen passantentelling Aantal gebruikers van het scherm (aantal keren aangeklikt) Aantal gepost advertenties Meest bekeken pagina's bron platform Aantal QR Code scans Toestand bezette schermtijd per gebruiker Hoeveel airtime is er over? Metadata Cluster 1 Cluster 2 Cluster 3 Cluster 4 Cluster 5 Cluster 6 Naam van de databron Passantentellingen externe data Passantentellingen via sensoren aan scherm Passanten tellingen via sensoren andere locatie Verkoop data handelaars Marktcijfers (trends) Geïnde acties bij handelaars Eigenaar van de data Open source, stad of 3de partij of on site Open source, stad Open source, stad of 3de partij handelaars Lokaal bestuur of derde partij Rol van de boekhouder Welke gegevens zijn allemaal in de data verwerkt/ beschikbaar? Aantallen, modaliteiten aantal passanten vraag wat wil de handelaar ter beschikking stellen, aantal kopers , gemiddelde aankoopsom ? #bezoeker #marktkramers leeftijdscategorie (camera) geslacht (camera) mood (bv. happy) (camera) aantal vrachtwagens (camera) aantal fietsers (camera) returning visitor (WiFi of Bluetooth) aantal auto's (camera) In welk formaten worden de data opgeslagen en opgehaald? CSV, JSON Via platform? Om de hoeveel tijd is er nieuwe data beschikbaar? (data frequentie en data recentheid) Real time of bepaalde intervallen Real time of bepaalde intervallen Real time of bepaalde intervallen kwartaal Sporadisch wanneer de metingen worden uitgevoerd Wat is de dekkingsgraad van de data? Lokaal - stad/gemeente Beperkt maar wel zeer lokaal (waar het scherm staat) Meestal groter maar niet altijd relevant Digitale maturiteit handelaar Hoe wordt de data opgehaald? (bv API - push/pull, webhook, ...) API API, MQTT API, MQTT Manuale uploads? API? Metadata Cluster 1 Cluster 2 Cluster 3 Cluster 4 Cluster 5 Cluster 6 Kenmerken van de data Is GDPR van toepassing (zijn er persoonlijke gegevens aanwezig in de data) en waarom? Ja maar dit wordt zogoed als altijd geanonimiseerd dus ok Ja maar dit wordt zogoed als altijd geanonimiseerd dus ok Ja maar dit wordt zogoed als altijd geanonimiseerd dus ok Ja, persoonsgegevens bv marktkramers Ja, indien terugkoppeling op klantnaam Is de data betrouwbaar? (bv. zijn de sensoren betrouwbaar bij regenweer)? Dient bewaakt te worden - niet onze data Gezien het hier over 1 sensor op een specifiek locatie gaat zou dit vrij betrouwbaar moeten zijn Invraag te stellen naar gelang systeem Tellingen kunnen afwijken, aantal marktkramers niet 2. kortingscodes kunnen gedeeld worden In welke mate is de data vindbaar? Fair principe 1: Goed beschreven en geïndexeerd en metadata kunnen doorzocht worden 1 In welke mate is de data toegankelijk? Fair principe 2: Het is duidelijk of en hoe je toegang kunt krijgen tot de (meta)data en op te halen via standaardprotocollen 1 In welke mate is de data interoperabel? Fair principe 3: Metadata zijn zo beschreven dat machines ze kunnen interpreteren en het is duidelijk hoe die (meta)data zich tot andere (meta)data verhouden 1 In welke mate is de data beschikbaar voor (her)gebruik? Het is duidelijk hoe data gebruikt en hergebruikt mogen worden en ze zijn rijkelijk voorzien van kenmerken Hoge mate aangezien externe data Vraag & antwoord en volgende stappen Vragen De opname van deze sessie is te bekijken via deze link . Volgende werkgroepen Indien u graag zou willen deelnemen aan één van de aankomende werkgroepen, kan u via de onderstaande link een overzicht van de workshops terugvinden en u ook zo inschrijven. De tweede thematische werkgroep zal plaatsvinden op 30 maart om 13u00 via Microsoft Teams. Inschrijvingslink: VLOCA-Visualo . Andere werkgroepen Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2022-11-07 09u00-12u00 Vlaamse Overheid Herman Teirlinckgebouw (Brussel) Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-03-02 13u00-16u00 Digitaal Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-03-30 13u00-16u00 Digitaal Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2023-04-25 13u00-16u00 Digitaal  
Functionele werkgroep Deze thematische werkgroep richt zich op het identificeren en in kaart brengen van de functionele noden en interacties . Na de data- en informatiewerkgroep zijn deze respectievelijke noden helder geworden. Deze functionele werkgroep bouwt hierop verder om de data- en informatie- uitwisseling tussen mensen en systemen, mensen onderling en systemen onderling te schetsen. De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de IT-architectuur verder aan te vullen. De Functionele werkgroep vond plaats op Fout: ongeldige tijd. . Deelnemers Organisatie Deelnemer Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA) Fabian de la Meilleure Laurien Renders Alain Glickman Provincie Oost-Vlaanderen Joachim Van den Bergh Pieter-Jan Fieremans Provincie Vlaams-Brabant Alexander Leysen VERA Kenny Stevens Jan Potemans Stad Halle Kasper Vanbeginne AE Steven De Block Aanleiding en Context Initiatief Met het Visualo-project willen de initiatiefnemers, waaronder stad Halle, een gezond en aantrekkelijk stadscentrum creëren waar lokale verkopers, horeca, organisaties en de mensen die er wonen samen kunnen komen en de stad op een andere manier kunnen beleven. Aan de hand van verschillende technologieën en gerichte communicatie zal het aanbod van lokale handelaren gepromoot worden om zo interactie met de inwoners te verhogen. Men wil dus specifiek inzetten op lokale handelszaken die een grote impact gevoeld hebben door corona. Daarnaast is hun aanbod weinig bekend bij inwoners en nog minder bij bezoekers. Digitale infoschermen in het straatbeeld zouden een oplossing kunnen zijn maar tonen vooral advertenties voor multinationals en webshops. Daarnaast stelt men vast dat lokale besturen zich vaak beperkingen tot aankondigingen voor evenementen. Het doel van het project is de creatie van een gebruiksvriendelijke app voor handelaars, een performant platform voor de centrum manager en het weergeven van advertenties op slimme infoborden. Hieronder een opsomming van de vereisten per doelgroep: Presentatie Slide 9 VLOCA Vloca-principes Presentatie Slide 9 Om te beginnen werden de VLOCA-principes toegelicht: VLOCA staat voor: - Transparantie: alle ontwikkelingen en verworven kennis wordt transparant op de kennishub geplaatst, voor iedereen bereikbaar met zelfs de mogelijkheid om zaken aan te vullen - Schaalbaarheid: de use cases vormen steeds het startpunt van de analyse waarbij er steeds rekening gehouden wordt hoe men los van een bepaalde technologie een oplossing kan uitgewerkt worden - Technologisch agnostisch: VLOCA houdt niet vast aan één bepaalde technologie. De use cases vormen het startpunt en hierbij wordt nagedacht hoe er los van een bepaalde technologie een oplossing kan uitgewerkt worden. - Gebruikersgericht: oplossingen worden uitgedacht in functie van het standpunt van de eindgebruiker - Interoperabel: de oplossingen kaderen nooit in slechts één project maar zijn bruikbaar voor huidige en toekomstige trajecten. - Duurzaamheid: de oplossingen die gegenereerd worden zijn niet enkel bruikbaar op korte termijn, maar ook voor de toekomst Proces Binnen VLOCA vertrekt men steeds vanuit de use cases die in de vorige sessies geïdentificeerd en gevalideerd werden. Daarnaast konden ook een aantal datanoden gedistilleerd worden. De opzet van de tweede thematische werkgroep is het identificeren en in kaart brengen van de functionele noden en interacties . Dit gebeurt aan de hand van een functionele oefening van data- en informatie volgens use cases, stakeholders, beslissingspunten en applicatie componenten. Deze fase bevindt zich in het luik van de bedrijfs- en IT architectuur. Werkgroepen In het bovenstaande schema kan je zien dat we ons ongeveer in het midden van het traject bevinden. Na deze werkgroep volgt nog een technologie werkgroep waarna een publieke review plaatsvindt om de architectuurstandaard te valideren. Samenvatting vorige werkgroep Het verslag van de vorige werkgroep met een overzicht van alle use cases en concepten kan je hier terugvinden. Archimate Wat: Visuele architectuur taal. Om mensen en systemen te laten samenwerken, hebben we een gedeelde architectuur omgeving nodig die beter communiceert. Doel: Om die gesprekken te ondersteunen en om te helpen bij het nemen van beslissingen, maken we verschillende modellen voor verschillende belanghebbenden en trajecten, zodat we complexe systemen, processen en oplossingen begrijpen en kunnen communiceren met elkaar. Hoe: Gestandaardiseerde aanpak en woordenschat om de verschillende aspecten van de architectuur te beschrijven. Binnen archimate kunnen we 4 lagen onderscheiden, gemapt op Open City Architectuur: Motivatie Beschrijft de uitdaging / probleem waarmee de sponsor, business en ICT afdelingen worden geconfronteerd. Dit is de reden waarom het traject is opgesteld. Bedrijf De bedrijfsarchitectuur is bedoeld om de gewenste processen in kaart te brengen. Het is tevens belangrijk om de betrokken actoren te identificeren, die de inhoud & volgorde van de processen valideren. Applicatie De applicatie architectuur ondersteunt de bedrijfsarchitectuur en beschrijft de relaties tussen applicatie componenten, functies, services, .. in een multimodaal model. Technologie De technologie architectuur ondersteunt de applicatie architectuur. Het beschrijft de relaties tussen platform- en infrastructuur omgevingen voor de technologische services die ze aanbieden aan de applicaties. Oefeningen werkgroep Aanpak Het verloop van de oefening is als volgt: Deelnemers worden doorverwezen naar een miro bord (de link naar dit bord kan je hier terugvinden) Om te beginnen worden de use cases overlopen Vervolgens overlopen we de bijbehorende schema's Tot slot krijgen de deelnemers de mogelijkheid om feedback te geven op de schema's aan de hand van groene en rode post-its met als doel extra noden te capteren en indien nodig aanpassingen te doen. Presentatie use cases Feedback en discussie m.b.t architectuurschema's Om te beginnen werden alle architectuurschema's toegelicht. Hierop werden de volgende opmerkingen en feedback gegeven: Kasper : Bij realtime monitoring heb je meerdere facetten: bepaalde informatie ingeven via het scherm informatie registreren op basis van de camera en zo de weergegeven informatie aanpassen aan het doelpubliek - adaptieve interactie monitoren van data Jan : Voor alle informatie die niet afkomstig is van klanten: evenementen bijvoorbeeld, nieuws van de stad, crisiscommunicatie etc., zit dit in het schema vervat? - Paul: jazeker, dit zit hierin opgenomen Steven : Voor mij is het duidelijk gezien mijn achtergrond (aanbieder van software). De dingen die ik hier zie zijn helemaal niet nieuw. Dit zijn zaken die voor ons heel relevant zijn. Vervolgens kregen de deelnemers de tijd om per architectuurschema rode en groene post-it's toe te voegen met vragen en opmerkingen. Schema 1: Performance platform voor centrum manager Steven : aangezien we over een performance platform spreken, gaat het niet enkel over het beheer maar ook over hoe goed de advertenties het doen. We zullen de handelaars moeten kunnen overtuigen met de succes rate van de advertenties. Adverteren zijn grote budgetten voor hun en zij willen weten wat ze hiervoor in de plaats zullen krijgen. Dit is data die je heel goed zal moeten beheren en die een city marketeer ter beschikking moet hebben. - Paul: absoluut! Dit zit volgens mij bij de onderzoeksresultaten. Bij databeheer zit ook een link naar intelligentie beheer. Joachim : valt hieronder het aansturen van verschillende locaties (in geval van meerdere schermen met andere inhoud)? Ik had begrepen dat er een optie zou zijn voor meerdere schermen per gemeente en dat deze dynamisch zouden kunnen aangestuurd worden. Indien een adverteerder een voorkeur heeft voor een bepaalde locatie, hoe en waar wordt dit aangestuurd? De definitie die hier gebruikt wordt, wijst eerder op de content creator terwijl een deel van de activiteit bij de beheerder ligt; het spreiden van content over verschillende assets. De rollen en verantwoordelijkheden horen ergens anders thuis volgens mij. - Paul: ik denk dat dit de bedoeling is vanuit de data centrale. Dit wordt beschreven in de definities. - Kasper: de functionaliteit ook. In het kader van de adaptieve advertenties waarbij het kan voorkomen dat het systeem/beheerder moet weten op welke locatie een advertentie te lanceren. Slimme technologie moet tevens in staat zijn om in te schatten waar en wanneer een advertentie best gepubliceerd wordt. - Joachim: het is gelinkt aan context: tijd, plaats en eventueel ook doelgroep. - Paul: dit zit zowel bij de app als bij de mediacentrale. Dit gaan we nog herbekijken. Joachim : bevat data governance gebruikersmanagement? - Paul: data governance gaat eerder zeggen hoe we zaken gaan accepteren en capteren, rollenbeschrijving,.. Puur user management zit niet in data governance Joachim: slaagt de consent op de handelaar of op de burger of beide? Ik veronderstel op de handelaar. - Paul: voor allebei - Joachim: ik zie dit niet werken voor allebei aangezien het in de publieke ruimte gebeurt. - Kasper: het systeem zal zo ontworpen moeten worden dat een concent niet nodig is. Moeten we bekijken. Alexander : van bij de start van dit project werd gezegd dat we wat betreft consent en privacy er nog niet aan uit zijn wat kan en niet. - Paul: absoluut, hiervoor moet bekeken worden met juristen en DPO wat de mogelijkheden zijn. Vraag & antwoord en volgende stappen Opname De opname van deze sessie is te bekijken via de onderstaande link: Volgende werkgroepen Indien u graag zou willen deelnemen aan één van de aankomende werkgroepen, kan u via de onderstaande link een overzicht van de workshops terugvinden en u ook zo inschrijven. De derde thematische werkgroep zal plaatsvinden op 25 april om 13u00 via Microsoft Teams. Inschrijvingslink: VLOCA-Visualo . Andere werkgroepen Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2022-11-07 09u00-12u00 Vlaamse Overheid Herman Teirlinckgebouw (Brussel) Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-03-02 13u00-16u00 Digitaal Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-03-30 13u00-16u00 Digitaal Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2023-04-25 13u00-16u00 Digitaal  
Technologie werkgroep Deze thematische werkgroep richt zich op het identificeren en in kaart brengen van de technologie die nodig is om het traject technisch werkbaar te maken. Onder technologie verstaan we hardware, software en hybride infrastructuur . In deze werkgroep kijken we samen welke bouwstenen nodig zijn om tot de oplossing(en) te komen voor de use cases die tijdens de vorige werkgroepen werden gedefinieerd. De Werkgroep staat open voor deelname door de gehele quadruple helix . Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders, die samen deze noden in kaart brengen. De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de IT-architectuur verder aan te vullen.Heb jij interesse, specifieke noden, expertise of andere belangen bij dit traject? Klik hier om je in te schrijven. Andere werkgroepen Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2022-11-07 09u00-12u00 Vlaamse Overheid Herman Teirlinckgebouw (Brussel) Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-03-02 13u00-16u00 Digitaal Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-03-30 13u00-16u00 Digitaal Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2023-04-25 13u00-16u00 Digitaal  +
Data en informatie werkgroep: Het potentieel van urban mining voor de bouwsector Tijdens de eerste thematische werkgroep worden de data en informatienoden van de reeds geïdentificeerde use cases in kaart gebracht. De Werkgroep Data en Informatie staat open voor deelname door de gehele quadruple helix . Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders, die samen de data- en informatienoden in kaart brengen. De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen. De Data en informatie werkgroep vond plaats op 29 juni 2023. Deelnemers Organisatie Deelnemer Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA) Fabian de la Meilleure Paul De Wilde Alain Glickman Stad Mechelen/VLOCA Mieke Van Cauwenberghe MyCSN  (Data platform/integrator) Niels Kelchtermans OVAM - Vlaanderen Circulair Elmar Willems VVSG Elke de Taeye Buildwise Linde Maes Tracimat Mark Bergmans Starring Jane Jan Boudrez Kevin Braem Kenny Van Wassenhove Esri Belux  Tommy De Windt Frank Desmet VITO Steven Claes VITO/VLOCA Yoko Dams Aanleiding en Context Initiatief Met het Urban mining project willen de initiatiefnemers onderzoeken hoe BIM als meerwaarde §kan ingezet worden op de korte keten van de bouwmaterialen in het teken van klimaat neutraal bouwen vandaag maar zeker in de toekomst. We zien dat de bouw nog steeds een overgroot aandeel heeft in de productie van schadelijke stoffen voor het milieu en er heel veel milieu-Impact is op de recuperatie van oudere materialen moet er drastisch ingegrepen worden. En dit kan door: Bij de bestaande bebouwing maximaal in te zetten op het recupereren van bouwonderdelen en bouwdelen en bouwgrondstoffen. Dit met hoogste prioriteit op de meest belastende bouwmaterialen zoals aluminium, staal en beton en baksteen... Bij de nieuw op te richten gebouwen maximaal in te zetten op gebruik van CO2 neutrale of positieve bouwmaterialen die naast het snel plaatsen  ook op een gemakkelijke manier hergebruikt kunnen worden en  uitgevoerd worden op klimaat neutrale bouwplaatsen We onderzoeken aan de hand van de inspiratiekaart renovatiebeleid welke bestaande type gebouwen het meest CO2 reductie opleveren na een grondige energetische renovatie. We bekijken ook de hoeveelheid aan gebouwen die via een minimale inbreng een langer en/ of nieuw leven kunnen krijgen. We willen door de stad kunnen gaan (Digital Twin light versie) waarbij we gebouwen kunnen vastnemen om daarna hun paspoort te kunnen raadplegen. Vb Utrecht  https://3d.amsterdam.nl/index.html#122050.63,486038.88,1143.55,56.00,344.51,0.00 We vinden via het (woning)paspoort bouwmaterialen terug die hergebruikt kunnen worden maar ook alle andere bouwonderdelen met een aanduiding waarvoor ze terug ingezet kunnen worden (10R) sloopopvolgingsplan SOP en herbruikbaarheidsplan Omgekeerd kan de eigenaar zelf ook de bouwmaterialen op het open platform te koop aanbieden nog voor ze uitgebroken of afgebroken worden. We willen daar boven op alles nog realiseren met het minste hinder op de openbare ruimte en voor de bewoners. We willen tenslotte inzetten op een gezond leefklimaat binnen maar ook buiten in het stedelijk weefsel waar het leefbaar moet zijn. Presentatie slide 7 Presentatie slide 8 VLOCA Vloca-principes Om te beginnen werden de VLOCA-principes toegelicht: VLOCA staat voor: - Transparantie: alle ontwikkelingen en verworven kennis wordt transparant op de kennishub geplaatst, voor iedereen bereikbaar met zelfs de mogelijkheid om zaken aan te vullen - Schaalbaarheid: de use cases vormen steeds het startpunt van de analyse waarbij er steeds rekening gehouden wordt hoe men los van een bepaalde technologie een oplossing kan uitgewerkt worden - Technologisch agnostisch: VLOCA houdt niet vast aan één bepaalde technologie. De use cases vormen het startpunt en hierbij wordt nagedacht hoe er los van een bepaalde technologie een oplossing kan uitgewerkt worden. - Gebruikersgericht: oplossingen worden uitgedacht in functie van het standpunt van de eindgebruiker - Interoperabel: de oplossingen kaderen nooit in slechts één project maar zijn bruikbaar voor huidige en toekomstige trajecten. - Duurzaamheid: de oplossingen die gegenereerd worden zijn niet enkel bruikbaar op korte termijn, maar ook voor de toekomst Proces Binnen VLOCA vertrekt men steeds vanuit de use cases die in de vorige sessies geïdentificeerd en gevalideerd werden. Daarnaast konden ook een aantal datanoden gedistilleerd worden. De opzet van de eerste thematische werkgroep is om de datanoden en informatiestromen verder in kaart te brengen en te capteren wat de metagegevens zijn. Daarnaast worden ook de andere gegevens die gekoppeld zijn aan data en informatiestromen-en bronnen geïdentificeerd. De volgende stap in het proces is de verwerking van deze informatie in de architectuur. Hierbij maken we effectief de brug van de business naar de IT zijde. Werkgroepen Tot nu toe hebben we de opstartvergadering en de business werkgroep tezamen met OSLO georganiseerd. Vanaf nu gaan we elk onze eigen weg (maar tegelijk ook weer niet). Hoewel de komende werkgroepen los van elkaar plaatsvinden, is er een constante uitwisseling van informatie tussen OSLO en VLOCA om een complementaire uitkomst te garanderen. Samenvatting vorige werkgroep Het verslag van de vorige werkgroep met een overzicht van alle use cases en concepten kan je hier terugvinden. Oefeningen werkgroep Toelichting use-cases Vooraleer we in de oefeningen konden duiken werd een overzicht gegeven van alle geïdentificeerde use cases: Samenvatting Beschrijving UC1: Aanbod deel Een data register systeem (databank) van alle (al dan niet) geplande af te breken gebouwen met hun gebruikte materiaal ter beschikking stellen. Eigenlijk uiteindelijk is het de bedoeling van alle gebouwen een BIM bestand te hebben. UC2: Vraag deel Een mogelijkheid om een 'vraag' in te dienen van een nieuwbouw of renovatie project met de beoogde materiaal dimensies en specificaties. Kan 'open' of via 'login' UC3: Makelaars deel De mogelijkheid om de vraag en aanbod te 'match maken' door een 'intelligente' algoritme te berekenen voor wie welke materiaal zou kunnen dienen UC4: Offerte aanbod Het kunnen aanbieden van materiaal voor specifieke aanvragers met een concrete offerte UC5: Bestelling uitvoeren Het kunnen aanvaarden van een 'offerte' van de aanbieder van herbruikbare bouw materiaal UC6: Inzichten & Dashboarding Het verkrijgen van inzichten die het beleid kan beinvloeden en/of bijsturen UC7: Principes Schaalbaarheid (voor extra steden en regio's) en interoperabiliteit (voor extra toepassingen) van de toepassing is cruciaal UC8 : Afbraakwaarde Berekening kunnen doen om verkoopswaarde vs rennovatie vs afbraak van eender welk leegstand gebouw UC9 : Woningspaspoort Berekening van 'kwaliteit' van een gebouw, vooral ifv duurzaam (CO2) en Levensduur (wanneer moet iets evt vervangen worden)+ hergebruiksinventaris= Woningspaspoort UC10 : CRM, Helpdesk,... Een CRM en Helpdesk om gebruikers aan te trekken, te stimuleren om te gebruiken en retentie bij een 'mindere' ervaring. UC11: Aanbod deel Een data register systeem (databank) van alle (al dan niet) geplande af te breken gebouwen met hun gebruikte materiaal ter beschikking stellen. Eigenlijk uiteindelijk is het de bedoeling van alle gebouwen een BIM bestand te hebben. Uit deze lijst werden er 3 use cases geselecteerd: UC1, UC2 en UC9. Binnen UC1 kan men de volgende business capabilities onderscheiden: Beschrijving UC1 Via allerlei data over de gebouwen een estimatie kunnen geven van de BIM en die na evaluatie al dan niet op te laden in de BIM databank met vermelding van methode, verwachte kwaliteit van de model ed meer. BC1.2 Alle eigenaars van gebouwen moeten een standaard BIM model kunnen invoeren en aanpassen BC1.3 Bestaande andere standaarden moeten kunnen automatisch vertaald worden naar de standaard BIM model (eigenaars die een soortgelijke maar geen identieke BIM formaten gebruiken moeten de mogelijkheden hebben om die alsnog op te laden en te 'vertalen' naar de BIM formaten) BC1.4 Bestaande ingevulde databases van BIM's (of vertaalbare) modelen moeten met 'druk op een knop' kunnen opgeladen worden in het systeem BC1.5 Herbruikbaarheidsgraad (kwaliteit van het materiaal) kunnen invoeren met objectieve en subjectieve criteria met ook foto's of andere ongestructureerde data bronnen BC1.6 Via allerlei data over de gebouwen een estimatie kunnen geven van de BIM en die na evaluatie al dan niet op te laden in de BIM databank met vermelding van methode, verwachte kwaliteit van de model ed meer. BC1.7 Overzicht van opvulling van de BIM databank incl % tov volledige universum Vervolgens werd ingezoomd op UC2. Hierbij horen de volgende business capabilities: Beschrijving UC2 Een mogelijkheid om een 'vraag' in te dienen van een nieuwbouw of renovatie project met de beoogde materiaal dimensies en specificaties. Kan 'open' of via 'login' BC2.1 Bij nieuwe project kunnen opladen van de 'beoogde' BIM van het nieuwe gebouw/project met laatste datum van aanvraag BC2.2 Het kunnen aanvragen van specifieke materiaal met laatste datum waarop nog kan geboden worden BC2.3 Overzicht van opvulling van de aanvraag databank BC2.4 Indien niet herbruikbaar, dan wordt de kans gegeven om door recyclage 'klanten' ook een aanvraag kan gemaakt worden. Tot slot, de laatste use case met bijhorende business capabilities: Beschrijving UC9 Berekening van 'kwaliteit' van een gebouw, vooral ifv duurzaam (CO2) en Levensduur (wanneer moet iets evt vervangen worden)+ hergebruiksinventaris= Woningpaspoort BC9.1 Met een 'subjectieve' gradatie van CO2 producerende materialen kan een gebouw of delen ervan berekend worden om te zien hoe die scoort op duurzaamheid. BC9.2 Via bepaalde vooropgestelde lijst de levensduur (voor een controle) berekening van een gebouw. BC2.3 Na controle kan een gebouw een nieuwe levensduur estimatie krijgen (manueel aanpassen, en niet automatisch laten overschrijven via business rules) Aanpak Het verloop van de oefening is als volgt: Deelnemers worden doorverwezen naar een miro bord (de link naar dit bord kan je hier terugvinden), selecteren een blauwe post-it en schrijven databronnen op De facilitator van de werkgroep clustert deze databronnen samen onder één gemeenschappelijke noemer Per databron worden eerst de metadata samen gecapteerd, vervolgens de kenmerken van de data Use case 1 Om te beginnen werd er bekeken welke databronnen men kon onderscheiden. Deze databronnen werden vervolgens door de facilitator en in onderling overleg geclusterd. Hierbij een overzicht van de vernoemde databronnen: Cluster Databronnen Cluster 1 Inventarisatie huishoudelijk afval, per gemeente alle hoeveelheden en soorten: OVAM MATIS ondersteunt tracering en registratie van afvalcijfers: OVAM Let op: verschil huishoudelijk en bedrijfsmatig afval! sector gegevens rol IVOO Jaarlijkse, publieke gegevensopvraging, xlxs bestanden publiek beschikbaar Cluster 2 EPC woning --> verplichte renovatie naar niveau Cluster 3 Jaarlijks geproduceerde wegendata (beschikbaar in de markt) kan ook dienen om toestand gebouwen initieel vast te stellen. Gebouwen zijn opervlakkig 'inspecteerbaar'. (Regelmatige vsiuele controle door burgers/gevolmachtigde via Smart Phone google streetview 3d pointcloud Cluster 3 Metadataportaal datavindplaats bruikbaar?  https://metadata.vlaanderen.be/srv/dut/catalog.search#/home Cluster 4 Diverse (ERP / inventaris / ...) externe systemen (van leveranciers) met reeds aanwezige producten (goederen & diensten) en hun cycli (nieuw / gewijzigd / product-fit / ...) alsook Billing Of Material (BoM). Zodat we nadien kunnen zorgen, na de data captatie, dat de kwaliteit van de producten voldoet aan de verwachtingen van het aanbod Cluster 5 EPC en gekoppeld Renovatiebudget Cluster 6 Volledig 3D, Point Cloud model Vlaanderen met CAD BIM GIS integratie (impact gebouw omgeving, AI bouwmaterialen detectie, potentieel indoors beelden en (real-time) asset detetie, afbraakbeheer, (real-time) tracking en tracing bouwmaterialen, afbraakmaterialen, etc.) Schaalbaar/reproduceerbaar Mobile friendly Portaal/Loket met gestandaardiseerde wizard en combinatie databronnen via api's, webhooks en potentieel logica op verzamelde data voor productie eindgegevens en inzichten Datavindplaats Vlaanderen In de volgende oefening werden een aantal vragen gesteld over de metadata: Wat is de naam van de databron Wie is de eigenaar van de data Welke gegevens zijn in de data verwerkt/beschikbaar In welke formaten worden de data opgeslagen en opgehaald Om de hoeveel tijd is er nieuwe data beschikbaar (data frequentie en data recentheid) Wat is de dekkingsgraad van de data Hoe wordt de data opgehaald (bv API – push/pull, webhook,..) De deelnemers konden vervolgens per databron (blauwe post-its) die tijdens de vorige oefening gedefinieerd werden in het Miro bord de vragen te beantwoorden. Dit leverde de onderstaande tabel op: Metadata Conditie Datastandaardisatie Kadaster Vergunningen en verplichtingen Beschikbaarheid materialen Naam van de databron Plaatsbeschrijving (incl. foto's) SFB Kadaster Historische waarde/monument Inventaris Onroerend Erfgoed (?) Prijzen (en stock?) van de herbruikbare materialen zie ook databank van OPALIS Conditiemeting Nen standaarden omgevingsvergunningen Leveranciers/producenten materialen hergebruikinventaris Aansluiten op OSLO en initiatieven AWV voor OTL standaardisatie en aanleveren BIM data? https://wegenenverkeer.be/zakelijk/bim/otl Databank Tracimat - sloopopvolgingsplannen (ovb) Eigenaar van de data gebouweigenaar Openbare instantie GIS Openbare instantie GIS tracimat Leveranciers Welke gegevens zijn allemaal in de data verwerkt/ beschikbaar? (beelden van) materialen/bouwelementen en hun conditie bouwjaar, bouwvolume, gebouwtype, materialen ikv sloop,...; voor residentieel>1000m en niet-residentieel >5000m In welk formaten worden de data opgeslagen en opgehaald? Industry Foundation Classes (IFC), Autodesk Revit (. rvt), ArcGIS BIM file Om de hoeveel tijd is er nieuwe data beschikbaar? (data frequentie en data recentheid) bij "sleutelmomenten" zoals verkoop, verhuur,...? bij verplichting sloopopvolging, vrijwillig; continu Dagelijks Wat is de dekkingsgraad van de data? Moet duidelijk leeftijd, samenstelling, behandeling en toestand opnemen Beschrijven van 'bestemming' materialen (bv een binnendeur) Vlaanderen Hoe wordt de data opgehaald? (bv API - push/pull, webhook, ...) Kenmerken van de data Conditie Datastandaardisatie Kadaster Vergunningen en verplichtingen Beschikbaarheid materialen Is GDPR van toepassing (zijn er persoonlijke gegevens aanwezig in de data) en waarom? foto's interieur zijn confidentieel Nee omdat er geen persoonsgegevens zijn Ja Neen Is de data betrouwbaar? (bv. zijn de sensoren betrouwbaar bij regenweer)? Hangt af van de 'objectiviteit' van de meting en expertise ja Ja, en zal meer betrouwbaar worden met de tijd (ervaring deskundigen, feedback door verplichte tracering sinds juli 2022,...) 1: goed 1: goed 1: goed NVT In welke mate is de data interoperabel? Fair principe 3: Metadata zijn zo beschreven dat machines ze kunnen interpreteren en het is duidelijk hoe die (meta)data zich tot andere (meta)data verhouden 1: goed In welke mate is de data beschikbaar voor (her)gebruik? Het is duidelijk hoe data gebruikt en hergebruikt mogen worden en ze zijn rijkelijk voorzien van kenmerken 1: goed Use case 2 Voor de tweede use case ging men op dezelfde manier te werk als voor de eerste: databronnen werden geïdentificeerd, door de facilitator geclusterd en vervolgens werden de vragen met betrekking tot de metadata en de kenmerken van de data beantwoord. Dit leverde de volgende twee tabellen op: Cluster Databronnen Opmerkingen Cluster 1 P & G score (overstroming) Zonnestudie Mobiliteitsscore (bv immoweb) Cluster 2 Informatie van notarissen Cluster 3 Ik neem aan dat dit document gekend is ;-): chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/ https://globalabc.org/sites/default/files/2021-09/GABC_The-Building-Passport_FINAL.pdf asbest inventaris Alles blijft binnen het woningpaspoort en blijft privé pas als de eigenaar wil delen kan de link gemaakt worden naar het open platform? Cluster 3 Zie afsprakenkader over Woningpas en data Protocol OVAM – VEKA - Fluvius: van (fluvius.be) Cluster 4 Materiaaldata koppelen aan BIM model en andere bestaande toepassingen zoals de EPB-software en TOTEM. Daarnaast onderzoeken of we de data kunnen integreren in de Woningpas. Het ontwikkelde paspoort genereert naast de asbestinventaris ook een sloopopvolgingsplan met informatie over de materialen (hoeveelheid, samenstelling, historiek ...) die vrijkomen bij ontmanteling en sloop. TOTEM = (Tool to Optimise the Total Environmental impact of Materials) is een transparante, eenvoudige, digitale interface waarmee de Belgische bouwsector aan de slag kan om de milieu-impact van gebouwen te objectiveren en te verminderen. TOTEM (vlaanderen.be) > M-peil Cluster 5 PID Metadata Inventaris technieken Inventaris materialen Infrastructuur Waardebepaling materialen Naam van de databron uitgevoerde herstellingen bv aan ketel, pomp,...? Asbest Aansluitingen Situatieschets en advies onder voorbehoud onderhoud verslagen ketels/sww product/materiaal specificaties bouwelementen Impact en advies duurzaamheid pand Zonnepanelen, laadpaal, warmtepomp, … Lijst van vermarktbare bouwonderdelen, bouwmaterialen is vrij toegankelijk voor iedereen? Levensduur bouwmaterialen, mogelijkheid tot notificaties in woningpaspoort als levensduur overschreden wordt De bouwcatalogus gaat uit van referentielevensduurdata om te bepalen hoe lang bepaalde materialen gemiddeld kunnen gebruikt worden. Zie rapport:  Bouwcatalogus veranderingsgericht bouwen (vlaanderen.be) Eigenaar van de data in gemeenschappelijk nut te delen voor iedereen toegankelijk indicatie welke materialen aan een marktconforme prijs aangeboden kunnen worden Welke gegevens zijn allemaal in de data verwerkt/ beschikbaar? merk, datum, serie nummer, onderdelen, prijs?, manual, datum onderhoud en indien nodig herstelgegevens (datum, vervangonderdeel,...) hergebruikinventaris Buildwise met selectie businessmodel RotorDC, materiaalbank,… In welk formaten worden de data opgeslagen en opgehaald? Om de hoeveel tijd is er nieuwe data beschikbaar? (data frequentie en data recentheid) plaatsing, herstelling, onderhoud,… Wat is de dekkingsgraad van de data? Hoe wordt de data opgehaald? (bv API - push/pull, webhook, ...) Kenmerken van de data Inventaris technieken Inventaris materialen Infrastructuur Waardebepaling materialen Is GDPR van toepassing (zijn er persoonlijke gegevens aanwezig in de data) en waarom? Ja? In welke mate is de data vindbaar? Fair principe 1: Goed beschreven en geïndexeerd en metadata kunnen doorzocht worden niet voor bestaande gebouwen via Madaster wel een estimatie via info architecten, studiebureau meer gedetaileerde info In welke mate is de data toegankelijk? Fair principe 2: Het is duidelijk of en hoe je toegang kunt krijgen tot de (meta)data en op te halen via standaardprotocollen uc1: een deel van de digital twin van Oostende, waarvan de data gerepliceerd worden naar Vlaams Overheid. Waarvan sommige informatie met de burger gedeeld kan worden en andere informatie afgeschermd wordt In welke mate is de data interoperabel? Fair principe 3: Metadata zijn zo beschreven dat machines ze kunnen interpreteren en het is duidelijk hoe die (meta)data zich tot andere (meta)data verhouden In welke mate is de data beschikbaar voor (her)gebruik? Het is duidelijk hoe data gebruikt en hergebruikt mogen worden en ze zijn rijkelijk voorzien van kenmerken Vraag & antwoord en volgende stappen Vragen Nvt Volgende werkgroepen Indien je graag zou willen deelnemen aan een toekomstige werkgroep kan je via de onderstaande link een overzicht van de workshops terugvinden en zich hier inschrijven. Andere werkgroepen Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-01-12 13u00-16u00 VAC Gent Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-04-04 13u00-16u00 Digitaal Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2023-05-09 13u00-16u00 Digitaal  
Functionele werkgroep Deze thematische werkgroep richt zich op het identificeren en in kaart brengen van de functionele noden en interacties, waar data- en informatie-uitwisseling tussen mensen en systemen, mensen onderling en systemen onderling centraal staat. De Werkgroep staat open voor deelname door de gehele quadruple helix. Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders, die samen deze noden in kaart brengen. De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de IT-architectuur verder aan te vullen.Heb jij interesse, specifieke noden, expertise of andere belangen bij dit traject? Klik hier om je in te schrijven. Andere werkgroepen Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-01-12 13u00-16u00 VAC Gent Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-04-04 13u00-16u00 Digitaal Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2023-05-09 13u00-16u00 Digitaal  +
Technologie werkgroep Deze thematische werkgroep richt zich op het identificeren en in kaart brengen van de technologie die nodig is om het traject technisch werkbaar te maken. Onder technologie verstaan we hardware, software en hybride infrastructuur . In deze werkgroep kijken we samen welke bouwstenen nodig zijn om tot de oplossing(en) te komen voor de use cases die tijdens de vorige werkgroepen werden gedefinieerd. De Werkgroep staat open voor deelname door de gehele quadruple helix . Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders, die samen deze noden in kaart brengen. Specifiek zijn we voor deze werkgroep op zoek naar meer technische profielen zoals IT-architecten, solutions architecten, IT managers, personen die actief zijn binnen de industrie,.. De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de IT-architectuur verder aan te vullen.Heb jij interesse, specifieke noden, expertise of andere belangen bij dit traject? Klik hier om je in te schrijven. Andere werkgroepen Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-01-12 13u00-16u00 VAC Gent Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-04-04 13u00-16u00 Digitaal Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2023-05-09 13u00-16u00 Digitaal  +
Business werkgroep: Het potentieel van urban mining voor de bouwsector De business werkgroep is de eerste werkgroep binnen het City of Things Het potentieel van urban mining & BIM voor de bouwsector Traject. Het gaat om een inspiratiesessie waar stakeholders meedenken om alle mogelijke use cases, randvoorwaarden, bezorgdheden, opportuniteiten en meer te identificeren. Digitaal Vlaanderen (OSLO) en Agentschap Binnenlands bestuur (VLOCA) organiseren en faciliteren deze werkgroep samen. De werkgroep staat open voor deelname door de gehele quadruple helix . Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders. De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen. De Business werkgroep vond plaats op Fout: ongeldige tijd. . Deelnemers Organisatie Deelnemer Digitaal Vlaanderen (OSLO) Lorenzo Vylders Arne Scheldeman Agentschap Binnenlands bestuur (VLOCA) Fabian de la Meilleure Laurien Renders Alain Glickman Stad Oostende Olivier De Buck Mathijs Dewaele Autonoom Gemeentebedrijf Stadsvernieuwing Oostende Sam De Beuckelaere Vives Hogeschool Oliver de Wolf Buildwise Thieme Engelborghs OVAM Evi Rossi Context Initiatief Dit project kadert binnen de circulaire economie ambitie van Oostende. Hierbinnen willen ze tegen 2050 energie- en CO² neutraal zijn. Het doel van het traject Urban Mining is om te kijken naar wat er in de stad zelf als bouwmateriaal gerecupereerd en herbestemd kan worden. Dit zal gedaan worden aan de hand van BIM-modellen op te stellen. Hiervoor werken ze ook samen met Vives om scans te maken van gebouwen en IFC (industry foundation class) modellen op te stellen. Wat IFC juist inhoudt zal later nog aan bod komen. Hiervan zal ook gebruikt gemaakt worden wanneer zal gekeken worden naar de uitwisseling op een open platform welke toegankelijk is voor iedereen. Op dit portaal kunnen eigenaars, aannemers, bouwondernemingen, enzovoort kijken welke bouwmaterialen aanwezig zijn en herbestemd kan worden. Hiernaast is nog een luikje juridisch onderzoek om na te gaan welke verplichtingen er kunnen gemaakt worden om architectenbureaus in de toekomst bij een aanvraag het IFC model te delen, om zo te kijken welke data dan uiteindelijk allemaal gedeeld kan worden (bijvoorbeeld welke materialen er gebruikt worden). We verwijzen naar slides 6 – 10 voor meer informatie. VLOCA VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders. We verwijzen naar slides 35 – 41 voor meer informatie. OSLO Het doel van OSLO is om de datastromen semantisch te modelleren en de structuur van de data te standaardiseren in de context van het slimme stadsdistributie-project. Hierbij zal de focus gelegd worden op het opzetten van een gegevensuitwisseling tussen steden en leveranciers om logistieke stromen beter te beheren en optimaliseren. Het is de bedoeling om zo te zorgen voor meer samenhang en een betere begrijpbaarheid en vindbaarheid van de Data. Op die manier kan iedereen gegevens makkelijker gebruiken. Met OSLO wordt er concreet ingezet op semantische en technische interoperabiliteit. De vocabularia en applicatieprofielen worden ontwikkeld in co-creatie met o.a. Vlaamse administraties, lokale besturen, federale partners, academici, de Europese Commissie en private partners (ondertussen meer dan 4000 bijdragers). Extra informatie en een verzameling van de datastandaarden zijn te vinden op volgende links: - https://overheid.vlaanderen.be/oslo-wat-is-oslo - https://data.vlaanderen.be/ We verwijzen naar slides 28 – 34 voor meer informatie. Informeren, inspireren en aanzetten tot actie Tijdens dit onderdeel van de presentatie werden een aantal bestaande datamodellen toegelicht als inspiratie voor de verdere brainstormsessie en om op deze manier ook in het verdere traject mee te nemen. Volgende modellen, concepten en applicaties werden kort toegelicht: BIM - data Binnen BIM wordt een representatie gemaakt van een bestaand gebouw. Dit wordt voornamelijk gebruikt in de ontwerpfase bij de opzet van een gebouw. Gezien er wordt ingegaan op circulariteit en hergebruik in dit traject is BIM ook zeker van toepassing bij afbraak van gebouwen en hergebruik van materialen. OSLO - gebouw OSLO-Gebouw focust op termen die betrekking hebben op gebouwen en gebouweenheden. Het vertrekpunt hiervan zijn de termen die gedefinieerd zijn voor deze entiteiten in het Gebouwenregister (VBR). Echter gebeurde ook afstemming met INSPIRE-Building en met de federale werkgroep rond gebouwen (GT-BUNI). Het applicatieprofiel focust op wat een gebouw is, wat een perceel is en wat een gebouw eenheid is. Voor dit traject is het te high level gezien er niet wordt ingegaan op elementen maar eerder het gebouw in zijn geheel. INSPIRE - building INSPIRE biedt ook een eigen data model voor gebouwen. Hierin zijn 4 levels of detail gespecificeerd. In deze context is detail belangrijk en level 4 is hierin het meest gedetailleerd. Hier worden elementen zoals ramen en deuren benoemd. Internationaal Op internationaal niveau werd buildingSMART toegelicht. Enerzijds is er de data en geometrie, deze worden in IFC’s gezet welke een open specificatie zijn voor BIM en ontwikkeld zijn door buildingSMART. Anderzijds heb je dan verschillende BIM applicaties die deze open specificatie kunnen bekijken. Discussiepunt: in principe zou je een IFC kunnen vertalen naar de Vlaamse context? Antwoord: Ja, indien het voldoet. De modellering van gebouwen zit goed en het aspect van hergebruik en levens termijnen wordt opgenomen in BIM applicaties. Wel is er nog te grote onduidelijkheid over gebruik van data standaarden om alles samen te brengen. Dit dient verder onderzocht te worden. (Inter)nationaal Verder heeft Buildwise een uitvoeringsplan en protocol uitgeschreven om binnen Vlaanderen gebouwen om te zetten naar die classificatie waarbij verschillende elementen kenbaar worden gemaakt. Dit wordt dan opgenomen in BIM applicaties zoals Madaster en Totem. Deze BIM applicaties leggen een link met circulariteit in de elementen van gebouwen. Zo is er bijvoorbeeld informatie beschikbaar over de levenstermijn en CO²-indicatie van verschillende gebouwen. Wat het project van Oostende betreft zal vooral het onderdeel ‘material passport’ belangrijk zijn. Hierin worden alle materialen en hun kenmerken zoals kwaliteit, levenstermijn en CO² index geïdentificeerd om zo hun circulariteits visie te bewerkstelligen. Discussiepunt: Wat is BIMportal juist? Antwoord: BIMportal is een initiatief van het Technisch Comité BIM & ICT van het Buildwise. Het platform streeft ernaar om de Belgische referentieportaalsite te worden omtrent BIM en andere digitale toepassingen die gericht zijn op de noden van de bouwwereld. Het probleem in België is dat er voor tekeningen nog geen standaard is, bijvoorbeeld wanneer beton getekend wordt zal de ene ingenieur zwart gebruiken en de andere ingenieur rood. Discussiepunt: Is het onderdeel (inter)nationaal volledig? Antwoord: Nee, dit is een startpunt, dit kan dus nog verder aangevuld worden met extra zaken. Na het identificeren van de use cases kan hier meer gericht in gezocht worden. Discussiepunt: Er bestaat ook iets zoals een bouwmaterialen CO² piramide, hierbij is bijvoorbeeld te zien dat aluminium zeer vervuilend is qua CO². Levensduur wordt hier ook bij bekeken. Daarnaast bestaat er ook een mathematische tool, Ecolizer,  waarmee in projectontwikkeling het gewicht van aluminium bijvoorbeeld kan bepalen wat de CO² impact is van het gebouw. Vives: Onderzoek naar Urban Mining Zoals eerder aangehaald is Vives betrokken bij het project om het scan to BIM verhaal te ondersteunen. Op volgende pagina is een afbeelding met de roadmap terug te vinden. Vives: Upcycle your waste ‘Upcycle your waste’ is een platform van Vives dat opgezet is vanuit het project in Oostende om bedrijfsafval in kaart te brengen en hierrond een matchmaking op te zetten. Voor Vives is het de bedoeling om vanuit dit verhaal een bedrijf zelf aan de slag te laten gaan met het aanbieden van hun afval in plaats van te wachten op geïnteresseerden. Meer informatie kan gevonden worden op de website. Discussiepunt: Is dit platform enkel bestemd voor B2B? Antwoord: Nee, iedereen kan materialen ophalen via het platform. Discussiepunt: Wanneer iets wordt opgehaald, gaat dit dan automatisch van het platform? Antwoord: Nee, momenteel nog niet, maar wordt mogelijks verder ontwikkeld. We verwijzen naar slides 25– 40 voor meer informatie. Werkgroep oefeningen De oefeningen in de volgende onderdelen werden uitgevoerd in Mural. Voor meer informatie kan hier de Muralpagina geraadpleegd worden. Doel Het doel van de brainstormsessie is het volgende: -       Inzichten verkrijgen in huidige en potentiële use cases m.b.t. urban mining in zijn breder geheel. -       Concepten rond urban mining oplijsten. -       Informatienoden en bestaande datamodellen capteren. -       Scope afbakenen voor urban mining Brainstormsessie De brainstormsessie werd ingedeeld in drie oefeningen: Oplijsten van use cases, oplijsten van concepten en het oplijsten van data modellen. De eerste en tweede oefening zijn met elkaar gelinkt, aangezien de concepten in de tweede oefening worden gedefinieerd aan de hand van de use cases uit de eerste oefening. De bedoeling is om rond het topic urban mining zoveel mogelijk verschillende invalshoeken te vergaren omtrent mogelijk gebruik van verschillende actoren. Gezien een gebrek aan tijd en veel discussie rond use cases zijn de oefeningen van de concepten en de data modellen niet meer gedaan. Indien er bijkomende zaken zijn waar aan gedacht wordt kunnen deze zeker nog op de Mural toegevoegd worden. Use cases In de eerste oefening trachten we relevante use cases van verschillende stakeholders op te lijsten en bespreken. Een use case is een situatie waarbij de data standaard gebruikt zou kunnen worden, met andere woorden, ‘wat wil je als belanghebbende realiseren?’, ‘welke randvoorwaarden zijn er?’, enzoverder. Uit deze oefening kwamen verschillende use cases terug waarvan de voornaamste hieronder zijn opgelijst: 1. Zoeken naar specifieke materialen Oproep stad: ‘heb jij dit liggen?’ Ik wil als particulier zoeken in specifieke materialen om mijn herenhuis terug in ere te kunnen herstellen. Kan ik een assessment krijgen van welke materialen ik kan gebruiken? Het BIM-platform geeft weer wanneer bepaalde materialen beschikbaar worden in tijd. Hierop kan ik dan een aanvraag doen tot aankoop. Als producent van aluminium wil ik weten wat het potentieel is in een bepaalde gemeente voor het minen van materialen. Zijn er materialen die verkocht mogen worden door industrie? Als projectontwikkelaar wil ik zicht op toekomstige vrijkomende grondstoffen. Als projectontwikkelaar wil ik de kost weten om een element uit een gebouw te halen tot het klaar is voor hergebruik. Als brandweerman wil ik weten of er schadelijke stoffen aanwezig zijn. Als ontwerper wil ik tijdens de ontwerpfase een inschatting kunnen maken van welke materialen kunnen gerecupereerd worden, alsook op welke manier. 2. Berekening financiële- en milieu impact Ik wil de CO² scores van alle gebouwen kunnen meten. Ik wil CO² + zijn. Als huiseigenaar wil ik weten welk percentage van mijn huis bestaat uit hergebruikte materialen. Wat kunnen we leren uit hergebruiken van materialen? (bv. minder CO², minder kosten, meer onderhoud, …). Bij ingreep bouwen/verbouwen direct impact te kunnen scoren op CO². Als overheid wil ik 100% van de gebouwen in BIM. Als burger wil ik weten hoe duurzaam mijn gemeente is. Kan een 3D model van de stad gegenereerd worden met overzicht van herbestemde materialen. Als beleid wil ik kunnen meten welke invloed dit project heeft op stadsniveau. Als burger wil ik de waarde van mijn slooppand kennen. Het BIM model geeft een financieel overzicht van wat mijn huis waard is op de materialenmarkt. Als klimaatwetenschapper wil ik de CO² uitstoot in kaart brengen. Als burger wil ik veilig BIM data van mijn huis kunnen opslaan. Simulatie tool om scores te berekenen in functie van gebruikte materialen en structuren. Als eigenaar wil ik berekenen welke optie voordeliger is (verkopen/ verbouwen/...). Als installateur wil ik zicht hebben op de onderhoudsperiodes van de elementen. 3. Recyclage Ik wil mijn materialen zonder moeite weg doen. De rol van een recyclagepark. Inzameling voor recyclage. Re- vs upcycle. 4. Andere Digital twin. Kan er 3D geprint worden met waste? Hoe ziet een leefbare stad eruit? Via artificiële intelligentie wil ik i.f.v. google maps kadasterdata een BIM standaard van de gebouwen kunnen estimeren. Als ik door een stad loop krijg ik AR info door over de topics die ik selecteer. Als ruimtelijk planner wil ik inzicht krijgen op welke manier bepaalde "circulaire Principes" kunnen ingeschreven worden naargelang de mogelijkheden van de desbetreffende zone. Ik wil een vertaalmodule kunnen gebruiken die andere standaarden kunnen vertalen naar BIM standaarden. Discussiepunt: Bij gebouwen die behoren tot erfgoed kan niet zomaar gezegd worden dat je het materiaal anders wil gebruiken omdat dit op vlak van erfgoed tegengehouden kan worden. Wat bepaalt nu juist de erfgoedwaarde/locuswaarde van een pand? Antwoord: Dit heeft niet enkel met het esthetische te maken, maar er zijn ook materialen die bijdragen tot de waarde van het erfgoed. Het kan in twee zaken opgesplitst worden: ofwel is het interieur als erfgoed geclassificeerd ofwel is de gevel als erfgoed geclassificeerd. → Conclusie:     Misschien moeten we bij het classificeren van materialen ook aangeven of en in                                         welke mate het bijdraagt tot erfgoed. Discussiepunt: Mag er iets gedaan worden aan een erfgoed gebouw? Antwoord: Er mag zeer veel gedaan worden aan een aantal gebouwen maar wat straten betreft is het belangrijk dat aspecten hetzelfde blijven (gevels, aantal verdiepingen, …). Discussiepunt: Wat is het verschil tussen een scan model en een BIM-model? Antwoord: Een scan model is louter een visuele representatie van iets door middel van een puntenwolk waar je eigenlijk niets mee kan doen. Een BIM-model is een model waar je wel zaken in kan doen zoals verschuiven van bepaalde zaken alsook berekeningen van materialen. Concepten Gezien het tijdsgebrek tijdens de werkgroep alsook de discussie rond de use cases is de oefening rond concepten niet meer aan bod gekomen. Indien u later nog concepten zou willen toevoegen kan dit via post-its in de Muralpagina onder oefening 2. Vervolgstappen Na deze gezamenlijke werkgroep publiceren VLOCA en OSLO het verslag van deze Business werkgroep. VLOCA deliverables & werkgroepen De verzamelde inzichten worden door het VLOCA-team verwerkt in de VLOCA-deliverables . In een eerste fase verfijnen we het VLOCA-Model , de stakeholderanalyse en de marktanalyse . Een eerste aanzet wordt gedaan om het vereistenmodel vorm te geven en de use cases worden na validatie met de initiatiefnemers opgenomen in een finale versie van het traject-charter . Werkgroepen Hieronder het overzicht van alle werkgroepen voor het traject Het potentieel van urban mining & BIM voor de bouwsector . Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-01-12 13u00-16u00 VAC Gent Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-04-04 13u00-16u00 Digitaal Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2023-05-09 13u00-16u00 Digitaal Feedback of vragen kan steeds per mail naar vloca@vlaanderen.be OSLO deliverables & werkgroepen Als volgende stap wordt een eerste aanzet gemaakt rond de datastandaard. Er wordt gebruik gemaakt van de geïdentificeerde use cases en concepten om invulling te geven aan de verschillende klassen en attributen. Het sneuvelmodel zal de basis vormen voor de discussies in de volgende thematische werkgroepen. Indien u graag zou willen deelnemen aan één van de aankomende werkgroepen, kan u via de onderstaande link een overzicht van de workshops terugvinden en u ook zo inschrijven. De eerste thematische werkgroep zal plaatsvinden op donderdag 9 februari om 13u00 via Microsoft Teams. Feedback kan bezorgd worden aan het kernteam via volgende e-mailadressen: - digitaal.vlaanderen@vlaanderen.be - laurens.vercauteren@vlaanderen.be - yaron.dassonneville@vlaanderen.be - lorenzo.vylders@vlaanderen.be  
Business werkgroep: Regionaal plugable incentiveringsplatform De business werkgroep is de eerste werkgroep binnen het City of Things Regionaal plugable incentiveringsplatform Traject. Het gaat om een inspiratiesessie waar stakeholders meedenken om alle mogelijke use cases, randvoorwaarden, bezorgdheden, opportuniteiten en meer te identificeren. Digitaal Vlaanderen (OSLO) en Agentschap Binnenlands bestuur (VLOCA) organiseren en faciliteren deze werkgroep samen. De werkgroep staat open voor deelname door de gehele quadruple helix . Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders. De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen. De Business werkgroep vond plaats op 18 april 2023. Deelnemers Organisatie Deelnemer Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA) Laurien Renders Fairville Roel van Sabben Brigitte Devos Jan De Wilde IOK Koen Van den Eynde Stijn Claes Stad Geel Lien Schoofs LETS Vlaanderen Wesley Dooms Wouter Van Dyck Give a Day Bart Wolput Koalect Bram Coppens CCV Lab Geert Peters Happonomy Stef Kuypers Beaver & Eagle Maarten Decramer Muntuit Sander Van Parijs Stichting STRO Cyclos software Koen De Beer Digitaal Vlaanderen Pieter Roeyen Pieter Desmijter Context Initiatief Lokale besturen zijn op verschillende vlakken zoekende. Men wenst maatschappelijk verantwoord gedrag te stimuleren, maar weet niet hoe exact. Er is een groot aanbod aan apps en systemen voor verschillende doeleinden (cadeaubonnen, spaarkaarten...), maar deze zijn niet op elkaar afgestemd. Men zoekt manieren om private bedrijven te betrekken bij de financiering van incentivering voor gewenst gedrag (vanuit 'sociaal verantwoord ondernemen') Digitale munten zouden moeten in eigen gemeente of regio moeten circuleren en besteed kunnen worden bij lokale handelaars of lokale doelen met een maatschappelijke meerwaarde. Slide 9 Vertrekkende van uit het succesvol project van Bike2School waarbij kinderen in 14 Kempense gemeenten adhv slimme technologie aangezet worden om zich duurzaam naar school te verplaatsen, hebben stad Geel en IOK een project ingediend voor de opbouw van een regiobreed plugable incentiveringsplatform. Doel is een platform te creëren bestaande uit een digitale wallet waarin meerdere munten beheerd kunnen worden waarop meerdere incentiveringen, maar ook andere systemen zoals cadeaubonnen, crowdfundingsystemen... zowel aan inkomstenzijde als bestedingszijde ingeplugd kunnen worden. Uit klankbordgroepen met algemeen directeurs uit de regio kwamen alvast een aantal eisen naar voren waaraan de digitale wallet moet kunnen voldoen, maar werd ook aangedrongen op de incentivering/use case van het 'kleine helpen': een incentivering van niet-systematische hulpverlening tussen particulieren die beloond kan worden adhv een digitale munt. Slide 10 We verwijzen naar slides 7-12 voor meer informatie. VLOCA VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders. We verwijzen naar slides 20-25 voor meer informatie. OSLO Een semantische standaard maakt het delen en uitwisselen van data tussen verschillende stakeholders gemakkelijker. Elke betrokkene kan de gegevens van de andere direct gebruiken en interpreteren. Dit stimuleert de uitwisseling en het hergebruik van gegevens en vermindert de kost van uitwisseling. De semantische standaard zorgt voor machine leesbare data. Het brengt eveneens een efficiëntiewinst met zich mee als de data in verschillende processen gebruikt kunnen worden.    Het openstellen van semantische data bevordert innovatie en zal relevante stakeholders in staat stellen om intelligentere producten en diensten te ontwikkelen. Door het linken van data beschikken we ook over rijkere data. Uit verrijkte data kan ook meer kennis worden gehaald.  Samenwerken rond standaarden en het delen van data doorbreekt ook monopolies en geeft meer ontwikkelingskansen voor bv. ontwikkelaars, leveranciers, … en zorgt ervoor dat een bredere groep van relevante stakeholders betrokken wordt.   Extra informatie en een verzameling van de datastandaarden zijn te vinden op volgende links: https://overheid.vlaanderen.be/oslo-wat-is-oslo en https://data.vlaanderen.be/ We verwijzen naar slides 13 – 19 voor meer informatie. Inspiratie Voorbeelden Als inspiratie voor de verdere oefeningen werden een aantal voorbeelden gegeven.   Het eerste voorbeeld over zwerfvuil benadrukt dat zowel personen, verenigingen als bedrijven kunnen deelnemen aan incentives en zo digitale munten kunnen verdienen voor hun acties. Slide 27 Het tweede voorbeeld rond duurzame mobiliteit toont aan dat een lokale overheid dit eenvoudig kan inzetten om bepaalde bestuurlijke doelen meer in de verf te zetten.   Slide 28 Het laatste voorbeeld rond sociale cohesie wil benadrukken dat het doel van incentive niet altijd meetbaar moet zijn (bv aantal kg zwerfvuil opruimen) maar dat evengoed het versterken van de sociale cohesie een gewenst resultaat van een incentivering kan zijn. Slide 29 We verwijzen graag naar slides 26 tem 29 van de presentatie. Bestaande modellen Kort werden de basisconcepten van bestaande modellen die een link met dit traject hebben voorgesteld.   OSLO Dienst Transactie en OSLO Subsidies zouden als basis kunnen dienen voor een model rond incentivering.   We verwijzen graag naar slides 30 tem 33 van de presentatie. Werkgroep oefeningen Brainstorm: Mentimeter Tijdens dit deel van de werkgroep werd gepolst bij de stakeholdergroep wat ze zelf vonden wat onder het begrip incentivering valt.   Het resultaat van deze korte oefening wordt in een woordenwolk meegegeven.   Vraag: Vanwaar komt het woord China?   Antwoord: Incentivering en nudging door de overheid wordt door sommigen als negatief ervaren en doet hen aan maatregelen uit landen zoals China denken. Use case oefening Aan de hand van een use case oefening werd er nagegaan wat de deelnemers van de werkgroep als use cases zien rond een incentiveringsplatform. Op basis van deze input werd een samenvattende tabel opgesteld. Deze input wordt meegenomen in de voorbereidingen richting de eerste thematische werkgroep.   Het overzicht van de oefening die gedaan werd kan u hieronder terugvinden: 1. Als lokaal bestuur wil ik: Als lokaal bestuur wil ik stimuleren dat mensen elkaar helpen Als lokaal bestuur wil ik door middel van incentivering het lokale verenigingsleven ondersteunen zodat deze op hun beurt bijdragen tot het welzijn en sociale cohesie Als lokaal bestuur wil ik burgers stimuleren op lokaal/regionaal te kopen Als lokaal bestuur wil ik stimuleren dat burgers digitale munten spenderen aan goede doelen/projecten Als lokaal bestuur wil ik mijn beleidsplan uitvoeren: heel veel acties hebben al een nudging aspect Als lokaal bestuur wil ik een aantal van mijn premies kunnen uitbetalen in een lokale munt om mijn lokale economie te steunen (bv geboortepremie) Als lokaal bestuur wil ik het mofelijk maken dat burgers digitaal een cadeaubon kunnen kopen Als lokaal bestuur wil ik dat bedrijven budget kunnen spenderen aan lokale projecten met meerwaarde voor hun werknemers Als lokaal bestuur wil ik het parkeren sturen op gewenste plaatsen Als lokaal bestuur wil ik het gebruik van deelmobiliteit promoten Als lokaal bestuur wil ik vervallen of slapende munten activeren met maatschappelijke meerwaarde Als lokaal bestuur wil ik tegelwippen promoten Als lokaal bestuur wil ik ook een niet-monetaire munt kunnen schenken als incentivering zoals het planten van een boom Als lokaal bestuur wil ik het kansentarief automatisch toekennen (nu via UitPAS) Als lokaal bestuur wil ik mij gesteund voelen in het uitrollen van een duurzaam mobiliteitsplan Als lokaal bestuur wil ik mij gemotiveerd voelen om voldoende sociale woningen te voorzien Als lokaal bestuur wil ik de burger stimuleren om gebruik te maken van het meldpunt van de gemeente 2. Als lokale handelaar wil ik: Als lokale handelaar wil ik het gemakelijker vinden om ecologische keuzes te maken in het aanbieden van mijn producten 3. Als werkgever wil ik: Als werkgever wil ik budget kunnen spenderen aan lokale projecten met meerwaarde voor mijn werknemers Als werkgever wil ik gestimuleerd worden om optimale werkomstandigheden aan te bieden aan mijn werknemers Als werkgever wil ik mijn werknemers (deels) kunnen belonen met lokale munten zodat ik kan bijdragen aan de directe omgeving van het bedrijf 5. Als burger wil ik: Als burger wil ik mij economisch gesteund voelen in mijn gemeenschap Als burger wil ik een beloning kunnen ontvangen wanneer ik spaarzaam omga met mijn afval of waterverbruik Als burger wil ik al die digitale munten in één digitaal potje hebben zitten Als burger wil ik met één betaalactie kunnen betalen met de volledige mix van munten in mijn wallet Als niet digitale burger wil ik mee kunnen doen 5. Andere: Waardering vrijwilligers: 2 miljoen vrijwilligers in Vlaanderen waarvan 300.000 bij lokale besturen. Heel vaak worden ze gewaardeerd op verschillende manieren waaronder cadeaubonnen. Sorteren en recycleren van afvalolie door gezinnen De lokale cadeaubon connecteren Bike2school uitwisselbaarheid tussen munten, ipv 10 verschillende munten (interoperabiliteit end to end). Even goed met bonuspunten winkels Mensen uit doelgroepen worden gestimuleerd om opleidingen te (blijven) volgen Als bouwondernemer wil ik mij gemotiveerd voelen om genoeg groen te voorzien in mijn bouwprojecten en in te zetten op woonkwaliteit Als vrijwilliger wil ik kunnen kiezen welk project mijn beloning krijgt ipv bvb een receptie als beloning We verwijzen graag naar slides 37 tem 42 uit de presentatie voor een inleiding bij deze oefening. Tijdens de discussie kwamen volgende zaken naar voren: Tegelwippen is ontharden. Lokale overheid kan mensen incentiveren om te ontharden. Niet enkel voor prive domein maar ook mogelijk op openbaar domein. Deelmobiliteit, is iets zoals bike to school maar dan niet voor lagere-school kinderen. Promoten van deze deelmobiliteit is zeker iets wat ook onder de noemer van incentivering kan vallen. Vrijwilligers zijn de grootste groep die momenteel via kadobonnen etc beloond wordt, dit zou via dit platform kunnen waardoor je ineens een hele brede basis van gebruikers hebt.   Bij burenhulp is niet echt het probleem dat er te weinig mensen anderen willen helpen, het is eerder het probleem van hulpvraagverlegenheid. Je hoeft dus mensen niet te incentiveren om te gaan helpen, eerder om een hulpvraag te durven stellen.   Als gebruiker lijkt het gebruiksvriendelijker om slechts 1 munt te hebben die breed (zowel naar type handelaars als naar geografische spreiding) besteed kan worden. Dat er dus maar 1 endcoin is ipv 10 verschillende. Echter ligt dit gevoelig bij de lokale besturen om indien een munt uitgegeven wordt om lokale handel te stimuleren deze niet in de eigen gemeente besteed zou worden. Hoeveel verschillende munten er zullen zijn is nog te bekijken. Bezorgdheid is vooral vanuit eindgebruikers standpunt.   Concepten Tijdens dit onderdeel van de werkgroep werd een oefening uitgevoerd rond de mogelijke concepten van het toekomstige model. We verwijzen graag naar slides 43 tem 45 uit de presentatie voor een inleiding bij deze oefening. Een samenvatting van de verschillende zaken die vermeld werden werd opgesteld in onderstaande tabel: Deelnemer Beloning Besteding Doel Incentive Sponsor Wallet Burger Beloning goed doel Afval stimuleren lokale handelaar Waarde van vervallen munt / waardeverlies van een munt Inwoner Munt Project met maatschappelijk meerwaarde Gestelde gedrag Gemotiveerd bedrijf / werkgever Monetaire tegenwaarde Vrijwilliger Niet-monetaire munt cadeaubon Bereikbaarheid Gedragen Burenhulpvragers Vrijwilligers Premies boom duurzaam verplaatsen acties bedrijven Werknemers gemeente Digitale munt betalen ontharden activeren Buren Besteedbaarheid Waterverbruik Betrokken Lokale vereniging Kadobonnen digitale munten fietsen spenderen Lokaal Kopen Doneren helpen met een bepaalde klus Mobiliteit Sociale cohesie Tijdens de discussie kwamen volgende zaken naar voren: Niet monetaire munt wil zeggen dat niet elke munt een tegenwaarde heeft in euro’s maar dat het resultaat bv het planten is van een boom. Andere datamodellen en inspiratie Hier werd er gepolst bij de stakeholdergroep of er nog andere initiatieven waren die hierbij aanleunen en of er eventueel iemand was die weet had van reeds bestaande datamodellen rond dit topic.   Tijdens de discussie kwamen volgende zaken naar voren: Cyclos is al lang bezig met documentatie van de API’s zodat incentiveringsplatformen eenvoudig kunnen gekoppeld worden aan de munt waarmee deze werken.   Als je incentiveringsplatformen wil aansluiten op een digitale munt dan zou dit via een open API eenvoudig gekoppeld moeten kunnen worden.   Als dit echter bedoeld wordt als een wallet waar alle incentiverings use cases zich kunnen aan koppelen met verschillende munten dan wordt het technisch ingewikkelder, al is dit ook nog realiseerbaar via een gateway of iets dergelijk. Beter lijkt toch 1 lokale munt met verschillende incentiveringsplatformen. Documentatie van de cyclos API is terug te vinden op https://demo.cyclos.org/api Digitale klantensystemen hadden dezelfde problematiek dus misschien wel interessant om daar eens te kijken hoe dit aangepakt is. Ambipas is pas in Tongeren waar de loyalty kaarten voor 100 tal handelaars op stadsniveau getrokken is. Bij shoppen krijg je punten op je Ambipas. Echter worden de punten die door een handelaar uitgereikt worden steeds betaald door deze handelaar. De korting kan dan bij eender welke handelaar gebruikt worden. Maandelijks krijgt de handelaar dan een afrekening (uitgereikte – ontvangen punten). Daarnaast is er ook wekelijks een loterij waar de prijs in punten op je Ambipas gestort wordt. Als laatste krijg je ook een parkeertegoed bij ieder gebruik van de Ambipas. Bedoeling is om uit te breiden naar gebruik van deze punten in bv een museum, echter zien handelaars deze punten niet graag verdwijnen uit hun netwerk. Nog wat werk nodig om deze te overtuigen.   In Japan kunnen jongeren ouderenhulp aanbieden en daarvoor punten sparen om later zelf als ze zorgbehoevend zijn zorg mee aan te kopen. De punten kunnen ook aan ouders geschonken worden indien bv verder weg wonen.   Saber munten, is een systeem waarmee op de middelbare school hulp van medeleerlingen kon gekocht worden. Met het saldo op het eind van het middelbaar kon dan een deel van het inschrijvingsgeld voor het hoger onderwijs betaald worden. Een mooi extra voordeel was dat er ook meer retentie was van de leerstof. Chiemgauer, munt uit Beieren. Opgezet als alliantie tussen school en omgevende handelaars. Een aantal principes zoals demurrage, afromen van slapende munten voor gebruik in gemeenschapsdoeleinden worden daar toegepast. Vraag en antwoord Vraag : Fairville zit in het project, begeleidt IOK en Geel. Wat is de rol van Fairville in het verhaal? Hoe ver reikt hun opdracht? Antwoord : Fairville begeleidt IOK en Geel maar alle studies en principes die gedocumenteerd worden zullen openbaar zijn en eventueel gebruikt worden in dit traject. Het is niet zo dat ze zeker zijn van de implementatie van de rest van dit traject. Vooral in onderzoeksfase betrokken bij dit traject en als partner die reeds een impementatie (de Buck-e) voltooid heeft in de regio.   Vanuit OSLO is het belangrijk te vermelden dat de workshops open zijn zodat iedereen zijn input kan leveren voor deze standaard en dat de standaard zo wijd mogelijk gedragen is. Het datamodel van OSLO wordt objectief opgesteld, er zijn geen partijen die naast de workshops nog rechtstreeks hun input kunnen leveren. Alles gebeurt op basis van de workshops.   Vraag : De architectuur van de oplossing is fundamenteel als je de markt ten volle wil laten spelen. Er kunnen keuzes gemaakt worden naar op welk niveau dit platform ontwikkeld wordt, hoe veel platformen zijn er, welke wallet etc. Al deze keuzes hebben impact op de aanbestedingsprocedure. Antwoord : Bedoeling is inderdaad om de markt zo vrij mogelijk te laten spelen. Aangezien er gewerkt wordt op basis van een OSLO standaard is het zo dat alles inderdaad met elkaar zou moeten kunnen spreken.   Vraag : Is het de bedoeling om 1 centraal platform op te zetten waar alle incentiverinsplatformen met alle munten kunnen verbinden? Of is het op gemeenteniveau met verschillende incentiveringsplatformen maar met maar 1 munt? Op gemeenschaps- of gemeenteniveau?   Antwoord : Doel van het datamodel is dat er 1 platform zou kunnen zijn. Hoe dit dan effectief geïmplementeerd wordt is een andere vraag. Dit zal afhangen van de vraag van degene die een platform zal ontwikkelen. Het datamodel zal beide modellen aankunnen.   Volgende stappen In dit hoofdstuk worden de volgende stappen besproken van het traject. We verwijzen graag naar slide 50 tem 54 uit de presentatie. VLOCA Feedback kan bezorgd worden aan laurien.renders@vlaanderen.be De eerste thematische werkgroep binnen het VLOCA-traject vindt plaats op 16 mei van 13u-16u via Teams.   Inschrijven kan via deze link . Werkgroepen Hieronder het overzicht van alle werkgroepen voor het traject Regionaal plugable incentiveringsplatform . Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-04-18 13u00-16u00 Digitaal OSLO Feedback kan per e-mail worden gegeven aan de volgende personen:   digitaal.vlaanderen@vlaanderen.be laurens.vercauteren@vlaanderen.be pieter.roeyen@vlaanderen.be pieter.desmijter@vlaanderen.be Thematische werkgroep 1 OSLO vindt plaats op  dinsdag 9 mei: 09u00 - 12u00  ​ Schrijf u in via volgende link:  1ste thematische werkgroep ​  
Data en informatie werkgroep: VlocaTraject/DAKS 2.0/ Lokale economie,VlocaTraject/SInCR - Lokale economie Tijdens de eerste thematische werkgroep worden de data en informatienoden van de reeds geïdentificeerde use cases in kaart gebracht. De Werkgroep Data en Informatie staat open voor deelname door de gehele quadruple helix . Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders, die samen de data- en informatienoden in kaart brengen. De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen. De Data en informatie werkgroep vond plaats op Fout: ongeldige tijd. . Deelnemers Organisatie Deelnemer Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA) Laurien Renders Fabian De la Meilleure Alain Glickman VLAIO Nils Walravens DAKS 2.0 Liederik Cordonni Stad Mechelen Sandrine Raskin The Retail Factory Luc Van Rompaey Stad Leuven Bo Peeters Proximus Joshua Moerman Jasper Botterman Luc Cogneau KERNpunt Justine Vanneste POM West-Vlaanderen Frederik Sack Geo Solutions Sven Vanderhaegen CROPLAND Vincent Thielman Provincie Oost-Vlaanderen Fieremans Pieter-Jan Provincie Antwerpen Kristof Schroons Senne Van Hoof Economisch Huis Oostende Joke Van Gheluwe CrowdScan Ben Bellekens Locatus Gerard Zandbergen Thomas More Marijke Brants Eveline Smolders ViNotion Egbert Jaspers Provincie Vlaams-Brabant Ruben Van de Voorde Citymesh Pim Wittesaele Bart Couvreur Mobiliteit en openbare werken (VO) Klaas Van Cauwenberg Aanleiding en Context Initiatief Er zijn momenteel twee projecten met vergelijkbare opzet: SInCR, gericht op grotere steden, en DAKS 2.0, bedoeld voor kleinere steden. Beide projecten hebben als hoofddoel om data in te zetten ter ondersteuning van zowel handelaars en ondernemers als beleidsmakers, waarbij deze twee doelgroepen verschillende behoeften hebben. De onderzoeksvragen die deze projecten proberen te beantwoorden, zijn gevarieerd. Ten eerste, hoe kunnen we het effect van beleidsmaatregelen en georganiseerde evenementen op het winkelgebied meten? Dit omvat onderwerpen zoals acquisitiebeleid, de evaluatie van acties en evenementen, en mobiliteits- en parkeerbeleid. Een andere belangrijke vraag is hoe we data breder en slimmer kunnen inzetten ter ondersteuning van beleid en ondernemers. Hierbij gaat het om het benutten van data op een meer strategische en effectieve manier. Daarnaast streven deze projecten ernaar om een duurzame samenwerking op te zetten waarbij alle betrokken partijen meerwaarde ervaren. SInCR en DAKS 2.0 zijn voortzettingen van het project 'Datagestuurde Winkelgebieden', waarbij prototypes zijn ontwikkeld, zoals een handelaarsdashboard en een generiek beleidsdashboard op basis van gegevens over drukte, bestedingen, evenementen en weer. Dit heeft enkele uitdagingen en kansen aan het licht gebracht die in SInCR en DAKS 2.0 zullen worden aangepakt: Momentum rond retail data behouden na afloop lopende projecten Kapitaliseren opgebouwde kennis & beperkte datamaturiteit bij handelaars en steden verder opbouwen Beperkte scope en doorlooptijd subsidieprojecten 🡪 scope verbreden Afhankelijkheid van de leveranciers beperken 🡪 datadeling & standaardisering (OSLO & VLOCA) Wildgroei aan platformen  🡪 generiek overkoepelende oplossing: standaardisatie & deelbaarheid maximaal hergebruik en interoperabiliteit Draagvlak handelaars vergroten 🡪 bevragen, leerlessen valideren en coachen Opmaak business- & governance model Binnen DAKS 2.0 zijn er drie belangrijke focusgebieden: acquisitie & passantenmetingen, de impact van parkeer- en mobiliteitsbeleid, en acties en evenementen. Deze drie onderwerpen zullen worden meegenomen in de ontwikkeling van de OSLO Lokale Economie-standaard en de VLOCA architectuurstandaarden. Andere onderwerpen zoals leegstand, e-commerce, duurzaamheid en energie, kunnen afhankelijk van hun belang voor de verschillende doelgroepen eveneens meegenomen worden in dit traject. Hoewel het wellicht niet haalbaar is om op alle thema’s grondig in te gaan in dit traject. VLOCA VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders. Samenvatting vorige werkgroep Het verslag van de business werkgroep kan je hier terugvinden. Doel van huidige werkgroep Introductie geven over het project Toelichting geven over VLOCA Brainstormen over data-en informatiebronnen Brainstormsessie Aanpak Het verloop van de oefening is als volgt: Er worden een aantal vragen overlopen waarop een antwoord gezocht wordt. Deze zijn respectievelijk gelinkt aan beleid, bezoekers en retail. Om te beginnen konden de deelnemers hun 3 prioriteiten aanduiden met betrekking tot de bovenstaande vragen. Vervolgens gingen we over naar het formuleren van assumpties. ​Deze assumpties dienen telkens een meerwaardecreatie in te houden. Voorbeeld: ​ - vraag: Hoe effectief en efficiënt zijn onze aantrekkings- en retentie campagnes met betrekking tot bezoekers?​ - assumptie: door het organiseren van een braderie, noteren we een stijging van de omzet van 20% in de binnenstad​ Na het formuleren van de assumpties gingen we na wat we nodig hebben om ze te bewijzen. Hoe maken we de assumpties haalbaar en meetbaar? Voorbeeld: - omzetcijfers met een vergelijkbare periode te gaan vergelijken Tot slot identificeerden we de databronnen. Welke data hebben we nodig en waarom? Voorbeeld: ​ - omzetcijfers van periode tov andere 'gelijkaardige' periode​ - data KMI​ - events kalender​ -... Uitkomst De input van de deelnemers werd gecapteerd in dit Miro bord . Hypotheses Data- en informatienoden: hoe maken we de assumpties haalbaar en meetbaar? Databronnen: welke databronnen hebben we nodig en waarom? 1 straatparkeren excl. voor bewoners maken zorgt voor X % minder bezoekers aan de binnenstad Data rond straatparkeren Bezoekersdata LEZ data Data rond bezetting parkeergarages Aantal boetes uitgedeeld hierrond 2 Welke vergelijking gaat op: X% meer bezoekers is hoeveel meer bestedingen? Omzetcijfers bezoekersprofiel (herkomst) Invloed van andere factoren: events? 3 X % meer passanten leidt altijd tot X % meer bestedingen 4 niet-lokale bezoekers genereren X % meer omzet dan lokale bezoekers 5 we zijn er als stad in geslaagd om jongeren en jonge gezinnen meer lokaal te doen winkelen Nulmeting nodig sociaal-demografische profielen Bezoekersprofielen, incl leeftijd en gezinssamenstelling meting profielen voor - tijdens -na campagne omzetcijfers Meer als wanneer ... wat is het event dat gemeten wordt? festival? Campagne? 6 Een festival leidt tot x% meer uitgaven in de horeca Bestedingsdata van Worldline voor horeca vergelijken voor dezelfde dagen van de week, enkele weken voor en na het evenement, om te zien of er meer bezoekers zijn voor die weekdag Bestedingsdata Omzetcijfers inkomstendata van horeca nodig Uitwisselingsmatrix tussen festivalzone en horeca in centnrum Passantendata (specifiek bezoeken gegenereerd door festival) Festival bandje (NFC) scannen bij het binnenkomen in de winkel. Dit koppelen aan de uitgaven Weerdata Evenementenkalender 7 Bezoekers in het weekend spenderen x% meer dan buiten het weekend Data van wordonline vergelijken tussen verschillende maanden Bestedingsdata volgens type dag Bestedingen en besteders (volume, aantal unieke) uitzetten tov passanten/bezoekers. Passantendata volgens type dag 8 lokale markt leidt tot meer bezoekers in de binnenstad en meer omzet voor handelaars Omzetcijfers handelaars nodig (voor - tijdens - na markt) Bezoekerstellingen - zeer specifiek gebied + afgebakend in tijd Passantentellingen - zeer specifiek gebied + afgebakend in tijd Bestedingsdata - zeer specifiek gebied + afgebakend in tijd --> opletten ook bestedingsdata van de marktkramers (betaalterminals gekoppeld aan postcode handelaar - ipv locatie markt) passanten data voor - tijdens - na markt Vergelijkingsbasis met andere meetgebieden of momenten (zonder markt) Kaderen in groter gebied obv van contextuele cijfers (bestedingen/bezoekers) 9 Een invoeren van een autovrije binnenstad/kernwinkelgebied zorgt voor 10% meer bestedingen op MLT (> 6m) straatparkeren excl. voor bewoners maken zorgt voor X % minder bezoekers aan de binnenstad Bestedings & bezoekersdata op straatniveau passanten data tijdens lunch + structureel profiel + vermoedelijke werkplaats + vernoedelijke herkomst externe factoren Relatieve evolutie en vergelijking met straten die niet autovrij gemaakt zijn in dezelfde stad / kern data andere steden vergelijken 10 X aantal nieuwe wooneenheden leidt tot X euro meer bestedingen in het nabije winkelgebied 11 Wat is de algemene trend mbt passanten en welke verhouding is er met betrekking tot bestedingen? niet-lokale bezoekers genereren X % meer omzet dan lokale bezoekers Lange termijn data van bezoekersprofielen lange termijn drukte data verhouding van lokale vs niet-lokale herkomsten uit passanten data relateren aan de evolutie van bestedingsdata tijdens dezelfde periode Omcetcijfers van specifieke sectoren en gebieden Omgevingsfactoren 12 inzetten op toerisme zorgt voor minstens X % meer omzet voor alle handelaars X aantal nieuwe wooneenheden leidt tot X euro meer bestedingen in het nabije winkelgebied Bezoekersprofiel kijken of lokale toename in data en/of andere bron (kadaster) ook gekoppeld kan worden aan toename in passanten / bestedingen in de buurt Bestedingsdata Overzicht toerisme campagnes 13 daalt het aantal lokale shoppers (%) als het aantal nationale/internationale shoppers stijgt bezoekers aantallen met lokale en niet-lokale bezoekers omzetcijfers voor lokale bezoekers bestedingsdata met opsplitsing tussen lokale en niet-lokale besteders omzetcijfers voor niet-lokale bezoekers bezoekersaantalen niet-lokale bezoekers (bezoekersprofiel) liefst veel historiek voor bovenstaande databronnen evenementenkalender 14 Besteders hebben een voorkeur voor vlotst bereikbare aanbod 15 2 uur gratis centrum parking laat het aantal bezoekers stijgen met 10% 16 Bezoekers van de kust zorgen voor 10% meer omzet in de horeca en x% in de retail identificatie van bezoeker als profiel profiel bezoeker tellen meten van aantallen bestedingen/transacties per sector weerdata bezoekersprofiel of herkomstprofiel bestedingscijfers of aantal transacties naar sector Weerdata cijfers diverse modi (trein, tram, ...) data per transportmodi 17 Culturele of sportieve events hebben een beperkte impact op de omzet van handelaars 18 Mensen die werken rond de binnenstad zorgen voor % van lunchbezoeken in de binnenstad Analyse van de herkomst van het aantal bezoekers in functie van lunchtijd. Type bezoekersprofielen Bestedingen (sector: reca) Werkgebieden rond de binnenstad Kruisbezoeken 19 Een autovrije winkelstraat, leidt tot 15% meer bestedingen Bestedingsdata van 1j voor het autovrij maken en dan vergelijken met data van 1j na autovrij maken (minstens 1j zodat seizoenseffecten mee onderzocht kunnen worden) omzetcijfers aanleg van de straat/type karakter van straten aantal m2 zacht verkeer, invloed van groen in de straat internationale studies alles op hetzelfde niveau aangelegd (pleingevoel) of verzonken weg tov voetpaden beeldkwaliteitsplan stad/gemeente (indien beschikbaar) 20 Een sportevenement zorgt voor minder bestedingen in de handel Bestedingsdata voor - tijdens - na sportevenement in handel en horeca vergelijken Bezoekersdata Bestedingsdata handel/horeca Evenementenkalender openingsuren handel vs tijdstip sportevenement socio demografisch profiel sportevenement bezoeker retail aanbod parkeerdata (drukte) traject van sportevenement 21 wat is de impact (%) van een toeristische activiteit (tijdelijk) op de handelaren in de buurt bestedingen en passantendata voor - tijdens - na toeristische activiteit bezoekersdata voor, tijdens en na bestedingsdata rond het evenement herkomstprofiel van toeristen activiteitenkalender om externe invloeden in kaart te brengen socio demogragisch profiel van de activiteitsbezoekers retailaanbod omgeving openingsuren toeristische activiteit openingsuren retail in de buurt 22 Een concentratie van het aanbod trekt meer bezoekers aan en genereert meer bestedingen Bestedingsdata (type worldline) Locatus data leegstand en sectoren, o.a. op kaart Locatus data sectoren en leegstand op kaart Bestedingsdata Verschillende zones / steden kunnen vergelijken Bezoekersdata Vergelijkingsbasis tussen verschillende zones of steden 23 als stad kunnen we samen met onze ondernemers meer gericht campagnes opzetten 24 Campagnes op grote mediakanalen (nationale media) hebben een grotere impact op het aantal bezoekers. 25 Communicatiecampage op sociale media heeft meer impact dan op klassieke printmedia Vergelijking bezoekers en bestedingsen voor een na de sociale media campagne campagne-planning bezoekersdata + herkomsten bestedingscijfers Vergelijking bezoekers en bestedingsen voor een na de geprinte media campagne evenementenkalender data rond zichtbaarheid van de campagne (wie heeft het gezien, hoeveel mensen hebben het gezien, ...) profielen data uitstrooigebied geprinte media 26 Een festival leidt toch minder uitgaven in handel maar tot een verbetering van het imago / reputatie van de stad 27 Ideale mix van sectoren handel & horeca aanbieden om meer besteders/bezoekers naar de stad te halen 28 Minder leegstand - meer aantrekking van het winkelgebied 29 Koopzondagen leiden tot een verlaagde besteding (>-20%) op voorafgaande zaterdag Bestedingcijfers (zoals Wordline data) - weekends vergelijken met en zonder koopzondag bestedingen/transacties per dag bestedingen per weekend (vergelijking met en zonder koopzondag) Relatieve analyse tov bezoekers bezoekers per weekend (vergelijking met en zonder koopzondag) evenementen Wat was de verhouding van de drukte in de binnenstad tov afgelopen zaterdag en de trend van de x zaterdagen ervoor. impact weerdata ijking met andere steden/gemeenten die koopzondag toepassen 30 Voldoende keuze (winkels met gelijkaardig aanbod) zorgt voor meer bestedingen. 31 Investeringen in vergroening en rustruimte zorgen voor meer bezoekers die langer in de stad blijven. Kwalitatief onderzoek kwantificering groen in de stad Vergelijking omzet voor en na inplanting kwalitatief onderzoek duurtijd verblijf bezoekers bomenplan stad/gemeente meetstaat/plannen omgevingvergunning heraanleg/herinrichting overzicht omgevingsvergunning ivm heraanleg openbaar domein vergroening vs parkeergelegenheid evenementen kalender Weerdata verkeersdata (drukte in de buurt) 32 met onze campagnes verhogen we het gebruik van randparkings met 30% 33 Door parkeren in de kern gratis te maken zorgen we voor een extra omzet van xx% in de binnenstad 34 Door het organiseren van de wekelijkse markt trekken we x% extra bezoekers aan tussen xh en xh en deze zorgen voor een extra omzet van x% in de binnenstad 35 Koopzondagen leiden tot meer beleving in de stad en hogere bestedingen 36 een verlaging van de leegstand zal tot 10% meer passage zorgen en een verhoging van de winkelbeleving bij consumenten huidige leegstand in gebied Locatus leegstands data historische reeks van leegstand in gebied passantentelling aantal passanten in gebied kwalitatief beleving meten (bevraging) bevraging van passant rond beleving voor en na ingreep leegstand consument meten bezoekersprofiel andere factoren om impact te isoleren 37 Voor kleine steden zijn promocampagnes minder relevant indien ze gevoerd worden op grote afstand van de stad in kwestie. In kaart brengen potentieel doelpubliek / verplaatsingsbereidheid per gemeente bereik van een kleine stad ligt lager dan bij grootstad waar ligt het wingebied van een kleine stad bezoekersprofielen herkomst bezoeker indien niet de woonplaats, ligt de werkplaats dan in de buurt van de stad 38 Er is een directe correlatie tussen nabijheid parking met bestedingen. Benchmark tussen gelijkaardige lokale besturen met verschillend parkeeraanbod Bestedingsdata Parkeermogelijkheden Perceptie - bevragingen sector waarvoor aankoop gebeurt Hoe verhoud de vullingsgraad van de parkeergarages zich tov de drukte. profiel van de stad/bezoeker Shopping gewoontes van de bezoekers Mobiliteit Imago van de parking Kwaliteit van de parking 39 Het imago / de reputatie van de stad heeft een impact op het aantal bezoekers en besteders Kwalitatief onderzoek bij de bezoekers - vergelijken in verschillende steden Definitie imago / reputatie Bezoekerstellingen Hoe 'imago / reputatie' definieren? Bestedingsdata Bezoekersprofielen tijdsgebonden analyse criminaliteit cijfers vs bezoekerscijfers Kwalitatief onderzoek - perceptie Kwalitatieve bevraging omtrent buurtgevoel aantal bezoekers voor en na een negatief bericht in de media Vergelijking met andere steden/gemeenten 40 De ondernemer die samen met de stad een campagne voert zal x% meer netto omzet genereren dan campagnes alleen te voeren omzetcijfers budget impact type campagne: print, social media Vraag & antwoord en volgende stappen Vragen Wordt er binnen de scope van dit project ook gekeken naar een mogelijke negatieve impact op de rest van de stad? Is er ook een luik in het onderzoek dat kijkt naar preventie? - Dit is een heel relevante vraag en de ondersteuning van retail is een belangrijke focus maar niet ten koste van alles. We werken in een bredere context dan enkel wat wij willen bereiken. Opname De opname van deze sessie is te bekijken via deze link . Volgende werkgroepen Indien u graag zou willen deelnemen aan één van de aankomende werkgroepen, kan u via de onderstaande link een overzicht van de workshops terugvinden en u ook zo inschrijven. De tweede thematische werkgroep zal plaatsvinden op 8 november om 9.30 in het Herman Teirlinck gebouw (Brussel). Inschrijvingslink: VLOCA-Lokale economie . Andere werkgroepen Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-09-19 VAC Gent Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-10-10 09:00-12:00 Teams Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-11-08 Teams Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2023-12-07 13u-16u Teams  
Data en informatie werkgroep: VlocaTraject/Slim Ruimtelijk Plannen Tijdens de eerste thematische werkgroep worden de data en informatienoden van de reeds geïdentificeerde use cases in kaart gebracht. De Werkgroep Data en Informatie staat open voor deelname door de gehele quadruple helix . Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders, die samen de data- en informatienoden in kaart brengen. De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen. De Data en informatie werkgroep vond plaats op 14 november 2023. Deelnemers Organisatie Deelnemer Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA) Laurien Renders Alain Glickman Intercommunale Leiedal Lucas Verbanck David Lingier Inge Wydhooge Thomas Goemaere Stad Gent Jan Godderis Dieter Nieuwborg District09 Ann Bernaert Departement Omgeving VPO Wouter Brems Stijn Vanderheiden Hans van den Berg Project SHIFT Filip Hellyn Provincie West-Vlaanderen Wim Beerten Digitaal Vlaanderen Martine Delannoy Geo-IT Wouter De Wilde Avineon Rob GIM An Heirman ESRI Belux Frank Desmet VITO Karolien Vermeiren Context Initiatief De uitdaging waar we voor staan, is de aanzienlijke druk op de bebouwde en open ruimte in Vlaanderen. Het vraagt om een slimme benadering van de nog beschikbare ruimte. We streven ernaar om data te integreren in ons beleid en onze dienstverlening, met als uiteindelijk doel het creëren van leefbare buurten en bruisende centra. De vraag is: hoe bereiken we dit? Het antwoord ligt in het verkrijgen van inzicht in wanneer een buurt behoefte heeft aan zaken zoals bijvoorbeeld extra voorzieningen, groenvoorzieningen en handelsmogelijkheden. Dit inzicht stelt ons in staat om bij bouwprojecten op een slimme manier te beslissen waarop we moeten inzetten. In dit streven zijn we op zoek naar een aantal essentiële elementen: 1. Een permanente monitoring van de kenmerken van een buurt, zodat we op de hoogte blijven van de veranderende behoeften en trends. 2. Het vermogen om de impact van specifieke bouwprojecten op deze kenmerken te beoordelen. We willen begrijpen hoe nieuwe ontwikkelingen de leefbaarheid van een buurt beïnvloeden. 3. Het ontwikkelen van visuele tools die deze informatie kunnen presenteren op een manier die relevant en begrijpelijk is voor verschillende belanghebbenden, waaronder burgers en medewerkers die vergunningen verlenen. VLOCA VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders. Samenvatting vorige werkgroep Het verslag van de business werkgroep kan je hier terugvinden. Doel huidige werkgroep Introductie geven over het project Toelichting geven over VLOCA Brainstormen over data-en informatiebronnen Brainstormsessie Aanpak De focus van de oefeningen van vandaag ligt op de voorzieningen. Men kan een bepaalde wijk analyseren op 2 manieren: Een gebied analyse “In deze buurt zijn er 1200 gezinnen met 3 parken, 2 scholen en een ziekenhuis en bebouwingsgraad van 0.3” Meestal in termen van Indexen of Graden, zoals : •Aantallen •Bebouwingsgraad, verhardingsgraad, bewoningsdichtheid… •VT-index… Een netwerk analyse “Het nieuwe Woonblok A37 is 250 meter van een park" Meestal in termen van Afstand en tijd, zoals : •In m/km in vogelvlucht of via de straten per fiets/te voet/wagen/… •In minuten per fiets/te voet/openbaar vervoer/wagen… Een van de elementen waar we naar op zoek gaan zijn de "attributen": In de context van business architectuur verwijzen attributen naar kenmerken of eigenschappen van entiteiten binnen een organisatie die belangrijk zijn voor het begrijpen, ontwerpen en beheren van de bedrijfsprocessen. Een entiteit kan van alles zijn, zoals een product, dienst, bedrijfsproces, actor (bijvoorbeeld een medewerker of klant), of een ander element dat relevant is voor de bedrijfsvoering. Voorbeelden: •Resolutie: Hoe fijn de details zijn in de weergave van de geografische gegevens. •Actualiteit: Hoe recent en up-to-date de geografische informatie is. Oefeningen Oefening 1 Waar denk je dat het meeste potentieel zit op vlak van digitalisering bij ruimtelijke planning? Formuleer de uitdagingen waar je momenteel mee geconfronteerd wordt. De focus ligt hierbij op de voorzieningen. Oefening 2 Formuleer de bijhorende attributen bij de geïdentificeerde problemen. Oefening 3 Databronnen identificeren: we gaan na welke databronnen kunnen gebruikt worden (ifv elke attribuut) om per entiteit de GPS waarden, afstanden, attributen te kunnen opvullen (ook bvb gebruik makend van pragmatisch berekeningen zoals intra- of extrapollaties). Geef aan welke valkuilen er kunnen zijn bij het gebruik van deze databronnen. Outcome Uitdagingen Attributen Databronnen Valkuilen Voorbeeld: Iedere bewoner heeft een park binnen 150 meter van woning Wat zijn de coördinaten van het park/woonblok Kenmerken van het park (opp, capaciteit,..) 150m = te voet/fiets/auto? Gemeentelijke bronnen Info bewoner Databank parken Open street maps databank parken stopt aan de grens iedere buurt heeft nood aan Xm² schaduwrijk groen (tegen hittestress) 3 bomen = puntlocaties, 30 = kruin - oppervlakte 300 = afstand landgebruikskaart VITO wat is luwteoase? hoe selecteren vanuit andere datasets? een buurt bevat voldoende groen en schaduw of zicht op groen (3 30 300 regel) voor goeie analyse van schaduw heb je 3D nodig - kan minimaal de kruinen zijn groenkaart vlaanderen, OSM = landuse park veranderende standaarden een bewoner moet toegang hebben tot een park (recreatief), zichtbaar groen, natuurgebied, bos Locatie toegang park studie dOMG - zicht op groen (nog lopende) - output = dataset Laatste lidar coverage VL verouderd iedere bewoner heeft een 'luwteoase' binnen X meter van de woning copernicus EU luwteoase inclusief minimale licht, geluid, geurhinder Belmap (3D DT Benelux- GIM) LiDAR vlaanderen (2013-2015) -> Aan vernieuwing toe (alternatief stereobeelden) parken in Vlaanderen 2022 (Dugernier et al) Dep Omgeving obv OSM en Sport Vlaanderen nieuwe LiDAR data of actuele voldoende gedetailleerde stereobelden inwonersaantallen per adrespunt zijn er voldoende sportvoorzieningen binnen bereikbare afstand Doelgroep sport-voorziening POI-service Vlaanderen inventaris van de locaties (centroide), geen info over bv capaciteit, toegang,.. Locatie toegang sport-voorziening capaciteit, toegang, bij 1 voorziening kan middelpunt genomen worden, bij grotere sportinfrastruur meerdere ingangen Iedere bewoner hoort te wonen die niet overstroomd geraakt - moet in een groter kader gezien worden: systeemdenken, hangt ook af van genoeg ruimte voor water: infiltratie --> minder verharding risicokaarten VMM Belmap (3D DT Benelux- GIM) > overstomingsrisico bewoners moeten toegang hebben tot kwaliteitsvolle (lokale) voedingsproducten (concept van voedingsmoerassen) frequentie openingsuren,  capaciteit winkel, specialiteit (typologie) naar analogie van POI updatefrequentie studie steunpunt gezondheid (of gezond leven vzw) - voedselmoeras/voedselwoestijn/… hoe lokale  bio boer en buurtinitiatieven capteren? VKBO iedere bewoner heeft een kwalitatieve fietsstalling nodig binnen x m van de (voordeur) van de woning Lokale inventaris  (in vorm van databank)? - oslo openbaar domein Afhankelijk van lokale bijhouden = Niet gebiedsdekkend voor Vlaanderen Open street map zijn er mogelijkheden om duurzaam energie te gaan uitwisselen? - opleggen van pv's - warmtenetten (pas rendabel vanaf bepaalde dichtheid) - beo-velden - wijkrenovaties wat is de energievraag(dichtheid) warmtekaart (veka) conflict tussen individueel belang & timing versus gemeentelijke visie & acties wat is het energie-aanbod : reeds geïnstalleerde PV, mogelijke bronnen voor restwarmte, … HE potentieelkaarten (Geopunt) toegankelijkheid & beschikbaarheid & up to date zijn van de data wat is het potentieel (theoretisch) HE aanbod (m² dakopp., mogelijkheden uit de ondergrond) EPC labels? Fluvius Belmap (3D DT Benelux GIM) iedere bewoner heeft een halte OV nodig binnen X meter afstand - Voor bewoners in den gemeenten rond de grote steden en centrumsteden: een halte voor openbaar vervoer naar die steden op wandelafstand bij voorkeur bij tram locaties haltes uurregeling capaciteit Data Delijn, NMBS, TEC/MIVB Granulariteit Mobiscore Grenszones ieder gezin heeft binnen redelijke afstand van de woning toegang tot deelauto's/deelautolocatie https://www.vlaanderen.be/basisbereikbaarheid/combimobiliteit/hoppinpunten/locaties-hoppinpunten autodelen.net hoppinpunten iedere bewoner heeft een deelfietslocatie binnen X meter afstand welk type fietsen, aantal beschikbaar (real time?) Mobit , Donkey republic, blue bike, … Deelsteps, Bird? Hoppinpunten iedere bewoner heeft op x meter toegang tot een laadpunt - wandelafstand - link privaat/publiek vraagstuk Mechelen? private laadpalen - privacyregeling doet moeilijk - oplossing mechelen? https://mow.vlaanderen.be/laadpalen toegang tot sociale voorzieningen binnen x meter: bibliotheek, school, sportaccomodatie, kinderopvang, dokter, apotheek, zwembad,.. up-to-date inventaris van verschillende types voorzieningen (met geometry) Zorgvoorzieningen erkend door het Agentschap Zorg en Gezondheid via POI-service verschil in administratieve zetels en vestigingsplaatsen per voorziening definiëren binnen welke afstand voorziening aanwezig moet zijn  > 10min wandel/ auto / ?? Here maps - tomtom Capaciteit van een voorziening VKBO bibliotheek.be Belmap - POI's Iedere bewoner heeft een eerstelijns gezondheidszorg nodig - Iedere bewoner zou toegang op wandelafstand moeten hebben tot een groepspraktijk/artsenpraktijk die 24/24 7/7 open is, idem apotheek (in het weekend  is dat een uitdaging) Zorgvoorzieningen erkend door het Agentschap Zorg en Gezondheid via POI-service WFS Interessante Plaatsen Ratio van het aantal inwoners per erkende huisarts eerstelijnszones Cyclomedia / Xenomatix Iedere bewoner dient op wandelafstand van een afvalcontainer/vuilbak/containerpark te wonen in de toekomst coördinaten containerpark - hoe omgaan met tijdelijke containerparken? OSM Grenszones Lokale databanken (?) via afval-intercommunales of VKBO? glasbollen, kledingcontainers? gemeentelijke data - vuilnisbakken openbaar domein (out of scope) iedere bewoner heeft een 'luwteoase' binnen X meter van de woning. Inclusief minimale licht, geluid, geurhinder - link met stiltegebieden? inventaris parken & groen + onderverdeling in typologie / opp / capaciteit /... Geluidbelastingskaart  https://omgeving.vlaanderen.be/geluidsbelastingskaarten wat is luwteoase? hoe selecteren vanuit andere datasets? Emissies (luchtkwaliteit etc) geluidsbelasting  + andere > niet gebiedsdekkend Geur? Enkel voor belangrijke spoorwegen & grote steden Licht? Telramen en citizens science projecten? hinderdata niet gebiedsdekkend beschikbaar, enkel obv 5 jaarlijks schriftelijk leefomgevingsonderzoek veilige fietsinfrastructuur binnen (school)buurt, Iedere voetganger/fietser heeft nood aan veilige verkeersinfrastructuur gegevens over fiets- en voetgangersinfrastructuur: kwaliteitskenmerken, afmetingen, kwantiteit, gebruik Fluvius (verlichtingspunten) typologie verlichting is niet altijd gekend (Fluvius) typologie van fietsinfrastructuur : fietsstraat / vrijliggend fietspad /... + kwaliteit Verkeersbordendatabank Up to date? Volledig? aanwezigheid veilige verlichting Cyclomedia / Xenomatix provincie - vlaanderen Een buurt wordt geen verkeersknelpunt of niet gebruikt als sluipweg tijdens de ochtend- of avondspits, als gevolg van wegenwerken, ... (Historische of voorspelde) traffic flow per tijdstip - Locatie openbare werken GIPOD - Telraam - GPS datasets Betrouwbaarheid traffic flow voorspelling in buurt of gebied met minder data Typologie buurt iedere buurt heeft X aantal plekken die aanzetten tot ontmoeten: zitbanken, speelzones Cultureelcentrum bvb VKBO hoe definiëren? plaats voor een school ouders moeten een kinderopvangplaats op minder dan x minuten van hun woning/werk hebben locatie, capaciteit Department Omgeving : locatie Geen capaciteit Departement onderwijs? parameters om een jeugdvriendelijke gemeente te worden - is hetzelfde vraagstuk als voor ouderen (jongeren/ouderenzorg) - 8-80 cities model - jongeren kunnen in de buurt van een school hun boterhammen opeten op een gezellige plek (jeugdvriendelijke gemeente) - Voor jongeren dienen er (veilige)  'hangplekken' te zijn in de buurt inventarisatie ontmoetingsplaatsen > parken, sport, buurthuis, speelpleintjes, ... POI, KBO iedere buurt ligt op X afstand (of X fietstijd) tot een BFF (bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk) - analogie fietssnelwegen - fix the mix het BFF en de fietssnelwegen de geactualiseerde shape-files van het BFF en gerealiseerde en geplande fietssnelwegen afbakening van buurt. Meetpunt (rand of centrum), cfr. voor andere uitdagingen Verschillende buurten afbakening van buurten. aparte oefening of bestaande oefening bijv. typering bouwblokken (oefening plattelandsatlas voor provincie West-Vlaanderen (atelier romain) ook op bouwblok typering bouwblokken - segmentaties buurten Belmap, NIS kernen provincies - woonlinten-kernen dOMG Vragen & opname Vragen Opname De opname van deze sessie is te bekijken via deze link . Volgende stappen De volgende stappen zijn: Verwerking van de input van de brainstorm oefening Rondsturen van een link naar dit verslag en powerpoint Verder onderzoek en voorbereiding van de tweede thematische werkgroep waarvoor u zich hieronder kan inschrijven Andere werkgroepen Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-09-27 Stadskantoor Gent Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-11-14 Teams Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-12-19 Teams Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2024-01-23 Teams  
Data en informatie werkgroep: VlocaTraject/Vrachtwagenparkeren Tijdens de eerste thematische werkgroep worden de data en informatienoden van de reeds geïdentificeerde use cases in kaart gebracht. De Werkgroep Data en Informatie staat open voor deelname door de gehele quadruple helix . Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders, die samen de data- en informatienoden in kaart brengen. De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen. De Data en informatie werkgroep vond plaats op Fout: ongeldige tijd. . Deelnemers Organisatie Deelnemer Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA) Laurien Renders Alain Glickman IGEMO Felipe Garcia Del Pino Jordi De Vlam Pieter Dresselaers EUTRACO Joakim Van Gasse Van Dievel transport Tom Van der Vliet Pringels Sven Schaekels TLV Frederic Keymeulen Quares Toon Dirckx Robben Diependaele MOW Steven Devloo VOKA MeKe Guy Beyens VVSG Guido Vaganée MacQ Kenneth Villaroman Context Initiatief Het onderwerp van discussie is vrachtwagenparkeren in het Rivierenland. Er heerst een dringende behoefte aan parkeerplaatsen voor vrachtwagens, aangezien dit probleem al enkele jaren bestaat. Er is bovendien een duidelijke stijging in het aantal inschrijvingen van vrachtvoertuigen in het Rivierenland de laatste jaren. De regio is tevreden met de economische bedrijvigheid achter deze evolutie, maar maakt zich ook zorgen over de externaliteiten verbonden aan de stijging. Er zijn vrachtwagens die rust nemen op verschillende (onveilige) plaatsen, maar er is geen georganiseerde en veilige parkeergelegenheid. Momenteel zijn er ongeveer 180 publieke vrachtwagenparkeerplaatsen beschikbaar in de regio. Dit leidt tot problemen. Bovendien ontbreekt het aan basisvoorzieningen voor chauffeurs, wat resulteert in klachten van burgers en vervuiling langs de wegen. Er wordt gezocht naar oplossingen voor zowel lokale overheden als transportbedrijven, maar dit wordt als een complex en gelaagd probleem beschouwd. Lokale besturen vragen daarom een oplossing voor het kanaliseren van het ‘wildparkeren’ van vrachtwagens. Er zijn drie initiatieven in ontwikkeling om dit probleem aan te pakken. Het eerste initiatief is het creëren van een vrachtwagenparking in de omgeving van Mechelen. Dit is bedoeld om de huidige problemen met openbaar parkeren aan te pakken. Het tweede initiatief richt zich op het ontwikkelen van een applicatie om vrachtwagenparkeren te vergemakkelijken, hoewel nog moet worden beslist of bestaande applicaties zullen worden gebruikt of een nieuwe zal worden gemaakt. Het derde initiatief gaat over het opzetten van een online overlegplatform om verschillende initiatieven en expertise op elkaar af te stemmen. De discussie is hier gericht op het creëren van een oplossing omtrent vrachtwagenparkeerplaatsen in samenwerking met gemeenten en bedrijven, waarbij wordt geprobeerd om de expertise van verschillende belanghebbenden samen te brengen. Daarnaast wordt gezocht naar financieringsmogelijkheden en publiek-private samenwerkingen om het project te ondersteunen. Ook wordt gewerkt aan de standaardisatie en toegankelijkheid van gegevens met betrekking tot vrachtwagenparkeren in Vlaanderen, waarbij externe ondersteuning wordt geboden voor de ontwikkeling van een applicatie. VLOCA VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders. Brainstormsessie Doel Het doel van dit project is om enerzijds een beeld te krijgen van de overlast die gecreëerd wordt door vrachtwagenparkeren en anderzijds het vraag en aanbod van parkeerplaatsen voor vrachtwagens in kaart te brengen. Voor beide doelen heeft men een impact-en doelanalyse nodig. Overlast en parkeeropportuniteiten in kaart brengen is een tijds-en arbeidsintensief proces. Dit willen we gaan digitaliseren. De vraag is hoe. Aanpak Meten is weten! Om te beginnen gaan we overlast gaan objectiveren: wat is overlast precies? Wat versta je hieronder? Hoe ga je dit meten? Vervolgens gaan we opportuniteiten gaan categoriseren: welke soorten oplossingen bestaan er om de problematiek rond parking voor vrachtwagens? Hoe kan je deze gaan categoriseren? Inzichten via trendanalyse Hoe ga je zicht krijgen op de verschillende trends? (is er een stijging of daling van de klachten, zijn er meer of minder parkeerplaatsen,..) Hoe ga je zicht krijgen ter plaatse? Hoe maak je de omslag van manueel naar digitalisering van de analyse? (via camera's, drones,..) Performantie opvolging Hoe ga je bepalen of het goed of slecht gaat? Bepaal je een nulpunt? Wanneer wordt een situatie kritiek? Output Oefening 1 Overlast Hoe meten Schade aan infrastructuur Klachtensysteem gemeente Visuele hinder Foto's van bewoners en passanten Luchtkwaliteit (stof & roet) Sensoren Klachten Klachtensysteem gemeente Inname parkeerplaatsen Geen ruimte voor personeel Afval Foto's van bewoners en passanten ANPR camera's Hoeveelheid afval wegen Samenwerking met afvalbedrijven: Renewi, ovam Sensoren op vuilbakken Geur Sensoren Klachtensysteem gemeente Geluid Sensoren Veiligheid Statistieken ongevallen Verkeersintensiteit vracht PV's politie Telraam data Wildparkeren In kaart brengen door niet afgebakende zones te monitoren Hygiëne Geen faciliteiten - afval Sluipverkeer Heatmap Camera's Toegangscontrole Nummerplaat Oefening 2 Opportuniteiten Toelichting Huidige publieke infrastructuur Bestaande parkings herdenken, optimaliseren Parkeertarieven voor trailers langs openbare weg en dit geld opnieuw investeren in infrastructuur Privé parkings Optimaliseren, bekijken welke kunnen aangewend worden Reserve grond bvb grond met onregelmatige vorm, restgrond: omvorming tot parking - kijken naar GIS Leegstaande gronden en terreinen aanwenden Tijdelijke inname P&R parkings Parking evenementenhal bvb Nekkerhal Parking bvb Carrefour na openingsuren Toegankelijkheid vanaf vrachtroutes Oefening 3 Hoe digitaliseren en inventariseren van overlast? Meldpunt en databank van hinder centraal. Belangrijk is dat deze data regionaal en niet enkel lokaal gecapteerd wordt. Een link naar dit meldpunt kan op de gemeentelijke websites vermeld worden Identificatie van melder vs anoniem Verplichting om naam door te geven kan voor drempel zorgen Anderzijds, identificatie is nodig voor terugkoppeling Locatie is belangrijk! Zo specifiek mogelijk - speld prikken maar ook tekstueel Mogelijkheid om foto's opladen Koppelen aan GIS - harde randvoorwaarde Zoals aanvraag inname openbaar domein? Nummerplaat - link politie ANPR camera's Type klachten Geluid Geur Hygiëne .. Klachten automatisch identificeren Via slimme camera's/sensoren sluikstorten identificeren Gebruiken van huidige vaste camera's in samenwerking met politie ! Nagaan wie eigenaar is van de data Statistische module/patroonherkenning toevoegen aan software van politie Hoe digitaliseren en inventariseren van opportuniteiten? Privé maatschappijen die satellietfoto's aanbieden Gemeenten verplichten om vrachtwagenparkings aan te duiden in GIS systemen Foto's doorsturen naar platform dat via AI analyse maakt adhv randvoorwaarden naar potentiële parkings Restpercelen eruit halen met GIS analyse Oefening 4 Aan de hand van welke indicatoren kunnen we overlast meten ? Moet er afstemming zijn naar naburige gemeenten? Wat met potentiële verschuivingen tussen gemeenten? Regionale aanpak nodig In elk regionaal mobiliteitsplan meenemen Nulmeting Nodig om tendens in kaart te brengen Overlastindex 4-5 indicatoren ipv 1 specifiek Meer detail nodig Ja voor verkeersveiligheidindicator maar niet enkel en alleen mbt vrachtwagenparkeren 0 ongevallen & 0 klachten = nulmeting? Cfr leefkwaliteit index Oefening 5 Hoe weten we dat de applicatie werkt? Vragen aan de sector (transport, logistiek en industrie die gebruikmaakt van beide) Oppassen voor meer klachten door bekendheid meldpunt Volgende stappen De volgende stappen zijn: Verwerking van de input van de brainstorm oefening Rondsturen van een link naar dit verslag en powerpoint Verder onderzoek en voorbereiding van de eerste thematische werkgroep waarvoor u zich hieronder kan inschrijven Werkgroepen Hieronder het overzicht van alle werkgroepen voor het traject Vrachtwagenparkeren . Inschrijven kan door op de link te klikken van de betreffende werkgroep. Andere werkgroepen Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-09-26 IGEMO Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-10-24 IGEMO Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-11-21 IGEMO Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2024-01-30 9u00-12u00 IGEMO  
Functionele werkgroep Deze thematische werkgroep richt zich op het identificeren en in kaart brengen van de functionele noden en interacties . Na de data- en informatiewerkgroep zijn deze respectievelijke noden helder geworden. Deze functionele werkgroep bouwt hierop verder om de data- en informatie- uitwisseling tussen mensen en systemen, mensen onderling en systemen onderling te schetsen. De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de IT-architectuur verder aan te vullen. De Functionele werkgroep vond plaats op 08 november 2023. Deelnemers Organisatie Deelnemer Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA) Laurien Renders Alain Glickman Stad Mechelen Sandrine Raskin Jos Van Loock The Retail Factory Luc Van Rompaey Stad Leuven Bo Peeters Proximus Jasper Botterman POM West-Vlaanderen Frederik Sack Provincie Oost-Vlaanderen Fieremans Pieter-Jan Economisch Huis Oostende Joke Van Gheluwe Bjorn Pintelon ViNotion Azem Kariman Provincie Vlaams-Brabant Ruben Van de Voorde Visit Leuven Stijn Anthoons Aanleiding en Context Initiatief Er zijn momenteel twee projecten met vergelijkbare opzet: SInCR, gericht op grotere steden, en DAKS 2.0, bedoeld voor kleinere steden. Beide projecten hebben als hoofddoel om data in te zetten ter ondersteuning van zowel handelaars en ondernemers als beleidsmakers, waarbij deze twee doelgroepen verschillende behoeften hebben. De onderzoeksvragen die deze projecten proberen te beantwoorden, zijn gevarieerd. Ten eerste, hoe kunnen we het effect van beleidsmaatregelen en georganiseerde evenementen op het winkelgebied meten? Dit omvat onderwerpen zoals acquisitiebeleid, de evaluatie van acties en evenementen, en mobiliteits- en parkeerbeleid. Een andere belangrijke vraag is hoe we data breder en slimmer kunnen inzetten ter ondersteuning van beleid en ondernemers. Hierbij gaat het om het benutten van data op een meer strategische en effectieve manier. Daarnaast streven deze projecten ernaar om een duurzame samenwerking op te zetten waarbij alle betrokken partijen meerwaarde ervaren. SInCR en DAKS 2.0 zijn voortzettingen van het project 'Datagestuurde Winkelgebieden', waarbij prototypes zijn ontwikkeld, zoals een handelaarsdashboard en een generiek beleidsdashboard op basis van gegevens over drukte, bestedingen, evenementen en weer. Dit heeft enkele uitdagingen en kansen aan het licht gebracht die in SInCR en DAKS 2.0 zullen worden aangepakt: Momentum rond retail data behouden na afloop lopende projecten Kapitaliseren opgebouwde kennis & beperkte datamaturiteit bij handelaars en steden verder opbouwen Beperkte scope en doorlooptijd subsidieprojecten 🡪 scope verbreden Afhankelijkheid van de leveranciers beperken 🡪 datadeling & standaardisering (OSLO & VLOCA) Wildgroei aan platformen  🡪 generiek overkoepelende oplossing: standaardisatie & deelbaarheid maximaal hergebruik en interoperabiliteit Draagvlak handelaars vergroten 🡪 bevragen, leerlessen valideren en coachen Opmaak business- & governance model Binnen DAKS 2.0 zijn er drie belangrijke focusgebieden: acquisitie & passantenmetingen, de impact van parkeer- en mobiliteitsbeleid, en acties en evenementen. Deze drie onderwerpen zullen worden meegenomen in de ontwikkeling van de OSLO Lokale Economie-standaard en de VLOCA architectuurstandaarden. Andere onderwerpen zoals leegstand, e-commerce, duurzaamheid en energie, kunnen afhankelijk van hun belang voor de verschillende doelgroepen eveneens meegenomen worden in dit traject. Hoewel het wellicht niet haalbaar is om op alle thema’s grondig in te gaan in dit traject. VLOCA VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders. Samenvatting vorige werkgroep Het verslag van de business werkgroep kan je hier terugvinden. Doel van huidige werkgroep Introductie geven over het project Toelichting geven over VLOCA Brainstormen over functionaliteiten Brainstormsessie Aanpak Op basis van de vorige werkgroep hebben we een aantal thema's kunnen identificeren die belangrijk geacht worden voor dit project: Mobiliteit Parkeren Profiel passanten Verzorgingsgebied Imago Autoluw maken van bepaalde zones Voor deze projecten (SINCR en DAKS 2.0) kunnen we 3 soorten afnemers onderscheiden: Beleidsmakers (het beleid) Retail De initiatiefnemers zelf Voor deze werkgroep focussen we op de impact op het beleid. Wat wordt er precies verwacht van de deelnemers aan deze werkgroep? Functionaliteiten oplijsten Functieprofielen oplijsten Valkuilen en successen identificeren Oefening 1 Wat zijn de voorwaarden om iets goed af te leveren aan ‘het beleid’? Hierbij kunnen we 3 fasen onderscheiden: ​ Data management (verzamelen, verwerken, ontsluiten)​ Integratie (data bij elkaar brengen) en analyse ​ Inzichten leveren aan beleid ​ - data kiezen​ - data kopen​ - data verwerken​ - toegang geven tot rapporten​ => dit zijn allemaal acties​ Voorbeeld: ​ - Om aan data te geraken moet ik ze kopen bij een kwaliteitsvolle leverancier of zelf gaan verzamelen​ - We moeten het beleid kunnen overtuigen met data om de evenementenkalender te optimaliseren​ Oefening 2 Welke functieprofielen/rollen heb ik nodig?​ Voorbeeld: ​ - om te kunnen overtuigen heb je een business analist nodig om te motiveren waarom de kalender moet aangepast worden en welke positieve resultaten dit zal hebben​ - om aan de slag te gaan met de data heb je een data analist nodig ​ Oefening 3 Welke valkuilen kunnen opduiken?​ Voorbeeld: ​ - data analisten vinden is moeilijk​ - software is duur en valt niet binnen budget Oefening 4 Wat zal tot een succes leiden? Welke prioriteiten leggen we?​ Voorbeeld: ​ - overtuigen van beleid om evenementenkalender aan te passen​ - overtuigen van beleid om al dan niet autoluwe zone in te voeren ​ Uitkomst De input van de deelnemers werd gecapteerd in dit Miro bord . Functieprofielen/rollen Data management Integratie en analyse Inzichten leveren aan beleid Valkuilen Successen Startpunt vertrekt vanuit de diensten zelf en hun noden - pas daarna worden de data teams betrokken Verkeerde interpretatie van het beleid op data Datagedreven evenementen kalender dankzij dit traject datamanager Data koppeling met andere systemen Push mail met analyse/overzichten naar beleid publiek maken van data zonder een juiste kadering van de definities het beleid kan leegstand terugdringen door aantoonbare passage van klanten Platform : om het rapport die we wensen op te vragen Presentatie via powerpoint verschillende bronnen spreken elkaar tegen Kan bijdragen tot RUP (Ruimtelijk UitvoeringsPlan) E n login voor alle data via n platform selectie grafieken/visualisaties Dynamische/Automatische rapportering Security lek Afstemming tussen (beleid)departementen doormiddel van data monitoringshub, (meldingen bij gemiste data instanties via een set van regels), keep alive functie keuze van welke resultaten we willen tonen gebruiks- vriendelijke dashboarden Kostprijs Publiek beschikbaar maken van data (mits goede omkadering) Data analist Data Opkuisen Voor en Na Analyse vertalen van inzichten op basis van kernvragen financi le impact op budget Niet meer blind varen databron toegangsauthorisatie toekomstprojecties (prognoses, forecasting) ruwe data pushen voor post analyse Duurzaamheid van databron op de LT Objectieve evaluaties Update historiek gepaste aggregatie niveaus aanmaken geautomatiseerde rapportage Verandering in de datadefinitie activiteiten logging in database nulmeting/baseline keuze; gaan we 1 sensor inzetten voor multimodaal verkeersbeeld? voordeel is vergelijkwaardigheid vanuit 1 bron of meerdere sensorieken aansluiten op dashboard Cijfers naar je hand zetten - datamanipulatie Lineage Bepalen van de data YoY, MoM maatwerk mogelijkheden in de vorm van aanvullende analyses zoals trigger based drempelwaarden rapportage, paniekdetectie, gedrag, etc bezettingsgraad Datamaturiteit van het beleid, de gebruikers data anonimisaie (metadatatering en beveiliging) Brute force bijv. data platform aanbieden met extra fuctionaliteiten (AI, predictie, ...) Sensoren en leveranciers die aantoonbaar gegevensbescherming op orde hebben (ISO 27001) Te veel data - bomen door het bos niet meer zien Databronnen verkennen en zoeken naar de linken Keuze hoe bevragen we meerdere sensoren in het veld? (representativiteit, analytisch) Correct begrip van de data en wat ze lezen in het rapport of presentatie Te brede scope - must have vs nice to have Data relaties datamodel opbouwen beheren van toegangen tot platform Afhankelijkheid van leveranciers Data scientist Data structureren trends detecteren automatische rapporten op verschillende detailniveaus Geen targets defini ren Data fusie voorspellingen data newsflash bestuurlijke dekking niet verkrijgen of tegenstand burger (om sensoren te plaatsen) Data transformeren Nieuwe databonne detecteren, nieuwe verbanden of nulmeting Eenvoudige dsahboards verkeerde data uitvraag (verkeerde sql query) Data verrijken (verschillende bronnen, of extra attributen) oorzaak - gevolg Rapport of dashboard complexiteit API-vriendelijk/open structuur meest kwaliteitsvolle bron weerhouden voor de use case validatie van data (periodiek) business model afspraken maken rond definities en data structuur (communiceren) verantwoordelijkheid (gedeelde verantwoordelijk, wie is eindverantwoordelijk voor platform, enz.) scalable data storage afwijken van de standaardisatie access management Geen duiding/begeleiding bij gebruik dashboard BI expert Data standardisering Keuze maken tussen maatwerk dashboard of bestaand back end systeem. Verzorgen van Integratie en API standaarden Te veel verschillendei interpretaties Data engineer keuze locatie processing, fysieke geografische data opslag, (afhankelijk van aanwezige infrastructuur, beveiligingsnormen) Andere prioriteiten Legal counsel Verschillende datastromen aan elkaar koppelen binnen n omgeving Dataverhaal is soms 'on top' en niet ingebed DWH specialist Data methodologie (definities, begrippen,...) Definities en omschrijving van de data Data architect Benchmarking Dienst economie : eerste contactpunt met linken mobiliteit en toerisme en smart city,...) linken tussen de data op time / day Privacy Officer / GDPR dossier Data connecteren vergunnings ambtenaar (toestemming om sensoren te plaatsen) uitvoeringsambtenaar (die de sensoren plaatsen of gebruiken bvb) Vraag & antwoord en volgende stappen Vragen Opname De opname van deze sessie is te bekijken via deze link . Volgende werkgroepen Indien u graag zou willen deelnemen aan één van de aankomende werkgroepen, kan u via de onderstaande link een overzicht van de workshops terugvinden. Inschrijven kan door te klikken op een van de werkgroepen. De derde en laatste thematische werkgroep zal plaatsvinden op 7 december om 13u via Teams. Inschrijvingslink: VLOCA-Lokale economie . Heb jij interesse, specifieke noden, expertise of andere belangen bij dit traject? Klik hier om je in te schrijven. Andere werkgroepen Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-09-19 VAC Gent Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-10-10 09:00-12:00 Teams Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-11-08 Teams Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2023-12-07 13u-16u Teams  
Business werkgroep: Slimme stadsdistributie De business werkgroep is de eerste werkgroep binnen het City of Things Slimme stadsdistributie Traject. Het gaat om een inspiratiesessie waar stakeholders meedenken om alle mogelijke use cases, randvoorwaarden, bezorgdheden, opportuniteiten en meer te identificeren. Digitaal Vlaanderen (OSLO) en Agentschap Binnenlands bestuur (VLOCA) organiseren en faciliteren deze werkgroep samen. De werkgroep staat open voor deelname door de gehele quadruple helix . Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders. De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen. De Business werkgroep vond plaats op Fout: ongeldige tijd. . Deelnemers Organisatie Deelnemer Digitaal Vlaanderen (OSLO) Yaron Dassonneville Lorenzo Vylders Pieter Roeyen Agentschap Binnenlands bestuur (VLOCA) Fabian de la Meilleure Alain Glickman Stad Hasselt Kim Bos Bea Cleeren Yannick Fabbro Mary-Ann Smits Gerrit Verlinden Stad Leuven Tim Guily Marij Lambert Stad Antwerpen Tim Vervoort Daniel Sevenhans Stad Gent Loesje Van Damme Stad Tongeren Vicky Verscheijden Stad Mechelen Roos Lowette IMEC Dries Van Bever Be-Mobile Evert Gellynck Bond Beter Leefmilieu Vlaanderen Bart Dumoulin Bpost Eline Camerlinck Cegeka Ken Casier De Lijn Nico Celen Departement Mobiliteit en Openbare Werken Klaas Van Cauwenberg Geosparc Berdien De Roo Hays Axel Bulambo FEBETRA Isabelle De Maegt Politiezone Limburg Regio Hoofdstad Carlo Vanholst Rebel Group Advisory Belgium Laura Tavernier VIL Domien Stubbe Vlaams Netwerk van Ondernemingen Philippe Reyners Vlaamse Milieu Maatschappij Veronique Smeets Vrije Universiteit Brussel Cathérine Cassan Universiteit Antwerpen Joris Beckers On Time Logistics Filip Goossens Mobius Jacob Laureyns Scoptis Jan Severijns The New Drive Dana Deliever GLS Lei Vierendeels Fishermen Johan Peeters E-llis Renaat Sohl Cranium Pieter Stevens FrontForce Guido Van de Velde Ninatrans Koen Vandevelde Context Initiatief Het City of Things project Slimme stadsdistributie vanuit stad Hasselt gaat over de transitie naar een leefbare en veilige binnenstad. Hierbij moet enerzijds rekening gehouden worden met autovrije/autoluwe delen, maar anderzijds zijn er ook grote behoeften naar steeds meer logistieke stromen in de binnenstad. Dit laatste is een effect van snelle leveringen die men tegenwoordig als maar liever ziet gebeuren alsook de sterke groei in e-commerce welke geboost is door COVID-19. Het resultaat van deze groei in logistieke stromen zorgt dat de leefbaarheid in de stad onder druk komt te staan. Om gerichte acties te kunnen nemen, moet men zicht krijgen op leveringen die in de binnenstad gebeuren, dit geeft ruimte om te kijken naar een data gedreven innovatie. Er zijn heel wat globale mobiliteitsdoelstellingen die ook van toepassing zijn voor stadsdistributie. Zo kijkt men enerzijds naar het verminderen van negatieve effecten zoals emissies en overlast. Anderzijds kijkt men dan naar het versterken van positieve effecten, zoals het verhogen van verkeersveiligheid, stimuleren van duurzaam ondernemerschap. Om dit te kunnen bereiken wordt gekeken naar slimme oplossingen. De keuze voor dit project is tevens gebaseerd op onderzoek en cijfers. Presentatie Slide 12 De stijging in het goederenvervoer neemt sterker toe dan het personenvervoer. Hieruit kan men concluderen dat dit dus zal leiden tot een sterke stijging van uitstootgassen en conflicten metandere weggebruikers, daarnaast heeft dit dan ook een effect op de wegen en stromen doorheende binnenstad. Stad Hasselt is een aantal jaar geleden gestart met het plan ‘Bereikbare Binnenstad’, veel mensen bewegen zich in de stad met verschillende doeleinden en met verschillende vervoersmiddelen. Het plan heeft dus als doel een aantrekkelijk stadscentrum te creëren. Hierin kijkt men in dit project naar het toegangsbeleid voor personenwagens, aan de hand van onder andere ANPR controle, testing, enzoverder. Logistiek verkeer kan momenteel de binnenstad nog bereiken zonder identificatie, hierdoor is er dus geen zicht op logistieke stromen. Echter zijn er met het project ‘Bereikbare Binnenstad’ al heel wat infrastructuren aanwezig om de aansluiting met logistiek verkeer te maken. Naast Hasselt werkt ook stad Leuven mee aan dit project, ze hebben in aanloop van dit project ook al enkele zaken gedaan. Zo zijn er kortparkeerplaatsen voor laden en lossen in de binnenstad, venstertijden voor leveringen en ANPR-camera’s voor slimme knips en venstertijden te controleren. In tegenstelling tot Hasselt zijn er in Leuven geen verzinkbare paaltjes. Op onderstaande slide is te zien welke projecten in stad Leuven al vooraf zijn gegaan. Presentatie Slide 15 Voor het project Slimme Stadsdistributie is een duur vastgesteld op 2,5 jaar, dit is officieel gestart op 1 oktober 2022. Naast Hasselt en Leuven werkt ook stad Antwerpen mee aan dit project. Voor stad Leuven en stad Hasselt zijn er verschillende insteken, dit zal later verder worden toegelicht. Het doel van het project is om leveringen in de stadskern slimmer te organiseren. Hierbij zal gekeken worden naar de ontwikkeling en de testing van een logistieke verkeersmanagement tool. Deze tool bestaat uit een dashboard aan de gebruikerszijde om leveringen te registreren, en aan de anderezijde, de beleidszijde, een cockpit om de leveringen te sturen. Op deze manier wil men een leveringskader uitwerken die kan sturen waar, wanneer en hoe de levering moet gebeuren. Uiteindelijk kan via de internet of things toepassingen een flankerend beleid neergezet worden vanwaar uit het platform gevoed wordt om leveringen te kunnen sturen en ook de planningen van distributeurs voeden zo dat vraag en aanbod goed gematcht kunnen worden. Via het dashboard kunnen logistieke verplaatsingen geregistreerd worden, aan de hand hiervan kanmen een zicht bieden over het real time drukte beeld en de beschikbaarheid van laad en losplaatsen. Langs beleidskant is er dan de cockpit die de toegang tot het centrum beheert, controleert en stuurt. Deze wordt gekoppeld aan de internet of things toepassingen op het terrein in de binnenstad, maar ook het gebruiker dashboard. Hieronder een visuele weergave van hetvolledige schema. Presentatie Slide 20 De insteek van stad Hasselt is wel verschillend van Leuven. Zo is de use case bij Hasselt een verplichte registratie van de levering die gekoppeld is aan een toegangscontrole. Bij de registratie wordt gevraagd naar beladingsgraad/densiteit om optimalisaties te bekijken. Wat stad Leuven betreft, komt de betrokkenheid vooral voor schaalbaarheid van dit initiatief vanuit Hasselt. Ze hebben daarom gekozen om in Leuven niet dezelfde use case te hanteren als in Hasselt. Zo willen ze kijken wat er gebeurt indien de registratie van leveringen niet verplicht is en enkel de intrinsieke motivatie te testen. Hier ligt de focus vooral op data van leveringen want hier is momenteel in Leuven weinig zicht op. Na een bepaalde periode zal dan gekeken worden bij verschillende logistieke spelers welke optimalisatie scenario's er geweest zijn om dan in de pilot deze scenario's uit te testen en kijken of andere incentieven nog nodig zijn om de optimalisatiescenario aan te sturen. Er hebben ook reeds overlegmomenten plaatsgevonden met de stuurgroepen klankbordgroep. Deze klankbordgroep is belangrijk voor het capteren van de input van alle belanghebbenden. Aan het platform zijn ook enkele doelstellingen gekoppeld, deze zijn opgesplitst in technische, functionele, economische en strategische doelstellingen. Voor meer informatie, zie slides 23-26. Discussiepunt: Heb je een overzicht van welke partijen in de stuurgroep en in de werkgroep zitten? Antwoord: De samenstelling van deze groepen is niet in steen gegrift. In de werkgroep zullen de projectverantwoordelijken van de steden Hasselt, Leuven en Antwerpen en de externe (IT-)partnerdie momenteel nog gezocht wordt zitten. Wat de stuurgroep betreft zitten momenteel leden van de steden Hasselt, Leuven en Antwerpen, Vlaio, Digitaal Vlaanderen en Slimme Regio Vlaanderen (SRV zal in de klankbordgroep zetelen vanaf het moment dat de externe partner is aangesteld.) VLOCA VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders. We verwijzen naar slides 35 – 41 voor meer informatie. OSLO Het doel van OSLO is om de datastromen semantisch te modelleren en de structuur van de data te standaardiseren in de context van het slimme stadsdistributie-project. Hierbij zal de focus gelegd worden op het opzetten van een gegevensuitwisseling tussen steden en leveranciers om logistieke stromen beter te beheren en optimaliseren. Het is de bedoeling om zo te zorgen voor meer samenhang en een betere begrijpbaarheid en vindbaarheid van de Data. Op die manier kan iedereen gegevens makkelijker gebruiken. Met OSLO wordt er concreet ingezet op semantische en technische interoperabiliteit. De vocabularia en applicatieprofielen worden ontwikkeld in co-creatie met o.a. Vlaamse administraties, lokale besturen, federale partners, academici, de Europese Commissie en private partners (ondertussen meer dan 4000 bijdragers). Extra informatie en een verzameling van de datastandaarden zijn te vinden op volgende links: - https://overheid.vlaanderen.be/oslo-wat-is-oslo - https://data.vlaanderen.be/ We verwijzen naar slides 28 – 34 voor meer informatie. Informeren, inspireren en aanzetten tot actie Tijdens dit onderdeel van de presentatie werden een aantal bestaande datamodellen toegelicht als inspiratie voor de verdere brainstormsessie en om op deze manier ook in het verdere traject mee te nemen. Volgende modellen werden kort toegelicht: OSLO Mobiliteit: Trips & Aanbod Dit datamodel is een applicatieprofiel waarbij er een reiziger is die een bepaalde reis aflegt en mobiliteitsdiensten die deze reis mogelijk maken. Binnen de context van slimme stadsdistributie is dit model relevant gezien we zaken kunnen hergebruiken. Zo kan bijvoorbeeld een transportorganisatie gezien worden als reiziger die een bepaalde reis aflegt over een bepaalde route. Voor deze reis is binnen Trips & Aanbod een boeking nodig, binnen slimme stadsdistributie spreekt men hier dan niet over een boeking maar wel een reservatie. De reservatie gaat hier dan over een resource, dit kan bijvoorbeeld een vrachtwagen zijn of een paaltje. Discussiepunt: Het wordt hier met een reis vergeleken met bijvoorbeeld Hasselt als eindpunt, maar dit is dan niet het eindpunt van die vrachtwagen bijvoorbeeld. Antwoord: Nee dat klopt en dat hoeft ook niet zo te zijn volgens OSLO Mobiliteit: Trips & Aanbod. In dit model zitten ook tussenstops verwerkt om de reis te vervolledigen. Datex II Datex II is opgesteld door de Europese Commissie en is relevant voor alle toepassingen waar dynamische informatie over transportsystemen, waaronder het wegennet, gebruikt worden. Hier zijn een gemeenschappelijke set specificatie gedefinieerd voor data uitwisseling ter ondersteuning van de interoperabele uitwisseling van verkeers en reisinformatie. Een belangrijk gebruiksgebied dat hieronder valt is dan het linken van verkeersmanagement en verkeersinformatie systemen. INSPIRE: Transport network INSPIRE heeft als doel het delen van ruimtelijke informatie tussen overheden in Europa. Zo definieert INSPIRE standaarden voor verschillende data thema’s waaronder het ‘Road Transport Network Model’ valt binnen transport networks. Hier wordt gebruik gemaakt van een link en knooppunten structuur om een wegennet weer te geven dat wordt gebruikt voor het transport van voertuigen in de vorm van een lineair netwerk. Dit model is ook als inspiratie gebruikt geweest voor OSLO Mobiliteit: Trips & Aanbod. OSLO Openbaar domein Binnen dit model is het vooral relevant om te kijken naar infrastructuurelementen, dit is heel high-level gedefinieerd. Zo kan het bijvoorbeeld gaan over een paaltje of een slagboom. OSLO Metingen en bemonstering Binnen OSLO: Metingen en Bemonstering is het relevant om te kijken naar het element: observaties. Deze observaties zijn relevant in de context van een observatie van bijvoorbeeld een ANPR-camera. Discussiepunt: Wat houden deze modellen concreet in? Zijn dit gebruikstructuren, zijn dit regels? Antwoord: Deze modellen lichten op een semantisch niveau toe wat de connectie is tussen verschillende zaken, alsook hoe er semantisch over bepaalde zaken wordt gesproken. Binnen slimme stadsdistributie zullen alle nodige aspecten dus in dit data model worden gedefinieerd. Discussiepunt: Gaat hier een regelgevend kader mee gepaard? Hoe wordt dit juist afgedwongen wanneer volgens het platform iemand bijvoorbeeld geweigerd wordt? Antwoord: Dit is een combinatie, bijvoorbeeld venstertijden worden afgedwongen met verzinkbare paaltjes, wat fysiek is. Anderzijds worden ze ook aan de hand van een wetgevend kader afgedwongen, hierin zijn er dan additionele voorwaarden waaraan de levering moet voldoen. De software zou dit pakket van maatregelen ook goed moeten communiceren naar gebruikers toe. Echter maakt dit nog deel uit van het onderzoek en de studie die zal uitgevoerd worden. Werkgroep oefeningen De brainstorm sessie ging van start met eerst nog eens duidelijk te definiëren wat slimme stadsdistributie juist inhoudt: het gaat over slim organiseren van logistiek in stadskern zoals werd aangehaald in het begin. Leveringen worden geregistreerd en worden al dan niet automatisch geautoriseerd. Het doel is om dit uiteindelijk te bundelen. De oefeningen in de volgende onderdelen werden uitgevoerd in Mural. Voor meer informatie kan hier de Muralpagina geraadpleegd worden. Doel Het doel van de brainstormsessie is het volgende: - Inzichten verkrijgen in huidige en potentiële use cases m.b.t. slimme stadsdistributie in zijn breder geheel. - Concepten rond slimme stadsdistributie oplijsten. - Bestaande datamodellen en initiatieven capteren Er werd tijdens de eerste oefening aan de participanten gevraagd wat ze verstaan onder de term “Slimme Stadsdistributie” in 3 woorden. Hieronder zijn de antwoorden zichtbaar. Mentimeter resultaten Brainstormsessie De brainstormsessie werd ingedeeld in drie oefeningen: Oplijsten van use cases, oplijsten van concepten en het oplijsten van data modellen. De eerste en tweede oefening zijn met elkaar gelinkt, aangezien de concepten in de tweede oefening worden gedefinieerd aan de hand van de use cases uit de eerste oefening. De bedoeling is om rond het topic slimme stadsdistributie zoveel mogelijk verschillende invalshoeken te vergaren omtrent mogelijk gebruik van verschillende actoren. Use cases In de eerste oefening trachten we relevante use cases van verschillende stakeholders op te lijsten en bespreken. Een use case is een situatie waarbij de data standaard gebruikt zou kunnen worden, met andere woorden, ‘wat wil je als belanghebbende realiseren?’, ‘welke randvoorwaarden zijn er?’, enzoverder. Ter inspiratie werden eerst enkele voorbeeld use cases gepresenteerd, zie slide hieronder. We verwijzen voor meer informatie naar de Muralpagina . Uit deze oefening kwamen verschillende use cases terug waarvan de voornaamste hieronder zijn opgelijst: 1. Als vervoerder wil ik: tijd besparen zodat de kost van last mile beperkt blijft een voorstel tot optimalisatie van het vervoer ontvangen zodat ik mijn Vervoer efficiënter kan organiseren een flexibel systeem (last-minute wijziging kan gemakkelijk aangepast worden) mijn data veilig delen zodat ik aan efficiëntie kan winnen op lange termijn. een vergunning krijgen voor een bepaalde zone in de stad dat mijn voertuig via ANPR automatisch toegang krijgt tot de stad zo min mogelijk manuele aanvragen doen een uniform systeem voor alle steden zo snel mogelijk mijn ritten kunnen ingeven zodat ik zo weinig mogelijk administratieve last heb informatie over toegankelijkheid van straten / gebieden in ons planningssysteem zodat daar rekening mee kan gehouden worden in de planning. de meest optimale route krijgen een systeem waarvan het gebruik minimale impact heeft op de activiteiten - mijn leveringen optimaliseren door eenvoudig toegang te krijgen tot leveringsvragen. 2. Als stad/bestuur wil ik: weten hoe Slimme Stadsdistributie bijdraagt aan vermindering van CO2-uitstoot zodat het dashboard kan aangevuld worden weten hoeveel logistieke ritten er in mijn stadskern plaatsvinden zodat ik zicht krijg op de logistieke mobiliteit het beleid naar digitale parameters vertalen zodat leveringen kunnen geëvalueerd worden en gestuurd inzicht in data over de leveringen om het beleid te kunnen sturen de impact kunnen berekenen van geoptimaliseerd logistiek vervoer zodat ik mijn beleid kan evalueren de frequentie en de lading vs capaciteit monitoren (geen lege vrachtwagens) vervoerders die het beleidskader volgen toegang tot de stad verlenen zodat ik die vervoerders kan belonen verplichte registratie van levering afdwingen zodat ik het geheel kan orkestreren weten welke goederen wanneer het centrum in of uit rijden de motorisatie van binnenkomende voertuigen kennen de beleidsmodule op een eenvoudige manier kunnen aanpassen de omgevingen van de scholen ontlasten van vrachtvervoer op de momenten dat de scholen beginnen en/of eindigen de impact van logistiek transport op gevaarlijke verkeerssituaties vermijden 3. Als inwoner wil ik: kunnen verhuizen met een verhuiswagen zo weinig mogelijk overbodige ritten ikv stadslogistiek zodat ik gezonde lucht kan inademen geconsolideerd beleverd worden voor mijn e-commerce bestellingen in plaats van 3 keer per dag weten hoe duurzaam ik beleverd wordt/werd 4. Andere: Als handelaar wil ik inplannen wanneer ik een levering krijg zodat ik aanwezig kan zijn (tijdsefficiënt) Als onderzoeksinstelling toegang krijgen tot (geanonimiseerde) data over de totale vrachtbewegingen Als bezoeker/loodgieter/dokter van een bewoner in de binnenstad wil ik gemakkelijk en snel toegang krijgen zonder rompslomp Externe kosten van last mile correct in beeld brengen (congestie, uitstoot,...) Dynamisch aanvragen van pick-up van pakjes door bestelwagens die in de directe omgeving goederen afzetten. Systemen met gelijkaardige doelen moeten gelinkt kunnen worden, zodat er geen verschillende integraties moeten gebeuren met elk apart systeem. Klik op de zin hieronder om de oefening op het MURAL bord weer te geven: MURAL bord weergeven Discussiepunt: Valt verhuizen ook binnen slimme stadsdistributie? Antwoord: Op termijn kan dit meegenomen worden, echter wordt in eerste instantie puur naar leveringen gekeken. Discussiepunt: Wat wordt bedoeld met ‘cargo hitching’? Antwoord: Cargo hitching is het principe waarin pakketjes in openbaar vervoer wordt opgenomen, consolidatie van mensen en goederen. Concepten Hieronder is een overzicht zichtbaar van de mogelijke concepten die gehanteerd kunnen worden bij de uitwerking van het model. 1. Stad Route Politie Laad- en losplaats Real-time verkeersdata Toegangscontrole Consolidatiehub Beleidskader Locker Snelladers Beleidscockpit Invoerdashboard zone met toegangsbeperking 2. Voertuig Motorisatie van het voertuig Lading/beladingsgraad Identificatie Voertuigtype Voertuigkenmerk (bv CO² uitstoot) 3. Levering Optimalisatie ladingen Cargo hitching Verzender Verpakkingswijze Chauffeur Ecologische voetafdruk 4. privépersonen Consument Scholier Inwoner Vraag: Wat wordt bedoeld met inzameling? Antwoord: Consolidatie van verschillende stromen van goederen om deze dan gelijktijdig te verdelen. Vraag: Wat is de context rond bestelling vs verzending vs pakket? Antwoord: Wanneer men denkt aan het debat rond duurzame retail zijn de individuele componenten toch belangrijk. Kijken hoe een bestelling vertaald wordt in een verzending en hoeveel pakketten er in een verzending zitten. Vraag: Wat is de context rond het concept ‘politie’, heeft dit te maken met de controle of de verzinkbare paaltjes? Antwoord: Hieronder valt alles dat met handhaving te maken heeft. Het moet haalbaar zijn om goed te handhaven. Wat de controle over verzinkbare paaltjes betreft heeft de politie toegang, andere hulpdiensten zoals een takeldienst niet direct. Hiervoor moet dan een fall-back situatie voor zijn gezien er in crisissituaties zoals deze geen tijd is om een aanvraag in te dienen en dit gehele proces te doorlopen. Vraag: Wat wordt verstaan onder de post-it ‘geld’? Antwoord: Dit heeft betrekking tot budgetten die nodig zijn voor de opzet en het onderhoud van het platform. Vraag: Wat betekent de post it ‘uur stop’? Antwoord: Dit gaat over het tijdstip van de levering en welke tijdswinsten eraan gekoppeld zijn. Bestaande initiatieven en datamodellen Bij de laatste vraag van de brainstormsessie werd er getracht om bestaande initiatieven en datamodellen naar boven te laten komen als bron van inspiratie of als vertrekpunt voor de huidige data standaard. Logistiek 010 Rotterdam Een gezonde, aantrekkelijke en schone stad. Dat is waar ze in Rotterdam van dromen en aan werken. Daarom gaan ze voor schone en efficiënte stadslogistiek. Logistiek 010 is de community die zich aan dat doel committeert en zich daarvoor inzet. Een community van bedrijven die goederen vervoeren of laten vervoeren, overheden, kennisinstituten en onderwijsinstellingen. Samen zijn ze op weg naar nul: nul inefficiënte ritten, nul uitstoot, nul opstoppingen. Data standaarden van grootste ERP en Transport management systemen Elk ERP systeem heeft eigen standaarden, eigen benamingen en eigen indelingen, hier is dus nog geen sprake van standaardisatie. Echter is het wel belangrijk om deze zaken mee te nemen in de ontwikkeling van deze data standaard gezien we zo snelle koppelingen kunnen realiseren door te kijken naar deze systemen. Copcap Copcap is de smart city toepassing van Copenhagen, hierbij is alles gebundeld en is vergelijkbaar met waar we met slimme stadsdistributie naartoe willen werken. OBU data verwerking On Board Units is niet voor stadsdistributie maar hier gaan ze wel een aantal vrachtbewegingen tracken. Hier zijn mogelijks ook een aantal datastandaarden aan gekoppeld. eCMR De eCMR is een is een elektronische versie van de vrachtbrief en dit gaat dan specifiek over de belading. De eCMR wordt aangemaakt op een platform, je kiest hiervoor een provider, iemand met wie je gaat samenwerken. Hier ga je alles digitaal op opslaan (chauffeur, kenteken, belading). Dit kan via barcode of QR code. Grote voordelen hieraan zijn dat verlies van gegevens door human errors verminderd worden, duurtijd van facturatie naar beneden wordt gehaald. Een voorwaarde is wel dat de organisatie waarbij je laad of lost hier ook mee moet werken. TMS (transport management systems) gaan zich ook koppelen aan eCMR. Aan eCMR zijn ook bepaalde open standaarden gekoppeld. Vervolgstappen Na deze gezamenlijke werkgroep publiceren VLOCA en OSLO het verslag van deze Business werkgroep. Tijdslijn VLOCA-traject, Presentatie Slide 65 VLOCA deliverables & werkgroepen De verzamelde inzichten worden door het VLOCA-team verwerkt in de VLOCA-deliverables . In een eerste fase verfijnen we het VLOCA-Model , de stakeholderanalyse en de marktanalyse . Een eerste aanzet wordt gedaan om het vereistenmodel vorm te geven en de use cases worden na validatie met de initiatiefnemers opgenomen in een finale versie van het traject-charter . Werkgroepen Hieronder het overzicht van alle werkgroepen voor het traject Slimme stadsdistributie . Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-01-11 13u30-16u30 Digitaal Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-02-28 09u00-12u00 Digitaal Feedback of vragen kan steeds per mail naar vloca@vlaanderen.be Tijdslijn OSLO-traject, Presentatie Slide 64 OSLO deliverables & werkgroepen Als volgende stap wordt een eerste aanzet gemaakt rond de datastandaard. Er wordt gebruik gemaakt van de geïdentificeerde use cases en concepten om invulling te geven aan de verschillende klassen en attributen. Het sneuvelmodel zal de basis vormen voor de discussies in de volgende thematische werkgroepen. Indien u graag zou willen deelnemen aan één van de aankomende werkgroepen, kan u via de onderstaande link een overzicht van de workshops terugvinden en u ook zo inschrijven. De eerste thematische werkgroep zal plaatsvinden op woensdag 8 februari om 13u00 via Microsoft Teams. Inschrijven kan hier . Vraag: Mijn achtergrond is meer data warehousing, deze wijken vaak af van toepassingsentiteiten. In welke mate is OSLO bindend? Antwoord: OSLO kan opgenomen worden in een decreet (bijv. LBLOD). Als dit het geval is, dan moet de standaard verplicht toegepast worden. Meeste van onze standaarden zijn echter vrijwillig toe te passen. In het standaardenregister wordt er gespecificeerd welk 'type toepassing' dit is. Vraag: Wat is de bedoeling van de komende werkgroepen? Technische kennis nodig? Antwoord: Tijdens de werkgroepen wordt voornamelijk gefocust op de input van de business. Het is niet dat een technische achtergrond nodig is voor thematische werkgroepen bij te wonen. Het OSLO team zorgt ervoor dat alles technisch verwerkt wordt in de modellen. Feedback kan bezorgd worden aan het kernteam via volgende e-mailadressen: - digitaal.vlaanderen@vlaanderen.be - laurens.vercauteren@vlaanderen.be - yaron.dassonneville@vlaanderen.be - lorenzo.vylders@vlaanderen.be Andere werkgroepen Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-01-11 13u30-16u30 Digitaal Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-02-28 09u00-12u00 Digitaal  
Functionele werkgroep Deze thematische werkgroep richt zich op het identificeren en in kaart brengen van de functionele noden en interacties . Na de data- en informatiewerkgroep zijn deze respectievelijke noden helder geworden. Deze functionele werkgroep bouwt hierop verder om de data- en informatie- uitwisseling tussen mensen en systemen, mensen onderling en systemen onderling te schetsen. De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de IT-architectuur verder aan te vullen. De Functionele werkgroep vond plaats op 19 december 2023. Deelnemers Organisatie Deelnemer Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA) Laurien Renders Alain Glickman Intercommunale Leiedal Lucas Verbanck Inge Wydhooge Thomas Goemaere Stad Gent Jan Godderis Kim Paduwat Dieter Nieuwborg District09 Ann Bernaert Provincie West-Vlaanderen Wim Beerten GIM An Heirman ESRI Belux Gert Bergers Departement Omgeving Stijn Vanderheiden Kenniscentrum Vlaamse steden Joris Voets Context Initiatief De uitdaging waar we voor staan, is de aanzienlijke druk op de bebouwde en open ruimte in Vlaanderen. Het vraagt om een slimme benadering van de nog beschikbare ruimte. We streven ernaar om data te integreren in ons beleid en onze dienstverlening, met als uiteindelijk doel het creëren van leefbare buurten en bruisende centra. De vraag is: hoe bereiken we dit? Het antwoord ligt in het verkrijgen van inzicht in wanneer een buurt behoefte heeft aan zaken zoals bijvoorbeeld extra voorzieningen, groenvoorzieningen en handelsmogelijkheden. Dit inzicht stelt ons in staat om bij bouwprojecten op een slimme manier te beslissen waarop we moeten inzetten. In dit streven zijn we op zoek naar een aantal essentiële elementen: 1. Een permanente monitoring van de kenmerken van een buurt, zodat we op de hoogte blijven van de veranderende behoeften en trends. 2. Het vermogen om de impact van specifieke bouwprojecten op deze kenmerken te beoordelen. We willen begrijpen hoe nieuwe ontwikkelingen de leefbaarheid van een buurt beïnvloeden. 3. Het ontwikkelen van visuele tools die deze informatie kunnen presenteren op een manier die relevant en begrijpelijk is voor verschillende belanghebbenden, waaronder burgers en medewerkers die vergunningen verlenen. VLOCA VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders. Samenvatting vorige werkgroep Het verslag van de data en informatie werkgroep kan je hier terugvinden. Doel huidige werkgroep Introductie geven over het project Toelichting geven over VLOCA Brainstormen over functionaliteiten Brainstormsessie Theorie Bovenstaand schema is een visualisatie van de oplossing met alle bouwstenen en bedrijfsprocessen. Om te beginnen werd toegelicht wat een bedrijfsproces precies inhoudt: Wat? Een bedrijfsproces is een serie stappen, taken of acties die een organisatie doet om een specifiek doel te bereiken. Het is als een georganiseerde to-do lijst voor de hele organisatie. Deze processen helpen bedrijven om dingen op een efficiënte en effectieve manier te doen, waardoor ze hun doelen kunnen bereiken. Bijvoorbeeld, het proces van het maken van een product, het afhandelen van bestellingen, of het regelen van financiële zaken zijn allemaal voorbeelden van bedrijfsprocessen. Het idee is om dingen op een gestructureerde manier te doen om het werk soepeler te laten verlopen. Waarom? Een business proces beschrijven gaat helpen om de juiste software/hardware (bvb sensor) te kiezen om digitalisering en/of automatisering van het werk dat een omgevingsambtenaar doet, mogelijk te maken.   Dan werd het schema toegelicht met een visualisatie van de acties binnen de business processen. De linkerkant betreft de databronnen die tijdens de vorige werkgroep behandeld werden. In het midden zien we de verschillende indicatoren en wat we hiermee precies kunnen doen: Per indicator (bvb voorzieningen, verharding, bebouwing) voor het beoordelen en plannen van ruimtelijke ordening gebeuren er berekeningen, ontsluiten van data, beschermen etc. •Enkele voorbeelden: Voorzieningen Verharding V/T index Bebouwing Groencapaciteit Bevolkingsaantal => op elk van deze indicatoren kan een analyse/bewerking gebeuren bvb De afstand bepalen van punt x tot voorziening y Een evolutie vaststellen doorheen de tijd mbt verharding Een visualisatie maken van de groencapaciteit Aan de rechterkant van het schema worden de verschillende gebruikers weergegeven met een aantal acties die zij kunnen doen met de data. Aanpak Tijdens de brainstorm gaan we: De werkwoorden/acties oplijsten en beschrijven Bekijken wat nodig is om de acties te automatiseren en/of digitaliseren Valkuilen identificeren Oefeningen Oefening 1: werkwoorden/acties oplijsten Identificeer en beschrijf de acties nodig om het business process te beschrijven. Voorbeeld: Meten Evalueren Vergelijken Analyseren => dit zijn allemaal acties die we zouden kunnen digitaliseren Voorbeeld: Om zicht te krijgen op tekorten aan basisscholen/parken/kinderopvang op een bepaalde locatie moeten we de ligging/capaciteit/... van deze voorzieningen verzamelen, de bereikbaarheid en bezettingsgraad berekenen en vergelijken met andere buurten zodat we kunnen analyseren welke last we bij een bouwproject opleggen. Oefening 2: wat hebben we nodig om de acties te automatiseren en/of digitaliseren Zijn de voorgestelde acties digitaliseerbaar? Automatiseerbaar? Hoe denk je dat dit realiseerbaar is? Voorbeeld: •Ligging/capaciteit/... van scholen/parken/kinderopvang ophalen via API's •Afstand berekenen tussen een woonwijk en omliggende parken aan de hand van ligging en wegennetwerk Oefening 3: valkuilen identificeren Met de input die we ontvangen hebben kunnen we business processen en bijhorende applicatiecomponenten beschrijven. Welke zijn de valkuilen waar we volgens jou rekening mee moeten houden? Voorbeeld: Privacy-gevoelige data inwoners Capaciteit scholen niet beschikbaar Scholen waarbij leerjaren gespreid zijn over verschillende vestingen Outcome Werkwoorden/acties Beschrijving acties Hoe digitaliseren/automatiseren Valkuilen Meten Ik wil het aantal publieke voorzieningen tellen in mijn buurt Via API's van Digitaal Vlaanderen of bevragen gemeentelijke databronnen. Informatie soms onvolledig of niet actueel. Vergelijken Ik wil de verhardingsgraad van mijn stad vergelijken met die van een andere stad Op basis van de Jaarlijkse bodemafdekkingskaart (Departement Omgeving) de verhardingsgraad uitrekenen door de oppervlakte van waarschijnlijke verharde grond te delen door de ganse oppervlakte Foutenmarge: fouten in kaarten bij schaduwen, grote vlakken,... waardoor verschil soms binnen een foutenmarge valt. Voorspellen Ik wil weten hoeveel peuters er in deze buurt/woonwijk binnen 10 jaar zullen zijn Door het combineren van studies en huidige cijfers kan ik een estimatie geven van het huidig aantal peuters en door studies ivm groei van de bevolking kan ik een estimatie laten doen jaar per jaar. De studies zijn niet 'waterdicht' mbt hun kwaliteit en hun scope valt niet samen met die van Ruimtelijke Planners. Door demografische shiften kan het verleden soms niet meer gebruikt worden voor de toekomst. Monitoren' van een 'evolutie' Ik wil de jaarlijkse evolutie van oppervlakte aan parken in een bepaalde wijk visualiseren Jaarlijkse update, Automatisatie via digitalisatie opportuniteit update frequentie afhankelijk van brondata verschil in datafrequentie/beschikbaarheid stabiliteit van brondata (niet duurzaam, stopt plotseling,...) andere berekeningswijzen onder verschillende instanties (inter en intra) nood standaarden meten/vergelijken Ik wil weten waar er verharding is bijgekomen in een gemeente en waar er verharding is verdwenen doorheen verschillende jaren verschilbestand (delta bestand) en cre ren van de dataset jaarlijksebodemafdekkingskaart (matrix maar ook in de tijd en ruimtelijk bekijken) AI moet getraind worden op lokale data, niet blindelings geloven ML op satelliet, drone beelden AI in de linkse deel eerder dan in de rechter deel apriori in dit traject Geo functies op oppervlaktes (ruimtelijke statistiek). Aggregeren Ik wil granulaire informatie aggregeren om te voldoen aan privancy-regels Drempelwaarde van aantal inwoners per 'gebied' (wordt meegegeven en gebruikt als filter) verlies van informatie door aggregatie dataset als dataeigenaar anonimeseren voor privacy redenen Data clusteren Detail data zo groeperen dat ermee zinnig gewerkt kan en mag worden Standaard platformtools gebruiken zodat je kan focussen op modellen en zonder complexe ontwikkeling meerder type bronnen van verschillende oorsprong te kunnen combineren. Automatische datapipeline implementeren. brondata is echt detail data per huis, maar GDPR beschermd is in Vlaanderen niet vrij toegankelijk,. Relatie met "private data is nodig voor verrijking. Burger/registraitie is niet een correcte weergave van de realiteit (echte verblijf is niet altijd de officiele adressen) => via GSM Simkaarten. Registratie van veel data is op administratieve indeling en niet op ruimtelijke indeling (gepubliceerde data is op postcode en niet op straatsegment bvb). Proportioneel verdelen van een 'postcode' bvb tot een straatsegment bvb kan grote fouten genereren (denk maar aan inwoners in de havandokken van Antwerpen) om data proportioneel te verdelen moeten we aannames doen om zo dicht mogelijk bij realiteit te blijven Evalueren Ik wil het aantal voorzieningen vergelijken met drempelwaarde/beleidsdoelstelling dat voor het gebied werd opgesteld drempelwaarden/KPI's defini ren voor verschillende type gebeiden > de berekende waarde vergelijken met drempelwaarde rekening houden met eigenheid van buurten/gemeenten (drempelwaarde moet goed gekozen worden, die kunnen lokaal verschillen) Beoordelen Voorbarige conclusies trekken uit onvolledige data/simplistisch model ROI berekening/estimatie is subjectief (wat is de waarde van een boom) Veel beoordelingen en analyses blijven nog altijd subjectief(methodiek is niet gedocumenteerd extern) converteren converteren van verschillende datatypes (raster tov vector) zonder verlies van data Komt meestal voor converteren van co rdinaat-systemen verlies van data - verlies nauwkeurigheid verrijken, geocoding / geomapping (straatnaam tot punt op kaart) interne data verrijken met open data (datavindplaats met of zonder ruimtelijk component) implementeren van automatische data-verrijkings- processen structuur, schaalniveau, ... van de verschillende datasets te verschillend bvb dienst toerisme, erfgoed ... of met andere (vb commerci le) databronnen (belmap, tomtom, locatus,... - Open Street Map) updaten ik wil steeds de meest actuele gegevens ter beschikking hebben implementeren van automatische data-update processen API vs Datadump gewijzigde datastructuur vergelijken ik wil objectieve data kunnen vergelijken met subjectieve data (van bevragingen/enqu te) GSM voor beleidsadvies en beleidsevaluatie Objectieve vs Declaratieve data Iedereen heeft toegang volgens onze berekeningen tot een park, maar in een bevraging blijkt dat het niet gepercipieerd wordt buurtbevraging, en soms sporadische signalen vanuit de buurt van een tekort aan een bepaalde voorziening, terwijl dat we dat niet zouden gemeten hebben => aanzet voor een diepgaande analyse transformeren mappen van dataset op OSLO datamodel implementeren van automatische datatransformatie processen BIM naar GIS, CAD naar GIS monitoren ik wil heel wat ruimtelijke data (verhardingen, ruimtebeslag, oppervlakte tuinen, ... ruimte voor infrastuctuur, ...) doorheen de tijd opvolgen ik wil, bij elke update van deze data, eenvoudig een nieuwe meting krijgen en dit toevoegen aan de tijdsreeksen (data via DV, dOMG, VITO, andere 'definitie' (bvb ruimtebeslag) =>europese definities komen eraan, lange tijdsreeksen worden moeilijker (retroactief terug rekenen op historische data, mits goed communiceren van de veranderingen) Subscription zodat bij een update een berichtje gestuurd wordt. andere basisdata/bron indien ze niet meer bestaan, bij keuze van nieuwe = nieuwe definities Visualiseren ik wil de resultaten kunnen visualiseren op een interactieve kaart in combinatie met andere relevante gegevens Implementatie van interactieve kaart Te veel toepassingen zodat ze niet meer de weg vinden tot de juiste visualiseren van de verschillende componenten: brondata - analyse -simulatie Storymap (= product) ze vinden hun weg niet altijd tot de goede toepassing 3D juiste captatie van de user/functionele requirements Ze willen soms ook de brondata zelf zien Geoloket geopunt bvb. Tool is er, maar ze doen het toch manueel over of via specialisten. Veel 'leken' op vlak van werken met data => gebruiksvriendelijkheid automatiseren van processen die gemakkelijk te onderhouden zijn, en flexiebel aan te passen zijn segmentatie van architectuur (=modulair...) vertrouwen Kan ik de data voldoende vertrouwen om de gebruiken voor mijn analyses - beoordelingen AI? Chatgtp : bij het opstellen van een conclusie document kan goed werken - Vooral bij data-acquisitie - Hoe meer naar rechts hoe meer wantrouwen (suggestief ? adviserend ?) bevolkingsprognoses (niet bij de planners), hoge specialisatiegraad nodig, meer door gespecialiseerde bureaus Verhardingskaarten (consultants, VITO,...) => gewoon als een bron => credibiliteit ?? Geen exacte wetenschappen, vertrouwen zal wel groeien, maar de marges moeten gekend leer (learning) dataset niet voldoende groot. Vragen & opname Vragen Opname De opname van deze sessie is te bekijken via deze link . Volgende stappen De volgende stappen zijn: Verwerking van de input van de brainstorm oefening Rondsturen van een link naar dit verslag en powerpoint Verder onderzoek en voorbereiding van de eerste thematische werkgroep waarvoor u zich hieronder kan inschrijven Werkgroepen Hieronder het overzicht van alle werkgroepen voor het traject Slim Ruimtelijk Plannen . Andere werkgroepen Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-09-27 Stadskantoor Gent Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-11-14 Teams Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-12-19 Teams Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2024-01-23 Teams  
Functionele werkgroep Deze thematische werkgroep richt zich op het identificeren en in kaart brengen van de functionele noden en interacties . Na de data- en informatiewerkgroep zijn deze respectievelijke noden helder geworden. Deze functionele werkgroep bouwt hierop verder om de data- en informatie- uitwisseling tussen mensen en systemen, mensen onderling en systemen onderling te schetsen. De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de IT-architectuur verder aan te vullen. De Functionele werkgroep vond plaats op 21 november 2023. Deelnemers Organisatie Deelnemer Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA) Laurien Renders Alain Glickman IGEMO Felipe Garcia Del Pino Pieter Dresselaers GKS Machines Gerrit Verbeeck Geosolutions Kurt Vanderbiesen TLV Frederic Keymeulen Quares Robben Diependaele Gemeente Willebroek Thierry Serrien Gemeente Sint-Katelijne-Waver Veerle Bosmans MOW Steven Devloo Intrabel Gert Bellekens VVSG Guido Vaganée Febetra Isabelle De Maegt Context Initiatief Het onderwerp van discussie is vrachtwagenparkeren in het Rivierenland. Er heerst een dringende behoefte aan parkeerplaatsen voor vrachtwagens, aangezien dit probleem al enkele jaren bestaat. Er is bovendien een duidelijke stijging in het aantal inschrijvingen van vrachtvoertuigen in het Rivierenland de laatste jaren. De regio is tevreden met de economische bedrijvigheid achter deze evolutie, maar maakt zich ook zorgen over de externaliteiten verbonden aan de stijging. Er zijn vrachtwagens die rust nemen op verschillende (onveilige) plaatsen, maar er is geen georganiseerde en veilige parkeergelegenheid. Momenteel zijn er ongeveer 180 publieke vrachtwagenparkeerplaatsen beschikbaar in de regio. Dit leidt tot problemen. Bovendien ontbreekt het aan basisvoorzieningen voor chauffeurs, wat resulteert in klachten van burgers en vervuiling langs de wegen. Er wordt gezocht naar oplossingen voor zowel lokale overheden als transportbedrijven, maar dit wordt als een complex en gelaagd probleem beschouwd. Lokale besturen vragen daarom een oplossing voor het kanaliseren van het ‘wildparkeren’ van vrachtwagens. Er zijn drie initiatieven in ontwikkeling om dit probleem aan te pakken. Het eerste initiatief is het creëren van een vrachtwagenparking in de omgeving van Mechelen. Dit is bedoeld om de huidige problemen met openbaar parkeren aan te pakken. Het tweede initiatief richt zich op het ontwikkelen van een applicatie om vrachtwagenparkeren te vergemakkelijken, hoewel nog moet worden beslist of bestaande applicaties zullen worden gebruikt of een nieuwe zal worden gemaakt. Het derde initiatief gaat over het opzetten van een online overlegplatform om verschillende initiatieven en expertise op elkaar af te stemmen. De discussie is hier gericht op het creëren van een oplossing omtrent vrachtwagenparkeerplaatsen in samenwerking met gemeenten en bedrijven, waarbij wordt geprobeerd om de expertise van verschillende belanghebbenden samen te brengen. Daarnaast wordt gezocht naar financieringsmogelijkheden en publiek-private samenwerkingen om het project te ondersteunen. Ook wordt gewerkt aan de standaardisatie en toegankelijkheid van gegevens met betrekking tot vrachtwagenparkeren in Vlaanderen, waarbij externe ondersteuning wordt geboden voor de ontwikkeling van een applicatie. VLOCA VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders. Vorige werkgroep Het verslag van de vorige werkgroep kan je hier terugvinden. Brainstormsessie Doel Waar we tijdens de vorige werkgroep gefocust hebben op het identificeren, kwalificeren en kwantificeren van overlast en parkeeropportuniteiten, gaan we tijdens deze werkgroep zoeken naar een manier om opportuniteiten te verzilveren. Met andere woorden, om potentiële locaties om te zetten naar effectieve parkeerplaatsen. De opportuniteiten hebben we reeds geïdentificeerd, nl:      - Herbestemming privé domeinen      - Meervoudig gebruik privé en semi publieke domeinen      - Openbare domeinen Om over te gaan tot implementatie moeten we de volgende acties ondernemen: Contacteren (Hoe ? Wie ?) Overtuigen (Win-Win ?) = ‘Business Modellering’ Ondersteunen (Onboarding, Helpdesk, ‘draaiboek’,…) Specifiek rond ondersteuning komen mogelijk de volgende vraagstukken aan bod: Juridische Ondersteuning (contracten, geschillen, …) Operationele Ondersteuning (Upgraden, Onderhouden,…) Financiële Ondersteuning (factureren, subsidieren, verzekeren,…) Output Acties Stappen Meervoudig gebruik Herbestemming 1. Identificatie Kadaster Wat is er mogelijk, welke ruimte is er? (RUP, GRUP,..) Kijken ifv bereikbaarheid bvb snelweg Luchtfoto's, google earth Lokale parkings van bvb warenhuizen Bedrijventerreinen en vastgoedbedrijven Gemeenen (admin/schepenen) Vervoerregio UNIZO, VOKA, comeos Onverharde terreinen zoeken Netwerk event 2. Contacteren Eigenaars bedrijventerreinen Gemeentes, POM Filiaalverantwoordelijke warenhuizen ODTH Logistics Netwerk event Provincies, gewesten Site manager Kadaster Lokale ondernemers Lokale besturen UNIZO, VOKA, comeos Consessiehouder 3. Overtuigen Concrete inhoud Wie, wat, wanneer, hoe Overtuigen door te ontzorgen Terrein beschikbaar stellen mag geen tijd/moeite/geld kosten Win-win Incentives opzetten Meetbare resultaten kenbaar maken Huuropbrengsten? Simulatiespel - bezoek plannen waar het al bestaat Best practices delen Steun bij administratie en investeringen Vermijden van conflicten Ontzorgen bij administratie Business case Positief voor bedrijfsimago Lokale verankering partnerschap opzetten Hoe hou je iets in orde, proper? Camerabewaking? Voorzieningen? Juridisch kader aanbieden Bepaalde investeringen mee ondersteunen (bvb beveiliging of laadinfrastructuur) Bepaalde voordelen op lokaal niveau toekennen Business opportuniteiten kwantificeren Kaderakkoord als template aanbieden waarin de voorwaarden duidelijk worden gestipuleerd Nadruk leggen op lokaal engagement Maatwerk is nodig! - goede segmentatie - ontzorging - incentivering - regionale verantwoordelijkheid - imago 4. Onboarden Intentieverklaring ondertekenen (plechtig) Opstaren van project stuurgroep Wegwijzering en aanduiding Voorzieningen in orde brengen Vraagstukken rond ondersteuning 1. Juridische ondersteuning Samenwerkingsovereenkomst publiek domein (rechten, risico's, handhaving voor lokaal bestuur) Gebruikersovereenkomst - opmaak standaarddocument dat verder nog kan gepersonaliseerd worden Wetgeving rond openbare verlichting Hulp bij aanvragen vergunningen Opmaak convenant Omgevingsvergunning? Milieuvergunning? Aansprakelijkheid? 2. Operationele ondersteuning Helpdesk 24/7 Faciliteiten op maat Handhaving Afvalsortering-en ophaling Toegangscontrole Onderhoud en herstellingen Verzekeringen 3. Financiële ondersteuning Voor installatie van infrastructuur laadpalen Fiscale voordelen? Subsidies vanuit Vlaamse Overheid? Valkuilen Lange termijn voor vergunningen Geschil exploitant en eigenaars Moet ingebed zijn in totaalvisie rond (vrachtwagen)parkeren (rekening houden met bvb aanrijroutes maar ook risico verschuiving probleem naar omliggende gemeentes) Business case geen vetpot Wie is de owner van het probleem? Nood aan een duidelijke taakverdeling Technische beperkingen Lokale buurtcomités kunnen plannen blokkeren - invloed op politiek Welke profielen hebben we nodig? Architect Studiebureau Project manager Financiële analist Business developer Account manager Persoon die zich bezighoudt met sales Jurist Volgende stappen De volgende stappen zijn: Verwerking van de input van de brainstorm oefening Rondsturen van een link naar dit verslag en powerpoint Verder onderzoek en voorbereiding van de eerste thematische werkgroep waarvoor u zich hieronder kan inschrijven Werkgroepen Hieronder het overzicht van alle werkgroepen voor het traject Vrachtwagenparkeren . Inschrijven kan door op de link te klikken van de betreffende werkgroep. Andere werkgroepen Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-09-26 IGEMO Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-10-24 IGEMO Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-11-21 IGEMO Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2024-01-30 9u00-12u00 IGEMO  
Technologie werkgroep Deze thematische werkgroep richt zich op het identificeren en in kaart brengen van de technologie die nodig is om het traject technisch werkbaar te maken. Onder technologie verstaan we hardware, software en hybride infrastructuur . In deze werkgroep kijken we samen welke bouwstenen nodig zijn om tot de oplossing(en) te komen voor de use cases die tijdens de vorige werkgroepen werden gedefinieerd. De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de IT-architectuur verder aan te vullen. De Technologie werkgroep vond plaats op 07 december 2023. Deelnemers Organisatie Deelnemer Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA) Steven Degelaen Alain Glickman Stad Mechelen Sandrine Raskin The Retail Factory Luc Van Rompaey Stad Leuven Bo Peeters Proximus Jasper Botterman Joshua Moerman Gerdy Seynaeve POM West-Vlaanderen Frederik Sack Economisch Huis Oostende Joke Van Gheluwe Bjorn Pintelon ViNotion Egbert Jaspers Kernpunt Liederik Cordonni Justine Vanneste Thomas Moore Marijke Brants Crowdscan Ben Bellekens Aanleiding en Context Initiatief Er zijn momenteel twee projecten met vergelijkbare opzet: SInCR, gericht op grotere steden, en DAKS 2.0, bedoeld voor kleinere steden. Beide projecten hebben als hoofddoel om data in te zetten ter ondersteuning van zowel handelaars en ondernemers als beleidsmakers, waarbij deze twee doelgroepen verschillende behoeften hebben. De onderzoeksvragen die deze projecten proberen te beantwoorden, zijn gevarieerd. Ten eerste, hoe kunnen we het effect van beleidsmaatregelen en georganiseerde evenementen op het winkelgebied meten? Dit omvat onderwerpen zoals acquisitiebeleid, de evaluatie van acties en evenementen, en mobiliteits- en parkeerbeleid. Een andere belangrijke vraag is hoe we data breder en slimmer kunnen inzetten ter ondersteuning van beleid en ondernemers. Hierbij gaat het om het benutten van data op een meer strategische en effectieve manier. Daarnaast streven deze projecten ernaar om een duurzame samenwerking op te zetten waarbij alle betrokken partijen meerwaarde ervaren. SInCR en DAKS 2.0 zijn voortzettingen van het project 'Datagestuurde Winkelgebieden', waarbij prototypes zijn ontwikkeld, zoals een handelaarsdashboard en een generiek beleidsdashboard op basis van gegevens over drukte, bestedingen, evenementen en weer. Dit heeft enkele uitdagingen en kansen aan het licht gebracht die in SInCR en DAKS 2.0 zullen worden aangepakt: Momentum rond retail data behouden na afloop lopende projecten Kapitaliseren opgebouwde kennis & beperkte datamaturiteit bij handelaars en steden verder opbouwen Beperkte scope en doorlooptijd subsidieprojecten 🡪 scope verbreden Afhankelijkheid van de leveranciers beperken 🡪 datadeling & standaardisering (OSLO & VLOCA) Wildgroei aan platformen  🡪 generiek overkoepelende oplossing: standaardisatie & deelbaarheid maximaal hergebruik en interoperabiliteit Draagvlak handelaars vergroten 🡪 bevragen, leerlessen valideren en coachen Opmaak business- & governance model Binnen DAKS 2.0 zijn er drie belangrijke focusgebieden: acquisitie & passantenmetingen, de impact van parkeer- en mobiliteitsbeleid, en acties en evenementen. Deze drie onderwerpen zullen worden meegenomen in de ontwikkeling van de OSLO Lokale Economie-standaard en de VLOCA architectuurstandaarden. Andere onderwerpen zoals leegstand, e-commerce, duurzaamheid en energie, kunnen afhankelijk van hun belang voor de verschillende doelgroepen eveneens meegenomen worden in dit traject. Hoewel het wellicht niet haalbaar is om op alle thema’s grondig in te gaan in dit traject. VLOCA VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders. Samenvatting vorige werkgroep Het verslag van de business werkgroep kan je hier terugvinden. Doel van huidige werkgroep Introductie geven over het project Toelichting geven over VLOCA Brainstormen over principes mbt technologie Brainstormsessie Aanpak Om te beginnen gaan we kijken of we nog aanvullingen kunnen doen bij de valkuilen die we tijdens de vorige werkgroep geïdentificeerd hebben. Vervolgens gaan we op basis van elke valkuil een principe formuleren en dit telkens met een verschillende bouwsteen in het achterhoofd: leveranciers, databronnen, data opslag, data integratie, data hub en BI omgeving. Uitkomst De input van de deelnemers werd gecapteerd in dit Miro bord . Oefening 1: identificatie valkuilen Valkuilen Te brede scope - must have vs nice to have Financiële impact op budget Geen targets definiëren Andere prioriteiten Dataverhaal is soms 'on top' en niet ingebed Business model Verantwoordelijkheid (gedeelde verantwoordelijk, wie is eindverantwoordelijk voor platform, enz.) Negeren van bestaande Vlaamse Bouwstenen (en data) Oefening 2: aanvullen van schema Geïdentificeerde valkuil Situatieschets valkuil Potentiële oplossing Vorm een principe Leveranciers Plots faillissement Datalevering valt stil Plan B: andere leverancier Goed beheer van calamiteiten Solvabiliteitscheck elk jaar Continuiteitsgaranties van leveranciers => Open data structuur Security lek Securitylek bij leverancier Aanlevering van security rapporten door leveranciers Security labels voor leveranciers Afhankelijkheid van leveranciers inhoud en beschikbaarheid van databron hangt teveel af van leverancier standaardisatie van de databron en nauwere samenwerking met leveranciers omtrent gebruik data standaarden en  samenwerkingsmodel Continuiteit van de data afhankelijk van de leverancier Leveranciers kunnen niet 1 op 1 dezelfde data voorzien - dus bij wijziging van leverancier gaat de continuiteit van je data verloren.  Vb. Proximus telecomdata vs Telenetdata Vb. passantentellingdata - net niet dezelfde technologie of meetgebied Samenwerking leveranciers? Breng micro en macro data samen Geen proactieve communicatie over fouten of uitvallen van sensoren Kleine lokale besturen vinden dit te complex Kleine lokale besturen vinden dit te complex Leveranciers kunnen bruikbare informatie aanbieden (niet enkel ruwe data) Kant en klare dashboards Leveranciers bieden opleidingen Weinig informatie over verwerking, marktaandeel en extarpolatie Data moeilijk te interpreteren en naar waarde te schatten Standaard voorwaarden over transparantie te weinig datadocumentatie aangeleverd Databronnen Kostprijs Te grote kost tov budget zoveel mogelijk standardisatie (bij de steden dezelfde vraag formuleren om de kosten van ontwikkeling te drukken) Betaalbaar houden ook voor kleinere spelers door standaardoplossing 1x te ontwikkelen en te dupliceren Kleine lokale besturen kunnen zich bepaalde data niet veroorloven Bepaalde data zijn op LT niet haalbaar / betaalbaar / relevant voor kleine steden en gemeenten. schaalvoordelen zoeken om prijs te drukken keuzes bij lokale besturen op basis van neutrale en correcte info/advies Niet genoeg gedacht over toekomstige noden en technologiën Platform & content evolueren te traag Innovatie & ProofOfConcepts track definieren Continue evolutie van de mogelijkheden aan de hand van een continue (test) stroom van nieuwe toepassingen verschillende bronnen spreken elkaar tegen neutrale analyse en duiding van databronnen neutraal of onafhankelijk ? neutraliteit moet gedefinieerd worden Model met duidelijke standaarden en richtlijnen Te veel data - bomen door het bos niet meer zien Ontbreken van standaardisering op vlak van data samenwerking en uitwisseling tussen lokale besturen + opteren voor dezelfde databronnen door gelijkaardige besturen om benchmark mogelijk te maken belang van co-creation en standaardisatie bestuurlijke dekking niet verkrijgen of tegenstand burger (om sensoren te plaatsen) Data kan niet verkregen worden Duidelijke communicatie (ook van de resultaten) Verhogen van de betrokkenheid bij burger door betere communcatie & betrekken van burger Cijfers naar je hand zetten Bias wordt geïntroduceerd in databron op basis van noden gezamenlijk validatie-traject bij opstart van nieuwe databron -> met generieke standaard als resultaat belang van co-creation en standaardisatie Verandering in de datadefinitie plotse verandering in cijfers duidelijke definities + adhankelijkheden & mogelijke impact continuiteit van data verbeteren door proactief externe afhankelijkheden te kennen Duurzaamheid van databron op de LT Data is niet langer beschikbaar, toegankelijk of betaalbaar alternatieve bronnen indien mogelijk LT overeenkomsten met garanties Te weinig gebruik maken van beschikbare open bronnen en eigen bronnen  reeds beschikbaar Lokale besturen gebruiken reeds andere Cloudsolutions Cloudsystemen leven naast elkaar en brengen hierdoor geen toegevoegde waarde. Directe koppeling tussen de verschillende cloud systemen Centraal platform waarop verschillende clouddiensten kunnen aansluiten en communiceren Bij anomaliën geen plan B (data issues, offline,...) wanneer een databron afwijkende cijfes produceert dan is er niets om op terug te vallen anomalien detectie : tijdseries een databron zou indien mogelijk reële cijfers en geschatte cijfers kunnen bevatten om op terug te vallen (interpolatie / predicite) extra robustheid inbouwen door statistische modelering afwijken van de standaardisatie Dataopslag Kostprijs geen kostendeling tss deelnemers 1 gedeelde infrastructuur met verschillende toegangen kost beheersbaar houden door kosten voor infastructuur te delen Data opslag en integratie gebeurt vaak manueel Data integratie Andere notievormen tussen leveranciers (bv. date) Meer tijd nodig voor preprocessing Standaardnotitie voor vaak voorkomende variabelen Interoperabiliteit Datacultuur veel lokale besturen hebben weinig tot geen ervaring / geloof in data Delen van laagdrempelige goede praktijken en voordelen durven / kunnen / mogen pionieren domeinoverschrijdende meerwaarde aantonen Kleine lokale besturen vinden dit te complex Data delen tussen publieke en private actoren open data stimuleren en ontsluiten Integratie van realtime databronnen (bv van sensoren) Architectuur moet ook device management, realtime stromen ondersteunen Aandacht voor realtime flows vs statische of 'slow moving' databronnen Integratie van lange termijn inzichten met korte/realtime inzichten Data hub Andere projecten geraken niet gemakkelijk op ons platform Data wordt niet voldoende gebruikt (monetisatie) Publiceren op een data catalogus met documentatie van hoe, wat en wanneer Schaalbaar door goede documentatie Complexiteit Onduidelijkheid van content van databronnen Uniform datamodel met bijhorende uitleg / training / documentatie Documentatie van praktische use cases bij andere 'klanten' Betere inzichten over wat bestaat en hoe het in de praktijk gebruikt kan worden onvoldoende kennis van ontwikkelde architecturen en gestandaardiseerde ontologieën (SSN/SOSA, OSLO) meerwaarde  en het gebruik is onduidelijk voor afnemers - wie gebruikt het nu? waarom zou ik de eerste zijn ? Opleidingen van data architecturen meer in de kijker zetten zowel vanuit commercieel als technisch standpunt Gencentraliseerde onboarding door Digitaal vlaanderen veel meer benutten binnen de verschillende trajecten OSLO. BI omgeving Lokale besturen gebruiken reeds andere BI hardware Geen voldoende input van thematische experten foute analyses, verkeerde interpretatie van anomalien,… alle stakeholders betrekken vanaf de beginfase (voor de selectie van bronnen,...) overkoepelend projectmanagement om vooraf alle stakeholders in kaart te brengen en op de nodige tijdstippen doorheen het proces te betrekken user testing in iedere fase om te zien of de datakwaliteit voldoet aan de vraag/nood Geen duiding/begeleiding bij gebruik dashboard verkeerde interpreatatie training & documentatie vermijden van foute interpretaties door opleiding & documentatie te voorzien door specialiste van de databron verkeerde data uitvraag (verkeerde sql query) Verkeerde interpretatie van het beleid op data De gevisualiseerde data komt niet correct binnen bij de eindgebruiker Simpele en eenduidige visualisaties. Visualisaties afgestemd op doelpubliek. toegang tot de achterliggende definities . Een duidelijke handleiding Datamaturiteit van het beleid, de gebruikers Geen of zeer beperkte ervaring met data Inhuren van expertise Kant en klare dashboards die duidelijk zijn met lage instap decentralisatie van experten in bvb de steden (center of excellence in bepaalde databronnen) expertise centrum opstellen per databron (kan ook in de verschillende steden zijn bvb) Kant en klare rapporten voorbeeldrapporten, alsook de 'correcte' noden en behoefte en verwachtingen Dashboard niet voldoende afgestemd met lokale besturen Data is niet afgestemd op de 'use case' Initieel ontwikkelngstraject als co-creatie Betere inzicht aan de hand van databronnen door co-creatie van dashboards / inzichten. Leverancier + klant publiek maken van data zonder een juiste kadering van de definities foute interpretaties van inhoud, misleidende informatie, fake data (=context en verhaal klopt niet meer door meervoudig gebruik door verschillende instanties) steeds een informatie pagina/sheet voorzien bij het publiek maken van data duidelijke verantwoordelijkheden voor een juiste data interpretatie Te veel verschillendei interpretaties clausule opstellen die de verantwoordelijkheid van het kaderen van de data legt bij de instatie die ze publiceert open data charter met duidelijke richtlijnen (met engagementen) Lokale besturen gebruiken reeds andere BI software Verschillende dashboards moeten worden geraadpleegd Data openstellen via bv. API Integratie mogelijk maken in bestaande dashboard Vraag & antwoord en volgende stappen Vragen Opname De opname van deze sessie is te bekijken via deze link . Volgende werkgroepen Alle thematische werkgroepen zijn afgerond. VLOCA gaat nu aan de slag met de verzamelde informatie om een generieke bedrijfsarchitectuur op te bouwen. Andere werkgroepen Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-09-19 VAC Gent Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-10-10 09:00-12:00 Teams Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-11-08 Teams Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2023-12-07 13u-16u Teams  
Technologie werkgroep Deze thematische werkgroep richt zich op het identificeren en in kaart brengen van de technologie die nodig is om het traject technisch werkbaar te maken. Onder technologie verstaan we hardware, software en hybride infrastructuur . In deze werkgroep kijken we samen welke bouwstenen nodig zijn om tot de oplossing(en) te komen voor de use cases die tijdens de vorige werkgroepen werden gedefinieerd. De Werkgroep staat open voor deelname door de gehele quadruple helix . De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de IT-architectuur verder aan te vullen. De Technologie werkgroep vond plaats op Fout: ongeldige tijd. . Deelnemers Organisatie Deelnemer Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA) Laurien Renders Alain Glickman Intercommunale Leiedal Lucas Verbanck Inge Wydhooge David Lingier Thomas Goemaere Stad Gent Jan Godderis Dieter Nieuwborg District09 Ann Bernaert Provincie West-Vlaanderen Wim Beerten GIM An Heirman Departement Omgeving Stijn Vanderheiden Context Initiatief De uitdaging waar we voor staan, is de aanzienlijke druk op de bebouwde en open ruimte in Vlaanderen. Het vraagt om een slimme benadering van de nog beschikbare ruimte. We streven ernaar om data te integreren in ons beleid en onze dienstverlening, met als uiteindelijk doel het creëren van leefbare buurten en bruisende centra. De vraag is: hoe bereiken we dit? Het antwoord ligt in het verkrijgen van inzicht in wanneer een buurt behoefte heeft aan zaken zoals bijvoorbeeld extra voorzieningen, groenvoorzieningen en handelsmogelijkheden. Dit inzicht stelt ons in staat om bij bouwprojecten op een slimme manier te beslissen waarop we moeten inzetten. In dit streven zijn we op zoek naar een aantal essentiële elementen: 1. Een permanente monitoring van de kenmerken van een buurt, zodat we op de hoogte blijven van de veranderende behoeften en trends. 2. Het vermogen om de impact van specifieke bouwprojecten op deze kenmerken te beoordelen. We willen begrijpen hoe nieuwe ontwikkelingen de leefbaarheid van een buurt beïnvloeden. 3. Het ontwikkelen van visuele tools die deze informatie kunnen presenteren op een manier die relevant en begrijpelijk is voor verschillende belanghebbenden, waaronder burgers en medewerkers die vergunningen verlenen. VLOCA VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders. Samenvatting vorige werkgroep Het verslag van de functionaliteiten werkgroep kan je hier terugvinden. Doel huidige werkgroep Introductie geven over het project Toelichting geven over VLOCA Brainstormen over technologie Brainstormsessie Theorie Om de bedrijfsarchitectuur te analyseren (en het geheel van taken/acties in kaart te brengen) moeten we door een cascade. Werkgroep per werkgroep wordt een nieuwe laag gevormd op basis van de output. Als we naar de hoofdtaken kijken, kunnen we een aantal acties identificeren met betrekking tot de databronnen (locatiegegevens en ruimtelijke relaties) om waardecreatie te genereren. Concreet kunnen we bewerkingen doen op de databronnen zoals afstandsmetingen, het berekenen van aantallen en het meten van oppervlaktes. De uitkomst van deze bewerkingen heeft als uiteindelijk doel het beleid te informeren bij het plannen van voorzieningen op strategische locaties. De waardecreatie bestaat uit het voorzien van voldoende parken, scholen, openbaar vervoer etc. Door enkel de hoofdtaken te identificeren is onze analyse nog niet compleet. De input-en outputtaken bevatten nog een (niet exhaustieve) lijst van andere acties die nodig zijn om van databronnen naar waardecreatie te gaan. Vooraleer bewerkingen mogelijk zijn met de databronnen moeten eerst de inputtaken uitgevoerd worden. Na het bewerken van de databronnen zijn er nog een aantal outputtaken te onderscheiden. Tijdens de oefening van vandaag gaan we om te beginnen op zoek naar de applicatiecomponenten bij elk van de taken. De applicatiecomponenten zijn de modulaire bouwstenen van software die specifieke functies uitvoeren zoals gebruikersinterfaces, databases en services. Vervolgens maken we de cascade compleet door na te denken over de randvoorwaarden. Dit zijn de overkoepelende applicatiecomponenten. Tot slot wensen we elke mogelijke oplossing te toetsen aan een aantal principes. Deze principes kunnen geformuleerd worden op basis van de valkuilen die we identificeren tijdens de werkgroepen. Bijvoorbeeld: Een oplossing wordt gebouwd door een leverancier met een bepaalde technologie. Dit werkt aanvankelijk perfect maar na een paar jaar blijkt deze technologie achterhaald en het platform waarop het gebouwd is, niet meer ondersteund wordt. => om te vermijden dat de oplossing na x jaar in de vuilbak gaat omdat de technologie niet meer voldoet, willen we een veiligheid inbouwen door een voorwaarde/principe op te stellen bij aanvang van de ontwikkeling => principe: de oplossing moet technologie-agnostisch zijn We kunnen hiervoor inspiratie halen uit de VLOCA-principes. Oefeningen Link naar het Miro bord De link naar het Miro bord kan je hier terugvinden. Oefening 1: applicatiecomponenten identificeren Voor elk van de input-, hoofd-en outputtaken gaan we op zoek naar de applicatiecomponenten. Deze hebben we nodig om over te gaan naar realisatie van de oplossing. Reminder: applicatiecomponenten zijn modulaire bouwstenen van software die specifieke functies uitvoeren, zoals gebruikersinterfaces, databases en services. Dit zijn  gedetailleerde, specifieke bouwstenen of modules binnen een applicatie. Voorbeeld: - Om aan data transformatie te doen heb je een ETL applicatie component nodig - Om resultaten zelf te visualiseren heb je een self service rapporterings applicatie component nodig - Om een oppervlakte te meten/berekenen heb je een location intelligence 'surface calculator' (?) nodig Oefening 2: overkoepelende applicatiecomponenten identificeren Naast de ‘gewone’ applicatiecomponenten moeten we ook op zoek naar de overkoepelende applicatiecomponenten. Overkoepelende applicatiecomponenten zijn de grote, samenhangende delen van een softwaretoepassing die verschillende functionaliteiten en taken coördineren om het beoogde doel van de applicatie te bereiken. Deze componenten werken vaak samen en vormen de ruggengraat van de applicatie. Het zijn bredere, meer strategische componenten die de algemene structuur en functionaliteit van een applicatie bepalen. Voorbeeld: - GDPR - Algemene gebruiksvoorwaarden - Kwaliteitscheck van de bronnen - Voorzien van een helpdesk - Organiseren van opleidingen Oefening 3: Identificatie valkuilen en principes Welke zijn de valkuilen waarmee we rekening moeten houden bij de keuze van een oplossing? Formuleer enkele basisprincipes waaraan de oplossing moet voldoen (VLOCA principes kunnen inspiratie bieden) Voorbeeld: -Self-service zonder goede training kan 'gevaarlijk' zijn. -PowerBI rapport in een gemeente die geen PowerBI licentie heeft maar enkel MS Office Oefening 4: bijkomende vragen van de initiatiefnemers Hoe zetten we het beheer van dataverwerking op voor verschillende lokale besturen? Rekening houden dat zowel stad Gent als (verschillende besturen binnen het werkgebied) Intercommunale Leiedal zullen gebruikers zijn. Outcome Oefening 1 Input taken Hoofdtaken Output taken Valkuilen Principes Belmap API voor geocoderen Realtime sensordata: verkeersmetingen (bv telraam) , zonlicht, geluid, luchtkwaliteit, (3D) Simulatieplatform met geïntegreerde algoritmes/modellen cross-use case (vb Zanadoo/Tygron) oa voor impactanalyse, predictive modelling Garantie van datakwaliteit (bewaken na verloop van tijd) interface op maat van gebruikers/profielen geocoderen via GIS-software - API Vlaanderen - ... Netwerkanalyse in ArcMap/FME voor berekenen bereikbaarheids-zones simuleren > voorspellen: nood aan rekenmodel - model afhankelijk van thema kennis / ervaring gebruik Python best practices (niet iedereen is op zelfde niveau) eenvoudig starten, geleidelijk aan uitbreiden FME Data Integratie Platform voor aggregren, clusteren, verrijken, automatisch updaten, transformeren, ... Analyse straat- en luchtbeelden 'Statische' info visualiseren op geoloket tool voor het brede publiek: moet helder en gemakkelijk zijn in gebruik - moet de eerste lijns-ambtenaar ontzorgen… maar mag de werkelijkheid niet simplifiëren - juistheid van de gedeelde data doelpubliek in rekening brengen bij output API om data Netwerk en voorzieningen binnen te halen Feature extraction, image classification, Object detection Statistische info op Stad/Provincie in Cijfers Hergebruik waar mogelijk ETL om ruwe data te verwerken tot afgeleide data (klaar voor berekening) geografische analyses publiceren op (open) dataportaal ifv doorgedreven GIS-analyses gedurende de (continue) ontwikkeling steeds terugkeren naar de gebruiker voor snelle bijsturing waar nodig GIS-software (ArcGIS, QGIS), FME, SQL, Python, R Geo-webtoepassing voor eenvoudige visualisatie van resultaten voorbeeldstudies bij wijze van introductie van de tool ifv communicatie ? laagdrempelig Geolocation Python Samenwerkingsplatform (communicatie met externe partijen ontwikkelaars, burgers, wijk,...) voor scenariotesting en bijsturing standaard werkmethode API Vlaanderen GIS libraries Python Pandas  (Dataframe) naar DB Gevaarlijk om dynamische (continue updates) grafieken te delen ! clusteren - verrijken - .. FME Data Integratie Platform (server component) Bijhouden, visualiseren, informeren, planologisch (ruimtelijk) beleid (RUP, GWP) Ijkpunten vastleggen, op data van welke moment analyse is gebeurd. Netwerkanalyse - bereikbaarheidzones --> ESRI, FME, openrouteservice GOAT tool Python meten oppervlaktes: ESRI, FME, QGIS, GDAL?, Training : Videos/Youtube kanaal, opname doen, camera's DB/API Integraties afstand tot groen Scheduler om analytische rapporten regelmatig te draaien ifv triggers/events DSI : Digitale Stedenbouwkundige informatie analyse van data - creëren van berekende data /... via GIS/FME/SQL/Python/R visualiseren in GIS programma (ook in powerpoint) Realtime updating: Message broker ESRI :story map, dynamic powerpoint (pdf) ArcGIS for Power BI Clevermaps, Qlick updaten > analyses herhalen - scheduler  (FME, server - scripts, ..) visualiseren: VertiGIS geomapping monitoring / vergelijken GIS-software  link bestaande data verzameling bijv. provincies in cijfers e.a. BI-rapportage AI training / Machine learning aan de hand van historische datasets update: versioning monitoring / vergelijken Verrijking: linked data (dataspace ?) Oefening 2+3 Input taken Hoofdtaken Output taken Valkuilen Principes marktplaats > (open) dataplatform > welke data zet je voor wie open: intern, overheid, burgers, bedrijven Documentatie metadata Hosting omgeving (vb AWS) Vertrouwen in data door beleids-medewerkers: hoe aanpakken? Traceerbaarheid van de data marktplaats: github (afgewerkte toepassing vrij laten gebruiken) of kostendelend model data catalog FAQ Security: Pseudo- of anonimiseren van data of aggregeren HPC : HighPerformance Computing (Vlaamse Super Computer) wie laat je toe om met de data aan de slag te gaan: overheden, studiebureau's, burgers.....expertise over de data is vaak essentieel. Security: Multi-Factor-Authentication Opvolging wetgeving/beleidsdoelstelling: GDPR, AI, en veranderende wetgeving/beleid Rollen en verantwoordelijkheden Vlaanderen: ACM / IDM componenten duidelijke doucumentatie + opleiding voor verschillende profielen Competenties (bevraging)/rol SLA & Data Governance : Afspraken rond updates en aanleveren van nieuwe data met aandacht voor de kwaliteit van de data dataintegratie van verschillende bronnen: intern, open, privaat verantwoordelijkheid: databeheer, databronnen, onderhoud samenwerkingsovereenkomst / afsprakenkader toegankelijkheid: steeds meer applicaties ? centraal vertrekpunt? ? herkenbaarheid vanuit Vlaamse overheid overzicht van gebruik/gebruikers (monitoren) Anonimiseren en pseudonimiseren Oefening 4 "Hoe zetten we het beheer van dataverwerking op voor verschillende lokale besturen? Rekening houden dat zowel stad Gent als (verschillende besturen binnen het werkgebied) Intercommunale Leiedal zullen gebruikers zijn" Leiedal: "we wensen iets te ontwikkelen voor Stad Gent en andere lokale besturen die hiervan gebruik willen maken. We zijn op zoek naar good practices, tips en tricks etc." Het blijft altijd een pijnpunt wanneer de correctheid van de data niet gegarandeerd kan worden. Het is daarom belangrijk om goede afspraken te maken over de manier waarop data verzameld wordt. Bepaalde kwalitatieve data kan enkel lokaal verzameld worden maar het beheer moet op grotere schaal (idealiter op Vlaams niveau) gebeuren. Hoe wordt dit het beste georganiseerd? VLAIO neemt de lead maar heeft onvoldoende terreinkennis mbt de verzameling van de data waardoor een mismatch ontstaat tussen de aanpak van VLAIO en de nood op het terrein. Er is een goed overlegmodel nodig om de manier te kunnen finetunen waarop data verzameld wordt. De vraag gaat een stuk over data. De bouwblokken zijn een goed voorbeeld waarvoor we op Vlaams niveau een oplossing zoeken. Het gaat echter ook over de ETL verwerkingsprocessen naar informatie. Deze processen worden opgezet en uitgerold in verschillende besturen. Draait dit bij iedereen best apart of toch beter gezamenlijk opzetten? De toeristische infrastructuur wordt beheerd door verschillende provincies bvb de knooppunten (bordjes) voor de wandel-en fietsroutes. Elke provincie beheert deze infrastructuur, weliswaar met ambassadeurs op het terrein. Zij verzamelen en actualiseren de data in hun eigen systemen. Toerisme Vlaanderen, als overkoepelende entiteit, gaat dan ervoor zorgen dat de data samen komt, er kwaliteitscontroles gebeuren en dat er op de grenzen van de provincies de netwerken mooi op elkaar aansluiten etc. De overkoepelende netwerkinformatie kan zo gebruikt worden in verschillende applicaties om je wandel-of fietsroute te plannen. Dit is een proces dat gestuurd wordt via de cloud, waarbij er rapporteringen kunnen gebeuren en waarbij de provincies instaan voor de kwaliteit van hun data. Zij bieden deze aan en er wordt automatisch een controle gedaan op een aantal kwaliteitspunten die afgesproken worden (bvb wat verstaan wij onder kwaliteit voor dataset x of y, aan welke vormvereisten moeten deze voldoen). Indien er iets niet in orde zou zijn, wordt dit in een rapport gegoten en koppelt men hierover terug zodat dit kan verbeterd worden en de data opnieuw kan aangeboden worden. Dit is een voorbeeld van decentraal beheer dat centraal aangeboden wordt. Voor Slim Ruimtelijk Plannen is het moeilijk om te zeggen aangezien er verschillende beleidsdomeinen bij elkaar komen. Je bent hier niet zeker van de dekking van de gebieden die door de lokale besturen aangeboden worden. Leiedal: enerzijds proberen we zoveel mogelijk open data te gebruiken. Soms heeft een lokaal bestuur een betere dataset rond bvb groen die we graag willen integreren in de tool. Als je open data gebruikt, ga je er vanuit dat het een volledig gebied dekt. Hier tegenover staat de interne data die bij de grenzen stopt. Ruimtelijke plannen gaat net over deze grenzen heen en hierbij wil je ook effecten van een buurgemeente kunnen mee in kaart nemen wanneer je SLIM ruimtelijk wil plannen. Alle informatie van de gemeentegrenzen willen we meenemen. Het komt erop neer dat je moet bepalen welke datasets je wil opbouwen en ter beschikking stellen en hierrond duidelijke afspraken te maken met de kwaliteitseisen in het achterhoofd Indien lokale data niet helemaal accuraat is, moet bekeken worden hoe ze aan te passen of aangevuld worden aan de hand van een extrapolatie Het belangrijkste is dat bij het gebruik van datasets die door verschillende partijen gebruikt worden, duidelijke afspraken gemaakt worden. Hiervoor zit je eerder in het OSLO-traject: zowel rond semantiek als structuur van aanvoer van gegevens. Rond de verwerking van de data: wie beheert de centrale ruimtelijke planning? Of blijft dit lokaal? Heeft het zin om deze te centraliseren Dit heeft enkel zin wanneer ze herbruikbaar zijn door verschillende partijen. Er moet voldoende kennis zijn De data moet kunnen gelezen/gebruikt worden met verschillende software Het is belangrijk om dit goed in de interface te verwerken om wanorde te vermijden => standaardisatie is nodig om scripten op te laden Discussiepunten Het is gevaarlijk om dynamische (realtime) grafieken te delen - er kan een grote impact zijn op het beleid. Men moet deskundig omgaan met data Dit is ook de vraag altijd: willen we met actuele data werken? Je zit altijd met een stedenbouwkundig of een verordening tempo. Je wil wel dat de data een actueel beeld geeft van de toestand. Een goed ritme vinden daarin is belangrijk. Daarom is het belangrijk om hierover op voorhand te communiceren naar beleid; een ijkpunt is nodig voor analyse. Het probleem komt vaak terug bvb bij verkeerstellingen kan er een snelle evolutie plaatsvinden. Bij discussies bij de Raad van State kan geargumenteerd worden dat data niet meer actueel is. Dit kan verregaande gevolgen hebben. Specialisten zullen gemakkelijk hun weg vinden naar courant gebruikte applicaties van de Vlaamse Overheid maar indien het de bedoeling is om een breed publiek aan te spreken (bvb in het kader van participatie), zal het belangrijk dat we niet vanuit verschillende applicaties apart werken maar dat er een soort herkenbaarheid is. Dit schept mogelijks meer vertrouwen bij burgers. Dit kan belangrijk zijn om mee te nemen zodat iedereen nog de bomen door het bos ziet. Het is belangrijk om een concreet voorbeeld te kunnen geven ipv veel theorie bij een nieuwe applicatie voor bvb ambtenaren. Het kan interessant zijn om een case te onderbouwen met deze tool dan. dit kan het bewustzijn verhogen rond de kracht van data en wat ermee mogelijk is dit kan ook dienen als een spiegel om te bekijken hoe bruikbaar een tool is en of bepaalde zaken nog aangepast moeten worden Vragen en opname Vragen Vraag voor Ann: zit bvb de impact van een bouwproject voor +1000 inwoners en daaraan gelinkte druk op parken ook in het platform? De front-end van het platform is volledig gebouwd op API's. Hier zitten verschillende simulaties in maar het is open en uitbreiding is mogelijk waardoor je nieuwe use cases of simulaties en modellen aan kan toevoegen bvb biodiversiteit, leefbaarheid etc. Eens je een licentie hebt voor het gebruik van het platform kan je aan de modellen aan maar het is niet gratis. Vraag voor Ann: is het eenvoudig om analyses over te zetten naar een presentatie voor het beleid? - het is allemaal voorzien om mooie kaarten te produceren die je kan opnemen in een rapportering. Opname De opname van deze sessie is te bekijken via deze link . Volgende stappen De volgende stappen zijn: Verwerking van de input van de brainstorm oefening Rondsturen van een link naar dit verslag en presentatie Resultaten verzamelen en verwerken in een referentiedocument Andere werkgroepen Hieronder het overzicht van alle VLOCA-werkgroepen die hebben plaatsgevonden binnen het kader van het traject Slim Ruimtelijk Plannen . Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-09-27 Stadskantoor Gent Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-11-14 Teams Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-12-19 Teams Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2024-01-23 Teams  
Business werkgroep: Vrachtwagenparkeren De business werkgroep is de eerste werkgroep binnen het City of Things Vrachtwagenparkeren Traject. Het gaat om een inspiratiesessie waar stakeholders meedenken om alle mogelijke use cases, randvoorwaarden, bezorgdheden, opportuniteiten en meer te identificeren. Digitaal Vlaanderen (OSLO) en Agentschap Binnenlands bestuur (VLOCA) organiseren en faciliteren deze werkgroep samen. De werkgroep staat open voor deelname door de gehele quadruple helix. Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders. De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen. De Business werkgroep vond plaats op 26 september 2023. Deelnemers Organisatie Deelnemer Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA) Laurien Renders Mieke Van Cauwenberghe Alain Glickman Digitaal Vlaanderen Lorenzo Vylders Jef Liekens Febetra Isabelle De Maegt Greenyard Marc Bax IGEMO Felipe Garcia Del Pino Pieter Dresselaers Stad Gent Dries Meers Stad Mechelen Benjamin Vermeulen Tractebel Gwynne van Kaauwen Transport en Logistiek Vlaanderen Frederic Keymeulen DBT Chris Delcroix Transport & mobility Leuven Sven Maerivoet Context Initiatief Het onderwerp van discussie is vrachtwagenparkeren in het Rivierenland. Er heerst een dringende behoefte aan parkeerplaatsen voor vrachtwagens, aangezien dit probleem al enkele jaren bestaat. Er is bovendien een duidelijke stijging in het aantal inschrijvingen van vrachtvoertuigen in het Rivierenland de laatste jaren. De regio is tevreden met de economische bedrijvigheid achter deze evolutie, maar maakt zich ook zorgen over de externaliteiten verbonden aan de stijging. Er zijn vrachtwagens die rust nemen op verschillende (onveilige) plaatsen, maar er is geen georganiseerde en veilige parkeergelegenheid. Momenteel zijn er ongeveer 180 vrachtwagenparkeerplaatsen beschikbaar in de regio. Dit leidt tot problemen, waaronder langdurige procedures voor bestemmingsplannen. Bovendien ontbreekt het aan basisvoorzieningen voor chauffeurs, wat resulteert in klachten van burgers en vervuiling langs de wegen. Er wordt gezocht naar oplossingen voor zowel lokale overheden als transportbedrijven, maar dit wordt als een complex en gelaagd probleem beschouwd. Lokale besturen vragen daarom een oplossing voor het kanaliseren van het ‘wildparkeren’ van vrachtwagens. Er zijn drie initiatieven in ontwikkeling om dit probleem aan te pakken. Het eerste initiatief is het creëren van een vrachtwagenparking in de omgeving van Mechelen. Dit is bedoeld om de huidige problemen met openbaar parkeren aan te pakken. Het tweede initiatief richt zich op het ontwikkelen van een applicatie om vrachtwagenparkeren te vergemakkelijken, hoewel nog moet worden beslist of bestaande applicaties zullen worden gebruikt of een nieuwe zal worden gemaakt. Het derde initiatief gaat over het opzetten van een online overlegplatform om verschillende initiatieven en expertise op elkaar af te stemmen. De discussie is hier gericht op het creëren van een oplossing omtrent vrachtwagenparkeerplaatsen in samenwerking met gemeenten en bedrijven, waarbij wordt geprobeerd om de expertise van verschillende belanghebbenden samen te brengen. Daarnaast wordt gezocht naar financieringsmogelijkheden en publiek-private samenwerkingen om het project te ondersteunen. Ook wordt gewerkt aan de standaardisatie en toegankelijkheid van gegevens met betrekking tot vrachtwagenparkeren in Vlaanderen, waarbij externe ondersteuning wordt geboden voor de ontwikkeling van een applicatie. VLOCA VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders. OSLO Een semantische standaard maakt het delen en uitwisselen van data tussen verschillende stakeholders gemakkelijker. Elke betrokkene kan de gegevens van de andere direct gebruiken en interpreteren. Dit stimuleert de uitwisseling en het hergebruik van gegevens en vermindert de kost van uitwisseling. De semantische standaard zorgt voor machine leesbare data. Het brengt eveneens een efficiëntiewinst met zich mee als de data in verschillende processen gebruikt kunnen worden.    Het openstellen van semantische data bevordert innovatie en zal relevante stakeholders in staat stellen om intelligentere producten en diensten te ontwikkelen. Door het linken van data beschikken we ook over rijkere data. Uit verrijkte data kan ook meer kennis worden gehaald.  Samenwerken rond standaarden en het delen van data doorbreekt ook monopolies en geeft meer ontwikkelingskansen voor bv. ontwikkelaars, leveranciers, … en zorgt ervoor dat een bredere groep van relevante stakeholders betrokken wordt.   Extra informatie en een verzameling van de datastandaarden zijn te vinden op volgende links: https://overheid.vlaanderen.be/oslo-wat-is-oslo en https://data.vlaanderen.be/ . Inspiratie datamodellen Tijdens dit onderdeel van de presentatie werden een aantal bestaande datamodellen toegelicht als inspiratie voor de verdere brainstormsessie en om op deze manier ook in het verdere traject mee te nemen. Volgende modellen werden kort toegelicht: OSLO Mobiliteit: Trips & Aanbod In het applicatieprofiel van deze standaard zien we enkele relevante concepten terugkomen voor het traject van vrachtwagenparkeren, zo is er een reiziger die een bepaalde reis aflegt en mobiliteitsdiensten die deze reis mogelijk maken. Binnen de context van het vrachtwagenparkeren is dit model relevant gezien we zaken kunnen hergebruiken naar het beschrijven van routes toe. Daarnaast kunnen bijvoorbeeld een transportorganisatie en een chauffeur gezien worden als reiziger die een bepaalde reis aflegt over een bepaalde route. Voor deze reis is binnen Trips & Aanbod een boeking nodig, binnen het vrachtwagenparkeren spreekt men hier dan niet over een boeking maar wel een reservatie. De reservatie gaat hier dan over een resource, dit kan bijvoorbeeld een parkeerplaats zijn. Vervoersknooppunten Deze standaard is ook gebaseerd op OSLO Mobiliteit: Trips & Aanbod en bevat al allerlei bruikbare elementen die reeds gedefinieerd zijn zoals bijvoorbeeld een parkeerplaats. Er is dusdanig al genoeg informatie omtrent infrastructuur elementen, transportnetwerken, mobiliteitsdiensten en aanvullende diensten. Het kan zijn dat er enkele dingen moeten worden aangepast, maar het doel is steeds om een standaard op te stellen die de interoperabiliteit vergroot. MobiVoc: Open Mobility Vocabulary Deze internationale, Europese standaard definieert faciliteiten die te maken hebben met parkeren maar daarnaast ook parkeerplaatsen zelf. MobiVoc is zo bijvoorbeeld ook hergebruikt binnen de standaard Vervoersknooppunten. Bedrijventerrein Deze standaard bevat twee grote entiteiten: terrein en perceel. Dit is belangrijk om mee te nemen omwille van eigenaarsschap, ruimtelijke eenheden ... Percelen zijn gebruikspercelen met informatie inzake bebouwing, functie, gebruik en beschikbaarheid aangevuld met verschillende soorten beperkingen naar ontwikkelings- en activeringspotentieel. Terreinen zijn op hun beurt de contouren van een geheel van bedrijventerreinen doorheen de fases van planning – ontwikkeling – realisatie en beheer. Elk bedrijventerrein(perceel) is anders en daarom is het belangrijk om ook hiervan de correcte definities te gebruiken om opnieuw de interoperabiliteit te vergroten. OSLO Perceel Dit model is gebaseerd op de Belgische Wet. Op deze manier kunnen er ook bepaalde zaken opgenomen worden die in lijn zijn met het Belgisch of Vlaams recht. Er wordt op deze manier dus steeds uitgegaan van een openbare definitie zodat er geen twijfel kan ontstaan bij het gebruik. Brainstormsessie Het doel en de aanpak van de fysieke brainstormsessie worden hieronder beschreven. Tevens wordt de uitkomst van de brainstorm hierin samengevat. De brainstorm sessie ging van start met eerst nog eens duidelijk te definiëren wat het vrachtwagenparkeren juist inhoudt: het gaat om het zoeken van een oplossing voor het ‘wildparkeren’ van vrachtwagens zoals werd aangehaald in het begin. Eén van de drie mogelijke oplossingen zit in de ontwikkeling van een applicatie/toepassing. Deze brainstorm dient als inspiratiebron om een zo goed mogelijke applicatie te ontwikkelen en de use cases die de werkgroep voor ogen had hierin. Doel Het doel van de brainstormsessie is het volgende: - Inzichten verkrijgen in huidige en potentiële use cases m.b.t. vrachtwagenparkeren in zijn breder geheel. - Concepten rond vrachtwagenparkeren oplijsten. - Informatienoden en bestaande datamodellen capteren Aanpak Alvorens de brainstormsessie van start ging, zijn de verwachtingen geschetst voor de deelnemers, dewelke hierboven reeds werden vermeld. De participanten werden uitgenodigd om post-its te gebruiken en hierop hun ideeën te schrijven. De brainstormsessie werd ingedeeld in drie oefeningen: Oplijsten van use cases, oplijsten van concepten en het oplijsten van andere inspiratie. De eerste en tweede oefening zijn met elkaar gelinkt, aangezien de concepten in de tweede oefening worden gedefinieerd aan de hand van de use cases uit de eerste oefening. De bedoeling is om rond het onderwerp vrachtwagenparkeren zoveel mogelijk verschillende invalshoeken te vergaren omtrent mogelijk gebruik van verschillende actoren. Output Use-cases In de eerste oefening trachten we relevante use cases van verschillende stakeholders op te lijsten en bespreken. Een use case is een situatie waarbij de data standaard gebruikt zou kunnen worden, met andere woorden, ‘wat wil je als belanghebbende realiseren?’, ‘welke randvoorwaarden zijn er?’, enzoverder. 1. Als vrachtwagenchauffeur wil ik: Een reservatie kunnen maken, zowel door mezelf als door een planner op afstand Mijn reservering eenvoudig kunnen aanpassen Eenvoudig voor het parkeren kunnen betalen Kunnen zien welke faciliteiten (wc’s, douches, eten, ...) tegen welke prijs beschikbaar zijn. Kunnen achterhalen of de parking bewaakt is. De afmetingen van een parkeerplek weten. Een noodnummer van de parking weten bij problemen. De bezetting kennen van een parkeerplaats op mijn route bij moment van aankomst. een applicatie die in veel verschillende talen beschikbaar is. Feedback (score, beschrijving van de ervaring) kunnen geven aan de uitbater van de parking. 2. Als stad/bestuur wil ik: Een “voor- en na” analyse kunnen maken om te begrijpen of er meer of minder problemen zijn ontstaan sinds de komst van de applicatie. De parkeerbezetting doorheen de week en over de dag kunnen volgen. Weten waar, wanneer, en hoe lang vrachtwagens parkeren. Begrijpen wat het gebruik is van de parking en zijn impact op het verkeer in de omgeving. 3. Als transportbedrijf wil ik: Kunnen boeken voor onze chauffeur. Details van De kostprijs moeten zichtbaar zijn. Weten of een parking publiek of privaat is. Makkelijk vinden hoe lang een vrachtwagen op een parking mag staan. Zeker zijn dat lokale besturen er zelf ook mee bezig zijn en ons niet aan ons lot overlaten. 4. Als terreinaanbieder wil ik: Mijn prijszetting kunnen aanpassen op basis van de bezettingsgraad. Kunnen werken met een flexibele prijs in functie van De dag/tijd. Begrijpen of mijn inspanningen voor het vrachtwagenparkeren en service ten goede komen aan de eigen bedrijven (die betalen). Regelmatig cijfers omtrent aantal ‘views’ en ‘clicks’ kunnen raadplegen om te begrijpen hoe populair mijn parking is. Concepten 1. Vrachtwagen Type lading Grootte Gewicht Draaicirkel 2. Parking Kwaliteit Veiligheid Beoordeling Onderscheid publiek/privaat Geschiktheid, toelating parking Bezettingsgraad Toegestane type vracht 3. Boeking Registratie Prijs Abonnement of niet Toegangssysteem 4. Faciliteiten parking Legaliteit Controle aanbieder Laadmogelijkheden op parking Veiligheid Stockeerplaats voor aanhangwagens Overnachtingsmogelijkheden Sanitaire voorzieningen Bestaande initiatieven en datamodellen Bij de laatste vraag van de brainstormsessie werd er getracht om bestaande initiatieven en datamodellen naar boven te laten komen als bron van inspiratie of als vertrekpunt voor de huidige data standaard. Algemene Verordening 885/2013: Annex 1 Dit is een Europese wetgeving met betrekking tot de goedkeuring van en het markttoezicht op motorvoertuigen en aanhangwagens. Annex 1 bevat technische specificaties voor goedkeuringsvereisten voor motorvoertuigen. Deze specificaties hebben tot doel dat de voertuigen op de Europese markt voldoen aan bepaalde minimum veiligheids- en milieuvoorschriften. DATEX II (Data exchange for Traffic management and Efficiency) Dit is een Europees standaardprotocol voor het uitwisselen van verkeersinformatie zoals verkeer en vervoer tussen verkeersmanagementsystemen, verkeersinformatiediensten, wegbeheerders en andere belanghebbenden. DATEX II maakt deel uit van inspanningen vanuit de EU om interoperabiliteit en harmonisatie van verkeersinformatiesystemen in Europa te faciliteren. DATEX II is gebaseerd op gestandaardiseerde XML, is openbaar beschikbaar, geeft realtime-updates en bevat een breed gala aan verkeersinformatie zoals weer, files, verkeersstromen, verkeersborden ... Truckmeister Dit is een applicatie die specifiek voor vrachtwagens routebegeleiding voorziet gebaseerd op realtime informatie en specifieke wegcode. TLNplanner.nl TLNplanner is een Nederlandse routeplanner voor de logistieke sector. De afstanden en berekeningen hieruit worden gebruikt als standaard wanneer er transportkosten worden berekend. De tool wordt voornamelijk gebruikt om misverstanden en onenigheden van een specifiek type truck over de transportkosten met betrekking tot afgelegde afstand tegen te gaan. Ook tolkosten worden hierin meegenomen. Park4night Deze applicatie toont mogelijke plekken waar overnacht kan worden. Deze plekken zijn echter niet geschikt voor vrachtwagens, maar voor motorhomes, campers en omgebouwde vans. Transpark Dit is een online applicatie die meer dan 4000 parkings in meer dan 40 landen weergeeft. Via de applicatie kunnen chauffeurs dan zoeken naar de geschikte parking op hun route. De faciliteiten van elke parking zijn hier ook zichtbaar, alsook beoordelingen van eerdere chauffeurs. Gebruikers kunnen ook zelf parkings toevoegen aan de database. TPE Truck Parking Europe Dit platform biedt dezelfde diensten aan als Transpark over heel Europa. SNAP Deze website is hetzelfde systeem als Transpark en TPE, maar neemt ook de gegevens van het Verenigd Koninkrijk mee. Your Travis Deze website geeft naast parkingplekken ook een overzicht van alle repair en cleaningplekken voor zowel de truck zelf alsook de container. Er kan ook een route gepland worden op deze website langs bepaalde nuttige plaatsen. Volgende stappen De volgende stappen omvatten het volgende: Verwerking van de input van de brainstorm oefening Rondsturen van een link naar dit verslag en ppt Verder onderzoek en voorbereiding van de eerste thematische werkgroep waarvoor u zich hieronder kan inschrijven! Werkgroepen Hieronder het overzicht van alle werkgroepen voor het traject Vrachtwagenparkeren . Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-09-26 IGEMO Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-10-24 IGEMO Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-11-21 IGEMO Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2024-01-30 9u00-12u00 IGEMO  
Business werkgroep: Slim ruimtelijk plannen De business werkgroep is de eerste werkgroep binnen het City of Things Slim ruimtelijk plannen Traject. Het gaat om een inspiratiesessie waar stakeholders meedenken om alle mogelijke use cases, randvoorwaarden, bezorgdheden, opportuniteiten en meer te identificeren. Digitaal Vlaanderen (OSLO) en Agentschap Binnenlands bestuur (VLOCA) organiseren en faciliteren deze werkgroep samen. De werkgroep staat open voor deelname door de gehele quadruple helix. Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders. De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen. De Business werkgroep vond plaats op 27 september 2023. Organisatie Deelnemer Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA) Laurien Renders Alain Glickman Digitaal Vlaanderen Vincent Fieremans Louise Ysewijn AP Hogeschool Greet Mendonck Stad Mechelen Stephanie De Deken Stad Gent Jan Godderis Kim Paduwat Dieter Nieuwborg Intercommunale Leiedal Lucas Verbanck Bram Tack Inge Wydhooge Thomas Goemaere Stad Antwerpen Virge Smets Gert Van Oost Heidi Vandenbroecke District09 Ann Bernaert Departement Omgeving Wouter Brems Context Initiatief De uitdaging waar we voor staan, is de aanzienlijke druk op de bebouwde en open ruimte in Vlaanderen. Het vraagt om een slimme benadering van de nog beschikbare ruimte. We streven ernaar om data te integreren in ons beleid en onze dienstverlening, met als uiteindelijk doel het creëren van leefbare buurten en bruisende centra. De vraag is: hoe bereiken we dit? Het antwoord ligt in het verkrijgen van inzicht in wanneer een buurt behoefte heeft aan zaken zoals bijvoorbeeld extra voorzieningen, groenvoorzieningen en handelsmogelijkheden. Dit inzicht stelt ons in staat om bij bouwprojecten op een slimme manier te beslissen waarop we moeten inzetten. In dit streven zijn we op zoek naar een aantal essentiële elementen: 1. Een permanente monitoring van de kenmerken van een buurt, zodat we op de hoogte blijven van de veranderende behoeften en trends. 2. Het vermogen om de impact van specifieke bouwprojecten op deze kenmerken te beoordelen. We willen begrijpen hoe nieuwe ontwikkelingen de leefbaarheid van een buurt beïnvloeden. 3. Het ontwikkelen van visuele tools die deze informatie kunnen presenteren op een manier die relevant en begrijpelijk is voor verschillende belanghebbenden, waaronder burgers en medewerkers die vergunningen verlenen. VLOCA VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders. OSLO Een semantische standaard maakt het delen en uitwisselen van data tussen verschillende stakeholders gemakkelijker. Elke betrokkene kan de gegevens van de andere direct gebruiken en interpreteren. Dit stimuleert de uitwisseling en het hergebruik van gegevens en vermindert de kost van uitwisseling. De semantische standaard zorgt voor machine leesbare data. Het brengt eveneens een efficiëntiewinst met zich mee als de data in verschillende processen gebruikt kunnen worden.    Het openstellen van semantische data bevordert innovatie en zal relevante stakeholders in staat stellen om intelligentere producten en diensten te ontwikkelen. Door het linken van data beschikken we ook over rijkere data. Uit verrijkte data kan ook meer kennis worden gehaald.  Samenwerken rond standaarden en het delen van data doorbreekt ook monopolies en geeft meer ontwikkelingskansen voor bv. ontwikkelaars, leveranciers, … en zorgt ervoor dat een bredere groep van relevante stakeholders betrokken wordt.   Extra informatie en een verzameling van de datastandaarden zijn te vinden op volgende links: https://overheid.vlaanderen.be/oslo-wat-is-oslo en https://data.vlaanderen.be/ . Brainstormsessie Doel De brainstormsessie omvatte vier oefeningen met als doel: - Afbakenen van de relevante schaalniveaus. - Inzichten verkrijgen in huidige en potentiële use cases m.b.t. slim ruimtelijk plannen in zijn breder geheel. - Concepten rond slim ruimtelijk plannen oplijsten aan de hand van de use cases. - Informatienoden en bestaande datamodellen capteren. De bedoeling was om rond het onderwerp van slim ruimtelijk plannen zoveel mogelijk verschillende informatienoden en invalshoeken van de verschillende actoren te verzamelen. Dit is van groot belang voor het verdere verloop van dit traject. Aanpak In de eerste oefening trachten we informatie te verzamelen rond schaalniveaus. De deelnemers werden aangespoord om na te denken over de verschillende schaalniveaus die vereist zijn om de nodige ruimtelijke indicatoren te berekenen. Het verder afbakenen van ieder schaalniveau zal verder gebeuren in de volgende werkgroepen. Outcome Schaalniveaus Schaalniveaus Details Administratieve schaalniveaus Wijk (Deel)gemeente Arrondissement (Referentie)regio Provincie Gewest Andere schaalniveaus (meer gedetailleerd) Bouwblok: “Groep van aangrenzende percelen afgebakend door openbaar domein Opdeling binnen een bouwblok: straatwand, binnenkern Trage wegen splitsen een bouwblok Wegsegment Kern Lint Statistische sector Perceel Grid/Raster (afmeting?) Invloedssfeer van voorzieningen: Afstand tot voorziening Capaciteit (draagkracht) van een voorziening Temporele schaalniveaus: Realtime (relevant in de context van mobiliteit) Afhankelijk van het onderwerp: maandelijks, jaarlijks Uitdagingen: Bouwblokken veranderen doorheen de tijd (bv. percelen kunnen opgesplitst worden, gemeenten kunnen fuseren) Impact van voorzieningen die net buiten de grens vallen In een ideale wereld zouden er schaalniveaus afgesproken kunnen worden waar je van het kleinste detailniveau (bv. perceel) kan aggregeren naar telkens hogere niveaus van detail (vb. perceel -> gebouw -> bouwblok -> …). Use cases Impactanalyse Als omgevingsambtenaar die een bouwproject begeleidt, wil ik met de selectie van het perceel waar het bouwproject komt, een lijst/rapport kunnen krijgen met een overzicht van de tekorten/overschotten van de verschillende voorzieningen, zodat ik dit in het betreffende project kan meegeven. Als omgevingsambtenaar die bouwprojecten begeleidt wil ik de cumulatieve impact van alle geplande bouwprojecten kunnen simuleren op lokale voorzieningen, zodat er bijgestuurd kan worden op tekorten/overschotten. Als beleidsmedewerker die moet rapporteren aan het college wil ik per wijk een overzicht kunnen geven van alle geplande woonprojecten in die wijk en de impact daarvan op de voorzieningen, zodat het college op de hoogte is van waarop ingezet moet worden in die wijk. Als vergunningverlener wil ik de impact van een bouwproject kunnen evalueren. Als burger wil ik de impact van een project op mijn buurt kennen. Als lokaal bestuur willen we de impact van nieuwe inwoners op bestaande voorzieningen monitoren. Inzicht in de kenmerken van een buurt Als ruimtelijk planner wil ik ruimtelijke indicatoren (vb. privaat groen) op het kleinste schaalniveau kunnen bekijken, samenvoegen tot grotere schaalniveaus, vergelijken, Daarbij is het belangrijk dat deze indicatoren eenduidig zijn. Als schepen ruimtelijke ordening wil ik weten wat mijn gemeente/wijk nodig heeft op ruimtelijk vlak en waar de prioriteiten liggen. Als departement omgeving willen we de impact van wijzigingen in de leefomgeving monitoren op basis van ruimtelijke en bij uitbreiding omgevingsindicatoren (zoals gezondheid, bebouwing, ). Evaluatie van beleid Als lokaal bestuur zijn we ge nteresseerd in de profieltaart van een wijk, op basis van enkele indicatoren en hun respectievelijke gewicht, om de impact van een gevoerd beleid te evalueren. Als lokaal bestuur baseren we ons op subjectieve en objectieve indicatoren om de impact van een gevoerd beleid te evalueren. Als lokaal bestuur zouden we graag een benchmark oefening doen met andere steden om de impact van ons gevoerde beleid te evalueren. Andere Een semantische standaard rond ruimtelijk plannen zou het mogelijk maken om Provincies in Cijfers en Geopunt Vlaanderen verder uit te bouwen met gemeenschappelijke indicatoren en datalagen, en daarmee de vraag naar nieuwe toepassingen die dit mogelijk zouden maken in te perken. Concepten Perceel KI bouwjaar renovatiejaar soort bebouwing verkoopprijs aantal kamers tuin of niet functie EPC-label oppervlakte Bebouwing MOBI score groen score voorzieningen score bebouwingsdichtheid vloer-terreinindex Voorzieningen bereik capaciteit kinderopvang park school netwerk Bevolking bevolkingsdichtheid groen per inwoner bevolkingssamenstelling Mobiliteit (wegsegment niveau) parkeerplaats laadpunt zitbank bomen Milieu & klimaat geluid hitte/koelte lucht water (waterlopen) verhardingsgraad Economische activiteit horeca industrie Andere satelliet data hoogte data ruimtebeslag kruindekking Schaalniveaus stad wijk buurt bouwblok straat straatsegment wegsegment perceel Actoren burger belangengroep/middenveldorganisatie bouwheer/architect omgevingsambtenaar ruimtelijk planner bestuurder/beleidsmedewerker Bestaande initiatieven en datamodellen Geopunt vlaanderen Het Geografisch portaal (Geopunt) is de centrale toegangspoort tot geografische overheidsinformatie. Het verzamelt alle informatie van de Vlaamse overheid op één kaart en vormt het uithangbord van het samenwerkingsverband voor geografische informatie in Vlaanderen (GDI-Vlaanderen). U vindt er info over onder andere percelen, gebouwen, wegen, rivieren en allerlei interessante plaatsen zoals sportaccommodaties, scholen en zorginstellingen. Provincies in cijfers De website provincies.incijfers.be is een samenwerking tussen de diensten Data & Analyse van de vijf Vlaamse provincies. In elke provincie biedt Data & Analyse lokale besturen en organisaties ondersteuning bij beleidsplanning via cijfers en rapporten over tal van thema's en beleidsdomeinen, vooral via het dashboard en de databank van provincies.incijfers.be. Lokale besturen en organisaties kunnen bij de diensten Data & Analyse terecht voor vragen naar cijfers, voor (omgevings)analyses en voor duiding bij cijfers. RuimteModel Vlaanderen VITO is de drijvende kracht achter RuimteModel Vlaanderen. Dat simuleert op een ruimtelijke resolutie van 1 ha alle veranderingen in landgebruik in Vlaanderen, ondergebracht in een dertigtal categorieën. Het model simuleert veranderingen tot 2050. Die informatie wordt gebruikt door verschillende entiteiten van de Vlaamse overheid, en door steden en provincies. BELMAP Belmap integreert meer dan 50 databronnen die het meest complete, nauwkeurige en consistente beeld bieden van de gebouwde omgeving van België, Nederland en Luxemburg. Kunstmatige intelligentie en geavanceerde datawetenschap openen een schat aan nieuwe inzichten over gebouw- en adreskenmerken, zoals de ouderdom van gebouwen, landgebruik, landbedekking en de aanwezigheid van zonnepanelen. Locatus Locatus veldwerkers en deskresearchteam verzamelen dag in dag uit informatie over winkels, winkelgebieden, woningbouwplannen en kantoren, met als resultaat unieke landsdekkende databases. Leefbaarometer Met behulp van de Leefbaarometer kan de leefbaarheid in alle bewoonde wijken, buurten en straten in Nederland gemonitord worden. De Leefbaarometer laat zien hoe de situatie van de leefbaarheid er is en hoe die zich in de afgelopen jaren heeft ontwikkeld. Hiermee biedt de Leefbaarometer informatie voor beleidsvoorbereiding, -bijsturing en -evaluatie voor verschillende partijen die betrokken zijn bij de leefbaarheid van wijken en buurten. Databank ondergrond Vlaanderen DOV zorgt ervoor dat alle gegevens van de Vlaamse ondergrond vlot beschikbaar zijn via één loket, het DOV-Portaal. Beschikt u over data van de ondergrond in Vlaanderen? Neem dan zeker contact op met DOV om jouw gegevens toe te voegen. Wil u weten welke gegevens er over uw omgeving ter beschikking zijn? Verken de Vlaamse ondergrond met de DOV-Verkenner. Vastgoed informatie platform Dit generiek gegevensdelingsplatform maakt een eenvoudige uitwisseling van vastgoedinformatie mogelijk. De verschillende aanvragers kunnen de informatie verkrijgen via één eenvoudige weg in het kader van een verkoop of langdurige verhuur. Het platform verzamelt data uit de aangesloten, centrale bronnen waarna de bevoegde gemeente het dossier verrijkt via het platform en na een kwaliteitscontrole het dossier aflevert aan de aanvrager. Kabel- en Leidinginformatieportaal (KLIP) Om graafschade te voorkomen moet u weten welke kabels en leidingen u in de grond kan tegenkomen wanneer u grondwerken wilt uitvoeren, Daarom bent u verplicht om een KLIP-aanvraag te doen. KLIP stuurt uw aanvraag door naar alle mogelijk betrokken kabel- en leidingbeheerders (KLB's) en stelt met hun antwoorden één overzichtelijk digitaal plan op. Het plan met alle aanwezige ondergrondse infrastructuur kan u online bekijken of via de KLIP-app voor Android, iOS en Windows. Digitale stedenbouwkundige informatie (DSI) Met het uitwisselplatform voor digitale stedenbouwkundige informatie (DSI) zijn we op weg naar een volledig, betrouwbaar, continu bijgewerkt, geografisch digitaal overzicht van al de vigerende ruimtelijke verordenende plannen (i.e. gewestplan, APA, BPA, RUP,…) en verordeningen op het grondgebied van het Vlaamse Gewest, en het onderling verband tussen hun respectievelijke stedenbouwkundige voorschriften. Het Nederlandse kadaster: BAG De BAG (Basisregistratie Adressen en Gebouwen) bevat de officiële gegevens van alle adressen en gebouwen in Nederland, zoals bouwjaar, oppervlakte, gebruiksdoel en locatie op de kaart. Gemeenten zijn bronhouders van de BAG. Zij zijn verantwoordelijk voor het opnemen van de gegevens in de BAG en voor de kwaliteit ervan. De gegevens over adressen en gebouwen stellen zij centraal beschikbaar via de Landelijke Voorziening BAG (LV BAG). Andere 1. Rapport over de bouwshift van HO Gent -> vervolgstudie door departement omgeving 2. Segmentatiestudie Vlaanderen 3. Openstreetmap kaart van de wereld 4. Statbel 5. Voorbeeld wijk- en buurt monitor Nederland 6. Nederlandse variant Geopunt: PDOK 7. Copernicus: een Europese klimaat database 8. Het Ruimterapport Vlaanderen 9. Stad in Cijfers 10. Datavindplaats die toegang biedt tot alle informatie van Vlaamse instanties op één platform 11. adresregister, perceelregister, vergunningenregister 12. Omgevingsloket 13. Het MAGDA-platform biedt een groot aantal webdiensten aan waarmee gegevens uit verschillende (authentieke) brondatabanken kunnen opgehaald worden. 14. INSPIRE infrastructure for spatial information Europe Volgende stappen De volgende stappen zijn: Verwerking van de input van de brainstorm oefening Rondsturen van een link naar dit verslag en powerpoint Verder onderzoek en voorbereiding van de eerste thematische werkgroep waarvoor u zich hieronder kan inschrijven Werkgroepen Hieronder het overzicht van alle werkgroepen voor het traject Slim Ruimtelijk Plannen . Inschrijven kan door op de link te klikken van de betreffende werkgroep. Hieronder het overzicht van alle werkgroepen voor het traject . Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-09-27 Stadskantoor Gent Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-11-14 Teams Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-12-19 Teams Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2024-01-23 Teams  
Business werkgroep: Lokale Economie De business werkgroep is de eerste werkgroep binnen het City of Things Lokale Economie Traject. Het gaat om een inspiratiesessie waar stakeholders meedenken om alle mogelijke use cases, randvoorwaarden, bezorgdheden, opportuniteiten en meer te identificeren. Digitaal Vlaanderen (OSLO) en Agentschap Binnenlands bestuur (VLOCA) organiseren en faciliteren deze werkgroep samen. De werkgroep staat open voor deelname door de gehele quadruple helix. Vaste deelnemers zijn de leden van het VLOCA-trajectconsortium en stakeholders. De verzamelde inzichten worden vervolgens verwerkt om de data- en informatiearchitectuur verder aan te vullen. De Business werkgroep vindt plaats op 19 september 2023. Deelnemers Organisatie Deelnemer Agentschap Binnenlands Bestuur (VLOCA) Laurien Renders Alain Glickman Digitaal Vlaanderen Justine Ottevaere Digitaal Vlaanderen (OSLO) Yaron Dassonneville Louise Ysewijn VLAIO Nils Walravens Provincie Antwerpen Kristof Schroons Provincie Oost-Vlaanderen Pieter-Jan Fieremans Joachim Van den Bergh DAKS 2.0 Liederik Cordonni Provincie Vlaams-Brabant Ruben Van de Voorde KERNpunt Justine Vanneste Stad Menen Roeland Houttekiet Toerisme Vlaanderen Jos Pyck Stad Mechelen Dimitri Van Baelen Jos Van Loock Sandrine Raskin Thomas More Ferre Vandervreken Cronos Rudi Maelbrancke The Retail Factory Luc Van Rompaey Stad Leuven Tim Guily Bo Peeters Proximus Joshua Moerman Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij West-Vlaanderen Frederick Sack Annelies Demeyere Citymesh Pim Wittesaele Bart Couvreur Stad Gent Christophe Geernaert Jan Godderis Stad Diksmuide Laurens Hooghe Oostende Joke Van Gheluwe Context Initiatief Er zijn momenteel twee projecten met vergelijkbare opzet: SInCR, gericht op grotere steden, en DAKS 2.0, bedoeld voor kleinere steden. Beide projecten hebben als hoofddoel om data in te zetten ter ondersteuning van zowel handelaars en ondernemers als beleidsmakers, waarbij deze twee doelgroepen verschillende behoeften hebben. De onderzoeksvragen die deze projecten proberen te beantwoorden, zijn gevarieerd. Ten eerste, hoe kunnen we het effect van beleidsmaatregelen en georganiseerde evenementen op het winkelgebied meten? Dit omvat onderwerpen zoals acquisitiebeleid, de evaluatie van acties en evenementen, en mobiliteits- en parkeerbeleid. Een andere belangrijke vraag is hoe we data breder en slimmer kunnen inzetten ter ondersteuning van beleid en ondernemers. Hierbij gaat het om het benutten van data op een meer strategische en effectieve manier. Daarnaast streven deze projecten ernaar om een duurzame samenwerking op te zetten waarbij alle betrokken partijen meerwaarde ervaren. SInCR en DAKS 2.0 zijn voortzettingen van het project 'Datagestuurde Winkelgebieden', waarbij prototypes zijn ontwikkeld, zoals een handelaarsdashboard en een generiek beleidsdashboard op basis van gegevens over drukte, bestedingen, evenementen en weer. Dit heeft enkele uitdagingen en kansen aan het licht gebracht die in SInCR en DAKS 2.0 zullen worden aangepakt: ●       Momentum rond retail data behouden na afloop lopende projecten ●       Kapitaliseren opgebouwde kennis & beperkte datamaturiteit bij handelaars en steden verder opbouwen ●       Beperkte scope en doorlooptijd subsidieprojecten 🡪 scope verbreden ●       Afhankelijkheid van de leveranciers beperken 🡪 datadeling & standaardisering (OSLO & VLOCA) ●       Wildgroei aan platformen  🡪 generiek overkoepelende oplossing: standaardisatie & deelbaarheid maximaal hergebruik en interoperabiliteit ●       Draagvlak handelaars vergroten 🡪 bevragen, leerlessen valideren en coachen ●      Opmaak business- & governance model Binnen DAKS 2.0 zijn er drie belangrijke focusgebieden: acquisitie & passantenmetingen, de impact van parkeer- en mobiliteitsbeleid, en acties en evenementen. Deze drie onderwerpen zullen worden meegenomen in de ontwikkeling van de OSLO Lokale Economie-standaard en de VLOCA architectuurstandaarden. Andere onderwerpen zoals leegstand, e-commerce, duurzaamheid en energie, kunnen afhankelijk van hun belang voor de verschillende doelgroepen eveneens meegenomen worden in dit traject. Hoewel het wellicht niet haalbaar is om op alle thema’s grondig in te gaan in dit traject. De doelstellingen van DAKS 2.0 en SInCR kunnen nagelezen worden in de presentatie op slide 13 en 14. VLOCA VLOCA, de Vlaamse Open City Architectuur, is een initiatief van het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. De hulp van VLOCA aan lokale besturen start bij het scherpstellen van duidelijke, verstaanbare use cases en loopt door tot de aanbestedingsfase van het project. VLOCA vormt op deze manier een duidelijke brug tussen de beleidsdoelstellingen van het lokale bestuur en de technische laag waarin de oplossingen beschreven en geïmplementeerd worden. We stellen de juiste vragen en verzamelen de noden en behoeften van alle stakeholders (lokale besturen, kenniscentra, bedrijven en burgerorganisaties). Door een gestructureerde aanpak en verwerking van deze informatie wordt de ontwikkeling van herbruikbare bouwblokken, standaarden en normen gestimuleerd die van Vlaanderen één grote interoperabele slimme regio kunnen maken. De opgedane kennis en ervaring wordt ontsloten via een kennishub waarop onder andere draaiboeken, architectuur componenten en modellen ter beschikking gesteld worden voor alle andere lokale besturen en stakeholders. OSLO Het doel van OSLO is om de datastromen semantisch te modelleren en de structuur van de data te standaardiseren in de context van lokale economie. Hierbij zal de focus gelegd worden op het verbeteren van de gegevensuitwisseling tussen lokale handelaars, horeca ondernemers en beleidsmakers. Met OSLO wordt er concreet ingezet op semantische en technische interoperabiliteit. De vocabularia en applicatieprofielen worden ontwikkeld in co-creatie met o.a. Vlaamse administraties, lokale besturen, federale partners, academici, de Europese Commissie en private partners (ondertussen meer dan 4000 bijdragers). Extra informatie en een verzameling van de datastandaarden zijn te vinden op volgende links: https://overheid.vlaanderen.be/oslo-wat-is-oslo en https://data.vlaanderen.be/ Inspiratie Tijdens dit onderdeel van de presentatie werden een aantal bestaande datamodellen toegelicht als inspiratie voor de verdere brainstormsessie en om op deze manier ook in het verdere traject mee te nemen. Volgende modellen werden kort toegelicht: OSLO Verkeersmetingen Dit applicatieprofiel heeft tot doel data met betrekking tot verkeersmetingen te standaardiseren om zo deze data vlotter uit te wisselen en de herbruikbaarheid ervan te vergroten. Het datamodel bouwt verder op het applicatieprofiel Observaties en Metingen (gebaseerd op ISO 19156) en Sensoren en Bemonstering (gebaseerd op SSN/SOSA). Klassen als observatie, sensor en locatie zouden kunnen overgenomen worden in de standaard lokale economie, in het kader van druktemetingen en passantentellingen. Hier vind je meer informatie over OSLO Verkeersmetingen. Hier vind je meer informatie over OSLO Sensoren en Bemonstering. OSLO Observaties en Metingen Het applicatieprofiel Observaties en Metingen legt uit hoe de terminologie in dit domein moet gebruikt worden om gegevens uit te wisselen over Observaties in het algemeen en Metingen (en andere gespecialiseerde Observaties) in het bijzonder. Dit applicatieprofiel is gebaseerd op ISO 19156:2011. Observaties worden beschouwd als de activiteit waarbij de waarde van een Kenmerk van een Object wordt vastgesteld. De klassen observatie en meting zijn, zoals hierboven reeds vermeld, nodig om druktemetingen en passantentellingen te modelleren. Hier vind je meer informatie over OSLO Observaties en Metingen. OSLO Publicatie Advertentie Het applicatieprofiel OSLO Publicatie-Advertentie laat toe te beschrijven hoe gegevens over campagnes, publicaties en advertenties uitgewisseld moeten worden tussen personen, geregistreerde- en publieke organisaties. Deze standaard is ontstaan vanuit het Visualo-project, City of Things. Met het Visualo-project willen de initiatiefnemers, waaronder stad Halle, een gezond en aantrekkelijk stadscentrum creëren waar lokale verkopers, horeca, organisaties en de mensen die er wonen samen kunnen komen en de stad op een andere manier kunnen beleven. Het model bestaat uit twee verschillende delen: campagne-publicatie en persona’s. Dit laatste omvat ook informatie over de organisaties die instaan voor de creatie van de campagne en publicatie. Agent, Persoon, Organisatie en Campagne zouden klassen kunnen zijn die overgenomen kunnen worden in het model voor lokale economie, gezien de belangstelling voor acquisitiebeleid. Hier vind je meer informatie over OSLO Publicatie Advertentie. OSLO Vervoersknooppunten Omwille van het diverse aanbod en de overstapmogelijkheden spelen Vervoersknooppunten waar reizigers kunnen overstappen een belangrijke rol bij het realiseren van basisbereikbaarheid. Het OSLO Vervoersknooppunten-model bestaat uit twee delen. Het eerste deel geeft een algemene definitie van een Vervoersknooppunt en beschrijft de elementen waaruit het bestaat, met specifieke aandacht voor passagiersvervoer. De Reiziger maakt gebruik van Vervoersknooppunten voor zijn Reis of Route en dit wordt beschreven in deel twee. Klassen als Stopplaats, Fietsparking en Bushok kunnen interessant zijn vanuit de invalshoek van parkeer- en mobiliteitsbeleid. Hier vind je meer informatie over OSLO Vervoersknooppunten. Buiten OSLO standaarden zijn er nog enkele data modellen uit de private sector die elementen bevatten die als inspiratie kunnen dienen voor de standaard Lokale Economie. Salesforce consumer goods cloud data model Dit model beschrijft onder andere de relaties tussen onder andere een winkel, op een locatie, met een specifiek assortiment, dat bestaat uit bepaalde producten, die bezoeken genereert, en bezoekers aantrekt. Gezien er binnen OSLO nog niet veel klassen gedefinieerd zijn met betrekking tot retail, kan er uit dit model inspiratie opgedaan worden om dergelijke relaties te beschrijven. Hier vind je meer informatie over het Salesforce consumer goods cloud data model. Shopping center data model De link tussen shoppingcentra en kernwinkelgebieden is niet ver te zoeken; beide fungeren als commerciële centra die mensen toegang bieden tot een breed spectrum van producten en diensten. Daarnaast hebben sommige steden een shoppingcentrum, waardoor het interessant kan zijn om shoppingcentra met gerelateerde attributen eveneens op te nemen in de OSLO standaard lokale economie. Hier vind je meer informatie over het shopping center data model. Retail marketing program data model Tot slot werd er een datamodel met betrekking tot retail marketing programma’s aangehaald, met een speciale focus op gedragsdata die een belangrijke schakel vormt tussen de (potentiële) kopers en de aangeboden diensten en producten. Vanuit SInCR en DAKS 2.0 is er veel belangstelling voor onder andere aankoopgedrag, passantentellingen, en verplaatsingsgedrag, de welke alle voorbeelden zijn van gedragsdata. Hier vind je meer informatie over het retail marketing program data model. We verwijzen naar slides 35-45 voor meer informatie. Brainstormsessie Het doel en de aanpak van de brainstormsessie worden hieronder beschreven. Tevens wordt de uitkomst van de brainstorm hierin samengevat. Doel van de Brainstormsessie Het doel van de brainstormsessie is het volgende: -       Inzichten verkrijgen in huidige en potentiële use cases m.b.t. lokale economie in zijn breder geheel. -       Concepten rond lokale economie oplijsten. -       Informatienoden en bestaande datamodellen capteren Aanpak De brainstormsessie werd ingedeeld in drie oefeningen: Oplijsten van use cases, oplijsten van concepten en het oplijsten van data modellen. De eerste en tweede oefening zijn met elkaar gelinkt, aangezien de concepten in de tweede oefening worden gedefinieerd aan de hand van de use cases uit de eerste oefening. De bedoeling is om rond het topic slimme stadsdistributie zoveel mogelijk verschillende invalshoeken te vergaren omtrent mogelijk gebruik van verschillende actoren. Use Cases In de eerste oefening trachten we relevante use cases van verschillende stakeholders op te lijsten en bespreken. Een use case is een situatie waarbij de data standaard gebruikt zou kunnen worden, met andere woorden, ‘wat wil je als belanghebbende realiseren?’, ‘welke randvoorwaarden zijn er?’, enzoverder. Uit deze oefening kwamen verschillende use cases terug waarvan een groot deel hieronder per thema zijn opgelijst. Profiel ●       Welk soort publiek bezoekt mijn gemeente? (herkomst, socio-demografische kenmerken, intentie, bestedingsgedrag, …) ●       Als stad willen we zicht krijgen op het profiel van bezoekers om events, campagnes en marketing daarop af te stemmen ●      Wat is de relatie tussen het type bezoeker, het tijdstip, hun activiteiten en bestedingen? Mobiliteit ●       Hoe komen bezoekers naar de stad? Is er een verschil tussen shoppers en toeristen? ●       Passantendata inzetten ter ondersteuning van het mobiliteits- en parkeerbeleid ●       Wat is de invloed van een nieuw mobiliteitsplan op het aantal bezoekers in een kernwinkelgebied? ●       Wat is de impact van mobiliteitswijzigingen op bezoekers en stromen in de kern / een bepaalde handelszaak? ○       Autovrij winkelgebied ○       LEZ ○       Wegenwerken ○       Fietsstraat ○       Éénrichtingsverkeer ○       Parking ●       Ik wil als mobiliteitsambtenaar de drukte voor een koopzondag kunnen voorspellen om ○       advies te kunnen geven aan bezoekers om al dan niet met de fiets te komen ○       advies te kunnen geven aan bezoekers over waar ze kunnen parkeren ○       te zorgen dat er voldoende bussen ingezet kunnen worden ●       Als pendelaar wil ik zicht krijgen op de makkelijkste manier om van stad A naar B te gaan op basis van verschillende vervoersmodi en deelmobiliteit. ●      Optimaliseren van dienstverlening door shuttle diensten aan te bieden o.b.v. het aantal bezoekers in de stad. Drukte ●       Hoe bewegen mensen zich door de stad? (looplijnen) ●       Drukte meten ●       Historiek van druktemetingen opvolgen ●       Ik ben niet alleen geïnteresseerd in drukte metingen op gebied niveau (kernwinkelgebied, toeristisch gebied, …), maar ook in druktemetingen op fijnmazigere geografische niveaus (straten, …). ●      Ik zou graag mijn verlichting afstellen op passages. Events ●       Wat is de impact van evenementen, campagnes en activiteiten op toestroom en bestedingen? ○       Culturele events ●      Als organisator van het lichtfestival wil ik de stromen van mensen realtime monitoren om chaos, gevaar etc. te voorkomen en alle bezoekers veilig te houden. Benchmarking ●       Zien we dezelfde evoluties in leegstand in andere steden? ●       Benchmarking met andere kernen op vlak van passanten en bestedingen ●      Als lokale bestuurder wil ik de gezondheid van mijn lokale economie kunnen inschatten door te vergelijken in de tijd en met andere gebieden. E-commerce ●      Wat is de verhouding van fysieke t.o.v. online t.o.v. gecombineerde omzet voor handelaars in het kernwinkelgebied? Handelaars ●       Identificatie van succesvolle en risicovolle locaties voor handelaars ●       Ik ben een handelaar die wil weten wanneer de drukste periodes zijn, zodat ik dan meer personeel kan inzetten. ●       Hoe organiseer ik mijn handelszaak best qua openingsuren, personeelsplanning en stockbeheer in functie van de verwachte drukte in de stad? ●       Hoe kan ik als stad het portfolio van handelaars optimaliseren om meer bezoekers aan te trekken in de binnenstad? ●      Als handelaar wil ik weten of mijn winkel beter presteert dan gelijkaardige winkels in het kernwinkelgebied. Vragen en Antwoorden Vraag : Hoe definiëren we een bezoeker? Als een gsm die langer dan 180-240 sec in een winkel is? Hoe onderscheiden we dat dan van een winkelbediende? En wat is het verschil tussen een bezoeker en een passant? Antwoord : Dit zal in de thematische werkgroep besproken worden. Uit de werkgroep komt dat we beter spreken over profielen in plaats van bezoekers als overkoepelende term. De verschillende profielen zoals bezoekers van de stad, passanten etc. zijn terug te vinden in het definitiehandboek en worden later verder besproken. Opmerking : Op welke manier zal er rekening gehouden worden met GDPR? Want om data van verschillende steden met elkaar te delen, is er toestemming nodig. Antwoord : Dit vraagstuk zal niet opgelost worden binnen OSLO; wel (deels) binnen VLOCA; omdat dit meer te maken heeft met implementatie. Antwoord : Het is de bedoeling dat de data die aangekocht wordt in het kader van dit project vrij gedeeld en geanalyseerd kan worden, maar dat zal afhangen van de restricties die door de leverancier opgelegd worden. Dit is wel een belangrijk punt in het kader van DAKS 2.0. Opmerking : Tijdens een groot evenement is er nood aan real-time rapportering, ifv veiligheid en parkeerbeleid etc. Antwoord : In het kader van OSLO heeft dit (real-time gegevens) met implementatie te maken. Dit heeft met andere woorden geen impact op het datamodel. Vraag : Spreken we enkel over B2C of ook over B2B? Antwoord : Misschien kan er ergens bij de besteding een btw-nummer toegevoegd worden om dit onderscheid te kunnen maken. Dit is verder te bespreken in de komende thematische werkgroepen. Vraag : Kernwinkelgebied: hoe wordt dat afgebakend in een stad? En hoe kunnen kleine steden zich vergelijken met grotere steden? Antwoord : DAKS is bezig met kernafbakening in steden te implementeren. Gemeentes kunnen hier ook nood aan hebben, maar dat is niet altijd zo. Je kan een centrum afbakenen in een gemeente, maar dan is dit geen handelscentrum, maar een dorps belevingscentrum. Deze gemeenten zouden data over hun centrum ook nooit gaan vergelijken met steden die wel binnen de scope van DAKS vallen. Antwoord : Wellicht is het in dit traject interessanter om de discussie op een lager niveau te voeren, i.e., op niveau van hoofdwinkelstraat versus dienstverlenersstraat. Opmerkingen ●      We zien vanuit OSLO inderdaad vaker dat het moeilijk is om datastandaarden op te leggen. Zeker als er geen ecosysteem bestaat waarin data makkelijk onderling gedeeld kan worden. ●      Om aan te tonen dat evenementen breder gaan dan enkel muziekoptredens werden enkele andere voorbeelden gegeven: winkelactie, muziekoptreden, markt, kermis, koopzondag, event dat niet gepland is: Nederlanders in Antwerpen tijdens corona … ●      Het weer valt meer onder context en valt niet onder evenementen ●      Motivatie van een bezoeker is moeilijk te capteren (op een gestructureerde manier). ●      Het zou interessant zijn om de link te leggen tussen vervoersmiddelen (modi) en bestedingsgedrag in horeca en winkels (bv. Fietsers besteden meer in horeca, terwijl personen die met de auto naar de stad komen meer uitgeven in winkels). ●      Vanuit het oogpunt van lokale economie is drukte interessant in de context van besteding; niet voor drukte an sich. Het gaat over conversie : van bezoekers naar passanten naar binnenstappers naar besteders. ●      Handelaars zijn heel divers. Drukte is voor een horeca onderneming makkelijker te capteren dan voor een kapper. Het is dus handelaar-afhankelijk waar er data te rapen valt. ○      Logie verstrekkers hebben bijvoorbeeld veel data die ze met toerisme Vlaanderen moeten en mogen delen. Zij rapporteren over aankomsten en overnachtingen (herkomst zit hierin) aan de FOD Economie. Ze kunnen ook bezetting rapporteren aan Toerisme Vlaanderen, maar dat is niet verplicht. ●      Je kan data batches aankopen bij MasterCard. ○      De vraag is of dit gedeeld kan worden tegen een betaalbare prijs. ○      De kosten-baten van dit soort data zitten ook niet zo goed omdat het macro-data is. ○      Proximus en Orange bieden wel micro data aan, over bijvoorbeeld de bewegingen van bezoekers in een stad. Die verzamelen ze adhv wifi-signalen. ●      Er zijn misschien ook wel handelaars die zelf bepaalde data capteren. Het doel van SInCR is ook om onderzoek te doen naar de omstandigheden waaronder deze handelaars bereid zouden zijn deze data te delen; zodat de afhankelijkheid van tussenpersonen als Telecomproviders en MasterCard verkleind kan worden. ○      Als handelaars data delen, zullen ze ook data over anderen ontvangen, dit kan een mogelijke motivatie zijn. ○      Via Joyn kaarten kan je ook bepaalde klanteninformatie capteren. ○      Er bestaat wel degelijk bereidheid onder handelaars(organisaties) om aan datadeling te doen op die manier. ●      Gekoppeld aan handelaars: openingsuren. Heel veel winkels in kleine steden zijn bijvoorbeeld gesloten over de middag, waardoor ze mogelijk klanten mislopen. Het zou daarom ook interessant zijn om inzicht te hebben in welke mensen wanneer (bereid zijn om) het kerngebied te bezoeken. ●      Online bestedingen komen nog niet vaak aan bod, maar dit is een blinde vlek qua data voor handelaars en lokale besturen terwijl ze wel een enorm effect hebben op fysieke handelaars. Definities moeilijk vast te stellen. In Europa zijn hier veel data rond beschikbaar, maar wisselende definities voor bv. omnichannel, e-commerce, … ●      Je kan voor heel veel dingen ingaan op bestaande kennis: bv de impact van de nabijheid van een tramhalte (komeos etc.). Je hoeft de patronen niet opnieuw te gaan bewijzen. Het kan voldoende zijn om een aantal parameters in te vullen in bestaande modellen (extrapolaties). Als je toch niet zo heel veel data kan binnenhalen, kan je toch geen accuratere voorspellingen etc. maken dan bestaande modellen. ●      Trends en conversie vergelijken op straatniveau kan interessant zijn. Hoewel wanneer er een supermarkt tussen zit, dit geen goed voorbeeld zal zijn, omdat je daar met vaste bestedingspatronen zit. ●      Naar de toekomst toe zou het ook interessant zijn als het beleid zou mee moeten kunnen sturen hoe de portfolio van handelaars eruit ziet: wat zijn de blue spots, hoe kan er traffic gegenereerd worden, door er bijvoorbeeld voor te zorgen dat er geen 10 kappers zijn, en geen poetshulpbureau in de winkelstraat. Concepten Hieronder is een overzicht zichtbaar van de mogelijke concepten die gehanteerd kunnen worden bij de uitwerking van het model. Profiel ●      Pendelaar ●      Kotstudent ●      Shopper (koper) ●      Bezoeker ●      Passant ●      Student ●      Gebruiker ●      Inwoner ●      Werknemer ●      B2C ●      Motief ●      Koopintentie ●      Herkomst (afkomst) Mobiliteit ●      Transportmodus ●      Transportmiddel ●      Weggebruiker ●      Fiets (deelfiets, bakfiets) ●      Step ●      Openbaar vervoer (bus, tram, trein) ●      Parking Event ●      Evenement Handelaar ●      Sector ●      Winkel ○      We zouden kunnen stellen dat een Zaak de onderneming (organisatie) voorstelt, en Winkel verwijst naar het pand, een vestigingslocatie. ○      In de thematische werkgroep moet er ook besproken worden wat we zullen doen met marktkramers, gezien zij niet gelinkt zijn aan een vaste locatie. Er moet geëvalueerd worden of een marktkramer een handelaar is, zoals gedefinieerd in het definitiehandboek. ●      Handelszaak ●      Dienstverlener ○      Dienstverlener is volgens sommige stakeholders net geen handelaar. Er wordt gesuggereerd om deze gescheiden te houden. (vb interimkantoor, boekhouders, banken, immo, …) ○      Dit zou opgelost kunnen worden door alles onder te brengen als organisatie met subtypes handelaar en dienstverlener. ○      Onderscheid op basis van NACE codes en KBO zal moeilijk zijn; want ondernemingen kunnen bijvoorbeeld meerdere codes hebben. ○      Dan zal het belangrijk zijn om na te denken over de types organisaties die er zijn en om dit goed te definiëren in de volgende werkgroep. ○      Locatus wordt door alle steden en gemeenten gebruikt sinds 2008. Het is een terminologie die al goed ingeburgerd is, dus laten we hier beroep op doen. ●      Handelsvereniging ○      Belangrijke speler in sommige handelskernen (stakeholder); speler die data verzamelt/consumeert ●      Verkoopkanaal Drukte ●      Passage ●      Looplijn ●      Voorspelling ●      Meting Gebied ●      Leegstand ○      Hier bestaan verschillende definities van (woningleegstand, commerciële leegstand, …). Hier bestaat nog geen consensus rond. ●      Locatie ●      Kernwinkelgebied ●      Winkelstraat ●      Meetgebied ●      Verzorgingsgebied ○      Attractiviteit kan hier een parameter van zijn, maar is alleszins geen concept dat als op zich staande klasse meegenomen kan worden in het model. Attractiviteit kan daarnaast vanuit verschillende perspectieven gedefinieerd worden: ■      Voor investeerders: veel bezoekers en hoge conversie tot kopers ■      Voor bezoekers: divers aanbod aan winkels en horeca ondernemingen ●      Bedieningsgebied ○      Gaat over tot waar de invloed van het winkelgebied reikt. Besteding ●      Betaling ●      Omzet ●      Winkelmand (aantal * prijs) ●      Verblijfstijd ○      Een grote retailer zal hierover vermoedelijk geen data willen delen met lokale handelaars, wat zeker niet wegneemt dat we dit moeten meenemen in de OSLO standaard. ○      Sterk gerelateerd aan het type handelaar (bakker, kapper, horeca, …) Extra opmerkingen: ●      Real time data is belangrijk voor steden tijdens kerstperiode, corona periode, evenementen. Voor de rest is dit niet relevant. Dit is een belangrijke factor voor de kostprijs van de dataoplossingen die geïmplementeerd zullen worden. Bestaande initiatieven en datamodellen City Mesh City Mesh is een aanbieder van Smart City oplossingen. Onder andere op vlak van ●      Big data: oplossingen om patronen te herkennen, en beslissingen te ondersteunen ●      Internet of Things: sensoren die meldingen uitsturen wanneer publieke vuilbakken vol zijn, wanneer de luchtkwaliteit een bepaalde limiet bereikt of wanneer er te weinig parking plaatsen beschikbaar zijn ●      Digital twin: een virtueel model van de stad waaruit actiepunten rond mobiliteit, veiligheid of economie makkelijk herkend kunnen worden, en beleidsmaatregelen gesimuleerd kunnen worden. Biz Locator Ondernemers op zoek naar ruimte begeleiden is niet zo evident voor lokale besturen. Daarom bieden we met bizLocator een platform aan die deze begeleiding vereenvoudigt. bizLocator centraliseert namelijk niet enkel het actuele aanbod aan winkels, horeca, kantoren, industriegronden … in elke gemeente of regio maar biedt de lokale besturen daarnaast ook een handig meetinstrument. Zo kan je nagaan hoe het ondernemersklimaat evolueert en het eigen ruimtelijk-economisch beleid hier beter op afstemmen. The retail factory Aan de hand van bezoekersdata je stad optimaliseren? Dat kan! Door middel van de nieuwste technologie en een handig dataportaal kom je te weten hoe de bezoekersstromen bewegen doorheen jouw stad. Aan de hand van metingen in realtime, geven we accurate bezoekersgegevens weer. Op basis van deze dataverzamelingen, krijg je nieuwe inzichten over je bezoekersgedragingen. Nadien kan je aan de slag met de resultaten om je stad te optimaliseren. Welke bezoekersdata bieden we jouw stad? ●      Een overzicht in de verspreiding en gedragingen van je bezoekers (interactie en uitwisseling tussen verschillende meetpunten in de stad) ●      Het aantal bezoekers, nieuwe alsook unieke bezoekers ●      De terugkeerfrequentie van bezoekers ●      Waar bevindt zich de grootste mensenmassa op een specifiek moment ●      Weergegevens Op basis van bezoekersdata kan je ●      grootschalige evenementen optimaliseren en evalueren op meetbare wijze ●      je stad efficiënter en toegankelijker maken (door het plaatsen van aangename verlichting, winkelstraten in de kijker zetten,….) ●      marketing inspanningen evalueren door data te analyseren en zo successen te meten Eaglebe.com Eaglebe ondersteunt lokale besturen bij het vergunnen van het openbaar domein voor verhuizen, wegenwerken, evenementen, … Ook het plaatsen van parkeerverbodsborden, controle & handhaving gaat vlot met Eaglebe. Geopunt vlaanderen Het Geografisch portaal (Geopunt) is de centrale toegangspoort tot geografische overheidsinformatie. Het verzamelt alle informatie van de Vlaamse overheid op één kaart en vormt het uithangbord van het samenwerkingsverband voor geografische informatie in Vlaanderen (GDI-Vlaanderen). U vindt er info over onder andere percelen, gebouwen, wegen, rivieren en allerlei interessante plaatsen zoals sportaccommodaties, scholen en zorginstellingen. Daarnaast bevat de website ook luchtfoto’s, historische gegevens, milieugegevens, het gewestplan, overstromingskaarten en wegbeschrijvingen. Provincies in cijfers De website provincies.incijfers.be is een samenwerking tussen de diensten Data & Analyse van de vijf Vlaamse provincies. In elke provincie biedt Data & Analyse lokale besturen en organisaties ondersteuning bij beleidsplanning via cijfers en rapporten over tal van thema's en beleidsdomeinen, vooral via het dashboard en de databank van provincies.incijfers.be. Lokale besturen en organisaties kunnen bij de diensten Data & Analyse terecht voor vragen naar cijfers, voor (omgevings)analyses en voor duiding bij cijfers. Cityflows CityFlows heeft als doel een volledig beeld van de mobiliteitsstromen in een gebied te bepalen. Dit wil zeggen voor alle tijdstippen, straten en modaliteiten, door gebruik te maken van een procedure die kan worden hergebruikt in andere gebieden. Door alle informatie in een stad op een slimme manier samen te brengen verkrijgen we een gedetailleerd beeld van de drukte in een stad (auto’s, voetgangers, fietsers,...). Waar wandelen, fietsen, pendelen, rijden, … mensen in de stad, in een zone van een stad of in een straat? Het systeem wordt gevoed door diverse datastromen in de achtergrond (slimme verkeerslichten, telecom, Wi-Fi scanning, Floating Car Data, statistieken, open data …). Vaak data waar de publieke sector reeds toegang toe heeft. Smart retail dashboard Met het Smart Retail Dashboard willen partners imec en VLAIO een datadashboard uitwerken dat alle relevante data met betrekking tot lokale economie centraal verzamelt, analyseert en visualiseert. Het dashboard zal door lokale besturen gebruikt kunnen worden om bijvoorbeeld meer retailers aan te trekken, een detailhandelsplan op te maken én op te volgen, events te gaan monitoren en evalueren of aan stadsmarketing te doen. De bedoeling is dat het dataplatform gevoed wordt met zowel overheidsdata als data van derde partijen. Semantische sensor network (SSN) De ontologie van het Semantisch Sensor Netwerk (SSN) is een ontologie voor het beschrijven van sensoren en hun waarnemingen, de betrokken procedures, de bestudeerde interessante kenmerken, de gebruikte monsters en de geobserveerde eigenschappen, alsmede de actuatoren. Andere 1.     Sectoren worldline 2.     Handelsfederaties 3.     NIS code + ISO 3166 4.     Vlaams verkeerscentrum Volgende stappen Wat na deze werkgroep? Verwerking van de input van de brainstorm oefening. Verder onderzoek en voorbereiding van de eerste thematische werkgroep. Publicatie op de Kennishub Feedback kan bezorgd worden aan laurien.renders@vlaanderen.be Volgende stappen Werkgroepen Klik hieronder in overzicht van alle werkgroepen om je in te schrijven voor de volgende werkgroep binnen het traject VlocaTraject/DAKS 2.0/ Lokale economie,VlocaTraject/SInCR - Lokale economie . Werkgroep Type werkgroep Datum Tijd Locatie Business werkgroep Business werkgroep 2023-09-19 VAC Gent Thematische werkgroep 1 Data en informatie werkgroep 2023-10-10 09:00-12:00 Teams Thematische werkgroep 2 Functionele werkgroep 2023-11-08 Teams Thematische werkgroep 3 Technologie werkgroep 2023-12-07 13u-16u Teams